Wezyr

Wezyr (tur. wezir z arab. وزير wazir „podpora; pomocnik” od wazara „dźwigać”)[1] – od czasów Abbasydów najważniejszy urząd na dworze kalifów. Wzrost znaczenia wezyra miał związek z przyjęciem przez Abbasydów ceremoniału orientalnego, który uniemożliwiał władcy bezpośrednie komunikowanie się z poddanymi, co spowodowało, że wezyr stał się wyrazicielem woli kalifa[2]. Wezyr już od czasów Omajadów stał na czele kancelarii państwa, przez którą przechodziły dekrety kalifów[3].

Wezyrowie urzędowali także na dworach chanów[4].

Zobacz też

Przypisy

  1. Słownik Wyrazów Obcych: wezyr.
  2. Tadeusz Manteuffel, Średniowiecze, Wydawnictwo Naukowe PWN 1999, s. 72.
  3. Tadeusz Manteuffel, Średniowiecze, Wydawnictwo Naukowe PWN 1999, s. 73.
  4. Pod Zborowem chan krymski wysłał do Jana Kazimierza list, w którym zapraszał do rokowań: Jeźli WKM chcesz się z gościem i przyjacielem swoim porozumieć, wyślej pierwszego wezyra swego – wyślemy i my wezyra naszego – niechaj wiemy intencyą WKMci. Ofiarujemy przytem przyjaźń naszą. Do negocjacji król wyznaczył kanclerza Jerzego Ossolińskiego. Ludwik Kubala Szkice historyczne t.1 (1880) s. 146.

Bibliografia

  • Ph. K. Hitti, Dzieje Arabów, Warszawa 1969.
  • Tadeusz Manteuffel: Średniowiecze. Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.
  • J.C., Risler, La civilisation arabe, Paris 1945.

Media użyte na tej stronie

Mohammad Naib Sharif in Kabul.jpg

Mahomed Naib Surreef, a celebrated Kuzzilbach chief of Caubul and his Peshkidmut

This lithograph is taken from plate 15 of 'Afghaunistan' by Lieutenant James Rattray.

Mohammad Naib Sharif was a Shia chieftain from the powerful Qizilbash tribe originally from Iran. Other Afghans were mostly Sunni Muslims and Rattray wrote: "This difference in their religious tenets creates the bitterest feeling between the two sects and leads to constant bloodshed."

Sharif was a close friend of Alexander Burnes and had rescued Burnes' dishonoured corpse and given it a decent burial. He compromised himself so much due to his steadfast friendship with the British that he was constantly threatened with destruction. He left Afghanistan with the British armies in 1842 and was given a handsome stipend by the Indian Government.

His Peshkhidmat - or attendant - wears the black lambskin cap of the Iranians. Through the opening at the top peeps the red lining, like a tongue, from which the term Qizilbash, meaning red cap, is derived.