Tokusatsu

Godzilla w filmie z 1954 roku. Techniki opracowane przez Eijiego Tsuburayę dla studia Tōhō są nadal w użyciu w przemyśle filmowym i telewizyjnym tokusatsu.

Tokusatsu (jap. 特撮 tokusatsu; skrót od właśc. 特殊撮影 tokushu satsuei[1],, efekty specjalne w filmie i fotografii) – termin w języku japońskim, oznaczający dosłownie efekty specjalne, stosowane w filmach kinowych i telewizyjnych, ale przyjął się także jako ogólne określenie specyficznego gatunku filmów akcji, science fiction, fantasy, horroru, czy dram, z udziałem różnorodnych potworów (np. kaijū, jak: Godzilla i Gamera), superbohaterów (np. serie Kamen Rider i Metalowi herosi), czy dram z gatunku mecha (np. Giant Robo). Niektóre produkcje tego rodzaju łączą kilka z tych podgatunków, jak na przykład serie: Ultraman i Super Sentai. Japońskie filmy tego rodzaju są mało znane poza Azją.

Tego rodzaju efekty specjalne i technika zaczęły się kształtować w latach 50. XX w., wraz z narodzinami Godzilli, jednego z najbardziej znanych potworów (kaijū) w kinematografii światowej.

Twórca efektów specjalnych Eiji Tsuburaya i reżyser Ishirō Honda wspólnie nakręcili w 1954 roku pierwszy film Godzilla: Król potworów. Tsuburaya, zainspirowany amerykańskim filmem King Kong, opracował wiele technik, które stały się podstawą gatunku, jak tzw. suitmation – wykorzystującą ludzkiego aktora w stroju gigantycznego potwora w połączeniu z wykorzystaniem miniatury i pomniejszonego planu miasta[2]. Godzilla zmienił japońskie kino science fiction i fantasy, tworząc odmienną wizję gatunku, zdominowanego przez kino amerykańskie[3].

Przypisy

  1. Kyōsuke Kindaichi: Shin-meikai kokugo jiten. Tokyo: Sanseido Co.,Ltd., 1974, s. 796.
  2. Roland Kelts: Preserving a classic Japanese art form: tokusatsu magic (ang.). Japan Times. [dostęp 2015-12-27].
  3. Anne Allison, Millennial Monsters: Japanese Toys and the Global Imagination, Berkeley: University of California Press, 2006, s. 47–8, ISBN 0-520-24565-2, OCLC 68639895.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Gojira 1954 Japanese poster.jpg
1954 Japanese movie poster for 1954 Japanese film Godzilla.