Rafał Trzaskowski

Rafał Trzaskowski
Ilustracja
Rafał Trzaskowski (2020)
Pełne imię i nazwisko

Rafał Kazimierz Trzaskowski

Data i miejsce urodzenia

17 stycznia 1972
Warszawa

Prezydent m.st. Warszawy
Okres

od 22 listopada 2018

Przynależność polityczna

Platforma Obywatelska

Poprzednik

Hanna Gronkiewicz-Waltz

Minister administracji i cyfryzacji
Okres

od 3 grudnia 2013
do 22 września 2014

Przynależność polityczna

Platforma Obywatelska

Poprzednik

Michał Boni

Następca

Andrzej Halicki

Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
(c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl
Rafał Trzaskowski jako sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych podczas 66. posiedzenia Senatu (2014)
Rafał Trzaskowski (2017)
Rafał Trzaskowski z Donaldem Tuskiem i Grzegorzem Schetyną podczas szczytu Europejskiej Partii Ludowej w Brukseli (2017)

Rafał Kazimierz Trzaskowski (ur. 17 stycznia 1972 w Warszawie[1]) – polski polityk i politolog, specjalista w zakresie spraw europejskich, doktor nauk humanistycznych, wykładowca akademicki.

Poseł do Parlamentu Europejskiego VII kadencji (2009–2013), w latach 2013–2014 minister administracji i cyfryzacji, w latach 2014–2015 sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, poseł na Sejm VIII kadencji (2015–2018), od 2018 prezydent miasta stołecznego Warszawy, od 2020 wiceprzewodniczący Platformy Obywatelskiej. Kandydat na urząd prezydenta RP w drugich wyborach w 2020.

Życiorys

Wykształcenie

Przed wyborami w 1989, będąc uczniem XI Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Reja w Warszawie, zgłosił się jako wolontariusz do pomocy w biurze stołecznego Komitetu Obywatelskiego w kawiarni „Niespodzianka” przy placu Konstytucji 6[2][3]. Pracował jako tłumacz języka angielskiego i wspierał m.in. wizytującego Polskę przedstawiciela amerykańskiego stanu Michigan, dzięki któremu uzyskał później kilkumiesięczne stypendium, po czym kształcił się w Cranbrook-Kingswood High School w Bloomfield Hills (1990–1991)[2][4][3]. Maturę zdał w 1991[3].

W 1996 został absolwentem stosunków międzynarodowych na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego[1]. Ukończył także filologię angielską na Wydziale Neofilologii UW (1996)[4][5] i studia europejskie w Kolegium Europejskim w Natolinie (1997)[1]. Był stypendystą Uniwersytetu Oksfordzkiego (1995) oraz Instytutu Unii Europejskiej Studiów nad Bezpieczeństwem w Paryżu (2002)[6]. W 2004 uzyskał stopień naukowy doktora nauk humanistycznych w zakresie nauk o polityce na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW na podstawie pracy pt. Dynamika reformy instytucjonalnej w Unii Europejskiej przygotowanej pod kierunkiem profesora Stanisława Parzymiesa[7].

Deklaruje znajomość pięciu języków obcych (angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, rosyjskiego i włoskiego)[8][9].

Działalność zawodowa

Od 1995 pracował jako tłumacz symultaniczny[8]. W tamtym czasie pracował również jako nauczyciel języka angielskiego[10]. W 1998 został wykładowcą w Krajowej Szkole Administracji Publicznej[11], a w 2002 w Collegium Civitas[12]. W latach 2000–2001 był doradcą sekretarza Komitetu Integracji Europejskiej Jacka Saryusza-Wolskiego[9]. Od 2002 pracował też jako analityk w Centrum Europejskim Natolin[5]. W pracy zawodowej zajął się m.in. teorią integracji europejskiej i stosunków międzynarodowych.

Działalność polityczna do 2018

W latach 2004–2009 był doradcą delegacji Platformy Obywatelskiej w Parlamencie Europejskim (PE)[9]. W wyborach w 2009 z listy tego ugrupowania w okręgu warszawskim uzyskał mandat eurodeputowanego VII kadencji, zdobywając 25 178 głosów[13]. W kampanii wyborczej wspierali go m.in. Tomasz Karolak, Grzegorz Turnau i Michał Żebrowski[8]. W PE VII kadencji został członkiem frakcji Europejskiej Partii Ludowej i wiceprzewodniczącym Komisji Spraw Konstytucyjnych. Pracował również w Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów[14]. W 2010 był szefem sztabu wyborczego Hanny Gronkiewicz-Waltz w trakcie kampanii samorządowej[15].

