Radomsko

Radomsko

miasto i gmina
Ratusz, obecnie Muzeum Regionalne im. Stanisława Sankowskiego
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	radomszczański
Prawa miejskie	1266
Prezydent	Jarosław Ferenc
Powierzchnia	51,43 km²
Wysokość	od 219 do 254 m n.p.m.
Populacja (31.12.2019) • liczba ludności • gęstość	45 843[1] 891,4 os./km²
Strefa numeracyjna	44
Kod pocztowy	97-500
Tablice rejestracyjne	ERA
Położenie na mapie powiatu radomszczańskiego Radomsko
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Radomsko
Położenie na mapie województwa łódzkiego Radomsko
51°04′02″N 19°26′37″E/51,067222 19,443611
TERC (TERYT)	1012011
SIMC	0968078
Hasło promocyjne: RADOMSKO – Otwarte miasto od 1266
Urząd miejski ul. Tysiąclecia 5 97-500 Radomsko
Strona internetowa
BIP

Radomsko – miasto w województwie łódzkim, siedziba powiatu radomszczańskiego oraz gminy Radomsko. Położone 90 km od Łodzi, 40 km od Częstochowy i 180 km od Warszawy leży na Wyżynie Przedborskiej, nad rzeką Radomką.

Było miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego^[2] w tenucie radomszczańskiej w powiecie radomszczańskim województwa sieradzkiego w końcu XVI wieku^[3].

Według danych GUS z 31 grudnia 2019 r. miasto zamieszkiwały 45 843 osoby^[1].

Położenie

Położenie miasta Radomska na mapie powiatu radomszczańskiego

Według danych z roku 2008^[4] Radomsko ma obszar 51,43 km², w tym:

• tereny zurbanizowane: 13,81 km²
• użytki rolne: 34,96 km²
• użytki leśne: 2,17 km²
• nieużytki: 0,49 km²

Miasto stanowi 3,57% powierzchni powiatu.

Radomsko leży w historycznej ziemi sieradzkiej^[5]. Położone jest w zachodniej części Wzgórz Radomszczańskich nad rzeką Radomką.

W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa piotrkowskiego.

Sąsiednie gminy: Gmina Radomsko, Dobryszyce, Kodrąb, Ładzice

Osiedla

Jedna z kamienic przy ulicy Piłsudskiego

• Centrum (obejmuje historyczne śródmieście Radomska, złożone głównie z kamienic oraz osiedle mieszkaniowe w kwartale ulic Stefana Wyszyńskiego – Feliksa Fabianiego – Rolna – Tysiąclecia; główne ulice: plac 3 Maja, Gabriela Narutowicza, Krakowska, Przedborska, Władysława Reymonta, Tadeusza Kościuszki, Stefana Żeromskiego)
• Osiedle Tysiąclecia (osiedle powstało w 1967 roku; obejmuje zespoły mieszkaniowe z lat 70. i 80. XX wieku; jak również w niewielkim stopniu zabudowę jednorodzinną i szeregową; główne arterie: Tysiąclecia, Piastowska, Jagiellońska, Leszka Czarnego, Armii Krajowej, Starowiejska)
• Osiedle Kowalowiec (powstało w okresie międzywojennym jako osiedle dla bezrobotnych; po wojnie obszar gwałtownej rozbudowy jednorodzinnej; przy ulicy 11 Listopada oraz Brzeźnickiej (od Antoniego Pajdaka do Jana Matejki) znajdują się bloki mieszkalne; główne arterie: 11 Listopada, ks. Kościowa)
• Osiedle Brzeźnicka (obejmuje bloki mieszkalne wybudowane w latach 60. na ulicach Brzeźnickiej, Miłej i Stefana Batorego)
• Młodzowy (obszar dawnej Kolonii Młodzowy; główne ulice: Młodzowska, Ignacego Krasickiego, Henryka Sucharskiego)
• Kopiec (powstały przed II wojną światową obszar złożony z domów jednorodzinnych i niskich kamienic; główne ulice: Józefa Ignacego Kraszewskiego, Kopiec)
• Miłaczki – Bugaj (powstały przed II wojną światową obszar złożony z domów jednorodzinnych i niskich kamienic; główne ulice: Bugaj, Jana Kilińskiego, Miłaczki, Hugona Kołłątaja, Architektów)
• Osiedle Dwunastka (osiedle mieszkaniowe przy ulicach Targowej i Piwnej, wybudowane w latach 90. przez SM „Dwunastka”)
• Osiedle Adama Mickiewicza (osiedle domów jednorodzinnych powstałe w latach 80; główne ulice: Szarych Szeregów, Pana Tadeusza, Jacka Soplicy)
• Osiedle Stefana Batorego (osiedle domów jednorodzinnych powstałe w czasach PRL; główne ulice: Ciepła, Henryka Sienkiewicza, ks. Antoniego Turleja)
• Folwarki (wieś przyłączona do Radomska w 1977; główne ulice: Krakowska, Gidelska, Marii Dąbrowskiej, Stara Droga)
• Wymysłówek (wieś przyłączona do Radomska w 1986 roku^[6]; główne ulice: Wymysłowska)
• Sucha Wieś (wieś przyłączona do Radomska w 1986 roku^[6]; główne ulice: Partyzancka, Strażacka, Strzałkowska)
• Stobiecko Miejskie (wieś przyłączona do Radomska w 1986 roku^[6]; główne ulice: Brzeźnicka, św. Rocha)
• Bogwidzowy (wieś przyłączona do Radomska w 1986 roku^[6]; główne ulice: Mikołaja Reja, Przemysłowa, Jeżynowa)
• Bartodzieje Podleśne, Bartodzieje Bankowe, Bartodzieje Włościańskie (wsie przyłączone do Radomska w 1986 roku^[6]; główne ulice: Gabriela Narutowicza, Wincentego Witosa, Batalionów Chłopskich)
• Saniki (wieś przyłączona do Radomska w 1986 roku^[6]; główne ulice: Sanicka)
• Kierków (okolice cmentarza żydowskiego w Radomsku)

Zmiany nazw ulic

Ulice Radomska

Ulica Przedborska

Ulica Krakowska

Ulica Reymonta

Ulica Reymonta nocą przed świętami

Ulica Narutowicza maj 2005

W historii Radomska nazwy ulic zmieniały się wielokrotnie: miało to miejsce po odzyskaniu niepodległości, w latach 30, w latach II wojny światowej, w okresie PRL i po jej upadku.

