Schronisko PTTK „Murowaniec”

Schronisko PTTK „Murowaniec”
Ilustracja
Schronisko „Murowaniec” (2011)
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

1500 m n.p.m.

Data otwarcia

12 lipca 1925

Właściciel

PTTK

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się punkt z opisem „Schronisko PTTK „Murowaniec””
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Schronisko PTTK „Murowaniec””
Ziemia49°14′36,6″N 20°00′26,0″E/49,243500 20,007222
Strona internetowa
Na odnowionej balustradzie zachowano swastyki
„Murowaniec” i Dolina Gąsienicowa

Schronisko PTTK „Murowaniec” na Hali Gąsienicowej – obiekt noclegowy w Tatrach położony na wysokości 1500 m n.p.m., na Hali Gąsienicowej, od 2021 r. posiadający status schroniska[1][a]. Budynek jest własnością Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego i posiada obecnie 110 miejsc noclegowych w pokojach od 2- do 6-osobowych oraz w pokojach 10-osobowych[2]. Na terenie schroniska znajduje się dyżurka TOPR. Obiekt wpisany do rejestru zabytków pod nr A-1396/M z 12.12.2019

Historia schroniska

Schronisko „Murowaniec” powstało w latach 1921–1925 głównie staraniem Stanisława Osieckiego, prezesa Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego i wicemarszałka Sejmu (tablica pamiątkowa z 1969 roku). Pierwsze szkice budowli „z dużych głazów nieobrabianych na zewnątrz” nakreślił wiosną 1914 architekt Jan Witkiewicz Koszczyc. Autorami ostatecznego projektu byli Zdzisław Kalinowski i Karol Siciński.

Schronisko zostało zbudowane przez Wojsko Polskie. W budowę schroniska zostały zaangażowane następujące pododdziały WP:

Kamień węgielny pod budowę położono 24 lipca 1921[3]. W niedzielę 12 lipca 1925 miało miejsce uroczyste otwarcie schroniska; dokonał go prezydent Rzeczypospolitej Stanisław Wojciechowski w obecności między innymi marszałka Senatu Wojciecha Trąmpczyńskiego i generała Mariusza Zaruskiego[4].

W latach 1950–1951 dobudowano zachodnie skrzydło i przerobiono wnętrze, powiększając obiekt do obecnych rozmiarów.

W 1963 schronisko uległo częściowemu spaleniu. W następnym roku zostało odbudowane, ale bez słynnej sali na poddaszu zwanej „Trumną”.

Od 1983 kierownikiem schroniska jest Andrzej Kusion, ratownik GOPR i TOPR, który przeprowadził modernizację obiektu.

U wejścia do schroniska wisi tablica poświęcona pamięci Adama Asnyka, wmurowana w 1929 roku, a odsłonięta w 1930 roku. Projekt z 1927 roku przewidywał wkucie jej w jedną ze skał nad Morskim Okiem. 12 grudnia 2019 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego (nr rejestru A-1396/M)[5].

W pobliżu schroniska na Hali Gąsienicowej znajduje się m.in. Centralny Ośrodek Szkolenia PZA „Betlejemka”.

Szlaki turystyczne

Przy schronisku znajduje się bardzo duży węzeł szlaków:

szlak turystyczny niebieski – szlak niebieski z Kuźnic przez Boczań, Skupniów Upłaz i Przełęcz między Kopami do „Murowańca”, stąd dalej nad Czarny Staw Gąsienicowy i na Zawrat.
  • Czas przejścia z Kuźnic do „Murowańca”: 2 h, ↓ 1:35 h
  • Czas przejścia z „Murowańca” na Zawrat: 2:20 h, ↓ 1:50 h
szlak turystyczny żółty szlak turystyczny niebieski – do Przełęczy między Kopami prowadzi też szlak żółty doliną Jaworzynką. Czas przejścia z Kuźnic do Murowańca tą drogą i dalej szlakiem niebieskim: 2 h (↓ 1:35 h)
szlak turystyczny czarny – czarny do Drogi Oswalda Balzera w Brzezinach przez Psią Trawkę (6,4 km). Czas przejścia: ↓1:45 h, ↑ 2:15 h
szlak turystyczny zielony – zielony do Wierchporońca przez Rówień Waksmundzką, Gęsią Szyję i Rusinową Polanę. Czas przejścia: 3:50 h, z powrotem 4:15 h
szlak turystyczny żółty – żółty z Kasprowego Wierchu przez Gienkowe Mury i Roztokę Stawiańską do „Murowańca”, stąd doliną Pańszczycą na przełęcz Krzyżne.
  • Czas przejścia z Kasprowego Wierchu do „Murowańca”: 1:05 h, ↑ 1:25 h
  • Czas przejścia z „Murowańca” na Krzyżne: 2:45 h, ↓ 2:05 h[6]

Schronisko „Murowaniec” jest wygodnym i popularnym punktem początkowym do przejścia – uważanego za najtrudniejszy – tatrzańskiego szlaku, Orlej Perci, na którą można wejść od przełęczy Krzyżne (żółty szlak) albo jednym z kilku odcinków łącznikowych od Czarnego Stawu Gąsienicowego do którego prowadzi niebieski szlak.

Uwagi

  1. Decyzja TS-II.8221.10.2021.BP z dnia 21.05.2021

Przypisy

  1. Centralna Ewidencja i Wykazy w Turystyce. Centralny Wykaz Obiektów Hotelarskich (CWOH). Ministerstwo Sportu i Turystyki. [dostęp 2020-09-01]. (pol.).
  2. Murowaniec - Oferta [dostęp 2021-03-17].
  3. Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, Ulotka, maj 1923 [dostęp 2020-01-28].
  4. Otwarcie schroniska na Hali Gąsienicowej, „Czas” Nr 159 z 13 lipca 1925 r., s. 3.
  5. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021, s. 171 [dostęp 2021-09-17].
  6. Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000. Warszawa: ExpressMap Polska, 2005. ISBN 83-88112-35-X.

Bibliografia

  • „Polska Zbrojna”, nr 193 z 16.07.1925 i nr 212 z 04.08.1925 r.
  • Zarys Historii Wojennej Formacji Polskich 1918–1920 „5 Pułk Saperów”, str. 51.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
POL Szlak niebieski.svg
Niebieski szlak turystyczny.
POL Szlak żółty.svg
Żółty szlak turystyczny.
POL Szlak czarny.svg
Czarny szlak turystyczny.
POL Szlak zielony.svg
Zielony szlak turystyczny.
MurowaniecA342.jpg
Autor: Ciacho5, Licencja: CC BY-SA 3.0
W tatrzańskim schronisku Murowaniec. Odnowiona balustrada schodów na piętro.
Dolina Gąsienicowa a7.jpg
Autor: Opioła Jerzy, Licencja: CC BY 2.5
Dolina Gąsienicowa (Tatra Mountains)
MurowaniecA381.jpg
Autor: Ciacho5, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tatrzańskie schronisko Murowaniec.
Gfi-set01-hostel.svg
Autor: , Licencja: CC BY 2.0
icone de maison ou d'hotel