Rada Praw Człowieka ONZ
 | |
| Siedziba | Genewa |
|---|---|
| Prezydent | Federico Villegas |
| Utworzenie | 2006 |
| Strona internetowa | |
Rada Praw Człowieka ONZ (ang. United Nations Human Rights Council) – organ pomocniczy Zgromadzenia Ogólnego ONZ działający od 2006 roku, na podstawie rezolucji nr 60/251 Zgromadzenia Ogólnego ONZ z 15 marca 2006[1]. Zastąpiła Komisję Praw Człowieka ONZ, przejmując większość jej funkcji. Miało to służyć głównie poprawie efektywności działania tego organu. Jej siedziba znajduje się w Genewie. Sekretariatem Rady jest biuro wysokiego komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw praw człowieka.
Kompetencje i zadania
Jej głównym celem, podobnie jak poprzedniczki, jest promowanie poszanowania praw człowieka oraz podstawowych wolności. Jest to swoiste forum dialogu i współpracy.
Organ ten koncentruje się na pomocy państwom członkowskim w wywiązywaniu się z zobowiązań ochrony praw człowieka, poprzez dialog, budowę struktur instytucjonalnych i pomoc techniczną. Zadania te realizuje we współpracy z rządami państw, organizacjami regionalnymi, instytucjami państwowymi i organizacjami pozarządowymi zajmującymi się prawami człowieka. W ramach swych kompetencji Rada przedkłada również rekomendacje na forum Zgromadzenia Ogólnego ONZ, dotyczące dalszego rozwoju prawa międzynarodowego w zakresie praw człowieka[1].
Jednym z głównych zadań Rady jest reagowanie na pojawiające się na świecie naruszenia praw człowieka. W takich sytuacjach może ona kierować pytania i zalecenia do państw łamiących prawo. Rada przejęła w tym zakresie także mechanizmy ochronne Komisji Praw Człowieka, takie jak procedury specjalne (tzw. mandaty krajowe i tematyczne)[2] czy poufna procedura skargowa (ang. Complaint Procedure)[3]. Prace w ramach poszczególnych procedur i innych kompetencji Rady opierają się na tzw. grupach roboczych (ang. Working Groups) zajmujących się wybranymi, przekazanymi im zagadnieniami. Nowym mechanizmem ochronnym jest tzw. powszechny przegląd okresowy (ang. Universal Periodic Review) służący kontroli przestrzegania praw człowieka w poszczególnych krajach[4]. Mechanizmowi temu podlegają wszystkie państwa członkowskie ONZ. Ponadto, raz do roku, Rada składa sprawozdanie ze swej działalności Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ.
W ramach Rady powołano także do życia Komitet Doradców (ang. Advisory Committee) – grupę 18 ekspertów stanowiących jej swoiste zaplecze intelektualne, której celem jest badanie wybranych przez Radę zagadnień z zakresu praw człowieka i proponowanie odpowiednich rozwiązań[5]. Swoją misję Komitet realizuje we współpracy z rządami państw, instytucjami krajowymi i organizacjami pozarządowymi.
Skład
Członkostwo w Radzie otwarte jest dla wszystkich państw – członków ONZ. Organ ten składa się z 47 członków, wybieranych w głosowaniu tajnym, bezwzględną większością głosów Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Członkowie ci powinni wykazywać się osiągnięciami w dziedzinie promocji i ochrony praw człowieka, utrzymywać w tym zakresie najwyższe standardy, w pełni współpracować z Radą oraz poddać się w czasie kadencji okresowemu przeglądowi praw człowieka. Dotychczas nie stworzono wiążącej procedury weryfikacji spełniania tych kryteriów przez kandydatów, co jest przedmiotem krytyki ze strony niektórych państw. Podział mandatów jest oparty na kluczu geograficznym, według którego z poszczególnych regionów świata musi pochodzić określona liczba państw. Podział ten wygląda następująco: z rejonu Afryki – 13 państw, Azji – 13 państw, Ameryki Łacińskiej i Karaibów – 8 państw, Europy Wschodniej – 6 państw oraz Europy Zachodniej i reszty świata – 7 państw[6]. Osoby zasiadające w Radzie działają w imieniu swoich państw, formalnie nie są więc to osoby bezstronne i niezawisłe (co także bywa przedmiotem krytyki sugerującej upolitycznienie tego organu).
| Kadencja | Afryka (13) | Azja i Pacyfik (13) | Europa Wschodnia (6) | Ameryka Łacińska i Karaiby (8) | Europa Zachodnia i pozostałe kraje (7) |
|---|---|---|---|---|---|
| 2022–2024 [7] |  Benin Kamerun Erytrea Gambia Somalia |  Indie Kazachstan Malezja Katar Zjednoczone Emiraty Arabskie |  Litwa Czarnogóra |  Argentyna Honduras Paragwaj |  Finlandia Luksemburg Stany Zjednoczone |
| 2021–2023 [8] |  Wybrzeże Kości Słoniowej Gabon Malawi Senegal |  Chiny Nepal Pakistan Uzbekistan |  Ukraina |  Boliwia Kuba Meksyk |  Francja Wielka Brytania |
| 2020–2022 [9] |  Libia Mauretania Sudan Namibia |  Indonezja Japonia Wyspy Marshalla Korea Południowa |  Armenia Polska |  Brazylia Wenezuela |  Niemcy Holandia |
W przypadku poważnych i regularnych naruszeń praw człowieka możliwe jest zawieszenie państwa – członka Rady w jego prawach większością 2/3 głosów Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Decyzję taką podjęto wobec Rosji, która została zawieszona w prawach członka 7 kwietnia 2022[10].
