Stara Konfederacja Szwajcarska

Stara Konfederacja Szwajcarska
Confœderatio Helvetica
Alte Eidgenossenschaft
1291 – 1798
Flaga
Godło Szwajcarii
FlagaGodło
Stolica

Zurych (od XVI wieku)

Akt Konfederacji Szwajcarskiej

1 sierpnia 1291

Początek okupacji francuskiej

5 marca 1798

Religia dominująca

chrześcijaństwo

Mapa Szwajcarii
(c) Marco Zanoli, CC BY-SA 4.0

Mapa Konfederacji Szwajcarskiej w XVIII wieku

Stara Konfederacja Szwajcarska – określenie państwa szwajcarskiego w okresie pomiędzy utworzeniem państwa a początkiem okupacji francuskiej i wprowadzeniem przez Napoleona drastycznych zmian ustrojowych, w wyniku których konfederację zastąpiono zależną od Francji Republiką Helwecką.

Historia

Za początek istnienia Szwajcarii uważa się Akt Konfederacji Szwajcarskiej, czyli sojusz pomiędzy kantonami Uri, Schwyz i Unterwalden z 1291 roku, choć podobne sojusze były pomiędzy gminami alpejskimi zawierane już wcześniej. Z czasem obszar konfederacji rozszerzał się poprzez akcesję miast Lucerna, Zurych i Berno. Sojusz tych miast z gminami wiejskimi nie oznaczał jeszcze uzyskania formalnej niezależności, ponieważ każde z terytoriów pozostawało lennikiem Cesarstwa i znajdowało się w strefie zainteresowania polityki Habsburgów, którzy starali się odzyskać władzę nad tymi terytoriami. Pomimo tych warunków, Szwajcarzy w kilku bitwach zdołali pobić Habsburgów i rozszerzyć terytorium o Glarus i Zug, które przyjęto do konfederacji.

Pomiędzy 1353 i 1481 rokiem konfederacja ośmiu kantonów, znana jako Acht Alte Orte, umacniała swoją pozycję. Poszczególni członkowie, głównie miasta, rozszerzały obszar swego władztwa aż do granic sąsiednich księstw, głównie na mocy zakupów, ale okresowo także za pomocą podboju. Argowia została podbita w 1415 roku, Turgowia w 1460. W obu wypadkach podboje przeprowadzono wykorzystując słabość Habsburgów. Na południu ekspansję prowadził kanton Uri, któremu do 1515 roku udało się podbić Ticino.

Jednocześnie kantony zwiększały indywidualnie swoje wpływy w sąsiednich regionach. Część z nich indywidualnie zawierała pakty z miastami takimi jak Fryburg, Appenzell, Szafuza, St. Gallen, Biel/Bienne, Rottweil, Miluza. Sojusze te nazywano Zugewandter Ort, a ich członkowie pozostawali w bliskich relacjach ze Szwajcarią, choć nie byli członkami konfederacji.

Wojny burgundzkie pozwoliły Szwajcarii na przyłączenie do konfederacji nowych członków, w 1481 roku oficjalnie zaakceptowano włączenie Fryburga i Solury. W wojnie przeciw Austrii z 1499 roku Szwajcarzy odnieśli kolejne zwycięstwo i wywalczyli wyłączenie spod cesarskiego zwierzchnictwa. Do tej pory stowarzyszone miasta Bazylea i Szafuza przyłączyły się natomiast oficjalnie do konfederacji, tworząc kantony Bazylea i Szafuza. Appenzell w 1513 roku stało się trzynastym członkiem unii. Tak ukształtowana unia trzynastu kantonów (Die Dreizehn Alten Orte) dotrwała do najazdu napoleońskiego w 1798 roku.

Media użyte na tej stronie

Early coat of arms of Switzerland.svg
Autor: Samhanin, Licencja: CC BY-SA 3.0
Crest of the Swiss Confederacy as depicted in a 1748(?) edition of the Chronicle by Johannes Stumpf.
Historische Karte CH 18 Jh.png
(c) Marco Zanoli, CC BY-SA 4.0
Die Alte Eidgenossenschaft 1789
Early Swiss cross.svg
Autor: Dbachmann, Licencja: CC BY-SA 3.0
Early form of the Swiss flag, used as a field sign by troops under confederate command from ca. the 1470s. This was replaced by various flammé designs during the 17th century, but this older design was taken as the basis for the modern flag of 1815.

Drawn after the earliest depiction of the field sign, in the Lucerne Chronicle of 1513, in the scene showing the battle of Nancy (1477), see File:Deutsche Geschichte5-290.jpg.

A triangular version of the flag saw slightly earlier use, possibly from the 1420s, see File:Ch-1422a.png, and File:St. Jakob Tschachtlan.jpg for a 1470 depiction of the triangular flag in a scene of 1444.