Włodzimierz Lubański

Włodzimierz Lubański

Pełne imię i nazwisko	Włodzimierz Leonard Lubański
Data i miejsce urodzenia	28 lutego 1947 Gliwice
Wzrost	178 cm
Pozycja	napastnik
Kariera juniorska
Lata Klub 1957–1958 Sośnica Gliwice 1958–1962 GKS Gliwice
Kariera seniorska
Lata Klub Wyst. Gole 1963–1975 Górnik Zabrze 234 (155) 1975–1982 KSC Lokeren 196 (82) 1982–1983 Valenciennes FC 31 (27) 1983–1985 Stade Quimpérois 58 (14) 1985 KRC Mechelen 1 (0) W sumie: 520 (278)
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole 1961–1963  Polska U-20 1963–1980  Polska 75 (48)
Kariera trenerska
Lata Drużyna 1984–1985 Stade Quimpérois (grający trener) 1985–1986 KRC Mechelen (grający trener) 1986–1987 RSC Anderlecht (młodzież) 1987–1988 KSC Lokeren 1988–1990 KSC Lokeren (asystent) 1990 PAS Janina 2006–2010 KSC Lokeren (asystent)
Dorobek medalowy
Reprezentacja  Polska Igrzyska olimpijskie złoto Monachium 1972 Piłka nożna
Odznaczenia

Kopia medalu i autograf W. Lubańskiego w Alei Gwiazd Sportu w Dziwnowie

Gwiazda w Alei Gwiazd Sportu we Władysławowie

Włodzimierz Leonard Lubański (ur. 28 lutego 1947 w Gliwicach) – polski piłkarz występujący na pozycji środkowego napastnika, reprezentant Polski, olimpijczyk, trener.

Wychowanek Sośnicy Gliwice, następnie reprezentował barwy GKS-u Gliwice, Górnika Zabrze (siedmiokrotny mistrz Polski, sześciokrotny zdobywca Pucharu Polski), oraz KSC Lokeren, Valenciennes FC, Stade Quimper i KRC Mechelen. Z reprezentacją Polski zdobył mistrzostwo olimpijskie (1972) oraz uczestniczył w mistrzostwach świata 1978. Najmłodszy zawodnik i strzelec reprezentacji Polski (16 lat i 188 dni), a także drugi (48 bramek) spośród najskuteczniejszych strzelców w historii narodowej kadry. Zasłużony Mistrz Sportu, członek Klubu Wybitnego Reprezentanta.

Kariera piłkarska

Włodzimierz Lubański jest absolwentem Technikum Chemicznego w Gliwicach o profilu ceramik. Karierę piłkarską rozpoczął w 1957 roku w juniorach Sośnicy Gliwice, którego prezesem był jego ojciec – Władysław, sekretarz partii PZPR w kopalni Sośnica. Następnie w latach 1958–1962 grał w juniorach GKS-u Gliwice, a potem rozpoczął profesjonalną karierę w Górniku Zabrze.

21 kwietnia 1963 zadebiutował w barwach Górnika w ekstraklasie, w meczu u siebie z Arkonią Szczecin zastąpił w drugiej połowie Erwina Wilczka. W 72. minucie tego meczu strzelił swoją pierwszą bramkę w ekstraklasie, podwyższając wynik na 3:0 (mecz zakończył się zwycięstwem Górnika Zabrze 4:0)^[1]. W całym sezonie 1962/1963 rozegrał 8 meczów i strzelił 4 gole oraz zdobył pierwsze mistrzostwo Polski (po które z klubem sięgał jeszcze sześciokrotnie: 1964, 1965, 1966, 1967, 1971, 1972). Dwukrotnie zdobył wicemistrzostwo Polski (1969, 1974), zajął 3. miejsce w ekstraklasie (1968, 1970), sześciokrotnie zdobył Puchar Polski (1965, 1968, 1969, 1970, 1971, 1972).

Czterokrotnie z rzędu był królem strzelców ekstraklasy (1966-1969) oraz dwukrotnie zdobył tytuł „Piłkarza Roku” w plebiscycie katowickiego „Sportu” (1967, 1970), zaś w 1972 roku w tym plebiscycie zdobył „Złotego Buta”.