• Plac 3 Maja (w okresie zaborów Rynek Aleksandrowski, w czasie okupacji niemieckiej Ring).
• Ulica Krakowska (w 1935 roku przemianowana na ulicę Polskiej Organizacji Wojskowej, w czasie okupacji Kattowitzer Straße, w PRL ul. Armii Czerwonej, w 1990 roku wróciła do pierwotnej nazwy).
• Ulica Gabriela Narutowicza (pierwotnie ulica Piotrkowska, w czasie okupacji Warschauer Straße).
• Ulica Przedborska (w 1935 roku przemianowana na ulicę Bolesława Limanowskiego, w czasach PRL ul. gen. Karola Świerczewskiego).
• Ulica Brzeźnicka (w okresie PRL ul. 16 Stycznia).
• Ulica Władysława Reymonta (pierwotnie ul. Kaliska, w czasie wojny Bahnhof Straße).
• Ulica Stefana Żeromskiego (pierwotnie ul. Żabia, w dwudziestoleciu międzywojennym i po wojnie ul. Stefana Żeromskiego, w czasie okupacji Markt Straße).

Plac 3 Maja w Radomsku

• Ulica Tadeusza Kościuszki (pierwotnie aleja Powiatowa, w czasie wojny Deutsche Straße).
• Aleje Jana Pawła II (w okresie międzywojennym ul. 11 Listopada, w czasie okupacji Bach Straße, po wojnie ul. Komuny Paryskiej).
• Ulica Prymasa Stefana Wyszyńskiego (pierwotnie Strzałkowska, w latach 30 XX wieku przemianowana na Legionów, w czasie okupacji Spital Straße, w okresie PRL ul. 1 Maja).
• Ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego (pierwotnie Częstochowska, w czasie okupacji Parkstraße, bezpośrednio po wojnie ul. Marszałka Michała Roli-Żymierskiego, do 1990 roku ul. Ludwika Waryńskiego).
• Ulica Rolna (w okresie PRL ul. Tadeusza Kupczyńskiego).
• Ulica Stodolna (w okresie PRL ul. Mieczysława Wencla).
• Ulica Thomasa Woodrowa Wilsona (pierwotnie ul. Przedborskie Glinianki, potem ul. T.W. Wilsona,a w okresie PRL ul. Juliana Marchlewskiego).
• Ulica Feliksa Fabianiego (pierwotnie ul. Długa).
• Ulica Armii Krajowej (do 1990 roku ul. Górna).
• Ulica Marii Konopnickiej (pierwotnie ul. św. Marii Magdaleny).
• Ulica Kasztelańska (pierwotnie ul. 700-lecia Miasta Radomska).
• Ulica Stara Droga (w okresie PRL ul. Armii Ludowej).
• Ulica Spacerowa (przed i w czasie II wojny światowej wieś Zakrzówek).
• Ulica Henryka Sienkiewicza (w czasie okupacji Kopernikusstraße). Przed wojną Żelazna.
• Ulica Stefana Batorego (w czasie okupacji Gartenstraße).
• Ulica ks. Karola Kościowa (aż do 1990 roku ul. Stefana Okrzei).
• Ulica 11 Listopada (pierwotnie ul. Cegielniana, w okresie PRL ul. 15 Grudnia).
• Ulica Świętej Rozalii (w okresie PRL ul. Karola Wójcika).
• Ulica Stefana Grota-Roweckiego (w okresie PRL ul. Mariana Buczka).
• Ulica św. Rocha (w okresie PRL ul. Bolesława Bieruta).
• Ulica gen. Leopolda Okulickiego (w czasach PRL ul. Czesława Kubika).

Demografia

Radomsko nocą przed świętami

Rzeka Radomka (maj 2016)

Ulica Władysława Reymonta

Skrzyżowanie – Krakowska, Piastowska, Brzeźnicka

Radomsko – centrum miasta

Ulica łącząca Sierakowskiego z Reymonta

Dane demograficzne^[7][8][9]:

• Piramida wieku mieszkańców Radomska w 2014 roku^[10].
  

Wyludnienie miasta

Od kilku lat Radomsko sukcesywnie wyludnia się. Według danych Polskiej Akademii Nauk Radomsko jest jednym z najszybciej wyludniających się miast w województwie łódzkim^[11]. W wyniku emigracji mogło ono stracić od 8 do 10 tysięcy osób – to jest 16% wszystkich mieszkańców miasta. Faktyczna liczba mieszkańców może wynosić więc od 38 tysięcy do 40 tysięcy. Wyliczenie oparto na podstawie sporządzonych umów na wywóz śmieci, gdzie wnosi się opłatę od osoby^[12]. Liczba ta odpowiada Radomsku z 1978 roku, gdzie według spisu powszechnego w mieście zamieszkiwało 39 500 mieszkańców. W ciągu ostatnich kilkunastu lat w mieście odnotowuje się ujemny przyrost naturalny oraz ujemne saldo migracji mieszkańców^[13]. Przykładowo w 2016 roku w Radomsku urodziło się 378 dzieci, a zmarły 572 osoby, co oznacza, że zmarło o 194 osób więcej, niż się urodziło^[14]. Według Polskiej Akademii Nauk w powiecie i Radomsku do 2050 roku ludność zmniejszy się o ok. 30 procent. W powiecie radomszczańskim zostanie 75–78 tys. mieszkańców, w samym Radomsku niespełna 30 tysięcy^[15]. Wyludnienie miasta zaczyna stawać się niepokojącym zjawiskiem, które odbija się na życiu gospodarczym miasta^[16], a firmy mają problemy ze znalezieniem pracowników^[17][18].

Tabela urodzeń i zgonów oraz saldo migracji mieszkańców^[7][8]. [2]

Ludność ukraińska

W wyniku wyludnienia miasta już od 2013 w Radomsku przedsiębiorstwa zaczęły zatrudniać pracowników z Ukrainy. W 2014 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Radomsku zarejestrowano 74 obywateli Ukrainy, w 2015 roku – 329, a w 2016 roku było ich 870. Z każdym rokiem liczba pracowników z Ukrainy zwiększa się. Najwięcej Ukraińców zostało zatrudnionych w Radomsku w Łódzkiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej.[3][4][5] Niektóre związki zawodowe w zakładach z Radomska twierdziły, że Ukraińcy zabierają pracę miejscowym. Narastały konflikty polskich pracowników wobec polityki zatrudniania obcokrajowców przez zakłady w Radomsku^[19][20]. 19 listopada 2017 roku w Radomsku organizacja ONR zorganizowała marsz przeciwko pracownikom ze wschodu pod hasłami „Chcemy repatrianta, a nie imigranta”, protestując przeciwko zatrudnianiu przede wszystkim Ukraińców przez lokalnych przedsiębiorców^[21]. 4 grudnia 2017 w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Radomsku zorganizowano debatę na temat napływu cudzoziemców ze Wschodu na lokalny rynek. Uczestnicy debaty wskazali na potrzebę asymilacji Ukraińców, ich integracji w polskim społeczeństwie^[22]. W tym celu również z inicjatywy dzielnicowych z Radomska doszło do spotkania policjantów z 40 pracownikami z Ukrainy z jednej z firm działających na terenie strefy ekonomicznej w Radomsku. Policjanci opowiadali o regulacjach prawnych obowiązujących w Polsce. Wymienili najczęściej popełniane na terenie powiatu radomszczańskiego czyny zabronione, w tym te dokonywane przez cudzoziemców^[23][24][25].

