Zdzisław Góralczyk

Zdzisław Góralczyk
Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1936
Koszewnica, II RP

Ambasador RP w ChRL
Okres

od 28 lipca 1994
do 1999

Poprzednik

Zbigniew Dembowski

Następca

Ksawery Burski

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Medal 40-lecia Polski Ludowej

Zdzisław Franciszek Góralczyk[1] (ur. 1 stycznia 1936 w Koszewnicy) – polski dyplomata, nauczyciel akademicki, działacz społeczny, publicysta, doradca polityczny (m.in. Aleksandra Kwaśniewskiego, Leszka Millera i Marka Belki) i doktor nauk humanistycznych. Wieloletni członek PZPR (1959–1990). Ambasador RP w Chinach (1994–1999). Prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Chińskiej (2000–2015), a następnie jego Prezes Honorowy[2][3]. Pierwszy Polak, który został Honorowym Obywatelem Pekinu (2001).

Życiorys

Młodość i studia (1936–1968)

Urodził się 1 stycznia 1936 w Koszewnicy (powiat siedlecki). W młodości był sportowcem i działaczem Ludowych Zespołów Sportowych w powiecie siedleckim. Absolwent Liceum Pedagogicznego w Siedlcach (1950–1953). Studiował język chiński na Uniwersytecie Pekińskim (1953–1954). Następnie odbył studia w Pekińskim Instytucie Handlu Zagranicznego (1954–1959). W czasie studiów był przewodniczącym Koła Zrzeszenia Studentów Polskich w Pekinie (1957–1959). W 1959 wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (której członkiem pozostał do 1990). Od lat 60. działał w Towarzystwie Przyjaźni Polsko-Chińskiej. Lata 1964–1965 spędził w Brazylii na rocznym studium klasyfikatora kawy w Brazylijskim Instytucie Kawowym w Rio de Janeiro. W 1968 uzyskał nostryfikację stopnia magistra ekonomii w Szkole Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie[4].

Kariera dyplomatyczna w PRL (1968–1991)

Pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych oraz na stanowisku II i I sekretarza Ambasady PRL w Pekinie (1972–1977). W latach 1976–1979 odbył zaoczne studia doktoranckie w Wyższej Szkole Nauk Społecznych w Warszawie. Równocześnie był kolejno starszym ekspertem, radcą ministra i kierownikiem Zespołu do spraw Chin w Departamencie II (Azji) MSZ (1978–1980). Na podstawie pracy doktorskiej pt. Komunistyczna Partia Chin a Stany Zjednoczone (lipiec 1921–czerwiec 1950)[5] otrzymał stopień naukowy doktora nauk humanistycznych (1981). Za tę monografię otrzymał III nagrodę Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych w dziedzinie współczesnych stosunków międzynarodowych. W latach 1980–1984 pełnił funkcję pierwszego radcy Ambasady PRL w Pekinie oraz zastępcy ambasadora. Wrócił do Polski i doradzał ministrowi spraw zagranicznych oraz pełnił obowiązki kierownika Wydziału Dalekiego Wschodu w Departamencie II MSZ (1984–1988). W 1985 został członkiem Zarządu Głównego TPPCh. Ponownie wyjechał do Chin (1988–1991), gdzie objął stanowisko radcy-ministra pełnomocnego Ambasady PRL (a następnie RP) w Pekinie (w 1990 przez ponad pół roku chargé d’affaires)[4].

Działalność po 1991

W latach 1991–1994 był doradcą ministrów spraw zagranicznych (Krzysztofa Skubiszewskiego i Andrzeja Olechowskiego) i koordynatorem stosunków polsko-chińskich. Wziął udział w misjach pokojowych ONZ w Angoli w 1992 (jako obserwator pierwszych wolnych wyborów) oraz w Kambodży w 1993 (jako kontroler pierwszych wolnych wyborów). W 1994 ponownie został wysłany do Chin, tym razem na stanowisko ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego Rzeczypospolitej Polskiej w Chińskiej Republice Ludowej (do 1999). Po powrocie do kraju został wybrany prezesem Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Chińskiej (2000) i pracował jako doradca polskich polityków: prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego (2000–2001), premiera Leszka Millera (2002–2004), premiera Marka Belki (2004–2005) i wicepremiera i ministra gospodarki Waldemara Pawlaka (2008–2012)[4].

