Wybory do Konstytuanty w Rosji 1917

Силы, набравшие наибольшее количество голосов по регионам на выборах во Всероссийское учредительное собрание в ноябре 1917.jpg
Wyniki wyborów i podział mandatów w Konstytuancie w 1917
Plakaty w czasie kampanii wyborczej w Piotrogrodzie 1917

Wybory do Zgromadzenia Ustawodawczego Rosji – Konstytuanty były konsekwencją rewolucji lutowej w 1917 i obalenia przez nią caratu. Zostały wyznaczone przez Rząd Tymczasowy na 12 listopada?/ 25 listopada 1917. Bolszewicy, którzy przejęli władzę w wyniku przewrotu w Piotrogrodzie 25 października?/ 7 listopada 1917, po początkowych wahaniach podtrzymali datę wyborów, wydając stosowny dekret. Głosowanie rozpoczęło się 25 listopada 1917 w Piotrogrodzie, tydzień później odbyło się w Moskwie, a w ciągu następnych 10 dni w reszcie Rosji.

Historia

Wybory zakończyły się zdecydowanym zwycięstwem eserowców (socjalistów-rewolucjonistów), którzy zdobyli 17 943 000 głosów - prawie dwa razy więcej od bolszewików (10 661 000 głosów – na drugim miejscu). Na dalszych miejscach znaleźli się kadeci oraz mienszewicy[1].

Frekwencja wyborcza była bardzo wysoka, w Piotrogrodzie i Moskwie blisko 70 procent uprawnionych do głosowania, na wsi w niektórych okręgach zbliżała się do 100 procent.

Bolszewicy wygrali w Piotrogrodzie i Moskwie (ponad 45% głosów), a także w 27 na 38 stolic guberni. Ponieważ jako jedyna z partii obiecywali niezwłoczne przystąpienie do rozmów pokojowych uzyskali poparcie żołnierzy i marynarzy, zwłaszcza garnizonów miast. Żołnierze chcieli wracać do domu, jak najszybciej, by uczestniczyć w podziale ziemi. W konsekwencji w garnizonie moskiewskim na bolszewików oddano 71,3 procent głosów, a w piotrogrodzkim 74,3 procent głosów. W czterech armiach liniowych, z których wyniki się zachowały, otrzymali 56 procent głosów.

Z kolei na listy partii kadetów padło wprawdzie 2 088 000 głosów, czyli 4,7 procent ogółu oddanych, jednak w Piotrogrodzie uzyskali 26,2 procent głosów, a w Moskwie – 34,2 procent (36,4 bez głosów garnizonu Moskwy), co dawało im w obu przypadkach drugie miejsce po bolszewikach (w Moskwie bolszewicy otrzymali 45,3 procent głosów bez garnizonu). Kadeci wygrali z bolszewikami w 11 na 38 stolic guberni, a w wielu innych zajmowali drugie miejsce, przy niewiele gorszych wynikach. Partia kadetów była drugą najsilniejszą partią w rosyjskich miastach, prawie o tym samym poparciu co bolszewicy.

Rosyjscy chłopi stanowiący większość społeczeństwa poparli prawie jednomyślnie eserowców (socjalistów-rewolucjonistów). Jednak w miastach mieli oni niewielkie poparcie – nie wygrali wyborów w żadnej z 38 stolic gubernialnych, ustępując zarówno bolszewikom, jak i kadetom.

Na listy współpracujących z bolszewikami lewicowych eserowców, którzy w zamyśle Lenina mieli odebrać głosy partii eserowców, padło zaledwie 451 000 głosów – 1 procent głosów oddanych[1].

Na 715 miejsc w Zgromadzeniu bolszewicy uzyskali 175 mandatów.