20 listopada 2013 premier Donald Tusk zapowiedział jego nominację na stanowisko ministra administracji i cyfryzacji[16][17]. Został powołany na ten urząd przez prezydenta Bronisława Komorowskiego 27 listopada 2013 (z mocą od 3 grudnia 2013)[18]. Złożył w związku z tym mandat eurodeputowanego.

Zakończył urzędowanie w dniu zaprzysiężenia rządu Ewy Kopacz 22 września 2014. W nowym gabinecie 24 września 2014 został powołany na stanowisko sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych odpowiedzialnego za sprawy europejskie[19]. Równolegle pełnił również funkcję pełnomocnika premiera do spraw Rady Europejskiej[20].

W 2015 wystartował w wyborach parlamentarnych jako lider listy wyborczej PO w okręgu krakowskim. Otrzymał 47 080 głosów, uzyskując tym samym mandat posła na Sejm VIII kadencji[21]. W Sejmie został wiceprzewodniczącym Komisji do Spraw Unii Europejskiej[22]. W 2016 został członkiem zarządu krajowego PO[23]. W listopadzie tego samego roku został powołany na funkcję ministra spraw zagranicznych w gabinecie cieni utworzonym przez Platformę Obywatelską[24]. 29 marca 2017 został wiceprzewodniczącym Europejskiej Partii Ludowej[25].

Prezydent Warszawy i pozostała działalność polityczna od 2018

Lata 2018–2020

W listopadzie 2017 został przedstawiony jako wspólny kandydat Platformy Obywatelskiej i Nowoczesnej na prezydenta Warszawy w wyborach samorządowych w 2018[26]. W głosowaniu z października 2018 zwyciężył w I turze, zdobywając 56,67% (505 187 głosów)[27]. W związku z wyborem na urząd prezydenta miasta wygasł jego mandat poselski[28]. Urzędowanie rozpoczął po zaprzysiężeniu 22 listopada 2018[29].

18 lutego 2019 podpisał przygotowaną przez Stowarzyszenie Miłość Nie Wyklucza Deklarację LGBT+, zakładającą realizację w stolicy określonych społecznych postulatów społeczności LGBT+, w tym m.in. reaktywację hostelu interwencyjnego dla osób LGBT+ będących w trudnej sytuacji życiowej, patronat prezydenta Warszawy nad Paradą Równości, wprowadzenie edukacji antydyskryminacyjnej i seksualnej zgodnej ze standardami WHO czy powołanie pełnomocnika prezydenta miasta do spraw społeczności LGBT+[30]. Podpisanie tego dokumentu spotkało się z krytyką niektórych środowisk politycznych (m.in. PiS)[31], pozarządowych oraz medialnych, zwłaszcza o profilu katolickim, konserwatywnym i prawicowym[32][33]. Krytyczne stanowisko wobec deklaracji wydała również Konferencja Episkopatu Polski[34] i rzecznik praw dziecka Mikołaj Pawlak[35]. Przychylnie o podpisanym dokumencie wypowiedział się natomiast rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar[36].

W 2019 Rafał Trzaskowski był uczestnikiem spotkania Grupy Bilderberg[37]. W lutym 2020 został wybrany przez radę krajową Platformy Obywatelskiej na wiceprzewodniczącego partii[38]. Od lutego 2020 współtworzył sztab wyborczy Małgorzaty Kidawy-Błońskiej[39].

W czerwcu 2020 podpisał porozumienie o przystąpieniu Warszawy, jako pierwszego miasta w Polsce, do programu Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju „Zielone Miasta”[40].

Wybory prezydenckie w 2020

Małgorzata i Rafał Trzaskowscy na spotkaniu przed drugą turą wyborów prezydenckich w Katowicach
Rafał Trzaskowski na demonstracji solidarności z Ukrainą w 2022
Rafał Trzaskowski podczas rozmowy z prezydentem USA Joe Bidenem i premierem Polski Mateuszem Morawieckim (2022)
Rafał Trzaskowski w trakcie demonstracji przeciwko podręcznikowi 1945–1979. Historia i teraźniejszość (2022)

15 maja 2020, po uprzedniej rezygnacji kandydatki Koalicji Obywatelskiej Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, Rafał Trzaskowski został przedstawiony jako nowy kandydat KO w wyborach prezydenckich w tym samym roku[41]. Po złożeniu 1,6 mln podpisów poparcia[42] został zarejestrowany przez Państwową Komisję Wyborczą jako kandydat na prezydenta RP[43]. Hasło jego kampanii wyborczej brzmiało Silny prezydent, wspólna Polska[44].