Od 2000 członek Towarzystwa Przyjaciół Czterech Kontynentów oraz członek Rady Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód. Od 2002 członek Stowarzyszenia „Ordynacka” oraz członek Korporacji Handlu Zagranicznego Absolwentów SGPiS i SGH. W latach 2002–2012 wykładał w Szkole Głównej Handlowej i w Prywatnej Wyższej Szkole Businessu i Administracji w Warszawie. Od 2006 do 2008 przewodniczył Polskiemu Społecznemu Komitetowi Budowy Pomnika Fryderyka Chopina, odsłoniętego w Parku Sun Jat-sena w Szanghaju w marcu 2007 roku i mniejszego modelu w Pałacu Kultury Dzielnicy Chaoyang w Pekinie w marcu 2008 (w ramach obchodów rocznicy urodzin Fryderyka Chopina). W 2008 jako jedyny w Polsce Honorowy Obywatel Pekinu, na zaproszenie burmistrza Pekinu Guo Jinlonga uczestniczył w ceremonii otwarcia Letnich Igrzysk Olimpijskich w Pekinie. 1 października 2009 jako jedyny VIP z Polski wziął udział w obchodach państwowych 60-lecia proklamowania Chińskiej Republiki Ludowej na Placu Tian’anmen w Pekinie. W 2010 został członkiem Grupy Refleksyjnej przy Ministrze Spraw Zagranicznych Radosławie Sikorskim[4].

Zna cztery języki obce: chiński (dyplom chińskiej uczelni), angielski, rosyjski (Studium Stosunków Międzynarodowych w Akademii Dyplomatycznej w Moskwie w 1986) i portugalski (potwierdzony egzaminami MSZ kurs języka portugalskiego i kultury portugalskiej w Universidade de Lisboa (1982)[4]).

Publikuje artykuły i udziela wywiadów z zakresu problematyki wewnętrznej i zagranicznej Chin oraz stosunków chińsko-amerykańskich i polsko-chińskich[4].

Odznaczenia

polskie

chińskie

  • 1959 – medal studenta prymusa Pekińskiego Instytutu Handlu Zagranicznego (obecnie Uniwersytet Międzynarodowego Biznesu i Gospodarki – UIBE)[4]
  • 2001 – medal i dyplom Honorowego Obywatela Pekinu (najwyższe chińskie odznaczenie państwowe dla cudzoziemców – pierwszy Polak, drugi zagraniczny ambasador w ChRL i siedemnasty cudzoziemiec)[4]
  • 2009 – medal zasłużonego zagranicznego absolwenta Alma Mater z okazji 50-lecia jej istnienia[4]
  • 2010 – medal Srebrnej Magnolii zasłużonego dla miasta Szanghaju[4]

Życie prywatne

Brat profesora Bogdana Góralczyka[6]. Był żonaty z Chinką, filolog Juan-juan Go-Góralczyk (1934–2016)[7]. Ma dwoje dzieci: córkę Lili (sinolog) i Roberta (dziennikarz TVP, od grudnia 2012 radca handlowy Ambasady RP w Pekinie)[4].

Przypisy

  1. Zdzisław Franciszek Góralczyk mojepaństwo.pl [dostęp z dnia: 2016-07-08].
  2. Profesor Zdzisław Góralczyk złożył rezygnację z pełnionej dotychczas funkcji. TPPCh - TOWARZYSTWO PRZYJAŹNI POLSKO-CHIŃSKIEJ, 2015-03-04. [dostęp 2022-06-27]. (pol.).
  3. ZARZĄD GŁÓWNY TPPCH. tppch.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-24)]. [dostęp z dnia: 2016-07-08].
  4. a b c d e f g h i j k l m n o DR ZDZISŁAW GÓRALCZYK PREZES TOWARZYSTWA PRZYJAŹNI POLSKO-CHIŃSKIEJ. tppch.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-24)]. [dostęp z dnia: 2016-07-08].
  5. Góralczyk Zdzisław – Komunistyczna Partia Chin a Stany Zjednoczone [dostęp z dnia: 2016-07-08].
  6. Bogdan Góralczyk: Wspomnienia, czyli co to jest sinologia politologiczna. Instytut Boyma. [dostęp 2022-07-24]. (pol.).
  7. Nekrolog Juan-Juan Go-Góralczyk [dostęp z dnia: 2016-07-08].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie