Tadeusz Reichstein

Tadeusz Reichstein
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

20 lipca 1897
Włocławek

Data i miejsce śmierci

1 sierpnia 1996
Bazylea

Zawód, zajęcie

biochemik

Alma Mater

ETHZ

Odznaczenia
Nobel prize medal.svg Nagroda Nobla

Tadeusz Reichstein (ur. 20 lipca 1897 we Włocławku, zm. 1 sierpnia 1996 w Bazylei) – polski i szwajcarski biochemik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny[1].

Życiorys

Urodził się w zasymilowanej z polską kulturą żydowskiej rodzinie Isidora Reichsteina i Gastavy Brockmann (w późniejszym czasie uzyskali oni polskie obywatelstwo). Imię otrzymał na cześć Tadeusza Kościuszki[2][3]. Dorastał w Kijowie, gdzie jego ojciec był inżynierem. Rodzina wyemigrowała do Zurychu, gdy miał osiem lat. Tam studiował chemię na Politechnice Federalnej (ETHZ), uzyskując dyplom w 1920. W 1922 roku uzyskał doktorat i kontynuował pracę na ETHZ, gdzie w latach 1930–1938 był profesorem chemii organicznej. W latach 1938–1967 był profesorem uniwersytetu w Bazylei.

W 1952 został wybrany na członka zagranicznego Royal Society w Londynie, w 1994 został członkiem zagranicznym Polskiej Akademii Nauk[4].

W 1933 zsyntetyzował kwas askorbinowy (niezależnie od W.N. Hawortha), w 1936 wyizolował kortyzon, wyizolował również inne hormony kory nadnercza. Za prace dotyczące chemicznej struktury i biologicznego działania hormonów kory nadnercza w 1950 otrzymał Nagrodę Nobla (wspólnie z Ph.St. Henchem i E.C. Kendallem).

W okresie międzywojennym kilkukrotnie odwiedził ojczysty kraj i mieszkającą w nim rodzinę. Wszyscy jego polscy krewni zginęli podczas II wojny światowej w obozach zagłady[5]. Reichstein do końca życia dobrze rozumiał po polsku, gorzej mówił. Wspierał rozwój Polaków studiujących i pracujących na uczelniach szwajcarskich, fundując im stypendia[6]. W 1947 otrzymał doktorat honoris causa Sorbony w Paryżu, w 1978 na Uniwersytecie Polskim w Londynie, a w 1995 w Akademii Medycznej w Gdańsku. Od 1988 był członkiem honorowym Włocławskiego Towarzystwa Naukowego, otrzymał Medal „Zasłużony dla Włocławka”, a w 1994 honorowe obywatelstwo tego miasta. Laureat Medalu Copleya.

Zmarł w 1996 w Bazylei.

Życie prywatne

W 1927 poślubił Henriette Louise Quarles van Ufford pochodzącą z holenderskiej rodziny arystokratycznej. Mieli jedną córkę.

Zobacz też

Przypisy

  1. The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1950. Nobel Foundation. [dostęp 2009-10-07]. (ang.).
  2. TADEUSZ REICHSTEIN. [dostęp 2019-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-10-07)]. (pol.).
  3. Tadeusz Reichstein – nasz noblista. [dostęp 2019-10-07]. (pol.).
  4. Ilu Polaków dostało Nagrodę Nobla? Będziecie zdziwieni. „Newsweek”, 2010-10-01. 
  5. Wielki nieznany – Tadeusz Reichstein. [dostęp 2019-10-07]. (pol.).
  6. Pamięci profesora Tadeusza Reichsteina. [dostęp 2019-10-07]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

NobelP2.png
Alfred Nobel from public domain photo, in circle. (Photo taken 1896 or earlier).
Joseph Lister, Copley Medal (gold), 1902 Wellcome M0007837.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 4.0

Joseph Lister, Copley Medal (gold), 1902

Wellcome Images
Keywords: Joseph Lister

Nobel prize medal.svg
Autor: User:Gusme (it:Utente:Gusme), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Vector image of the Nobel prize medal