Soho

Soho

Dzielnica Londynu
Carnaby Street w Soho
Państwo	Wielka Brytania
Kraj	Anglia
Region	Wielki Londyn
Miasto	Londyn
Strefa numeracyjna	020
Kod pocztowy	W1
Położenie na mapie City of Westminster Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0 Soho
Położenie na mapie Wielkiej Brytanii (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Soho
Położenie na mapie Anglii Soho
Położenie na mapie Wielkiego Londynu Contains Ordnance Survey data © Crown copyright and database right, CC BY-SA 3.0 Soho
51°30′47″N 0°07′52″W/51,513000 -0,131000
Portal Wielka Brytania

Soho – centralna część dzielnicy West End w Londynie, w City of Westminster, zamykająca się między Oxford Street od północy, Charing Cross Road od wschodu, Shaftesbury Avenue od południa i Regent Street od zachodu.

W pobliżu Soho znajdują się cztery stacje metra:

• Oxford Circus
• Piccadilly Circus
• Tottenham Court Road
• Leicester Square

Specyfika

Plan ulic Soho

Stragany na Berwick Street

Gerrard Street w Chinatown

Dzielnica znana jest z licznych klubów, dyskotek, restauracji, barów^[1] i pubów^[2]. Oprócz rozrywkowych lokali otwartych do nocy, są tu również kompleksy kin, teatry (przy Shaftesbury Avenue), księgarnie (na Charing Cross Road), modne sklepy (Trocadero Centre) oraz salony gier^[3]. Wszystko to przyciąga rzesze turystów.

Soho uchodzi za miejsce w którym najwyraźniej widoczna jest wielokulturowość Londynu. Jest synonimem przemysłu, handlu, kultury i rozrywki, stanowi bowiem część artystycznego West Endu. Jest strefą zamieszkania zarówno bogaczy, jak i biedaków. Dzielnica przez wieki przygarniała imigrantów z różnych stron świata. Dziś Soho również nawiązuje do otwartości obyczajów, choćby dużą liczbą barów dla osób LGBT. Jest w tym samym stopniu dzielnicą chińską, historyczną, czerwonolatarnianą, jak i snobistyczną, a zamieszkanie w tym rejonie jest marzeniem wielu londyńskich nowobogackich^[4]. Sąsiedztwo przybytków płatnego seksu bynajmniej nie obniża cen zakupu nieruchomości w Soho.

Z Soho związanych jest kilka znanych postaci:

• na Dean Street przez wiele lat mieszkał Karol Marks,
• na Beak Street miał swoje studio stanisławowski malarz Canaletto,
• 28 listopada 1757 r. na Marshall Street urodził się William Blake
• 16 września 1970 r. w klubie Ronniego Scotta w Soho, miał swój ostatni występ Jimi Hendrix^[5].

Od poniedziałku do soboty w dzielnicy odbywa się targowisko, głównie przy Berwick Street. Można na nim dostać wszelkie towary: ryby, mięsa, sery, owoce, pamiątki, kubki z podobiznami idoli, T-shirty. Powszechnie uważa się, że to najlepszy i najtańszy targ West Endu^[6].

Historia

W średniowieczu na terenie obecnego Soho znajdowały się ogrody królewskie, a nazwa wzięła się z dawnego okrzyku angielskich myśliwych: so ho! (hajda! hajże!). Do XVII w. teren został w całości rozprzedany. Przez dwa kolejne stulecia chętnie osiedlali się na nim imigranci (stąd m.in. ulica Grecka), którzy tworzyli mieszankę kulturową – dobrą pożywkę dla bohemy i ekscentryków. W XVIII w. działały tu liczne manufaktury jedwabiu i filcu prowadzone przez francuskich hugenotów, których 60 tysięcy osiedliło się w Anglii po cofnięciu edyktu nantejskiego przez Ludwika XIV. Kościół na Soho Square był ich centralnym miejscem modlitwy.