W 1967 roku został pierwszym Polakiem, który znalazł się w rankingu plebiscytu France Football na najlepszego piłkarza Europy, zajął wtedy 16. miejsce; w 1969 roku został sklasyfikowany na 23. miejscu, w 1972 roku na 7. miejscu, a w 1973 roku na 17. miejscu.

W europejskich pucharach Lubański z klubem dotarł do ćwierćfinału Pucharu Europy 1967/1968. W sezonie 1969/1970 z klubem osiągnął największy sukces polskiej klubowej piłki nożnej – dotarł do finału Pucharu Zdobywców Pucharów. Górnik Zabrze dokonał tego w dramatycznych okolicznościach. W półfinale z włoską AS Roma konieczne było rozegranie trzeciego meczu w Strasburgu. Zakończył się on wynikiem 1:1 po regulaminowym czasie gry (bramka Lubańskiego w 40. minucie). Dogrywka nie przyniosła rozstrzygnięcia. W związku z tym o awansie decydował rzut monetą. Okazał się on korzystny dla Górnika Zabrze. 29 kwietnia 1970 roku na stadionie Praterstadion w Wiedniu zespół zmierzył się w finale z angielskim Manchesterem City. Górnik przegrał mecz 1:2^[2]. Lubański z 7 bramkami został królem strzelców rozgrywek. Powtórzył ten wyczyn również sezon później (8 bramek). W sezonie 1970/1971 Górnik Zabrze dotarł do ćwierćfinału Pucharu Zdobywców Pucharów. Ulegli w nim Manchesterowi City (2:0, 0:2, 1:3).

W 1970 po finale Pucharu Zdobywców Pucharów z Manchesterem City do Górnika Zabrze zgłosili się przedstawiciele Realu Madryt z ofertą kupna Lubańskiego za rekordowy jak na owe czasy milion dolarów amerykańskich. Mimo intratnej propozycji na transfer nie zgodził się Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.

Po ciężkiej kontuzji doznanej w 1973 roku podczas meczu reprezentacji Polski, coraz rzadziej pojawiał się boisku, a dnia 15 czerwca 1975 roku rozegrał swój ostatni mecz w ekstraklasie, w którym Górnik Zabrze przegrał u siebie 0:5 z Legią Warszawa^[3]. Łącznie w ekstraklasie rozegrał 235 meczów, w których strzelił 155 goli, a we wszystkich rozgrywkach rozegrał dla Górnika Zabrze 315 meczów, w których strzelił 228 goli.

Następnie wyjechał do Belgii, gdzie został zawodnikiem klubu Eerste klasse – KSC Lokeren, w którym występował do 1982 roku. Rozegrał w tym klubie 196 meczów ligowych, w których zdobył 82 bramki, a w sezonie 1980/1981 zdobył wicemistrzostwo Belgii, a także dotarł do finału Pucharu Belgii oraz do ćwierćfinału Pucharu UEFA. Następnie w sezonie 1982/1983 reprezentował barwy drugoligowego francuskiego klubu Valenciennes FC, w barwach którego został królem strzelców rozgrywek, a trenerem był jego były klubowy kolega z Górnika Zabrze – Erwin Wilczek, a w latach 1983-1985 reprezentował barwy Stade Quimper, gdzie był również grającym trenerem (58 meczów, 14 goli), a potem przeniósł się do drugoligowego belgijskiego klubu – KRC Mechelen (również jako grający trener), w którym w 1986 roku po rozegraniu 1 meczu ligowego zakończył w wieku 39 lat piłkarską karierę.

Reprezentacja

Włodzimierz Lubański w latach 1961–1963 grał w juniorskiej reprezentacji Polski. W dniu 4 września 1963 roku na Stadionie Miejskim w Szczecinie wraz z klubowym kolegą, Zygfrydem Szołtysikiem zadebiutował w seniorskiej reprezentacji Polski w wygranym 9:0 meczu towarzyskim z reprezentacją Norwegii, której w 67. minucie strzelił swoją pierwszą bramkę w reprezentacji Polski (zanim w 71. minucie został zmieniony przez Józefa Gałeczkę), dzięki czemu w wieku 16 lat i 188 dni został najmłodszym debiutantem i strzelcem reprezentacji Polski w historii.

