Zbigniew Messner

Zbigniew Messner
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

13 marca 1929
Stryj, Polska

Data i miejsce śmierci

10 stycznia 2014
Warszawa, Polska

Członek Rady Państwa
Okres

od 23 grudnia 1988
do 19 lipca 1989

Przynależność polityczna

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Prezes Rady Ministrów
Okres

od 6 listopada 1985
do 27 września 1988

Przynależność polityczna

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Poprzednik

Wojciech Jaruzelski

Następca

Mieczysław Rakowski

Wiceprezes Rady Ministrów
Okres

od 22 listopada 1983
do 12 listopada 1985

Przynależność polityczna

Polska Zjednoczona Partia Robotnicza

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL” Medal Komisji Edukacji Narodowej Złota Gwiazda Przyjaźni między Narodami (NRD) Medal jubileuszowy „Czterdzieści lat zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945”

Zbigniew Stefan Messner (ur. 13 marca 1929 w Stryju, zm. 10 stycznia 2014 w Warszawie) – polski profesor nauk ekonomicznych, pracownik naukowy i polityk, członek Biura Politycznego Komitetu Centralnego PZPR (1981–1988), wiceprezes Rady Ministrów w latach 1983–1985, prezes Rady Ministrów w latach 1985–1988, poseł na Sejm PRL IX kadencji, członek Rady Państwa (1988–1989).

Życiorys

Młodość

Urodził się jako najstarszy syn Henryka i Bronisławy w ówcześnie leżącym na terenie Polski Stryju (obecnie leży na Ukrainie). W 1945, wraz z rodzicami i dwoma braćmi, został przesiedlony z Kresów Wschodnich do Gliwic[1]. Studia ukończył w 1953 w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Katowicach, a w 1961 doktoryzował się na tej uczelni (praca pt. Rachunek kosztów produkcji wydziałów wielkich pieców i kierunki jego rozwoju w polskim hutnictwie żelaza). 9 grudnia 1969 uzyskał habilitację (rozprawa pt. Rachunek kosztów jako instrument zarządzania przedsiębiorstwem przemysłowym) jako pierwszy naukowiec w historii Katedry Rachunkowości. W 1977 uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. Od 1968 był prorektorem, a od 1975 do 1982 rektorem tej uczelni. Od 1972 do 1982 był dyrektorem Instytutu Organizacji Przetwarzania Danych WSE[2].

Od grudnia 1963 do 30 lipca 1968 był prezesem klubu piłkarskiego Piast Gliwice[1].

Działalność polityczna w PRL

Od 1954 był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, od 5 listopada 1980 do grudnia 1983 pełnił funkcję przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach, od 1981 zasiadał w Biurze Politycznym Komitetu Centralnego PZPR, równolegle od 8 stycznia 1981 do 30 listopada 1983 był I sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego PZPR w województwie katowickim. W latach 1981–1983 był także członkiem Komisji KC PZPR powołanej dla wyjaśnienia przyczyn i przebiegu konfliktów społecznych w dziejach Polski Ludowej[3]. 2 września 1982 na mocy decyzji Biura Politycznego KC PZPR wszedł w skład Komitetu Honorowego uroczystości żałobnych Władysława Gomułki[4].

Wicepremier ds. ekonomicznych od 22 listopada 1983. Poseł na Sejm w latach 1985–1989. 6 listopada 1985, po mianowaniu Wojciecha Jaruzelskiego na funkcję Przewodniczącego Rady Państwa – powołany na urząd Prezesa Rady Ministrów. Jako ekonomista miał się zająć wprowadzaniem trudnych reform gospodarczych („drugiego etapu reformy”), co skończyło się fiaskiem. Społeczeństwo w referendum w 1987 opowiedziało się za „radykalnym uzdrowieniem gospodarki” oraz poparło „polski model głębokiej demokratyzacji życia politycznego”. Referendum nie uzyskało mocy wiążącej wskutek nieuzyskania wymaganej przez ustawę większości głosów wszystkich uprawnionych. Z powodu porażki w referendum, a także po fali strajków wiosną i latem 1988 spowodowanych pogarszającą się sytuacją gospodarczą, 19 września złożył dymisję z funkcji premiera. Kandydował bez powodzenia na posła w czerwcowych wyborach z 1989.