Wkrótce po ogłoszeniu swojej kandydatury stwierdził, że „czas powiedzieć dość, władzy, która próbuje nas dzielić. Wszyscy powinniśmy być razem. Trzeba powiedzieć dość nienawiści, kłamstwu, hejtowi”[45]. Stwierdził równocześnie, że nie będzie „prezydentem totalnej opozycji”[45]. Wskazywał, że „prezydent kraju powinien patrzeć władzy na ręce; powinien być partnerem rządzących, a nie ich instrumentem”, a jednocześnie „prezydent musi współpracować z rządem, jeżeli rząd chce wzmacniać Polskę”[46].

W ramach swojego programu wyborczego Nowa Solidarność[47] przedstawił m.in. propozycję podniesienia kwoty wolnej od podatku[a][48], propozycję utworzenie funduszu Inwestycje za rogiem skierowanego do małych miejscowości, mających na celu powstawanie tamże nowych miejsc pracy[48]. Krytykował wielkie inwestycje prowadzone przez rząd PiS, takie jak koncepcja Centralnego Portu Komunikacyjnego czy realizowany przekop Mierzei Wiślanej[49], twierdząc, że rząd powinien skoncentrować się przede wszystkim na poprawie aktualnej sytuacji Polaków[b][50].

Postulował większą samodzielności finansową dla samorządów[51], zwiększenie nakładów na służbę zdrowia[52], podwyżki dla nauczycieli[53], usprawnienia w rozliczaniu VAT[48], „ustawę skromnościową” mającą ograniczać zarobki w zarządach spółek kontrolowanych przez Skarb Państwa[54][55], wzmocnienie bezpieczeństwa żywnościowego kraju (poprzez zwiększenie skupu interwencyjnego oraz prywatnego przechowalnictwa produktów rolno-spożywczych) oraz aktywizację seniorów. Opowiedział się za prawem kobiet do zdrowia, bezpieczeństwa, odpowiedzialnego macierzyństwa i równości ekonomicznej[48]. Jego żona Małgorzata Trzaskowska zapowiedziała, że jako pierwsza dama zostanie rzeczniczką kobiet[56]. W zakresie polityki zagranicznej Rafał Trzaskowski opowiedział się za utrzymywaniem pozytywnych relacji z USA, a także za równoczesnym odbudowaniem relacji z Niemcami i Francją w ramach Trójkąta Weimarskiego[57].

Zapowiedział zawetowanie każdej ustawy podnoszącej wiek emerytalny[57] oraz każdej ustawy podnoszącej podatki[58]. Zaproponował emeryturę wolną od podatku[59] oraz dodatek 200 zł do emerytury dla kobiet za każde dziecko[60][61]. W zakresie polityki rodzinnej deklarował utrzymanie programu 500+[48][45], rozwój publicznej sieci bezpłatnych żłobków i przedszkoli, wdrożenie przez państwo bezpłatnego programu zapłodnienia in vitro oraz więcej tanich mieszkań gminnych[48]. Zadeklarował dofinansowanie do 10 tys. zł dla każdego gospodarstwa domowego na inwestycje energetyczne[48][62], przywrócenie programu Mieszkanie dla Młodych[48] oraz stworzenie funduszu stypendialnego dla najzdolniejszej młodzieży z małych i średnich miejscowości[53].

Dziennikarze TVP w czasie kampanii zadawali Rafałowi Trzaskowskiemu pytania dotyczące m.in. jego życia prywatnego, w tym udziału jego dzieci w pierwszej komunii świętej[63]. Rafał Trzaskowski odpowiadał krytyką TVP, zarzucając jej upolitycznienie i groteskowe ataki na jego osobę[64]. W maju 2020 stwierdził, że TVP Info „szczuje jednych na drugich”, postulował likwidację tej stacji oraz przeznaczenie środków przeznaczanych na jej utrzymanie na inne cele[65].

W przeprowadzonej 28 czerwca 2020 pierwszej turze głosowania Rafał Trzaskowski zajął drugie miejsce, zdobywając 5 917 340 głosów, co stanowiło 30,46% głosów ważnych. Przeszedł do drugiej tury głosowania wraz z ubiegającym się o reelekcję Andrzejem Dudą, który otrzymał 43,50% głosów ważnych[66].

Spośród kandydatów, którzy nie przeszli do drugiej tury, oddanie na niego głosu zadeklarowali bądź zasugerowali Robert Biedroń[67], Szymon Hołownia[68] i Władysław Kosiniak-Kamysz[69]. Rafała Trzaskowskiego poparły partie związane z Koalicją Obywatelską (PO, Nowoczesna, iPL, Zielonych, SDPL i WiR), w pierwszej turze oficjalnego poparcia udzieliło mu także SD[70], a w drugiej turze ponadto UED, LPR[71] i TR[72].