Dnia 27 maja 1971 roku w Moskwie wystąpił w meczu pożegnalnym słynnego radzieckiego bramkarza – Lwa Jaszyna w drużynie Gwiazd FIFA wraz z Zygmuntem Anczokiem, oraz w meczu Europa-Ameryka Południowa.

W 1972 roku został powołany przez selekcjonera Kazimierza Górskiego na turniej olimpijski 1972 w Monachium, podczas którego rozegrał 6 meczów i strzelił 2 bramki, a reprezentacja Polski po wygranej 2:1 w meczu finałowym z obrońcami tytułu – reprezentacją Węgier, po raz pierwszy w historii została mistrzem olimpijskim.

Dnia 6 czerwca 1973 roku podczas wygranego 2:0 meczu eliminacyjnego mistrzostw świata 1974 na Stadionie Śląskim w Chorzowie, w 47. minucie ustalił wynik meczu, a siedem minut później został sfaulowany przez Roya McFarlanda, odnosząc kontuzję więzadła krzyżowego, wykluczającą go z gry na dwa lata (w tym z mistrzostw świata 1974 na których reprezentacja Polski zajęła trzecie miejsce), jednak po wielu latach sam Lubański w swoich wspomnieniach przyznał, że kontuzja nie była wynikiem faulu Roya McFarlanda, lecz wcześniejszego urazu powstałego z powodu nieodpowiedniego przygotowania do meczu.

W reprezentacji Polski ponownie zagrał za kadencji selekcjonera Jacka Gmocha dnia 31 października 1976 roku w meczu eliminacyjnym mistrzostw świata 1978, w którym reprezentacja Polski na Stadionie Dziesięciolecia w Warszawie wygrała 5:0 z reprezentacją Cypru. W dniu 21 września 1977 roku na Stadionie Śląskim w Chorzowie podczas wygranego 4:1 meczu eliminacyjnym mistrzostw świata 1978 z reprezentacją Danii, w 38. minucie mając szansę na zdobycie bramki, zrezygnował ze strzału i przeskoczył nad bramkarzem rywali Perem Poulsenem, aby nie narazić go na kontuzję, a strzał dokończył Grzegorz Lato, podwyższając wynik na 2:0. Za to zachowanie Lubański otrzymał w 1978 roku nagrodę Fair play UNESCO oraz w tym samym roku został powołany przez selekcjonera Jacka Gmocha na mistrzostwa świata 1978 w Argentynie, na których reprezentacja Polski zakończyła udział w drugiej rundzie, a Lubański rozegrał 5 meczów i nie strzelił bramki, zaś wkrótce po zakończeniu turnieju odszedł z reprezentacji Polski, z którą po raz ostatni wystąpił w 1980 r. w zremisowanym 1:1 towarzyskim spotkaniu z Czechosłowacją na Stadionie Śląskim w Chorzowie, strzelając swojego 48. gola, co było rekordem kraju do 5 października 2017, kiedy pobił go Robert Lewandowski. (W czasie, gdy mecz był rozgrywany, bramka ta uznawana była za pięćdziesiątą, ale potem w wyniku skreślenia z listy oficjalnych meczów reprezentacji niektórych spotkań z reprezentacjami olimpijskimi, liczbę tę zweryfikowano.) Łącznie w latach 1963–1980 Włodzimierz Lubański w reprezentacji Polski rozegrał 75 meczów, w których strzelił 48 goli.

Po zakończeniu kariery

Po zakończeniu kariery piłkarskiej został w Belgii, gdzie ukończył Szkołę Trenerów Federacji Belgijskiej przy Stadionie Heysel i mieszka do dziś. W latach 1986-1987 szkolił młodzież Anderlechtu, a w latach 1987-1988 był trenerem KSC Lokeren, a w latach 1988-1990 i 2006-2010 asystentem trenerów. W 1990 roku założył firmę „Lubański Sport-Management”, a od 1994 roku ma menadżerską licencję FIFA. Komentuje także mecze reprezentacji Polski w telewizji. Był jednym z bliższych doradców trenera Jerzego Engela. Przez jakiś czas prowadził także kawiarnię.