W Biurze Politycznym pozostawał do X plenum Komitetu Centralnego PZPR w grudniu 1988, kiedy to Wojciech Jaruzelski przeprowadził rekonstrukcję BP. Z Biura odeszli wówczas, obok Zbigniewa Messnera, między innymi Józef Baryła, Tadeusz Porębski oraz Zofia Stępień. Do rozwiązania PZPR w styczniu 1990 pozostawał w składzie KC. W 1988 został wybrany w skład Rady Państwa, do której należał do czasu wyborów prezydenckich w 1989.

Działalność po 1989

Po 1989 powrócił do działalności naukowej. Jest autorem książek i publikacji z zakresu ekonomii, przede wszystkim zastosowań informatyki w ekonomii i rachunkowości. Ostatnia jego publikacja książkowa to Teoretyczne podstawy rachunkowości (Warszawa 1994). Był również przewodniczącym Komisji Egzaminacyjnej Krajowej Izby Biegłych Rewidentów, a także (w latach 2003–2014) prezesem Zarządu Głównego oraz członkiem honorowym Stowarzyszenia Księgowych w Polsce[5][6].

W 2003 wybrano go do rady nadzorczej Banku Gospodarki Żywnościowej jako reprezentanta Skarbu Państwa[7].

Zmarł w Warszawie 10 stycznia 2014[8]. 8 dni później został pochowany na cmentarzu w Konstancinie-Jeziornie[9].

Życie prywatne

Żonaty z Ireną Messner z domu Laris-Domańską (1929–2012), poetką, z którą miał dwie córki[10].

Nagrody i odznaczenia

W 1986 został doktorem honoris causa Uniwersytetu Marcina Lutra w Halle i Wittenberdze. Otrzymał również nagrody resortowe I, II i III stopnia, a także następujące odznaczenia[7]:

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Zmarł Zbigniew Messner, były prezes Piasta. piast.gliwice.pl, 10 stycznia 2014. [dostęp 2014-01-17].
  2. Rys historyczny, zorganizowane konferencje. ue.katowice.pl. [dostęp 2014-05-12].
  3. Trybuna Robotnicza”, nr 177 (11 529), 4–6 września 1981, s. 2.
  4. „Trybuna Robotnicza”, nr 173, 3–5 września 1982, s. 1–2.
  5. Dnia 10 stycznia 2014 zmarł prof. dr hab. Zbigniew Messner. skp-ow.com.pl, 10 stycznia 2014. [dostęp 2014-01-17].
  6. Współpraca Katedry Rachunkowości ze SKwP. ue.katowice.pl. [dostęp 2014-05-12].
  7. a b Profil na stronie Biblioteki Sejmowej. [dostęp 2014-01-17].
  8. Nie żyje Zbigniew Messner. interia.pl, 10 stycznia 2014. [dostęp 2014-01-17].
  9. Zbigniew Messner, nekrolog. wyborcza.pl, 14 stycznia 2014. [dostęp 2014-01-21].
  10. Nekrolog Ireny Messner na portalu nekrologi.net.
  11. M.P. z 1997 r. nr 86, poz. 869.
  12. M.P. z 2000 r. nr 28, poz. 563.
  13. „Trybuna Robotnicza”, nr 156 (13 927), 5–6 lipca 1986, s. 3.
  14. Wysokie odznaczenie dla Premiera PRL [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 154, 3 lipca 1986, s. 1.
  15. Wojskowy Przegląd Historyczny”, nr 4 (114), październik–grudzień 1985, s. 265.
  16. „Wojskowy Przegląd Historyczny”, nr 1 (107), styczeń–marzec 1984, s. 116.

Bibliografia


Media użyte na tej stronie

POL Order Sztandaru Pracy 1 klasy BAR.svg
Baretka: Order Sztandaru Pracy I klasy
Gen. Wojciech Jaruzelski 13 grudnia 1981.JPG
Gen. Wojciech Jaruzelski przygotowuje się w studiu telewizyjnym do odczytania przemówienia informującego o wprowadzeniu stanu wojennego. Warszawa, 13 XII 1981
40 years of victory rib.png

Ribbon bar for the Soviet medal "40 Years of Victory"

Source: Drawn by User:Zscout370
GDR Star of Friendship of Nations - Gold BAR.png
Baretka Orderu "Gwiazda Przyjaźni między Narodami" - Złota Gwiazda
POL Odznaka tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej BAR.png
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY-SA 3.0
Baretka odznaki tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej
Zbigniew Messner 1988.jpg
Zbigniew Messner, Premier Polski 1985-1988