Przed drugą turą nie doszło do debaty pomiędzy kandydatami, ponieważ początkowo Andrzej Duda nie przyjął zaproszenia na zaplanowaną 2 lipca 2020 debatę zorganizowaną przez TVN24, Onet.pl i Wirtualną Polskę[73], a następnie Rafał Trzaskowski nie stawił się na debacie organizowanej przez TVP (w której odbyła się debata wszystkich 11 kandydatów przed I turą, skrytykowana przez obserwującą procesy wyborcze międzynarodową organizację OBWE[74]), określając ją jako „ustawkę” oraz „wiec wyborczy PiS”[75]. Odpowiadał natomiast w Lesznie w ramach Areny Prezydenckiej na pytania dziennikarzy z kilkunastu zróżnicowanych profilowo redakcji[76][77].

W drugiej turze głosowania z 12 lipca 2020 otrzymał 10 018 263 głosy, co stanowiło 48,97% głosów ważnych. Tym samym przegrał ze swoim konkurentem[78].

Od 2020

Po wyborach prezydenckich zapowiedział utworzenie ruchu obywatelskiego[79]. We wrześniu 2020 powołał fundację swojego imienia[80]. W październiku tego samego roku zainaugurował powstanie Ruchu Wspólna Polska[81]. Założona przez niego instytucja zajęła się organizacją Campusu Polska Przyszłości[82]. W 2021 został przewodniczącym rady politycznej samorządowego stowarzyszenia Tak! Dla Polski[83].

Życie prywatne

Jego pradziad Bronisław Trzaskowski był językoznawcą, nauczycielem i dyrektorem szkoły w Tarnowie, zakładał pierwsze żeńskie gimnazja w Polsce[84]. Rodzicami Rafała Trzaskowskiego byli pianista i kompozytor jazzowy Andrzej Trzaskowski (zm. 1998) oraz Teresa z domu Arens (zm. 2019)[85]. Siostra matki, Izabella Skrońska, była łączniczką Komendy Głównej Armii Krajowej w powstaniu warszawskim[86].

Jego przyrodni brat Piotr Ferster pełnił funkcję dyrektora Piwnicy pod Baranami w Krakowie[4].

Rafał Trzaskowski w 1980 zagrał w serialu telewizyjnym Nasze podwórko[87]. W czerwcu 2002 ożenił się z Małgorzatą, absolwentką Akademii Ekonomicznej w Katowicach. Jego żona w latach 2007–2019 była zatrudniona w Urzędzie Miasta Stołecznego Warszawy, gdzie zajmowała się m.in. promocją miasta oraz pracowała w Biurze Rozwoju Gospodarczego (w związku z wyborem jej męża na prezydenta Warszawy zrezygnowała z pracy w stołecznym ratuszu i w kwietniu 2019 otrzymała urlop bezpłatny)[88][89][90][91]. Mają dwoje dzieci: Aleksandrę (ur. 2004) i Stanisława (ur. 2009)[89][90]. Zamieszkali na Kabatach w warszawskiej dzielnicy Ursynów[8].

Wyniki wyborcze

WyboryKomitet wyborczyOrganOkręgWynik
2009Platforma Obywatelska RPParlament Europejski VII kadencjinr 425 178 (3,04%)T[92]
2015Sejm VIII kadencjinr 1347 080 (8,67%)T[93]
2018KKW Platforma.Nowoczesna Koalicja ObywatelskaPrezydent miasta stołecznego Warszawy505 187 (56,67%)T[27]
2020KW Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej Rafała Trzaskowskiego
Prezydent RP5 917 340 (30,46%)N[66]
10 018 263 (48,97%)N[78]

Odznaczenia i wyróżnienia

Publikacje

  • Dynamika reformy systemu podejmowania decyzji w Unii Europejskiej, Wydawnictwo Prawo i Praktyka Gospodarcza, Warszawa 2004.
  • Przyszły Traktat konstytucyjny. Granice kompromisu w dziedzinie podejmowania decyzji większością kwalifikowaną (wspólnie z Janem Barczem), Wydawnictwo Prawo i Praktyka Gospodarcza, Warszawa 2004.