Pod koniec XIX w. Soho stało się centrum londyńskiego życia nocnego. W wieku XX usadowiło się tam centrum medialne z redakcjami, biurami telewizji i wytwórni filmowych. Sexbiznes zaczął się tu rozwijać intensywnie od lat 60. XX wieku.

Chińska dzielnica

Chińczycy przenieśli się do Soho w połowie XIX stulecia. W centrum dzielnicy leży Chinatown, której główną arterią jest Gerrard Street – kulturalne i finansowe centrum chińskiej społeczności w Londynie. Ta część dzielnicy znana jest również z orientalnych restauracji. Pod koniec stycznia na ulicach odbywa się barwny festiwal witania chińskiego Nowego Roku.

Soho i przemysł erotyczny

Reputacja Soho jako „czerwonej dzielnicy” powstała 200 lat temu, jednak wyraźnie wzrosła w połowie XX stulecia. Już od lat 50. istniały tam domy publiczne, zaś od 1970 r. zaczęto notować prawdziwą falę powstawania nowych „przybytków rozkoszy” – doliczono się wtedy 250 sex-shopów, odnotowano porno-kina, kafejki i liczne uliczne prostytutki. Na przestrzeni lat władze z różnym skutkiem walczyły z płatną miłością. Po głośnej policyjnej pacyfikacji w 1991 r., sexbiznes w dzielnicy nieco zmalał, wzmocniły się za to sex shopy. Dziś dodatkowo problemem są niewątpliwie narkotyki, wszechobecne w ciemnych uliczkach Soho.

Dzielnica gejowska

W Soho, już w latach 20. XIX w. birbantował William Thomas Beckford, wówczas najbogatszy Anglik i pierwszy jawny gej (zmuszony ostatecznie do ucieczki z Wielkiej Brytanii). Soho nie jest dzielnicą gejowską taką, jak amerykańskie gay villages, ale raczej popularnym gejowskim miejscem rozrywki i spotkań towarzyskich, które koncentrują się głównie przy Old Compton Street. Działa tu wiele gejowskich lokali i sklepów, spośród których wymienia się m.in. bar „Manto’s Soho” (nr 30), „Old Compton Café” (nr 34), pub „Compton’s of Soho” (nr 53), „Admiral Duncan Pub” (nr 54), galerię z księgarnią i kawiarnią „Kairos” (nr 56), restauracje „The Dome” (nr 57-59) i „Balans” (nr 60). Interesów gejowskich biznesów w dzielnicy i poza nią broni Gay Business Association, organizacja istniejąca od 1984. W Soho wychodzą cenione periodyki gejowskie „Gay Times” i „Attitude”. Jest też miejscem inicjatyw takich jak Gay and Lesbian Walking Tours of Soho – w każdą niedzielę po południu za drobną odpłatnością można zwiedzać dzielnicę z fachowym gejowskim przewodnikiem. Na Soho nie ma miejsca na duże gejowskie kluby dyskotekowe – te koncentrują się w innych punktach Londynu: King’s Cross-Central, Station-Wharfdale, Road-Vauxhall.

Dzielnica była również miejscem ekscesów o podłożu homofobicznym. 30 kwietnia 1999 r. w „Admiral Duncan Pub”, wybuchła bomba wypełniona gwoździami, podłożona przez neonazistę Davida Copelanda. W wyniku tego zdarzenia zginęły 3 osoby (2 z nich były heteroseksualne), a rannych zostało kolejnych 20 osób. Sprawcę skazano na sześciokrotne dożywocie. Po siedmiu latach od procesu, 2 marca 2007 High Court of Justice zdecydował, iż David Copeland może ubiegać się o przedterminowe zwolnienie po 50 latach odsiadki, będzie miał wtedy 79 lat.

• 

  Soho, knajpki i bary

• 

  Tęczowa flaga nad wejściem do gejowskiego pubu „Admiral Duncan”

• 

  Soho Square na grafice z 1816 r.

• 
• 

  China Town

Przypisy