Etymologia

Pisownia nazwy miasta nie była jednolita. W dokumentach pochodzących z XIII-XV wieku najczęściej występują: Radomokye, Radomskye, Radomske, Radomsk, Radomszcze, Radomskie. Dopiero kilka wieków później została przyjęta powszechnie nazwa Radomsko^[26].

Powszechnie się przyjmuje, że nazwa Radomska pochodzi od nazwy rzeczki Radomki, która przepływa przez Radomsko. Taki sposób tworzenia nazw grodów od rzek był w słowiańszczyźnie powszechny (por. Puck od Putnica, Mieńsk od Mienia, Pińsk od Pina i wiele innych).

W przypadku Radomska założenie to wydaje się nie do końca prawdziwe, gdyż musimy wziąć pod uwagę również skąd się wzięła nazwa rzeczki Radomki. Nazwa Radomka, składa się z dwóch części; rdzenia Radom (prawdopodobnie od słowiańskiego imienia męskiego „Radom”, które było skrótem od Radomira. Imię Radomir złożone z członu Rado- (rad – „być zadowolonym, chętnym, cieszyć się” lub radzić – „troszczyć się, dbać o coś”) oraz członu -mir („pokój, spokój, dobro”). Może ono oznaczać „tego, który troszczy się o pokój) i przyrostka –ka, który dodawano do rdzenia, by określić przynależność do czegoś, czyli Radomka, to rzeczka należąca do Radomira, inaczej rzeczka Radoma, Radomira. Przykładowo rzeka Stanisława nazywałaby się Stanisławka, a wieś Wojciecha, Wojciechówka.

Nazwa Radomsko to gramatycznie przymiotnik utworzony od imienia Radom (Radomir, podobnie jak rzeczka Radomka)za pomocą przyrostka -sk, który jest formantem przymiotnikowym, kontynuantem z języka prasłowiańskiego *-ьskъ-jь, określającym przynależność do czegoś. Końcówka ta występuje także w rodzimych nazwach innych krajów słowiańskich, na przykład w czeskiej i słowackiej nazwie Czech i Słowacji, czyli Česko i Slovensko. Tak więc Radomsko – Radom-sko to kraina Radomira, ziemia należąca do Radomira, a rzeczka Radomka, to rzeczka należąca do Radomira.

Z drugiej strony jeśli nazwa Radomsko to gramatycznie przymiotnik utworzony od nazwy rzeczki Radomki (Radomka – rzeczka Radomira) za pomocą przyrostka -sk; to nazwę Radomsko należy tłumaczyć jako krainę leżącą nad rzeczką Radomką czy ziemię leżącą nad rzeczką Radomką, która wcześniej wzięła swoją nazwę od Radomira. Hipotetycznie Radomir, zajmował ze swoim rodem lub plemieniem ziemię nad niewielką rzeczką, którą od jego imienia nazywano Radomką. Ale skoro samą rzeczkę nazywano od jego imienia Radomką, to logiczne, że musiano jakoś nazywać ziemię (osadę), którą zajmował Radomir ze swoim rodem czy plemieniem. Nadal pozostaje pytanie czy nazwa Radomsko pochodzi bezpośrednio od nazwy rzeczki Radomki czy imienia Radomir. Jak na radzie nie podjęto głębszych badań nad pochodzeniem nazwy miasta.

Historia

Widok miasta około 1910–1914

Kaplica przy starym cmentarzu w Radomsku

Kapliczka z czasów napoleońskich

Pomnik ofiar okupacji niemieckiej

Mogiła – pomnik

Cywilne ofiary niemieckiego bombardowania miasta 1 i 2 września 1939 r.

Zaułek w Radomsku

Moje Miasto

Galeria: Cmentarz żydowski

Macewa na kirkucie

Macewy na kirkucie

Macewy na kirkucie

Macewy na kirkucie

Macewy na kirkucie

Macewa na kirkucie

Macewy na kirkucie

Macewy na kirkucie

Macewy na kirkucie

Współczesny nagrobek na kirkucie

Galeria:Otwarte Muzeum Żydowskie 1-50

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 1

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 2

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 3

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 4, 4A

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 6

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 9

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 10

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 11

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 12

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 13

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 14

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 15

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 16

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 18

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 19

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 20

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 23

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 26

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 30

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 31

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 32

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 33

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 34

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 35

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 36

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 38

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 39

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 40

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 41

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 42

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 43

Radomsko. Otwarte Muzeum Żydowskie 44

Bank PEKAO SA w Radomsku

Budynek Sądu Rejonowego w Radomsku

Radomszczański ZUS

Szpital Powiatowy w Radomsku (oddany w pełni do użytku w czerwcu 2011 roku)