Kadencja
Kadencja Rady trwa 3 lata, przy czym każdego roku odnawiana jest 1/3 jej składu. Państwo może zasiadać w Radzie maksymalnie przez dwie bezpośrednio po sobie następujące kadencje[6]. Rada powinna w ciągu roku odbywać nie mniej niż 3 sesje (sesje zwyczajne), których łączna długość powinna wynosić nie mniej niż 10 tygodni. Na prośbę członka Rady, przy poparciu 1/3 jej składu, możliwe jest też zwołanie tzw. sesji nadzwyczajnej.
Pierwsze wybory do tego organu odbyły się w maju 2006 roku, a pierwsze posiedzenie – miesiąc później, w czerwcu. Początkowo udziału w pracach Rady odmówiły Stany Zjednoczone, które były przeciwne jej powołaniu, wskazując, że organ ten będzie równie upolityczniony i nieskuteczny, co wcześniejsza Komisja Praw Człowieka. Jednak po dojściu do władzy Baracka Obamy także USA wyraziły chęć członkostwa i zgłosiły swą kandydaturę.
Polska po raz pierwszy była członkiem tego organu w 2007 roku. W roku 2010 Polskę ponownie wybrano do składu Rady – na kadencję w latach 2011–2013[11]. W 2013 funkcję przewodniczącego tego organu pełnił Polak – Remigiusz Henczel.
Przypisy
- ↑ a b About HRC (ang.). The Office of the High Commissioner for Human Rights. [dostęp 2020-03-19].
- ↑ Special Procedures of the Human Rights Council (ang.). The Office of the High Commissioner for Human Rights. [dostęp 2020-03-19].
- ↑ Human Rights Council Complaint Procedure (ang.). The Office of the High Commissioner for Human Rights. [dostęp 2020-03-19].
- ↑ HRC Bodies: Universal Periodic Review (ang.). The Office of the High Commissioner for Human Rights. [dostęp 2020-03-19].
- ↑ HRC Bodies: Advisory Committee (ang.). The Office of the High Commissioner for Human Rights. [dostęp 2020-03-19].
- ↑ a b Membership of the Human Rights Council (ang.). The Office of the High Commissioner for Human Rights. [dostęp 2020-03-19].
- ↑ Election of the Human Rights Council (14 October 2021) (ang.). Organizacja Narodów Zjednoczonych, 2021-10-14. [dostęp 2022-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-16)].
- ↑ Election of the Human Rights Council (13 October 2020) (ang.). Organizacja Narodów Zjednoczonych, 2020-10-13. [dostęp 2022-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-01)].
- ↑ Election of the Human Rights Council (17 October 2019) (ang.). Organizacja Narodów Zjednoczonych, 2020-10-13. [dostęp 2022-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-17)].
- ↑ Olga Papiernik: Rosja zawieszona w prawach członka Rady Praw Człowieka ONZ. dziennik.pl, 2022-04-07. [dostęp 2022-04-07].
- ↑ List of past members of the Human Rights Council (ang.). The Office of the High Commissioner for Human Rights. [dostęp 2020-03-19].
Linki zewnętrzne
- Strona oficjalna Rady Praw Człowieka
- Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ o ustanowieniu Rady Praw Człowieka ONZ
- Rada Praw Człowieka
- Emblemat ONZ
- Flaga ONZ
| Dokumenty |
|
|---|---|
| Członkostwo | |
| Główne organy | |
| Programy, fundusze i biura | |
| Organizacje wyspecjalizowane | |
| Siły pokojowe | |
| Pozostałe | |
| Powiązane |
Media użyte na tej stronie
The Flag of India. The colours are saffron, white and green. The navy blue wheel in the center of the flag has a diameter approximately the width of the white band and is called Ashoka's Dharma Chakra, with 24 spokes (after Ashoka, the Great). Each spoke depicts one hour of the day, portraying the prevalence of righteousness all 24 hours of it.
.svg)
Flaga Finlandii
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of the Ivory Coast, written by Jon Harald Søby, modified by Zscout370. The colors match to what is reported at http://fotw.vexillum.com/flags/ci.html.
Flag of Senegal
.svg)
Flag of Mauritania, adopted in 2017. The National Assembly added red stripes to the top and bottom edges to represent “the blood shed by the martyrs of independence”.
bendera Indonesia
Flag of Namibia
Autor: Ludovic Courtès, Licencja: CC BY-SA 3.0
Human Rights and Alliance of Civilizations Room of the Palace of Nations, Geneva (Switzerland). It is the meeting room of the United Nations Human Rights Council.
