Łukówek

Artykuł

51°17′27″N 23°32′55″E

- błąd

38 m

WD

51°16'N, 23°33'E

- błąd

19910 m

Odległość

891 m

Łukówek
wieś
Ilustracja
Kapliczka św. Jana Nepomucena
(lata 30. XX wieku)
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

chełmski

Gmina

Sawin

Liczba ludności (2021)

266[1]

Strefa numeracyjna

82

Kod pocztowy

22-107[2]

Tablice rejestracyjne

LCH

SIMC

0106997

Położenie na mapie gminy Sawin
Mapa konturowa gminy Sawin, po prawej znajduje się punkt z opisem „Łukówek”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Łukówek”
Położenie na mapie powiatu chełmskiego
Mapa konturowa powiatu chełmskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Łukówek”
Ziemia51°17′27″N 23°32′55″E/51,290833 23,548611
Łukówek na mapach
Łukówek na mapie Rzeczypospolitej (Rizzi Zannoni) z 1772 r.
Łukówek na mapie Galicji Zachodniej, 1803 r.
Łukówek na mapie Galicji Zachodniej (Josephinische Landesuafnahme, ca. 1801-1804)
Łukówek na mapie topograficznej Królestwa Polskiego z 1839 r.
Łukówek na mapie Reymanna, XIX w.
Łukówek na mapie Rosji Zachodniej (Karte des westlichen Russlands), 1915 r.
Łukówek na mapie z 1933 r.

Łukówekwieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Sawin.

W latach 1867–1954 miejscowość należała do gminy Bukowa. W XIX-XX w. miejscowość dzieliła się na odrębne jednostki osadnicze: Łukówek Piękny, Łukówek Górny, Kolonia Łukówek Górny, Kolonia Łukówek Piękny. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa chełmskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 317 mieszkańców[3] i była czwartą co do wielkości miejscowością gminy Sawin.

Części wsi

Integralne części wsi Łukówek[4][5]
SIMCNazwaRodzaj
0107005Bańkówkaczęść wsi
0107011Holenderniaczęść wsi
0107028Kazimierówkaczęść wsi
0107040Łukówek Górnyczęść wsi
0107034Łukówek Górny-Koloniaczęść wsi
0107057Łukówek Pięknyczęść wsi
0107063Siedliskaczęść wsi

Historia

Miejscowość wzmiankowana w XV w. jako osada wołoska Łukowa. W XV–XVI w. własność rodu Uhrowieckich h. Suchekomnaty. Według "Tabelli mast, wsi i osad Królestwa Polskiego" z 1827 r. Łukówek stanowił własność prywatną, należał do rzymskokatolickiej parafii Uhrusk, liczył 56 domów i 326 mieszkańców. Podział Łukówka na Piękny i Górny nastąpił około 1824 r. Według "Słownika geograficznego Królestwa Polskiego" z 1884 r. Łukówek Górny i Piękny należał do gminy Bukowa. Folwark Łukówek Górny po odłączeniu w 1880 r. folwarku Józefin (obecnie Józefów) zajmował powierzchnię 309 mórg; wieś Łukówek Górny liczyła 26 osad (gospodarstw) i 447 mieszkańców. Folwark Łukówek Piękny miał powierzchnię 665 mórg; wieś Łukówek Piękny liczyła 29 osad i 521 mieszkańców. Folwark Kazimierówka, wydzielony w 1874 r. z dóbr Łukówek Piękny, zajmował powierzchnię 400 mórg. W XV–XX w. Łukówek był siedzibą parafii prawosławnej i unickiej (greckokatolickiej). Drewniana cerkiew pw. św. Pokrowy pełni obecnie funkcję kaplicy rzymskokatolickiej pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy, należącej do parafii w Uhrusku. Na terenie wsi znajduje się także cmentarz unicko-prawosławny, cmentarz wojenny z czasów pierwszej wojny światowej, zabytkowa kapliczka i kilka krzyży przydrożnych. Co najmniej od końca XVIII w. w Łukówku produkowano cegłę. Obecnie cegielnia jest nieczynna. Po drugiej wojnie światowej istniała w Łukówku rolnicza spółdzielnia produkcyjna. W okresie międzywojennym i powojennym w miejscowości znajdowała się szkoła podstawowa.