Uwagi

  1. Rafał Trzaskowski stwierdził: „Trzeba dążyć do tego, żeby osoby zarabiające do 30 tys. zł rocznie nie płaciły PIT-u w ogóle. Dla osoby zarabiającej między 30 tys. zł a 65 tys. zł rocznie kwota wolna wyniesie 8 tys. zł.” (Zob. Anna Piątkowska-Borek: Rafał Trzaskowski – program wyborczy na wybory 2020. Jakie zmiany zapowiada?. wp.pl, 7 lipca 2020. [dostęp 2020-07-08].).
  2. W ramach tego typu lokalnych inwestycji wymienił centra rozwoju lokalnego, zadaszone targowiska dla lokalnych producentów żywności, przestrzeń do wypoczynku i kultury, modułowe żłobki i przedszkola, lokalne centra przesiadkowe.

Przypisy

  1. a b c Rafał Trzaskowski. sejm.gov.pl. [dostęp 2020-05-28].
  2. a b Michał Wojtczuk. Prymus szuka bitki. „Gazeta Wyborcza”, s. 15, 23–24 maja 2020. 
  3. a b c Rafał Trzaskowski – matura’91. Koło Wychowanków Gimnazjum i Liceum im. Mikołaja Reja, 24 listopada 2013. [dostęp 2019-02-19].
  4. a b c Krystyna Lubelska: Cześć, Rafał. polityka.pl, 23 czerwca 2009. [dostęp 2013-11-22].
  5. a b Dr Rafał Trzaskowski. natolin.edu.pl. [dostęp 2020-06-06].
  6. Rafał Trzaskowski: Curriculum Vitae. eppgroup.eu. [dostęp 2021-10-13].
  7. Dr Rafał Trzaskowski, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2013-11-20].
  8. a b c d Michał Wojtczuk. Prymus szuka bitki. „Gazeta Wyborcza”, s. 16, 23–24 maja 2020. 
  9. a b c Kim jest nowy minister administracji i cyfryzacji Rafał Trzaskowski. gazetaprawna.pl, 20 listopada 2013. [dostęp 2020-06-06].
  10. Rafał Trzaskowski. mamprawowiedziec.pl.
  11. Rafał Trzaskowski – rys biograficzny. bip.warszawa.pl. [dostęp 2020-06-05].
  12. Rafał Trzaskowski prezydentem stolicy. civitas.edu.pl, 22 października 2018. [dostęp 2020-06-05].
  13. Wybory do Parlamentu Europejskiego zarządzone na dzień 7 czerwca 2009. pkw.gov.pl. [dostęp 2021-10-13].
  14. Siódma kadencja Parlamentu. Rafał Trzaskowski. europarl.europa.eu. [dostęp 2020-06-05].
  15. Tomasz Bielecki, Bartosz Chyż, Michał Wojtczuk: Poliglota z Europarlamentu zastąpi Boniego. Kim jest Rafał Trzaskowski. wyborcza.pl, 21 listopada 2013. [dostęp 2018-05-16].
  16. Kandydaci na ministrów. premier.gov.pl, 20 listopada 2013. [dostęp 2013-11-20].
  17. Donald Tusk ogłosił zmiany w rządzie. „Potrzebujemy przyspieszenia”. premier.gov.pl, 20 listopada 2013. [dostęp 2013-11-20].
  18. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 listopada 2013 r. nr 1131-25-2013 o zmianie w składzie Rady Ministrów (M.P. z 2013 r. poz. 1006).
  19. Rafał Trzaskowski sekretarzem stanu w MSZ. msz.gov.pl, 24 września 2014.
  20. Warszawa ma nowego prezydenta. um.warszawa.pl, 22 listopada 2018. [dostęp 2021-10-13].
  21. Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2015. pkw.gov.pl. [dostęp 2021-10-13].
  22. Pełny zapis przebiegu posiedzenia Komisji do spraw Unii Europejskiej (nr 1). sejm.gov.pl, 17 listopada 2015. [dostęp 2020-06-05].
  23. Nowa Platforma – najważniejsze decyzje Rady Krajowej PO. platforma.org, 26 lutego 2016. [dostęp 2021-10-13].
  24. Poznaj skład Gabinetu Cieni. gabinetcieni.org. [dostęp 2020-07-11].
  25. EPP Congress in Malta – Highlights of the First Day. epp.eu, 29 marca 2017. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  26. Trzaskowski wspólnym kandydatem Platformy i Nowoczesnej w Warszawie. tvn24.pl, 23 listopada 2017. [dostęp 2021-10-13].
  27. a b Wybory samorządowe 2018. [dostęp 2018-10-24].
  28. Postanowienie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 29 października 2018 r. w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia mandatu posła Rafała Kazimierza Trzaskowskiego (M.P. z 2018 r. poz. 1107).
  29. Rafał Trzaskowski zaprzysiężony na prezydenta Warszawy. rmf24.pl, 22 listopada 2018. [dostęp 2018-11-22].
  30. Prezydent stolicy podpisał Deklarację LGBT+. um.warszawa.pl, 18 lutego 2019. [dostęp 2021-10-13].
