Stary Ogród w Radomiu

Stary Ogród
Obiekt zabytkowy nr rej. 211/A/83 z 02.05.1983

Staw w Starym Ogrodzie.
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

 Radom

Dzielnica

Śródmieście

Powierzchnia

7,2 ha

Data założenia

1822–1824

Położenie na mapie Radomia
Mapa konturowa Radomia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stary Ogród”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Stary Ogród”
Ziemia51°24′21,6″N 21°08′24,2″E/51,406000 21,140056

Stary Ogród – zabytkowy park miejski w Śródmieściu Radomia. Najstarszy park publiczny w Radomiu i jeden z najstarszych w Polsce[1].

Lokalizacja

Park usytuowany jest w północno-zachodniej części radomskiego Śródmieścia i zajmuje obszar o powierzchni ok. 7 ha, ograniczony przez ulice Wernera, Mireckiego, Klementyny oraz plac Kotlarza. Przez park przepływa rzeka Mleczna, która zasila staw zlokalizowany w centralnej części założenia[2][3].

Historia

Restauracja w Starym Ogrodzie ok. 1900 roku.

Początki obecnego założenia parkowego sięgają 1820 roku. Wówczas namiestnik królewski, gen. Zajączek, dokonując rewizji miasta polecił zlokalizować na łąkach położonych za dawnym szpitalem św. Ducha nowy ogród spacerowy[4]. Zrealizowany w latach 1822–1824 park stał się jedną z głównych ozdób miasta. Założenie oparto na wzorcach angielskich[5]. Wejście główne do parku zlokalizowano od strony Grobli Mlecznej (obecna ulica Okulickiego) – z półokrągłego placu rozchodziły się w kierunku północnych cztery promieniste aleje, pomiędzy którymi wytyczono swobodnie biegnące ścieżki[2]. W centralnej części założenia zlokalizowano ozdobny staw z wysepką, zasilany wodą z rzeki Mlecznej, której koryto biegnie przez park. Ogród obsadzono drzewami pochodzącymi m.in. z hodowli książąt Czartoryskich z Puław[2][6]. W owym czasie w parku odbywały się liczne koncerty, festyny czy wystawy. Dwukrotnie na terenie Starego Ogrodu odbyła się Wystawa Rolno-Przemysłowa (w 1885 oraz 1899 roku). W 1899 roku otwarto w parku restaurację. Podczas I wojny światowej południową część parku przeznaczono pod budowę obiektów sportowych. W okresie międzywojennym nie nastąpiły zasadnicze zmiany w wyglądzie Starego Ogrodu. Zmianę przyniosła okupacja niemiecka w okresie II wojny światowej, kiedy to park zdewastowano poprzez zlokalizowanie na jego obszarze magazynu materiałów budowlanych (na jego terenie ukryto m.in. elementy zdemontowanego z polecenia Niemców mauzoleum Dionizego Czachowskiego). W 1946 roku przeprowadzono gruntowną renowację parku, który powiększono w kierunku północno-zachodnim. W 1949 roku park otrzymał imię marszałka Rokossowskiego. W 1967 roku, w związku z poszerzeniem ulicy Mireckiego, obszar parku został zmniejszony (w takim kształcie założenie przetrwało do dziś)[2][6]. W 2014 roku park Stary Ogród przeszedł gruntowną renowację. Zbudowano nowe alejki, plac zabaw, miejsce na rozgrywki szachowe i ścieżkę rowerową we wschodniej części parku[7]. Na środku stawu znajduje się niewielka wysepka, na której ustawiono budki lęgowe dla ptaków wodnych. W popularnym wśród wędkarzy zbiorniku żyje wiele gatunków ryb, m.in.: karaś srebrzysty, płoć, bass wielkogębowy, szczupak, karp, sumik karłowaty[8].

Pomniki

W parku znajdują się pomnik ks. Romana Kotlarza i dąb Jana Pawła II[9].

Zieleń

Pierwotny drzewostan parku jest częściowo zachowany. Na oryginalne nasadzenia składały się jesiony, klony i lipy. Obecnie dominują topole, klony, jesiony, kasztanowce i robinie[6][10].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Park Stary Ogród. wazki.pl.
  2. ↑ a b c d red. J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 303
  3. ↑ BIP UM Radom, Uchwała nr 330/2012 w sprawie podziału Radomia na obszary Systemu Informacji Miejskiej
  4. ↑ red. W. Kalinowski, Urbanistyka i architektura Radomia, Lublin 1979, s. 118
  5. ↑ C. Zwolski, Radom i region radomski: turystyka, krajoznawstwo, kultura, Radom 2003, s. 98–99
  6. ↑ a b c C. Zwolski, Radom i region radomski: turystyka, krajoznawstwo, kultura, Radom 2003, s. 99
  7. ↑ Rewitalizacja radomskiego parku Stary Ogród dobiega końca. echodnia.eu.
  8. ↑ Nowości w Starym Ogrodzie. Kto zamieszka na wyspie?. 2014-11-03. [dostęp 2014-11-03].
  9. ↑ Stary Ogród. Gdzie z dzieckiem, na rower czy do toalety. 2014-10-02. [dostęp 2014-10-02].
  10. ↑ Stary Ogród w Radomiu. www.parki.org.pl.

Linki zewnętrzne

Parki i ogrody w Radomiu
Historia Radomia
Hasła przekrojowe
Radom do 1795
Radom pod zaborami
Radom od 1918

POL Radom COA.svg

Media użyte na tej stronie

Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Green pog.svg
Shiny green button/marker widget.
Radom location map.svg
Autor:
Twórcy OpenStreetMap
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Radom, Poland
Ta mapa of Radom została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Radom Stary Ogród 1900.JPG
Old Garden in Radom, Poland (1900)