Rząd federalny Niemiec

Niemcy
Coat of Arms of Germany.svg
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Niemiec
Portal Niemcy

Rząd Federalny Republiki Federalnej Niemiec (Bundesregierung der Bundesrepublik Deutschland, tzw. gabinet) – organ władzy wykonawczej w Niemczech składający się z kanclerza federalnego i z ministrów federalnych.

Kompetencje rządu federalnego

Kanclerz federalny zajmuje w rządzie i w stosunku do ministrów federalnych suwerenną, nadrzędną pozycję. Stoi on na czele rządu. Wyłącznie jemu przysługuje prawo tworzenia rządu: wybiera ministrów i występuje do prezydenta z wiążącą propozycją ich mianowania lub odwołania. Kanclerz decyduje poza tym o liczbie ministrów i ustala zakres ich kompetencji.

Silna pozycja kanclerza wiąże się z jego prawem do ustalania wytycznych, przede wszystkim w zakresie polityki rządu. W ramach tych wytycznych ministrowie federalni kierują swoimi resortami samodzielnie i na własną odpowiedzialność. W praktyce politycznej kanclerz stojący na czele rządu koalicyjnego musi również uwzględniać uzgodnienia koalicyjne. Nie bez racji niemiecki system rządowy określany jest mianem demokracji kanclerskiej. Kanclerz federalny jest jedynym członkiem rządu wybieranym przez parlament i tylko on przed nim odpowiada. Odpowiedzialność ta może się wyrażać w konstruktywnym wotum nieufności. Wprowadzono je do Ustawy Zasadniczej, świadomie odchodząc w tym punkcie od konstytucji weimarskiej. Ma ono zapobiec obalaniu rządów przez grupy opozycyjne będące zgodne tylko w swej niechęci, lecz nie posiadające programu alternatywnego.

Jeżeli Bundestag chce kanclerzowi wyrazić swe wotum nieufności, to musi zarazem większością głosów wybrać jego następcę. Próby obalenia kanclerza przy pomocy konstruktywnego wotum nieufności były dotychczas podejmowane dwukrotnie, ale tylko jedna z nich powiodła się: w październiku 1982 wskutek wotum nieufności zgłoszonego wobec ówczesnego kanclerza federalnego Helmuta Schmidta na urząd kanclerza federalnego został wybrany Helmut Kohl. Ustawa Zasadnicza nie zna pojęcia wotum nieufności wobec poszczególnych ministrów.

Lista resortów

  • Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec (Auswärtiges Amt)
  • Federalne Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (Bundesministerium des Innern)
  • Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości (Bundesministerium der Justiz)
  • Federalne Ministerstwo Finansów (Bundesministerium der Finanzen)
  • Ministerstwo Gospodarki i Technologii Niemiec (Bundesministerium für Wirtschaft und Technologie)
  • Federalne Ministerstwo Ochrony Konsumentów, Spraw Wyżywienia i Rolnictwa (Bundesministerium für Verbraucherschutz, Ernährung und Landwirtschaft)
  • Federalne Ministerstwo Pracy i Spraw Socjalnych (Bundesministerium für Arbeit und Sozialordnung)
  • Federalne Ministerstwo Obrony (Bundesministerium der Verteidigung)
  • Federalne Ministerstwo do Spraw Rodziny, Seniorów, Kobiet i Młodzieży (Bundesministerium für Familie, Senioren, Frauen und Jugend)
  • Federalne Ministerstwo Zdrowia (Bundesministerium für Gesundheit)
  • Federalne Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Mieszkalnictwa (Bundesministerium für Verkehr, Bau- und Wohnungswesen)
  • Federalne Ministerstwo Środowiska, Ochrony Przyrody i Bezpieczeństwa Reaktorów (Bundesministerium für Umwelt, Naturschutz und Reaktorsicherheit)
  • Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań Naukowych (Bundesministerium für Bildung und Forschung)
  • Federalne Ministerstwo Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (Bundesministerium für wirtschaftliche Zusammenarbeit und Entwicklung), resort współpracy z krajami rozwijającymi się

Historia

Rządy Rzeszy (II Rzesza 1871–1919)

Rządy Rzeszy Cesarskiej (niem. Reichsleitung, dosł. kierownictwo Rzeszy) podlegały formalnie prezydium federacji (Bundespräsidium), sprawowanym przez króla Prus z tytułem cesarza niemieckiego. W praktyce prawie zawsze stosowano unię personalną funkcji kanclerza i pruskiego premiera. Kierownictwo Rzeszy składało się z kanclerza Rzeszy (Reichskanzler) i podległych mu sekretarzy stanu (Staatssekretär) kierującymi urzędami (Ämter), nie stanowiło zatem klasycznego rządu jako ciała kolegialnego.

Rządy Rzeszy (Republika Weimarska 1919–1933)

Rządy Rzeszy (III Rzesza 1933–1945)

1945–1948

Rządy Federalne Republiki Federalnej Niemiec (od 1949)

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Rządy Niemiec
Rządy Rzeszy (II Rzesza Niemiecka 1871–1919)
Rządy Rzeszy (Republika Weimarska 1919–1933)
Rządy Rzeszy (III Rzesza Niemiecka 1933–1945)
Rządy Niemieckiej Republiki Demokratycznej (1949-1990)
Rządy Federalne Republiki Federalnej Niemiec (od 1949)

Media użyte na tej stronie