Województwo krakowskie (1945–1975)

Województwo krakowskie
—województwo—
Państwo

 PRL

Siedziba wojewody i sejmiku

Kraków

Powierzchnia

15 355 km²

Populacja (31 XII 1974)
• liczba ludności


2213 tys.

• gęstość

145 os./km²

Podział administracyjny
Liczba powiatów miejskich

4

Liczba powiatów

21

Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie Polski
Portal Polska
Województwo w latach 1946−1950

Województwo krakowskie – dawna jednostka podziału administracyjnego Polski, ze stolicą w Krakowie, powołana 28 czerwca 1946 roku[1], podzielona w 1975 na nowe, mniejsze województwa (krakowskie, nowosądeckie, tarnowskie, bielskie, katowickie i kieleckie). Województwo kilkukrotnie zmieniało swoje granice.

Województwo krakowskie objęło swoim obszarem teren obecnego województwa małopolskiego (bez powiatu gorlickiego) oraz Jaworzno, powiat żywiecki i bialski (zlikwidowany i podzielony w 1951).

W 1966 miasto Kraków i województwo krakowskie zostały odznaczone Orderem Budowniczych Polski Ludowej[2].

Podział na powiaty:

  • powiaty miejskie (grodzkie): Kraków (od 1957 jako miasto wydzielone z województwa), od 1951: Nowy Sącz, Tarnów, Zakopane, od 1956: Jaworzno
  • powiaty ziemskie: bialski (do 1951), bocheński, brzeski, chrzanowski, dąbrowski, krakowski, limanowski, miechowski, myślenicki, nowosądecki, nowotarski, olkuski, oświęcimski (od 1951), tarnowski, wadowicki, żywiecki

Zmiany administracyjne

  • 1 kwietnia 1945 – powiat miechowski przeniesiono z województwa kieleckiego do województwa krakowskiego[3].
  • 18 sierpnia 1945 – 4 powiaty województwa krakowskiego (dębicki, gorlicki, jasielski i mielecki) przeniesiono do nowo utworzonego województwa rzeszowskiego.
  • 20 sierpnia 1945 – powiat olkuski przeniesiono z województwa kieleckiego do województwa krakowskiego
  • w 1951
  • w 1953 − wieś Jęzor koło Jaworzna włączono do Sosnowca w województwie katowickim (stalinogrodzkim).
  • w 1956 − z powiatu chrzanowskiego wydzielono powiat miejski Jaworzno.
  • w 1957 – podniesiono Kraków do rangi miasta wydzielonego.

Ludność

DataLiczba mieszkańców
ogółemmiejska (%)wiejska (%)
14 II 1946 (spis sumaryczny)[4]2 133 389579 848 (27,18%)1 553 541 (72,82%)
3 XII 1950 (spis powszechny)[5]2 113 498655 270 (31%)1 458 228 (69%)
31 XII 1956[6]2417 tys.936 tys. (38,7%)1481 tys. (61,3%)
6 XII 1960 (spis powszechny)[7]1 990 359552 478 (27,76%)1 437 881 (72,24%)
31 XII 1963[8]2088 tys.591 tys. (28,3%)1497 tys. (71,7%)
31 XII 1965[9]2127,6 tys.b.d.b.d.
8 XII 1970 (spis powszechny)[10]2 182 271662 741 (30,37%)1 519 530 (69,63%)
31 XII 1971[11]2195,6 tys.672,4 tys. (30,6%)1523,2 tys. (69,4%)
31 XII 1972[12]2214,4 tys.686,7 tys. (31%)1527,7 tys. (69%)
31 XII 1973[13]2194 tys.719 tys. (32,8%)1475 tys. (67,2%)
31 XII 1974[14]2213 tys.733 tys. (33,1%)1480 tys. (66,9%)

Podział administracyjny

1946

PowiatPowierzchnia

(km²)[15]