Kalendarium

• 1243 – pierwsza pisemna wzmianka o Radomsku.
• 1266 – nadanie praw miejskich przez Leszka Czarnego.
• 1288 – sprowadzenie Franciszkanów.
• XIV w. – utworzenie powiatu radomszczańskiego.
• 1382 – pierwszy zjazd szlachty w sprawie wyboru króla Polski.
• 1384 – drugi zjazd szlachty, wybór Jadwigi Andegaweńskiej na króla Polski^[27].
• XV w. – utworzenie starostwa niegrodowego.
• 1624 – splądrowanie i spalenie miasta przez lisowczyków.
• 1771 – 28 listopada, Kazimierz Pułaski na czele 600-konnego oddziału zatrzymuje się na postój w Radomsku. Otrzymuje tu wiadomość o podejrzewaniu go o usiłowanie królobójstwa i o porażkach konfederatów (według: Wiesław A. Zalewski Co Kazimierz Pułaski w Radomsku porabiał, Gazeta Radomszczańska, 3 czerwca 2004).
• 1789 – delegaci miasta biorą udział w czarnej procesji.
• 1793 – w wyniku II rozbioru Polski miasto trafiło pod zabór pruski.
• 1807 – miasto weszło w skład Księstwa Warszawskiego.
• 1812 – grudzień, po klęsce pod Moskwą, rozproszone resztki Wielkiej Armii Napoleona przemieszczają się przez Radomsko. Śladem tych wydarzeń jest kapliczka przy ul. Mickiewicza.
• 1815 – upadek Księstwa Warszawskiego, miasto znalazło się w granicach Królestwa Kongresowego.
• 1828 – zatwierdzenie planu regulującego zabudowę miasta.
• 1830 – w Radomsku stacjonuje 4 szwadron 1 Pułku Strzelców Konnych Królestwa Kongresowego. Pułk został sformowany w 1815 roku. Za udział w walkach pułk otrzymał 2 krzyże kawalerskie, 44 złote i 42 srebrne.
• 1846 – budowa Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, której trasa przebiegała przez miasto.
• 1857 – wybudowanie nowego Ratusza (wcześniejszy budynek znajdował się na środku rynku); siedziby władz miejskich oraz zmiana nazwy miasta na nazwę zaborczą – Nowo-Radomsk (obowiązywała do 1922).
• 1859 – pracę w Radomsku podejmuje Feliks Fabiani, nauczyciel i społecznik.
• 1863 – 22 stycznia, w Radomsku padają pierwsze strzały Powstania Styczniowego.
• 1869-1876 – w miejsce starego wybudowany został nowy kościół pw. św. Lamberta.
• 1874 – sierpień, Henryk Sienkiewicz wraz z narzeczoną Marią Kellerówną przebywa w pobliskim Strzałkowie w majątku Biedrzyckich [6].
• 1879 – przemysłowcy francuscy po wykupieniu fabryki ceraty od Szai Ruziewicza zakładają Anonimowe Towarzystwo Metalurgiczne Przemysłu w Rosji w Nowo-Radomsku.
• 1879 – Francuz Piotr Chanove założył fabrykę „Metalurgia”.
• 1881 – Bracia August i Karol – synowie Michaela Thoneta z Wiednia wybudowali fabrykę mebli giętych (obecny Fameg)
• 1881 – 23 października, utworzenie Ochotniczej Straży Ogniowej.
• 1884 – Henryk Siemiradzki nabywa dworek w Strzałkowie k. Radomska, gdzie przez wiele lat spędzał wraz z rodziną letnie wakacje, a w 1901 zachorował, stracił mowę i tamże zmarł w 1902 roku.
• 1908 – wybudowanie synagogi.
• 1912 – wybudowanie Fabryki Maszyn.
• 1912 – wybudowanie cerkwi prawosławnej pw. św. Mikołaja Cudotwórcy
• 1917 – wybuch epidemii tyfusu.
• 1919 – utworzenie Rady Delegatów Robotniczych, istniejącej do 1921 r.
• 1920 – przeniesienie do miasta Huty Szkła.
• 1921 – powstaje Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”
• 1921 – nadanie Józefowi Piłsudskiemu tytułu Honorowego Obywatela Radomska.
• 1925 – zburzenie radomszczańskiej cerkwi na mocy decyzji władz wojewódzkich w Łodzi z przeznaczeniem pozyskanego budulca na budowę starostwa powiatowego.
• 1935 – 27 października, uroczyste otwarcie nowego budynku dworca kolejowego wzniesionego według projektu inż. arch. M. Michalskiego.
• 1935 – 26 grudnia, zmarł Telesfor Mickiewicz i został pochowany z wielkimi honorami na radomszczańskim Cmentarzu Starym, a jego pogrzeb był manifestem niepodległościowym, na który licznie przybyli wysoko postawieni przedstawiciele władzy i wojska.
• 1939 – 1 września ok. godz. 5.00, na Radomsko spadają pierwsze bomby – ginie ok. 30 osób ludności cywilnej. Ciała ofiar tego bombardowania składano w kaplicy cmentarnej przy Cmentarzu Starym. Na murach tej kaplicy umieszczona jest tablica pamięci, na której wymienione są osoby poległe w wyniku bombardowania. W bombardowaniu Radomska najprawdopodobniej brały udział samoloty Luftwaffe z pułku stacjonującego w Oleśnicy (niem. Oels), który to pułk kilkadziesiąt minut wcześniej zbombardował Wieluń. W efekcie tych terrorystycznych działań Niemców, ludność cywilna w panice masowo opuszcza miasto głównie w kierunku Przedborza i Piotrkowa Trybunalskiego. Samoloty Luftwaffe atakują kolumny bezbronnych cywilnych uciekinierów.
• 1939 – 3 września, Niemcy zajmują miasto – do miasta wkraczają oddziały 10 armii gen. Waltera von Reichenaua.
• 1939 – 4 września, Niemcy rozstrzelali kilkanaście osób na Folwarkach, Bartodziejach i w Stobiecku Miejskim.
• 1939 – 3–5 września, w rejonie Radomska toczą się zacięte walki powietrzne. W pobliżu Radziechowic zestrzelony zostaje niemiecki samolot rozpoznawczy Henschel Hs 126, a na wschód od Radomska zestrzelono polski samolot bombowo-rozpoznawczy PZL.23 Karaś. Załoga Karasia pochowana została w mogile znajdującej się na terenie przykościelnym w miejscowości Bugaj. W najbliższych okolicach Radomska znajdują się także inne mogiły [7] polskich lotników poległych w czasie tych walk. Do tych wydarzeń nawiązuje film [8].
