Rinat Achmetow

Rinat Achmetow

Рінат Ахметов

Pełne imię i nazwisko	Rinat Łeonidowycz Achmetow
Data i miejsce urodzenia	21 września 1966 Donieck
Zawód, zajęcie	przedsiębiorca, polityk
Alma Mater	Doniecki Uniwersytet Narodowy
Odznaczenia

Rinat Łeonidowycz Achmetow, ukr. Рінат Леонідович Ахметов (ur. 21 września 1966 w Doniecku) – ukraiński przedsiębiorca i polityk pochodzenia tatarskiego^[1], najbogatszy człowiek na Ukrainie, właściciel klubu piłkarskiego Szachtar Donieck, w latach 2006–2012 deputowany Rady Najwyższej z listy Partii Regionów.

Życiorys

Na początku lat 90. ukończył ekonomię na Donieckim Uniwersytecie Narodowym. W 1995 zainicjował utworzenie miejskiego banku w Doniecku. Pod koniec lat 90. stał się najbardziej wpływowym człowiekiem Donbasu. Swój kapitał skoncentrował w donieckiej grupie kapitałowej System Capital Management, która uzyskała udziały m.in. w kerczeńskim kombinacie metalurgicznym, zakładzie metalurgicznym Danko, kombinacie metalurgicznym Azowstal, licznych kopalniach węgla kamiennego czy sektorze bankowym. Źródła pozyskania tych kapitałów budziły wątpliwości. Rinat Achmetow wskazywał, że w połowie lat 90. za pieniądze zarobione na handlu utworzył bank, który umożliwił nabywanie upadających przedsiębiorstw przemysłowych, a na bazie których powstał później holding SCM^[2].

Jego nazwisko stało się znane, gdy w połowie lat 90. został prezesem klubu piłkarskiego Szachtar Donieck. W 2001, w trakcie wywiadu dla gazety „Korrespondent”, ujawnił, że kieruje trzema przedsiębiorstwami: bankiem w Doniecku, firmą Luks oraz System Capital Management.

Pomimo sporych wpływów w Donbasie przez wiele lat trzymał się z daleka od polityki. Sytuacja uległa zmianie po Pomarańczowej rewolucji. Rinat Achmetow finansował wyborczą kampanię Wiktora Janukowycza, premiera Ukrainy, startującego w wyborach prezydenckich w 2004. W wyniku zwycięstwa Wiktora Juszczenki Rinat Achmetow stracił kilka ważnych aktywów. Najważniejszy to Kryworiżstal, ukraiński kombinat górniczo-hutniczy, zakupiony rok wcześniej wraz z zięciem Łeonida Kuczmy Wiktorem Pinczukiem za kwotę 800 mln USD, podczas gdy jego rynkowa wartość wynosiła około 2 mld USD. Zdaniem ówczesnej władzy, różnica została wykorzystana do sfinansowania kampanii wyborczej Wiktora Janukowycza. Rząd Julii Tymoszenko doprowadził do unieważnienia transakcji i postanowił, że akcje Kryworiżstalu zostaną sprzedane ponownie.

W 2006 i w 2007 Rinat Achmetow uzyskiwał mandat deputowanego do ukraińskiego parlamentu z listy Partii Regionów. Uchodził za głównego sponsora i nieformalnego lidera tego ugrupowania. W 2012 nie ubiegał się o reelekcję.

Według rankingu sporządzonego przez ukraiński tygodnik „Korespondent” w 2008 jego majątek wyceniany był na około 31 mld USD, czym uzyskałby pozycję najbogatszego człowieka w Europie^[3]. Zgodnie z rankingiem najbogatszych ludzi świata, publikowanym przez amerykański miesięcznik „Forbes”, majątek Rinata Achmetowa wyceniono w 2012 na 16 mld USD^[4].

W 2006 został honorowym obywatelem Doniecka^[5]. Sfinansował budowę stadionu Donbas Arena w tym mieście, areny mistrzostw Europy w Piłce Nożnej w 2012.

W 2022 potępił Rosję za inwazję na Ukrainę, Władimira Putina określił mianem zbrodniarza wojennego^[6]. W trakcie inwazji poprzez kontrolowane przez siebie instytucje zaczął przekazywać środki finansowe dla ukraińskich sił zbrojnych^[7]. Magazyn „Forbes” oszacował, że rosyjska inwazja na Ukrainę spowodowała spadek wartości majątku Rinata Achmetowa w ciągu zaledwie dwóch tygodni z kwoty 14 do kwoty poniżej 6 miliardów dolarów^[8]. Przedsiębiorca straty w wyniku zniszczeń spowodowanych przez rosyjskie bombardowania jego zakładów metalurgicznych w Mariupolu oszacował na kwotę od 17 do 20 miliardów dolarów^[9].

Odznaczenia

• Order „Za zasługi” III klasy: 2002^[10]
• Order „Za zasługi” II klasy: 2004^[11]
• Order „Za zasługi” I klasy: 2006^[12]
• Order Księcia Jarosława Mądrego V klasy: 2010^[13]

Przypisy

Bibliografia

• Nota biograficzna na stronie ya2006.com.ua. [dostęp 2021-04-29]. (ukr.).