Liczba ludności

14 II 1946[16]

ogółemna km²
bialski635127 610201
bocheński877106 423121
brzeski849105 245124
chrzanowski722127 807177
dąbrowski65065 650101
krakowski767131 036171
Kraków (miejski)165299 3961815
limanowski94489 91995
miechowski1353152 490113
myślenicki988104 189105
nowosądecki1571156 14799
nowotarski1893133 91271
olkuski1361140 734103
tarnowski881135 563154
wadowicki1109141 274127
żywiecki1153115 994101

1973

Źródło:[17]

PowiatPowierzchnia

(km²)

Liczba ludności

31 XII 1972

MiastaGminySiedziba
ogółem (tys.)na km²ogółemw tym posiadające wspólną radę narodową z gminami
bocheński8651061232011Bochnia
brzeski819981201011Brzesko
chrzanowski648165,12556212Chrzanów
dąbrowski65267,21032110Dąbrowa Tarnowska
Jaworzno (miejski)7565,78801nd.nd.Jaworzno
krakowski870192,62212014Kraków
limanowski95294,91002010Limanowa
miechowski85979,192219Miechów
myślenicki74194,61283210Myślenice
nowosądecki1554159,61035215Nowy Sącz
nowotarski1808164913116Nowy Targ
Nowy Sącz (miejski)1943,122351nd.nd.Nowy Sącz
olkuski1119138,91244011Olkusz
oświęcimski424127,7301527Oświęcim
proszowicki42646,7110108Proszowice
suski71973,2102308Sucha Beskidzka
tarnowski886109,61241111Tarnów
Tarnów (miejski)728912301nd.nd.
wadowicki6571271933010Wadowice
Zakopane (miejski)8527,83281nd.nd.Zakopane
żywiecki1105144,61311015Żywiec

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177
  2. ↑ Order Budowniczych Polski Ludowej dla miasta i województwa. „Dziennik Bałtycki”, s. 1, Nr 108 z 8−9 maja 1966. 
  3. ↑ Dz.U. z 1945 r. nr 8, poz. 38
  4. ↑ Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14 II 1946 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1947, s. 20 (s. 36 dokumentu PDF).
  5. ↑ Narodowy Spis Powszechny z dnia 3 grudnia 1950 r. Struktura zawodowa i demograficzna ludności. Indywidualne gospodarstwa rolne. Polska, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1954, s. 3 (s. 8 dokumentu PDF).
  6. ↑ Rocznik statystyczny 1957, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1957, s. 12 (s. 51 dokumentu PDF).
  7. ↑ Spis Powszechny z dnia 6 grudnia 1960 r. Wyniki ostateczne. Ludność, gospodarstwa domowe. Polska, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, grudzień 1965, s. 6 i 7 (strony 5 i 6 dokumentu PDF).
  8. ↑ Rocznik polityczny i gospodarczy 1964, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 32.
  9. ↑ Wielka encyklopedia powszechna PWN, t. t. 9, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967, s. 5.
  10. ↑ Narodowy Spis Powszechny 8 XII 1970. Struktura demograficzna i zawodowa ludności, gospodarstwa domowe. Polska. Wyniki ostateczne, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, grudzień 1972, s. 3, 5 i 6 (strony 59, 61 i 62 dokumentu PDF).
  11. ↑ Rocznik statystyczny 1972, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1972, s. 73.
  12. ↑ Rocznik polityczny i gospodarczy 1973, Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 37.
  13. ↑ Rocznik polityczny i gospodarczy 1974, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, 1975, s. 85.
  14. ↑ Encyklopedia powszechna PWN, t. 3, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 577.
  15. ↑ Rocznik Statystyczny 1947, Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1947, s. 18 (s. 35 dokumentu PDF).
  16. ↑ Powszechny Sumaryczny Spis Ludności z dn. 14 II 1946 r., Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1947, s. 60-62 (s. 76-78 dokumentu PDF).
  17. ↑ Polska. Zarys encyklopedyczny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974, s. 715.
Podział administracyjny Polski (1944–1975)
Okręgi (1945–46)
Województwa
Miasta na prawach województwa

Podział administracyjny Polski 1950–1975

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
POL województwo krakowskie 1946.svg
Autor: Yarl Talk • PL (based on Swohmeck's map), Licencja: CC BY-SA 2.5
Województwo krakowskie (years 1946 - 1950).