W 1916 r. miejscowość liczyła 371 mieszkańców, w tym 53 Żydów. Według spisu powszechnego z 30 września 1921 r. Łukówek (wieś) zamieszkiwały 552 osoby, z których 551 deklarowało narodowość polską, 1 rusińską (ukraińską), 267 wyznanie rzymskokatolickie, 218 prawosławne, mojżeszowe 67. Łukówek (kolonię) zamieszkiwało 125 osób, z których narodowość polską deklarowało 117, rusińską 8, wyznanie rzymskokatolickie 82, prawosławne 28, ewangelickie 15. Folwark Łukówek Górny liczył 33 mieszkańców, w tym narodowości polskiej 33, wyznania rzymskokatolickiego 29, prawosławnego 4. W 2000 r. miejscowość liczyła 419 mieszkańców.

Przypisy

  1. Ludność Gminy Sawin 2022 r.. sawin.pl. [dostęp 2022-03-18].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 753 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. GUS. Rejestr TERYT

Bibliografia

  • Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. IV: Województwo lubelskie, Warszawa 1924, s. 10.
  • G. Jawor, Osady prawa wołoskiego i ich mieszkańcy na Rusi Czerwonej w późnym średniowieczu, Lublin 2000.
  • A. Wawryniuk, Leksykon miejscowości powiatu chełmskiego, Chełm 2002.
  • W. Czarnecki, Uhrowieccy herbu Suchekomnaty w ziemi chełmskiej do poł. XVI wieku, "Wschodni Rocznik Humanistyczny" 6 (2009).
  • Tabella miast, wsi i osad Królestwa Polskiego, t. 1, Warszawa 1827.
  • Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. 3, 5, Warszawa 1882, 1884.

Media użyte na tej stronie

Lublin Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lublin Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.35 N
  • S: 50.20 N
  • W: 21.52 E
  • E: 24.25 E
Łukówek na mapie Rzeczypospolitej (Rizzi Zannoni) z 1772 r..jpg
Łukówek na mapie Carte de la Pologne divisée par provinces et palatinats et subdivisée par districts construite par J. A. B. Rizzi Zannoni , Paryż 1772
Lukowek Josephnische landesaufnahme.jpg
Autor: nieznani, Licencja: CC0
Łukówek (powiat chełmski) na mapie Galicji Zachodniej (Josephinische Landesuafnahme, ca. 1801-1804)
Łukówek na mapie Galicji Wschodniej, 1803 r..jpg
Łukówek (powiat chełmski) na mapie Galicji Zachodniej, 1803 r.
Łukówek na mapie topograficznej Krolestwa Polskiego 1839.jpg
Łukówek (powiat chełmski) na mapie topograficznej Królestwa Polskiego z 1839 roku
Sawin (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Łukówek na mapie Rosji Zachodniej, 1915 r..jpg
Łukówek (pow. chełmski) na mapie Rosji Zachodniej (Karte des westlichen Rußlands) z 1915 r.
POL gmina Sawin COA.png
Herb wsi i gminy Sawin.
Kapliczka sw. Jana Nepomucena w Lukowku.jpg
Autor: Pogoda, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kapliczka św. Jana Nepomucena w Łukówku (powiat chełmski), lata trzydzieste XX w.
Łukówek na mapie Reymanna, XIX w..jpg
Łukówek (Ziemia chełmska) na mapie Reymanna, XIX w.
Łukówek na mapie Wojskowego Instytutu Kartograficznego z 1933 r..jpg
Autor: WIG, Pogoda, Licencja: CC0
Łukówek na mapie Wojskowego Instytutu Geograficznego z 1933 r.