W 2003 został uznany za najlepszego polskiego piłkarza 50-lecia UEFA^[4].

Został członkiem komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed przyspieszonymi wyborami prezydenckimi 2010^[5].

Dnia 18 sierpnia 2011 roku Włodzimierz Lubański jako pierwszy został wyróżniony tytułem Honorowego Ambasadora Górnika Zabrze^[6], a dnia 20 sierpnia 2012 roku został wyróżniony tytułem Honorowego Obywatela Miasta Zabrze^[7].

Dnia 31 maja 2016 roku został patronem Centrum Sportowo-Konferencyjnego w Gniewinie^[6].

O Włodzimierzu Lubańskim powstało kilka książek, m.in. Ja, Lubański Krzysztofa Wyrzykowskiego (1990), Włodek Lubański. Legenda polskiego futbolu Włodzimierza Lubańskiego i Przemysława Słowińskiego (2008), Życie jak dobry mecz Włodzimierza Lubańskiego i Michała Olszańskiego (2016).

Statystyki

Klubowe

^[11]

Reprezentacyjne

Reprezentacja narodowa	Rok	Występy	Gole
Polska
	1963	3	1
	1964	4	2
	1965	2	5
	1966	6	1
	1967	7	3
	1968	6	6
	1969	8	10
	1970	7	2
	1971	5	4
	1972	9	3
	1973	5	7
	1974	0	0
	1975	0	0
	1976	1	0
	1977	3	2
	1978	8	1
	1979	0	0
	1980	1	1
Łącznie		75	48