  31. PiS kontra LGBT. Jak prawica walczy z warszawską deklaracją LGBT+. wyborcza.pl, 11 marca 2019. [dostęp 2020-06-11].
  32. Deklaracja LGBT. Prezydent Warszawy podpisał, katolickie i prawicowe organizacje protestują. pap.pl, 26 lutego 2019. [dostęp 2020-06-11].
  33. Publicysta: Celem ataków środowisk LGBT jest tożsamość Polaków. tvp.info, 28 czerwca 2019. [dostęp 2020-06-11].
  34. Ostre stanowisko biskupów w sprawie deklaracji LGBT+. Straszą deprawacją dzieci i zagrożeniem demokracji. wyborcza.pl, 13 marca 2019. [dostęp 2020-06-11].
  35. Wezwanie do podjęcia czynności w sprawie naruszenia konstytucyjnego prawa rodziców do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami. rpo.gov.pl, 7 marca 2019. [dostęp 2020-06-24].
  36. Warszawska deklaracja LGBT+ pomoże chronić dzieci przed wykorzystywaniem seksualnym, hejtem i dyskryminacją. RPO odpowiada nowemu rzecznikowi praw dziecka. rpo.gov.pl, 18 marca 2019. [dostęp 2020-06-24].
  37. Participants 2019. bilderbergmeetings.org. [dostęp 2019-11-25]. (ang.).
  38. Rada Krajowa PO wybrała nowy zarząd. interia.pl, 8 lutego 2020. [dostęp 2020-02-08].
  39. Michał Wojtczuk: Prezydent Warszawy w sztabie wyborczym Małgorzaty Kidawy-Błońskiej. wyborcza.pl, 6 lutego 2020. [dostęp 2020-05-21].
  40. Warszawa dołącza do programu „Zielone Miasta”. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl, 18 czerwca 2020. [dostęp 2021-10-13].
  41. Edyta Bieńczak: Rafał Trzaskowski kandydatem KO w wyborach prezydenckich. To on zastąpi Małgorzatę Kidawę-Błońską. rmf24.pl, 15 maja 2020. [dostęp 2020-05-15].
  42. Sztab Trzaskowskiego złożył w PKW 1,6 mln podpisów. gazetaprawna.pl, 9 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-13].
  43. Uchwała nr 190/2020 Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 12 czerwca 2020 r. w sprawie listy kandydatów na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w wyborach zarządzonych na dzień 28 czerwca 2020 r. (M.P. z 2020 r. poz. 532).
  44. Wybory prezydenckie 2020: „Silny prezydent, wspólna Polska” to hasło wyborcze Rafała Trzaskowskiego. polskatimes.pl, 12 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-13].
  45. a b c Trzaskowski: nie będę prezydentem totalnej opozycji. polsatnews.pl, 30 maja 2020. [dostęp 2020-07-08].
  46. Trzaskowski: Nie będę prezydentem totalnej opozycji. Prezydent musi współpracować z rządem. gazetaprawna.pl, 30 maja 2020. [dostęp 2020-07-08].
  47. Nowa Solidarność. Program Rafała Trzaskowskiego 2020. trzaskowski2020.pl, 2020. [dostęp 2020-07-08].
  48. a b c d e f g h Anna Piątkowska-Borek: Rafał Trzaskowski – program wyborczy na wybory 2020. Jakie zmiany zapowiada?. wp.pl, 7 lipca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  49. „To jest gigantomania. PiS chce budować lotnisko w szczerym polu”. Trzaskowski krytykuje CPK. tokfm.pl, 30 maja 2020. [dostęp 2020-07-08].
  50. Rafał Trzaskowski przygotował propozycje dla mniejszych miast. portalsamorzadowy.pl, 5 lipca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  51. Rafał Trzaskowski opublikował program wyborczy. polsatnews.pl, 25 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  52. Wybory 2020. Rafał Trzaskowski chce przeznaczyć 6 proc. PKB na służbę zdrowia. money.pl, 25 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  53. a b Rafał Trzaskowski chce funduszu stypendialnego dla najzdolniejszej młodzieży i podwyżek dla nauczycieli. businessinsider.com.pl, 20 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  54. Marcin Walków: Rafał Trzaskowski: zgłoszę projekt ustawy skromnościowej. businessinsider.com.pl, 2 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  55. Ustawa skromnościowa. Trzaskowski: Rząd topi miliardy w inwestycje, aby dać pracę koleżankom i kolegom. next.gazeta.pl, 2 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  56. Sylwia Chamera: Jaką pierwszą damą chce być Małgorzata Trzaskowska? „Chcę być rzeczniczką kobiet”. ofeminin.pl, 6 lipca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  57. a b #10pytań do kandydatów. Poznaj odpowiedzi Rafała Trzaskowskiego. tokfm.pl, 8 lipca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  58. Trzaskowski: zawetuję każdą próbę podnoszenia podatków. portfelpolaka.pl, 30 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  59. Wybory prezydenckie 2020. Emerytura bez podatku to ukłon Trzaskowskiego w stronę Kosiniaka. money.pl, 3 lipca 2020. [dostęp 2020-07-11].