• 1939 – powstają pierwsze oddziały ZWZ AK i później jest to największa org. zbrojnego podziemia w centralnej Polsce (jednym z dowódców zostaje por. Stanisław Sojczyński).
• 1941 – aresztowanie przez Niemców w Radomsku 151 osób. Egzekucje były dokonywane na tzw. Kopcu oraz w pobliskich miejscowościach takich jak: Wygoda, Dmenin, Pławno, Strzałków.
• 1943 – likwidacja radomszczańskiego getta i masowe mordy na Żydach przez niemieckich okupantów; Armia Krajowa pod dowództwem por. Sojczyńskiego dokonuje akcji odbicia 51 więźniów (40 Polaków i 11 Żydów) z siedziby gestapo w Radomsku.
• 1943 – 12 grudnia, na drodze z Radomska do Pławna (Wygoda Las) żołnierze AK dokonali skutecznego zamachu na Otto Schwarzmeira, komendanta żandarmerii w Gidlach, wykonując tym samym wydany wcześniej wyrok śmierci. W odwecie Niemcy rozstrzelali w tym miejscu dwudziestu zakładników przywiezionych z Częstochowy. Miejsce to jest oznaczone pomnikiem ku czci ofiar^[28].
• 1944 – 23 kwietnia, powstanie konspiracyjnej powiatowej Rady Narodowej (w 1959 roku dla upamiętnienia tego wydarzenia na ul. Fabianiego wmurowano tablicę pamiątkową^[29]).
• 1944 – 12 września, rozegrała się największa bitwa na ziemi radomszczańskiej – bitwa pod Ewiną. Oddziały III Brygady Armii Ludowej im. gen. Bema przyjęły bitwę z 10-krotnie liczebniejszym wojskiem niemieckim.
• 26 grudnia 1944 r. żołnierze Armii Ludowej pod dowództwem kpt. Bolesława Boruty (ps. „Hanicz”) dokonali udanego zamachu na Dehna – komendanta żandarmerii niemieckiej w mieście^[30].
• 1945 – 16 stycznia, oddziały 254 i 294 dywizji pancernej 52 armii 1 Frontu Ukraińskiego Armii Czerwonej zdobywają miasto^[31], w walce ginie około 20 żołnierzy radzieckich (mogiła zbiorowa – pomnik na Nowym Cmentarzu (zdjęcie).
• 1945 – kwiecień, kpt. Stanisław Sojczyński ps. „Warszyc” wspólnie z byłymi żołnierzami Armii Krajowej zakłada największe w centralnej Polsce antykomunistyczne Konspiracyjne Wojsko Polskie (KWP) do walki z komunistycznymi władzami Polski.
• 1946 – 19–20 kwietnia oddział Jana Rogólki ps. „Grot” z KWP opanował chwilowo Radomsko i uwolnił 57 aresztowanych z więzienia powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa. Po tej nie w pełni udanej akcji, oddział KWP dowodzony przez Henryka Glapińskiego ps. „Klinga” dopuścił się zbrodni na jeńcach^[32].
• 1946 – w czerwcu UB aresztowało kpt. Sojczyńskiego „Warszyca” i jego dowódców, rozbijając KWP, choć nieliczne oddziały walczyły do 1947 r., a resztki organizacji pozostały w podziemiu aż do 1954 r.
• 1949 – rozpoczęcie budowy kombinatu drzewnego „Fameg”^[33].
• 1957 – elektryfikacja linii kolejowej – pierwsze pociągi elektryczne (zdjęcie)
• 1959 – w 15 rocznicę powstania PRL na pl. 3 Maja odsłonięto pomnik ku czci żołnierzy Wojska Polskiego i Armii Czerwonej oraz członków ruchu oporu^[29]
• 1962 – w katastrofie lotniczej, w czasie pokazów organizowanych przez Aeroklub Częstochowski w Borowiecku koło Radomska zginęło 11 osób. W czasie startu samolot CSS-13 holujący szybowiec SZD 12 Mucha 100 wpadł w tłum widzów.
• 1964 – 28 stycznia inauguracyjne przedstawienie kabaretu „Nietoperz” ^[34] w kawiarni „Stylowa”. Wystąpili: Dyzma Krasoń – twórca kabaretu, Janusz Niezabitowski, Wiesław Witczak, Mirosław Kaliszczak, Maria Grabiec, i inni.
• 1964 – przeprowadzenie I Liceum Ogólnokształcącego do nowo wybudowanej siedziby przy ulicy Górnej.
• 1967 – wybudowanie Miejskiego Domu Kultury.
• 1967 – katastrofa lotnicza radzieckiego myśliwca szkolno-bojowego MiG 15 UTI pod Radomskiem (Sucha Wieś). Prawdopodobną przyczyną była eksplozja silnika turboodrzutowego, co najmniej jeden pilot katapultował się bezpiecznie.
• 1967 – rozpoczęcie budowy „Osiedla Tysiąclecia”.
• 1968 – w zakładach pracy wiece poparcia dla PZPR i tow. Wiesława – Władysława Gomułki w związku z tzw. wydarzeniami marcowymi.
• 1968 – 14 stycznia, uruchomienie komunikacji miejskiej w ramach Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej. Początkowo cztery autobusy kursowały na trzech liniach (1. Folwarki-Bartodzieje; 2. Strzałków-Stobiecko Szlacheckie 3. Kietlin-Stobiecko Miejskie).
• 1968 – kwiecień, lotniczy pogrzeb ppor. pil. Cezarego – Jerzego Owczarka (zdjęcie) oraz Strona Pamięci ^[35].
• 1970 – otwarcie Muzeum Regionalnego im. Stanisława Sankowskiego.
• 1979 – powstanie Radomszczańskiego Klubu Sportowego (RKS).
• 1980 – powstanie radomszczańskich struktur NSZZ „Solidarność” z Józefem Kowalczykiem z FMR na czele.
• 1991 – pierwsze wolne wybory do Rady Miejskiej w Radomsku.
• 2003 – podpisanie umowy partnerskiej z miastem Makó.
• 2004 – podpisanie umowy partnerskiej z miastem Wozniesieńsk.
• 2006 – podpisanie umowy partnerskiej z miastem Lincoln.
• 2008 – wybudowanie pierwszego w mieście „Orlika”.
• 2008 – utworzenie w MDK „europejskiej Sceny Teatru im. Stefana Jaracza”.
• 2009 – otwarcie „małej obwodnicy” Radomska (przedłużenie ul. Tysiąclecia)