Mecze i gole w reprezentacji
Lp.	Data	Miasto	Przeciwnik	Gol	Wynik	Rozgrywki
1.	04.09.1963	Szczecin	Norwegia		9:0	Mecz towarzyski
2.	22.09.1963	Poznań	Turcja		0:0	Mecz towarzyski
3.	16.10.1963	Ateny	Grecja		1:3	Mecz towarzyski
4.	13.09.1964	Warszawa	Czechosłowacja		2:1	Mecz towarzyski
5.	27.09.1964	Stambuł	Turcja		3:2	Mecz towarzyski
6.	07.10.1964	Solna	Szwecja		3:3	Mecz towarzyski
7.	25.10.1964	Dublin	Irlandia		2:3	Mecz towarzyski
8.	24.10.1965	Szczecin	Finlandia		7:0	El. Mundialu 1966
9.	01.11.1965	Rzym	Włochy		1:6	El. Mundialu 1966
10.	03.05.1966	Chorzów	Węgry		1:1	Mecz towarzyski
11.	18.05.1966	Wrocław	Szwecja		1:1	Mecz towarzyski
12.	08.06.1966	Rio de Janeiro	Brazylia		1:2	Mecz towarzyski
13.	11.06.1966	Buenos Aires	Argentyna		1:1	Mecz towarzyski
14.	05.07.1966	Chorzów	Anglia		0:1	Mecz towarzyski
15.	22.10.1966	Paryż	Francja		1:2	El. Euro 1968
16.	16.04.1967	Luksemburg	Luksemburg		0:0	El. Euro 1968
17.	21.05.1967	Chorzów	Belgia		3:1	El. Euro 1968
18.	28.07.1967	Wrocław	ZSRR		0:1	El. IO 1968
19.	04.08.1967	Moskwa	ZSRR		1:2	El. IO 1968
20.	17.09.1967	Warszawa	Francja		1:4	El. Euro 1968
21.	08.10.1967	Bruksela	Belgia		4:2	El. Euro 1968
22.	29.10.1967	Kraków	Rumunia		0:0	Mecz towarzyski
23.	24.04.1968	Chorzów	Turcja		8:0	Mecz towarzyski
24.	01.05.1968	Warszawa	Holandia		0:0	Mecz towarzyski
25.	15.05.1968	Dublin	Irlandia		2:2	Mecz towarzyski
26.	09.06.1968	Oslo	Norwegia		1:6	Mecz towarzyski
27.	20.06.1968	Warszawa	Brazylia		3:6	Mecz towarzyski
28.	30.10.1968	Chorzów	Irlandia		1:0	Mecz towarzyski
29.	20.04.1969	Kraków	Luksemburg		8:1	El. Mundialu 1970
30.	30.04.1969	Ankara	Turcja		3:1	Mecz towarzyski
31.	07.05.1969	Rotterdam	Holandia		0:1	El. Mundialu 1970
32.	15.06.1969	Sofia	Bułgaria		1:4	El. Mundialu 1970
33.	27.08.1969	Łódź	Irlandia		6:1	Mecz towarzyski
34.	07.09.1969	Chorzów	Holandia		2:1	El. Mundialu 1970
35.	12.10.1969	Luksemburg	Luksemburg		5:1	El. Mundialu 1970
36.	09.11.1969	Warszawa	Bułgaria		3:0	El. Mundialu 1970
37.	06.05.1970	Poznań	Irlandia		2:1	Mecz towarzyski
38.	16.05.1970	Kraków	NRD		1:1	Mecz towarzyski
39.	19.05.1970	Kopenhaga	Dania		2:0	Mecz towarzyski
40.	02.09.1970	Warszawa	Dania		5:0	Mecz towarzyski
41.	06.09.1970	Rostock	NRD		0:5	Mecz towarzyski
42.	23.09.1970	Dublin	Irlandia		2:0	Mecz towarzyski
43.	14.10.1970	Chorzów	Albania		3:0	El. Euro 1972
44.	05.05.1971	Lozanna	Dania		4:2	Mecz towarzyski
45.	12.05.1971	Tirana	Albania		1:1	El. Euro 1972
46.	22.09.1971	Kraków	Turcja		5:1	El. Euro 1972
47.	10.10.1971	Warszawa	RFN		1:3	El. Euro 1972
48.	17.11.1971	Hamburg	RFN		0:0	El. Euro 1972
49.	16.04.1972	Stara Zagora	Bułgaria		1:3	El. Igrzysk Olimpijskich 1972
50.	07.05.1972	Warszawa	Bułgaria		3:0	El. Igrzysk Olimpijskich 1972
51.	10.05.1972	Poznań	Szwajcaria		0:0	Mecz towarzyski
52.	30.08.1972	Ratyzbona	Ghana		4:0	Igrzyska olimpijskie 1972
53.	01.09.1972	Norymberga	NRD		2:1	Igrzyska olimpijskie 1972
54.	03.09.1972	Ratyzbona	Dania		1:1	Igrzyska olimpijskie 1972
55.	05.09.1972	Augsburg	ZSRR		2:1	Igrzyska olimpijskie 1972
56.	08.09.1972	Norymberga	Maroko		5:0	Igrzyska olimpijskie 1972
57.	10.09.1972	Monachium	Węgry		2:1	Igrzyska olimpijskie 1972
58.	20.03.1973	Łódź	Maroko		4:0	Mecz towarzyski
59.	28.03.1973	Cardiff	Walia		0:2	El. Mundialu 1974
60.	13.05.1973	Warszawa	Jugosławia		2:2	Mecz towarzyski
61.	16.05.1973	Wrocław	Irlandia		2:0	Mecz towarzyski
62.	06.06.1973	Chorzów	Anglia		2:0	El. Mundialu 1974
63.	31.10.1976	Warszawa	Cypr		5:0	El. Mundialu 1978
64.	13.04.1977	Budapeszt	Węgry		1:2	Mecz towarzyski
65.	01.05.1977	Kopenhaga	Dania		2:1	El. Mundialu 1978
66.	21.09.1977	Chorzów	Dania		4:1	El. Mundialu 1978
67.	22.03.1978	Luksemburg	Luksemburg		3:1	Mecz towarzyski
68.	12.04.1978	Łódź	Irlandia		3:0	Mecz towarzyski
69.	26.04.1978	Warszawa	Bułgaria		1:0	Mecz towarzyski
70.	01.06.1978	Buenos Aires	RFN		0:0	Mundial 1978
71.	06.06.1978	Rosario	Tunezja		1:0	Mundial 1978
72.	10.06.1978	Rosario	Meksyk		3:1	Mundial 1978
73.	18.06.1978	Mendoza	Peru		1:0	Mundial 1978
74.	21.06.1978	Mendoza	Brazylia		1:3	Mundial 1978
75.	24.09.1980	Chorzów	Czechosłowacja		1:1	Mecz towarzyski