  60. Rafał Trzaskowski: 500 plus to program potrzebny, ale nie rozwiązał problemów demograficznych. businessinsider.com.pl, 6 lipca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  61. Michał Danielewski, Magdalena Chrzczonowicz: IBRIS: Duda traci 3 pkt. Trzaskowscy: 200 zł do emerytury dla matek. oko.press, 6 lipca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  62. Co obiecał Rafał Trzaskowski? Sprawdzamy!. demagog.org.pl, 8 lipca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  63. Oktawia Kromer, Michał Wojtczuk: TVP Info do Trzaskowskiego: „Dlaczego pana syn nie poszedł do komunii?”. Przekroczone kolejne granice. wyborcza.pl, 29 maja 2020. [dostęp 2020-07-08].
  64. Łukasz Grzegorczyk: „Panika po drugiej stronie jest spora”. Trzaskowski skomentował polityczną nagonkę. natemat.pl, 19 maja 2020. [dostęp 2020-07-08].
  65. Rafał Trzaskowski: TVP Info trzeba zlikwidować. gazetaprawna.pl, 13 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  66. a b Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 30 czerwca 2020 r. o wynikach głosowania i wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 28 czerwca 2020 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 1163).
  67. Leszek Rudziński: Biedroń poparł Trzaskowskiego. „Potrzebujemy prezydenta, który będzie rzecznikiem Lewicy”. polskatimes.pl, 29 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-01].
  68. Hołownia: Oczywiście, że będę głosował na Trzaskowskiego i mówię to wprost. 300polityka.pl, 1 lipca 2020. [dostęp 2020-07-01].
  69. Władysław Kosiniak-Kamysz o głosowaniu na Rafała Trzaskowskiego: Jestem bliższy temu kierunkowi. gazeta.pl, 9 lipca 2020. [dostęp 2020-07-10].
  70. SD poparło Trzaskowskiego. sd.pl, 20 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-23].
  71. LPR w sprawie wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. lpr.pl, 4 lipca 2020. [dostęp 2021-10-13].
  72. Stanowisko w sprawie poparcia Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. twojruch.eu, 8 lipca 2020. [dostęp 2021-10-13].
  73. Agata Szczęśniak: Duda: Dyktat zagranicznych mediów chroni Trzaskowskiego. oko.press, 1 lipca 2020. [dostęp 2021-10-13].
  74. ODIHR MISJA SPECJALNA OBSERWACJI WYBORÓW. Rzeczpospolita Polska – Wybory Prezydenckie, 28 czerwca 2020 r. Stanowisko w sprawie wstępnych wniosków i ustaleń. osce.org, 29 czerwca 2020. [dostęp 2021-10-13].
  75. Jakub Oworuszko: Wybory prezydenckie 2020. Rafał Trzaskowski nie weźmie udziału w debacie organizowanej w Końskich przez TVP. polskatimes.pl, 2 lipca 2020. [dostęp 2020-07-19].
  76. Arena Prezydencka – Rafał Trzaskowski – 6 lipca 2020 r.. youtube.com, 6 lipca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  77. Magdalena Chrzczonowicz: „Kto nadużywa władzy, zostanie zmieciony ze sceny politycznej”. Trzaskowski słowo w słowo w Lesznie. oko.press, 7 lipca 2020. [dostęp 2020-07-08].
  78. a b Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 13 lipca 2020 r. o wynikach ponownego głosowania i wyniku wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2020 r. poz. 1238).
  79. Politycy PO: Ruch Trzaskowskiego powstanie, ale ważne, by miał właściwą formułę. gazetaprawna.pl, 1 września 2020. [dostęp 2021-03-20].
  80. Rafał Trzaskowski założył fundację. Jako prezydent Warszawy… sam będzie ją nadzorował. polskieradio24.pl, 21 października 2020. [dostęp 2021-03-20].