Żydzi w Radomsku

Po licznej tutejszej społeczności żydowskiej zachował się w Radomsku jedynie cmentarz żydowski z ohelem cadyków Rabinowiczów (Wielka Synagoga została zniszczona podczas II wojny światowej), natomiast w Krakowie synagoga Stowarzyszenia Modlitwy i Dobroczynności Chasydów Radomszczańskich oraz Synagoga chasydów z Radomska. Oprócz tego w Radomsku istnieje Otwarte Muzeum Żydowskie upamiętniające miejsca związane z Żydami. W 2016 roku wmurowano kamień węgielny pod Żydowskie Centrum Pielgrzyma w Radomsku [9] przy ul. Rabina Szlomo Rabinowicza.

Zabytki

Klasztor oo. Franciszkanów

Neobarokowy kościół kolegialny św. Lamberta

Ratusz nocą

• Klasztor Franciszkanów ufundowany przez Władysława Łokietka; reprezentuje style od gotyku po późny barok, trawiony licznymi pożarami; XIII/XIV w.;
• Drewniany kościół św. Marii Magdaleny (XVI, XVIII wiek; murowane kamienne prezbiterium, najstarsza część kościoła) – fundacja królowej Bony);
• Kolegiata św. Lamberta (1869–1876) zaprojektowany przez jednego z polskich architektów końca XIX w. Konstantego Wojciechowskiego, w stylu neobarokowym;

Dane z 30 czerwca 2004 r.:

• Ratusz (1857) w stylu romantycznym, obecnie siedziba Muzeum Regionalnego w Radomsku;
• Drewniany kościół parafialny pw. św. Rocha w dzielnicy Stobiecko Miejskie (1502); wewnątrz piękny gotycko-renesansowy tryptyk z XVI w.;
• Cmentarz żydowski (kirkut);
• Chałupa tatarska w dzielnicy Stobiecko Miejskie, obecnie należy do Muzeum Regionalnego;
• Kamienice z przełomu XIX i XX wieku w centrum miasta;
• Pałacyk na ul. Stefana Batorego, obecnie Hotel Zameczek;
• Dworek z początków XX w. przy ulicy Młodzowskiej;
• Zabytki architektury przemysłowej, m.in. wieża ciśnień;
• Cmentarz Stary w Radomsku
• Willa przy ul. Gabriela Narutowicza, obecnie Miejska Biblioteka Publiczna.
• Willa z 1881 roku, przy ul. Kolejowej 2, odrestaurowana w latach 2008- 2013 przez prywatnego przedsiębiorcę, obecnie sala bankietowa, pub, a dawniej dom mieszkalny braci Thonet, założycieli Fabryki Mebli Giętych FAMEG. W czasie powojennym mieściło się tam przedszkole i żłobek miejski, a w latach 90. kasy biletowe i pomieszczenia biurowe PKP.

Zabytki niezachowane:

• Cerkiew prawosławna pw. św. Mikołaja Cudotwórcy przy dzisiejszym skrzyżowaniu ulicy Staszica z ul. G. Narutowicza (zbudowana w latach 1909–1912, zburzona w 1925);
• Cerkiew prawosławna pw. św. Sergiusza z Radoneża – świątynia wojskowa, przy obecnej ul. Bugaj (zbudowana w 1893, zburzona po 1918);
• Kościół Ewangelicki przy ul. Wł. Reymonta;
• Pałacyk przy ul. Wł. Reymonta;
• Stary Ratusz na placu 3 maja;
• Wielka Synagoga przy obecnej ulicy B. Joselewicza (zbudowana w 1908 roku, spalona w okresie II wojny światowej)

Pomniki

Pomnik św. Jadwigi Andegaweńskiej na Placu 3 maja

• św. Jadwigi Andegaweńskiej Króla Polski, patronki miasta
• Pomnik – obelisk upamiętniający 65 rocznicę likwidacji przez niemieckich okupantów getta żydowskiego w Radomsku
• św. Jana Nepomucena
• Władysława Stanisława Reymonta
• Konstytucji 3 Maja
• Grób Nieznanego Żołnierza
• Jana Pawła II (trzy)
• Stanisława Staszica
• Konspiracyjnego Wojska Polskiego
• mogiła – pomnik żołnierzy polskich i radzieckich oraz ofiar okupacji niemieckiej na Nowym Cmentarzu

Parki

Staw w Parku Świętojańskim

• Park Solidarności
• Park Świętojański

Cmentarze

Stary cmentarz w Radomsku

• Cmentarz św. Lamberta
• Cmentarz Stary w Radomsku
• Cmentarz Żydowski
• Cmentarz Stobiecko Miejskie
• Ohel cadyków Rabinowiczów w Radomsku

Gospodarka

Fabryka firmy Indesit przy miejskiej obwodnicy (ulica Unii Europejskiej, ul. A.Merloniego, rondo Edmunda Osterloffa)

Urząd Skarbowy w Radomsku

Radomsko jest dużym ośrodkiem przemysłu drzewnego z ponad 125-letnią tradycją. Najstarszym zakładem meblowym jest Fameg. Dziś na terenie Radomska i najbliższej okolicy zarejestrowanych jest ponad 600 zakładów stolarskich, z których większość powstała po 1990 roku. Radomsko jest też dużym ośrodkiem przemysłu metalowego, maszynowego i szklarskiego.

Radomsko leży na szlaku komunikacyjnym przy trasie A-1 i posiada podstrefę Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej (ŁSSE), w której działa kilkanaście przedsiębiorstw^[36]. Pod południową częścią Radomska (w dzielnicy Stobiecko Miejskie) znajdują się odkryte w latach 70. XX w. duże pokłady wód geotermalnych.

W mieście jest 6 hoteli^[37].

Treść tej sekcji może nie być zgodna z zasadami neutralnego punktu widzenia. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

Transport

Transport drogowy

Skrzyżowanie DK1 i DK42 w granicach administracyjnych Radomska przed rozpoczęciem przebudowy

Miasto położone jest przy szlakach komunikacyjnych:

• droga krajowa nr 1 (trasa europejska E75; w trakcie przebudowy do autostrady A1) Gdańsk – Łódź – Radomsko – Częstochowa – GOP – Wodzisław Śląski – granica z Czechami / Żywiec – granica ze Słowacją
• droga krajowa nr 42 Kamienna – Gorzów Śląski – Pajęczno – Radomsko – Końskie – Skarżysko-Kamienna – Rudnik
• droga krajowa nr 91 Gdańsk – Toruń –Łódź – Piotrków Trybunalski – Radomsko – Częstochowa – Podwarpie
• droga wojewódzka nr 784 Radomsko – Gidle – Święta Anna

Miasto posiada już fragment zachodniej obwodnicy na odcinku od ul. Brzeźnickiej do ul. Krasickiego, przechodzący przez teren Łódzkiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Obecnie jej projekt obejmuje całą część północną od ul. Brzeźnickiej do ul. Narutowicza. Rozpoczęcie budowy obwodnicy planowane jest na kwiecień 2011. Budowa zachodniej obwodnicy Radomska, zakończyła się pod koniec 2014 r. W międzyczasie trwały rozmowy dotyczące sposobu finansowania i przebiegu południowej obwodnicy Radomska od ulicy Brzeźnickiej do ulicy Krakowskiej.

Przez miasto przebiega Łódzka Magistrala Rowerowa N-S () główną ulicą Tadeusza Kościuszki i dalej.

Transport zbiorowy

W Radomsku działa Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji. Przedsiębiorstwo obsługuje 18 linii miejskich i podmiejskich.

