Łasków

Artykuł50°37′54″N 23°56′17″E
- błąd39 m
WD50°42'N, 23°56'E
- błąd19711 m
Odległość910 m
Łasków
wieś
Ilustracja
Państwo Polska
Województwo lubelskie
Powiathrubieszowski
GminaMircze
Liczba ludności (2011)132[1]
Strefa numeracyjna84
Tablice rejestracyjneLHR
SIMC0895095
Położenie na mapie gminy Mircze
Mapa konturowa gminy Mircze, w centrum znajduje się punkt z opisem „Łasków”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Łasków”
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego
Mapa konturowa powiatu hrubieszowskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Łasków”
Ziemia50°37′54″N 23°56′17″E/50,631667 23,938056

Łaskówwieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, na południowym skraju gminy Mircze, nad rzeką Bukową, w obrębie Kotliny Hrubieszowskiej. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa zamojskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 132 mieszkańców[1] i była dziewiętnastą co do wielkości miejscowością gminy Mircze.

Historia

Wieś zamieszkiwana przez ludność ruską (ukraińską). W 1827 r. liczyła 34 domy i 253 mieszkańców, natomiast pod koniec XIX w. było 36 domów i 537 mórg ziemi włościańskiej i 894 morgi ziemi dworskiej. Wówczas we wsi znajdowała się prawosławna (przed 1875 unicka) cerkiew św. Stefana, filia parafii Mircze i jednoklasowa szkoła podstawowa. Według spisu z 1921 wieś składała się z 62 gospodarstw i liczyła 339 mieszkańców. 11 z nich zapisano jako Polaków, 324 jako Ukraińców i 4 jako Żydów. Wśród nich było 14 rzymskich katolików, 321 prawosławnych i 4 wyznawców judaizmu. Pobliska kolonia Łasków składała się z 35 domów mieszkalnych i liczyła 283 mieszkańców. Wszyscy zostali zapisani jako Polacy. Wśród nich było 228 rzymskich katolików oraz 55 prawosławnych[2]. W 1938 w ramach akcji polonizacyjnej zburzono cerkiew[3].

W Łaskowie na przełomie lat 1943 powstał oddział Ukraińskiej Narodowej Samoobrony[4]. 10 marca 1944 oddziały 5 batalion AK pod dowództwem Stefana Kwaśniewskiego "Luksa" i batalion BCh pod dowództwem Stanisława Basaja "Rysia" dokonał pacyfikacji wsi, po uprzednim zniszczeniu Szychowic (tego samego dnia został zaatakowany i zniszczony również Sahryń)[5]. Według relacji polskiego uczestnika ataku na Łasków wieś została zdobyta, zaś w bunkrach położonych na jej terenie odnaleziono magazyn broni należący prawdopodobnie do UPA[6]. Stefan Kwaśniewski oraz kronika batalionu "Rysia" opisują również, że w Łaskowie obok ukraińskich partyzantów zabijani byli również miejscowi cywilni mieszkańcy[5]. Ukraińscy mieszkańcy Łaskowa w swoich wspomnieniach mówią o dokonaniu przez polskich partyzantów zbrodni na kilkudziesięciu[6], lub nawet kilkuset ukraińskich cywilach[7][8]. Wersję tę potwierdza polski historyk Marek Jasiak, zdaniem którego w Łaskowie zginęło 250 Ukraińców[9]. Najnowsze zestawienia historyków ukraińskich mówią o co najmniej 330 zabitych[10]. Wśród zamordowanych był proboszcz miejscowej parafii prawosławnej ks. Lew Korobczuk. Ofiary pacyfikacji pochowano na cmentarzu prawosławnym w Łaskowie. Jedna z ocalałych z ataku na wieś, Lidia Własiuk-Kołomijec, ufundowała w tym miejscu pomnik pamięci wszystkich zmarłych mieszkańców Łaskowa od powstania wsi do jej zniszczenia w 1944[11].

Przypisy

  1. a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  2. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 4: woj. lubelskie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny RP, 1924, s. 33.
  3. Zburzona w 1938 r. cerkiew w Łaskowie
  4. M. Zajączkowski, Ukraińskie podziemie na Lubelszczyźnie w okresie okupacji niemieckiej 1939-1944, Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Studiów Politycznych PAN, Lublin-Warszawa 2015, s. 291.
  5. a b M. Zajączkowski, Ukraińskie podziemie na Lubelszczyźnie w okresie okupacji niemieckiej 1939-1944, Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Studiów Politycznych PAN, Lublin-Warszawa 2015, s. 299-300.
  6. a b G. Motyka, Tak było w Bieszczadach, Volumen, Warszawa 1999, ​ISBN 83-7233-065-4​, s.189-190
  7. A. Bożyk, Konflikt polsko-ukraiński na południowo-wschodniej Lubelszczyźnie podczas okupacji niemieckiej, Przegląd Ukrainoznawczy, nr 13, Przemyśl 2007, ISSN 1642-0705, s. 172
  8. Депортації. Західні землі України кінця 30-х-початку 50-х рр., т. 3. Львів: 2002, s. 206-209.
  9. P. Ther, A. Siljak, Redrawing nations: ethnic cleansing in East-Central Europe, 1944-1948, Rowman & Littlefield 2001, ​ISBN 978-0-7425-1094-4​, s.174
  10. Михайло Горний: Пом'яник українців Холмщини і Підляшшя за 1941-1947 роки. Львів: "Сполом", 2008, s. 73-83.
  11. A. Matreńczyk, Mam w parafii cerkiew i 49 cmentarzy, "Przegląd Prawosławny", grudzień 2008, nr 12 (282).

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Wikimedia Community Logo.svg
Logo społeczności Wikimedia. Proszę zauważyć, że w przeciwieństwie do większości logotypów związanych z ruchem Wikimedia, to logo nie jest zarejestrowane jako znak towarowy.
Mircze (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
POL gmina Mircze COA.svg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to WarX (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC BY-SA 2.5

Author

  • real name: Artur Jan Fijałkowski
  • pl.wiki: WarX
  • commons: WarX
  • mail: [1]
  • jabber: WarX@jabber.org
  • irc: [2]
Centrum Łaskowa.jpg
Autor: Roch Mściwój, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wieś Łasków