^[12]

Sukcesy

Górnik Zabrze

• Mistrzostwo Polski: 1963, 1964, 1965, 1966, 1967, 1971, 1972
• Wicemistrzostwo Polski: 1969, 1974
• 3. miejsce w ekstraklasie: 1968, 1970
• Puchar Polski: 1965, 1968, 1969, 1970, 1971, 1972
• Finał Pucharu Zdobywców Pucharów: 1970
• Ćwierćfinał Pucharu Europy: 1968
• Ćwierćfinał Pucharu Zdobywców Pucharów: 1971

KSC Lokeren

• Wicemistrzostwo Belgii: 1981
• Finał Pucharu Belgii: 1981
• Ćwierćfinał Pucharu UEFA: 1981

Reprezentacyjne

• Mistrzostwo olimpijskie: 1972

Indywidualne

• Król strzelców ekstraklasy: 1966, 1967, 1968, 1969
• Król strzelców Pucharu Zdobywców Pucharów: 1970, 1971
• Król strzelców Deuxième Division: 1983
• Piłkarz Roku w plebiscycie katowickiego "Sportu": 1967, 1970
• Złoty But w plebiscycie katowickiego "Sportu": 1972
• Dżentelmen Sportu: 1972, 1977
• Nagroda fair play UNESCO: 1978
• Najlepszy polski piłkarz 50-lecia UEFA: 2003
• Lewy napastnik w jedenastce stulecia PZPN: 2019

Rekordy

• Najmłodszy debiutant w reprezentacji Polski: 16 lat 188 dni
• Najmłodszy strzelec w reprezentacji Polski: 16 lat 188 dni
• Najskuteczniejszy strzelec Górnika Zabrze: 228 goli

Odznaczenia

• Odznaka „Zasłużony Mistrz Sportu”
• Złota Odznaka PZPN (wrzesień 1972)^[13]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1972)^[14]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1997, za wybitne zasługi dla rozwoju sportu polskiego)^[15]
• Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2015, za wybitne zasługi w integrowaniu środowiska polonijnego w Belgii, za krzewienie ideałów sportowej rywalizacji i ducha olimpijskiego wśród dzieci i młodzieży polonijnej)^[16]

Życie prywatne

Włodzimierz Lubański jest żonaty z Grażyną Lubańską, z którą ma dwójkę dzieci: syna Michała i córkę Małgorzatę. Jest kolekcjonerem win i miłośnikiem malarstwa polskiego, zwłaszcza Piotra Michałowskiego.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Włodzimierz Lubański w bazie PKOl
• Włodzimierz Lubański w bazie Wikiliga.pl
• Włodzimierz Lubański w bazie 90minut.pl
• W. Lubanski, [w:] baza Soccerway (zawodnicy) [online] [dostęp 2021-01-01] .
• Włodzimierz Lubański w bazie RSSSF.com (ang.)
• Włodzimierz Lubański w bazie WikiGórnik.pl
• Włodzimierz Lubański
• Wlodzimierz Lubanski, [w:] baza Transfermarkt (zawodnicy) [online] [dostęp 2020-11-21] .
• Wlodzimierz Lubanski, [w:] baza Transfermarkt (trenerzy) [online] [dostęp 2020-11-21] .
• Włodzimierz Lubański w bazie WorldFootball.net (ang.)
• Włodzimierz Lubański w bazie FootballDatabase.eu (ang.)
• Włodzimierz Lubański w bazie National Football Teams (ang.)