• Linie miejskie – 0, 4, 8, 9, 10, 12, 13, 14
• 1 międzymiejska linia – 1
• 1 międzypowiatowa – 23
• 8 podmiejskich – 2, 3, 5, 6, 7, 11, 15, 25

W mieście działa również PKS Radomsko. Firma jest największym radomszczańskim przewoźnikiem wożącym pasażerów na liniach krajowych. Zapewnia bezpośrednie połączenia m.in. do Łodzi, Piotrkowa Trybunalskiego, Częstochowy, Bełchatowa, Wrocławia, Krakowa, Katowic, Przedborza, Kamieńska, Pajęczna oraz wsi na terenie całego powiatu radomszczańskiego i okolic. Dworzec PKS znajduje się obok dworca kolejowego PKP przy ulicy Władysława Reymonta.

Transport kolejowy

Dworzec kolejowy w Radomsku

Przez Radomsko przebiega od 1846 roku trasa Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, obecnie jest to linia kolejowa nr 1: Warszawa – Skierniewice – Koluszki – Radomsko – Częstochowa – Zawiercie – Granica (Sosnowiec Maczki), z odgałęzieniem do Łodzi Fabrycznej. Radomsko posiada bezpośrednie połączenia kolejowe Regio (Polregio) oraz TLK i IC (PKP Intercity) z Warszawą, Łodzią, Piotrkowem Trybunalskim, Częstochową, Katowicami, Wrocławiem, Opolem, Krakowem, Toruniem, Bydgoszczą, Gdańskiem, Gdynią, Szczecinem, Koszalinem, Bielskiem-Białą itp.

Lotniska i lądowiska

Najbliżej położonymi portami lotniczymi od miasta Radomska są:

• Port Lotniczy im. Wł. Reymonta w Łodzi
• Port lotniczy Katowice-Pyrzowice

W 2011 otwarto sanitarne lądowisko przy ul. Jagiellońskiej.

Kultura

Miejski Dom Kultury

Miejska Biblioteka Publiczna

• Miejski Dom Kultury – główny ośrodek życia kulturalnego i rozrywkowego w mieście. Przy MDK-u działa Kino „Pasja”, wiele kół zainteresowań, między innymi plastyczne i teatralne. Przy MDK-u działa Towarzystwo Śpiewacze im. Stanisława Moniuszki w Radomsku, które jest organizatorem Międzynarodowego Festiwalu Chóralnego „Wschód-Zachód-Zbliżenia”.
• Muzeum Regionalne im. Stanisława Sankowskiego mieszczące się w zabytkowym budynku dawnego ratusza, w którym w czasie okupacji niemieckiej była katownia Gestapo oraz po 1945 r. komunistyczne więzienie Urzędu Bezpieczeństwa, gdzie mordowano członków AK, NSZ, KWP. Aktualnie muzeum posiada 4 wystawy stałe pokazujące historie miasta i okolic. W posiadaniu muzeum jest ponad 16 tysięcy muzealiów. Przy muzeum działa galeria sztuki, w której organizowane są wystawy lokalnych (i nie tylko) artystów.
• Biblioteka Publiczna w Radomsku.
• Otwarte Muzeum Żydowskie – składa się z 50 kamiennych płyt wmurowanych w chodniki przy ulicach Radomska, wskazujących miejsca budynków religijnych i świeckich (domy modlitwy, synagogi, szkoły, zakłady) związanych ze społecznością żydowską mieszkającą przed II wojną światową w tym mieście^[38].

Wydarzenia:

• Open by Night. Radomsko nocą – w 2009 roku zapoczątkowana została impreza kulturalna pod nazwą „Open by Night. Radomsko nocą”. W ostatni weekend sierpnia Radomszczanie do późnych godzin nocnych mogą uczestniczyć m.in. w koncertach, spotkaniach ze znanymi ludźmi, zwiedzać muzeum. W tych wydarzeniach uczestniczyli m.in. Maciej Maleńczuk, Blenders, Zbigniew Wodecki oraz Maria Czubaszek. Wydarzenie realizowane było do 2012 roku.
• Dni Radomska – odbywająca się co roku na początku czerwca trwająca dwa dni cykliczna impreza. Od 2017 roku wydarzeniem towarzyszącym jest Festiwal Smaków.
• Różewicz Open Festiwal – organizowany w październiku przez Miasto Radomsko i Miejski Dom Kultury w Radomsku festiwal poświęcony życiu i twórczości Braci Różewiczów.

Edukacja

Placówki oświatowe na terenie Miasta Radomska^[39]:

Przedszkola publiczne

• Przedszkole nr 1 im. Jana Brzechwy, ul. Miła 13
• Przedszkole nr 2 im. Janusza Korczaka, ul. Targowa 7
• Przedszkole nr 3, ul. Zygmunta Sierakowskiego 19
• Przedszkole nr 4 „Pod Zielonym Ludkiem”, ul. Hugona Kołłątaja 12
• Przedszkole nr 5, ul. 11 Listopada 33
• Przedszkole nr 6 im. Marii Konopnickiej, ul. Rolna 2
• Przedszkole nr 9 im. Jasia i Małgosi, ul. Sokola 2-4
• Przedszkole nr 10, ul. Armii Krajowej 13
• Przedszkole Specjalne, ul. Piastowska 10a

Szkoły podstawowe

• Publiczna Szkoła Podstawowa nr 1 im. Bolesława Chrobrego, ul. Piastowska 17
• Publiczna Szkoła Podstawowa nr 2 im. Tadeusza Kościuszki, ul. Józefa Piłsudskiego 22
• Publiczna Szkoła Podstawowa nr 3 im. Mieszka I, ul. Marii Dąbrowskiej 27
• Publiczna Szkoła Podstawowa nr 4 im. Władysława Stanisława Reymonta, ul. Szkolna 4
• Publiczna Szkoła Podstawowa nr 5 im. Mikołaja Kopernika, ul. Gabriela Narutowicza 207
• Publiczna Szkoła Podstawowa nr 6 im. Władysława Broniewskiego, ul. Św. Jadwigi Królowej 20
• Publiczna Szkoła Podstawowa nr 7 im. Romualda Traugutta, ul. 11 Listopada 16
• Publiczna Szkoła Podstawowa nr 8 im. Przyjaciół Dzieci, ul. Mikołaja Reja 81
• Publiczna Szkoła Podstawowa nr 9 im. Henryka Sienkiewicza, ul. Rolna 65
• Publiczna Szkoła Podstawowa nr 10, ul. Kornela Makuszyńskiego 25