Wyniki[2]

Karta wyborcza w wyborach do Konstytuanty w Piotrogrodzie – lista nr 4 – bolszewicy
PartiaPoparcie w mlnPoparcie %
Eserowcy17 mln 943 tys.40,4%
Bolszewicy10 mln 661 tys.24%
Mienszewicy1 mln 144 tys.2,6%
Lewicowi eserowcy451 tys.1%
Inni401 tys.0,9%
Rosyjskie partie socjalistyczne razem30 mln 600 tys.68,9%
Kadeci2 mln 88 tys.4,7%
Inni1 mln 261 tys.2,8%
Rosyjskie partie liberalne i niesocjalistyczne razem3 mln 349 tys.7,5%
Ukraińscy eserowcy3 mln 433 tys.7,7%
Gruzińscy mienszewicy662 tys.1,5%
Musawat616 tys.1,4%
Dasznacy560 tys.1,3%
Ałasz Orda262 tys.0,6%
Inni407 tys.0,9%
Stronnictwa mniejszości narodowych razem5 mln 940 tys.13,4%
nie zidentyfikowano4 mln 543 tys.10,2%

Ogółem oddano 44,4 mln głosów.

Przypisy

  1. a b Richard Pipes, Rewolucja Rosyjska, Tadeusz Szafar (tłum.), Warszawa: Wyd. PWN, 1994, s. 427-428, ISBN 83-01-11521-1, OCLC 69600798.
  2. Richard Pipes, Rewolucja Rosyjska, Tadeusz Szafar (tłum.), Warszawa: Wyd. PWN, 1994, s. 427, ISBN 83-01-11521-1, OCLC 69600798.

Plakaty wyborcze

Bibliografia

Zobacz też

  • Deputowani do Zgromadzenia Ustawodawczego Rosji 1918

Media użyte na tej stronie

Избирательный бюллетень по голосованию в Учредительное собрание 1917.png
Избирательный бюллетень по голосованию во Всероссийское учредительное собрание, 1917
SR election poster, 1917 election.png
Russian Constituent Assembly election, 1917
SR election poster List 3, 1917 election.png
Russian Constituent Assembly election, 1917
1917. Голосуйте за партiю Народной свободы.jpg
Голосуйте за партiю Народной свободы. Издательство: Т-во Р.Голике и Вильборгъ
Kadet Dragon, 1917 election poster.jpg
Kadet election poster 1917
Russian Constituent Assembly Election 1917.svg
Russian Constituent Assembly Election 1917, party colours are arbitrary, party locations are arbitrary.
1917 - Social Democratic election poster, List 4.jpg
1917 - Social Democratic election poster, List 4
Все сознательные граждане Российской республики голосуют за РСДРП (1917).jpg
Все сознательные граждане Российской республики голосуют за РСДРП (1917)
Силы, набравшие наибольшее количество голосов по регионам на выборах во Всероссийское учредительное собрание в ноябре 1917.jpg
Autor: Firdavs Kulolov, Licencja: CC BY-SA 4.0
Политические силы, набравшие наибольшее количество голосов по регионам России на всероссийских выборах во Всероссийское учредительное собрание в ноябре 1917 года
  • Эсеры — Партия социалистов-революционеров
  • Большевики — Российская социал-демократическая рабочая партия большевиков
  • Меньшевики — Российская социал-демократическая рабочая партия меньшевиков
  • Украинские эсеры — Украинская партия социалистов-революционеров
  • Кадеты — Конституционно-демократическая партия
  • Якуты — Якутский трудовой союз федералистов
  • Приморцы — Совет рабочих Приморья
  • Дашнаки — Армянская Революционная Федерация Дашнакцутюн
  • Алашисты — Казахская партия Алаш
  • Мусаватисты — Азербайджанская партия Мусават
  • Исламские социалисты — Объединение исламских социалистов Средней Азии
  • Самаркандцы — Мусульманская организация Самаркандской области
1917. Кадетский плакат.jpg
Плакат «Голосуйте за Партию Народной Свободы» для выборов в Учредительное собрание. Москва : Товарищество «Р. Голике и Вильборг», [1917]. Цветная литография, 1 лист, 71×49.5 см
Petrograd Russian Constituent Assembly election posters.jpg
Russian Constituent Assembly election posters. Petrograd, 1917.
List 3 SR election poster 1917.jpg
SR election poster, 1917
Menshevik Generic election poster, 1917.png
Russian Constituent Assembly election, 1917
Menshevik List 3 poster.png
Menshevik election poster, 1917 election