  81. Rafał Trzaskowski wystartował z ruchem „Wspólna Polska”. rp.pl, 17 października 2020. [dostęp 2021-10-13].
  82. Rozpoczął się Campus Polska Przyszłości. gazetaprawna.pl, 27 sierpnia 2021. [dostęp 2021-10-13].
  83. Władze Stowarzyszenia. ruchtakdlapolski.pl. [dostęp 2022-11-25].
  84. Rafał Trzaskowski do mieszkańców Krakowa: wychodzę z wami na pole walczyć o lepszą Polskę. wyborcza.pl, 6 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-06].
  85. Igor Maj: Zmarła Teresa Trzaskowska, matka prezydenta Warszawy. radiozet.pl, 29 czerwca 2019. [dostęp 2020-06-11].
  86. Krakowski wątek w życiu nowego kandydata na prezydenta. Jego ojciec jest krakowianinem. krakowwpigulce.pl, 15 maja 2020. [dostęp 2020-07-09].
  87. Rafał Trzaskowski w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2013-11-20].
  88. Wybory 2020. Małgorzata Trzaskowska. Kim jest żona Rafała Trzaskowskiego?. gazeta.pl, 24 maja 2020. [dostęp 2020-05-26].
  89. a b Małgorzata Trzaskowska. Kim jest żona prezydenta Warszawy?. gala.pl, 15 maja 2020. [dostęp 2020-05-30].
  90. a b Piotr Ogórek, Katarzyna Pachelska: Żona Rafała Trzaskowskiego może być pierwszą damą RP. Kim jest Małgorzata Trzaskowska?. gazetakrakowska.pl, 19 maja 2020. [dostęp 2020-05-30].
  91. Paulina Zywar: Kim jest żona Rafała Trzaskowskiego? „Nie ukrywa swojego zdania”. onet.pl, 2020-06-17. [dostęp 2020-12-23].
  92. Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 8 czerwca 2009 r. o wynikach wyborów posłów do Parlamentu Europejskiego przeprowadzonych w dniu 7 czerwca 2009 r. (Dz.U. z 2009 r. nr 88, poz. 729).
  93. Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 27 października 2015 r. o wynikach wyborów do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 25 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1731).
  94. Odznaczeni przez ambasadora Francji. interia.pl, 11 maja 2017. [dostęp 2017-05-12].
  95. Wręczenie odznak honorowych Pułku AK Baszta „Amicitiae Fidelium”. lazarski.pl, 17 stycznia 2020. [dostęp 2020-03-08].
  96. Kapituła Odznaki Pamiątkowej Amicitiae Fidelium. lazarski.pl. [dostęp 2022-09-08].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Tickmark icon.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
OOjs UI icon check.svg
Autor: MGalloway (WMF), Licencja: CC BY-SA 3.0
A tickmark icon included in the OOjs UI MediaWiki lib.
Rafał Trzaskowski 66. posiedzenie Senatu.JPG
(c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl
Sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Rafał Trzaskowski podczas 66. posiedzenia Senatu
Premier Morawiecki spotkał się z prezydentem USA Joe Bidenem w sprawie zwiększenia pomocy dla Ukrainy (3).jpg
(c) Gov.pl, CC BY 3.0 pl
Prime Minister Mateusz Morawiecki met with President of the United States Joe Biden in Warsaw, focusing on enhancement of comprehensive aid for Ukraine, including humanitarian aid.
Rafał Trzaskowski 22 May 2020.jpg
Autor: Platforma Obywatelska RP, Licencja: CC0
Rafał Trzaskowski
EPP Summit, 22 June 2017 (34622398244).jpg
Autor: European People's Party, Licencja: CC BY 2.0
European People's Party Summit in Brussels, June 2017.
02020 0166 Rafał Trzaskowski, Katowice.jpg
Autor: Silar, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rafał Trzaskowski, Katowice
Warszawa solidarna z Ukraina - Rafal Trzaskowski.jpg
Autor: Tomasz Molina, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rafał Trzaskowski w trakcie demonstracji "Warszawa solidarna z Ukrainą".
Premier RP D Tusk.jpg
Autor: Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Licencja: CC BY-SA 2.0
Prime Minister of Poland, Donald Tusk
HiT happens - Rafal Trzaskowski.jpg
Autor: Tomasz Molina, Licencja: CC BY-SA 4.0
Rafał Trzaskowski w trakcie demonstracji pod hasłem "HiT happens" przeciwko podręcznikowi Wojciecha Roszkowskiego.