Szkoły ponadpodstawowe

I Liceum Ogólnokształcące im. Feliksa Fabianiego

• I Liceum Ogólnokształcące im.Feliksa Fabianiego, ul. Armii Krajowej 30
• II Liceum Ogólnokształcące im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, ul. Bugaj 3
• Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 im. Stanisława Staszica, ul. Brzeźnicka 20
• Zespół Szkół Elektryczno-Elektronicznych im. prof. Janusza Groszkowskiego, ul. Gabriela Narutowicza 12
• Zespół Szkół Drzewnych i Ochrony Środowiska im. Mikołaja Kopernika, ul. Brzeźnicka 22
• Zespół Szkół Ekonomicznych im. Tadeusza Kotarbińskiego, ul. Przedborska 39/41
• Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych „Sokrates”, ul. Bugaj 3
• Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych „Żak”, ul. Szkolna 4 i ul. Tadeusza Kościuszki 6

Szkoły policealne

• Policealna Szkoła Centrum Nauki i Biznesu „Żak”, ul. Tadeusza Kościuszki 6
• Policealna Szkoła Medyczna „Żak”, ul. Tadeusza Kościuszki 6
• Szkoła Policealna dla Dorosłych „Sokrates”, ul. Bugaj 3
• Szkoła Policealna dla Dorosłych, ul. Szkolna 4

Szkoły wyższe

• Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi – Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny w Radomsku, ul. Brzeźnicka 22
• Społeczna Akademia Nauk w Łodzi – Wydział w Radomsku, ul. Gabriela Narutowicza 12

Szkoła muzyczna

• Państwowa Szkoła Muzyczna I Stopnia im. Grażyny Bacewicz, ul. Tadeusza Kościuszki 14

Media

Gazeta Radomszczańska

• Niezależny portal powiatu radomszczańskiego Webiko Radomsko - lokalny serwis internetowy, który zawiera kompleksowe, aktualne informacje, ogłoszenia, wiadomości, zdjęcia, filmy z regionu.

Ta sekcja od 2022-03 wymaga modyfikacji na podstawie najświeższych informacji. Niektóre treści są na pewno lub najprawdopodobniej nieaktualne. Artykuł należy zweryfikować, wskazując w przypisach źródła informacji. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.

• Prasa: Na terenie regionu radomszczańskiego działa pięć lokalnych gazet: Dziennik Łódzki/Co Nowego, Gazeta „Po Prostu Informacje”, „Gazeta Radomszczańska”, „Komu i Czemu”, bezpłatny tygodnik „Między Stronami”.
• Telewizja: W mieście nadaje także jedna z najwcześniej powstałych w Polsce telewizji lokalnych – Niezależna Telewizja Lokalna. Należy do TVN, jej właścicielem jest grupa ITI.
• Portale internetowe: W 2003 roku na terenie Radomska powstał portal internetowy WirtualneRadomsko.pl wskutek przekształcenia z Internetowego Radia Radomsko. Największą popularnością portal cieszył się w 2006 roku, kiedy wygenerował 1 315 029 odwiedzin. 1 stycznia 2007 roku portal zakończył działalność. Obecnie najważniejsze portale internetowe to Radomsko.naszemiasto.pl oraz Radomsko24.pl. Coraz większą popularnością cieszy się także blog historyczno-turystyczny Radomsk.pl oraz portal informacyjny gazety Pomiędzy Stronami. W sierpniu 2018 roku został zarejestrowany radomszczański portal internetowy Spotradomsko.pl, serwis informacyjny największej społeczności radomszczan w internecie^[40]
• Radio: Do końca 2004 roku w Radomsku znajdował się nadajnik RMF FM na 97,1 FM. W pierwszych dniach 2005 roku przeniesiono go na Stację Linii Radiowych w Dobromierzu znajdującą się 30 km od miasta, i tam jest do dziś.

We wrześniu 2006 roku powstało Ersko, nadające na dwóch kanałach radio internetowe regionu radomszczańskiego. W ofercie jest głównie muzyka techno i dance na kanale głównym oraz inne rodzaje muzyki na kanale „Mix”. Od sierpnia 2008 z Radomska emituje swój sygnał radio RMF Maxxx Kielce/Radom, na 101,1 FM. Od 7 grudnia 2015 roku zaczęło nadawać internetowe radio ERA z Radomska.

Wspólnoty wyznaniowe

Kościół św. Marii Magdaleny z 1789 roku

Kościół św. Rocha z 1502 roku

Na terenie Radomska działalność religijną prowadzą następujące Kościoły i związki wyznaniowe:

• Kościół rzymskokatolicki:
  • parafia św. Lamberta
  • parafia św. Marii Magdaleny
  • parafia św. Jadwigi Królowej
  • parafia NMP Królowej Polski
  • parafia św. Rocha
  • parafia Miłosierdzia Bożego
  • parafia Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa
  • parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa
  • parafia św. Maksymiliana Marii Kolbego
  • parafia św. Jana Chrzciciela
  • parafia NMP Matki Kościoła
  • parafia bł. Michała Kozala
• Świadkowie Jehowy:
  • zbór Radomsko Północ
  • zbór Radomsko Południe – Sala Królestwa ul. Dolna 22^[41]
• Kościół Zielonoświątkowy:
  • zbór „Betlejem” w Radomsku

Sport

• RKS 1979 Radomsko (piłka nożna III Liga grupa 1)
• RKS Radomsko obecnie tylko sekcja piłki nożnej; kiedyś tenis stołowy, zapasy, podnoszenie ciężarów, brydż sportowy, lekkoatletyka
• UMLKS Radomsko (podnoszenie ciężarów, ekstraklasa)
• LZS Drukarz (piłka nożna, podnoszenie ciężarów, strzelectwo)
• UKS Mechanik Radomsko (piłka nożna)
• Czarni Radomsko (piłka nożna, klasa okręgowa)
• Szkolny Klub Sportowy „Gimnazjum” Radomsko (uczestnik centralnych rozgrywek Pucharu Polski w 1951 roku).
• MKS Junak Radomsko (koszykówka, 3 liga seniorów)
• UKS „Dziesiątka” Radomsko (lekkoatletyka)
• ZKS Radomsko zapasy
• Akademia Karate Kyokushin
• Kolarsko-Biegowy Klub Sportowy Radomsko (kolarstwo, lekkoatletyka)

W Radomsku działa „liga miejska szóstek” organizowana przez MOSiR w Radomsku.

Na terenie miasta Radomska i powiatu radomszczańskiego działa też Powiatowe Zrzeszenie LZS, które jest organizatorem licznych imprez sportowo-rekreacyjnych o randze gminnej, powiatowej i wojewódzkiej.

Osoby związane z Radomskiem

Współpraca międzynarodowa

Miasta partnerskie^[42]:

• Makó
• Woznesenśk
• Lincoln
• Kirjat Bialik
• Olaine.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Strona Urzędu Miasta Radomska
• Radomsk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 423 .