Śmierdzonka

Widok ze szlaku na Przełęcz pod Klasztorną Górą. W głębi Nowa Góra

Śmierdzionka na mapie z 1936

Śmierdzonka (słow. Smerdžonka, niem. Bad Kronenberg) – dawniej samodzielna miejscowość słowacka, od 1948 wraz z również dawniej oddzielnymi Szwabami Niżnymi przyłączona została do Czerwonego Klasztoru (pod nazwą Červený Kláštor-kúpele) i dzisiaj stanowi jego część. Położona jest w dolnej części doliny Lipnika, pomiędzy wzniesieniami należącej do Pienin Klasztornej Góry (657 m) i Węgliska (600 m). Zabudowania znajdują się na rozszerzonym i płaskim dnie doliny Lipnika zwanym Doliną św. Antoniego.

Była to przyklasztorna osada zarządzana przez zakonników z Czerwonego Klasztoru, istniejąca już w XIV w. Znajdują się w niej 2 źródła siarkowej wody mineralnej o silnym zapachu, od którego pochodziła też nazwa miejscowości. W 1807 Christian Genersich pisał o nich: „Jak mówię, wiele osób wyzdrowiało wskutek tak zewnętrznego, jak wewnętrznego użycia tej wody”. W XIX w stała się Śmierdzonka popularna wśród kuracjuszy Szczawnicy. Początkowo łazienki znajdowały się w stodole młynarza, później wybudowano budynki kąpielowe, w 1881 był już nieduży hotel i 12 łazienek, z czasem osada stała się centrum węgierskiej turystyki. Uległa jednak zaniedbaniu, w 1888 dr Miklós Szontagh (założyciel Nowego Smokowca) ubolewał, że zdroje są zaniedbane i brudne. Ponownie uruchomiono uzdrowisko w 1928. Po wojnie był tu młodzieżowy ośrodek wczasowy, od 1958 znowu utworzono ogólnodostępne uzdrowisko. Znajduje się tutaj ośrodek wypoczynkowy "Dunajec" ze schroniskiem i restauracją.

Bibliografia

• Józef Nyka: Pieniny. Przewodnik. Wyd. IX. Latchorzew: Wyd. Trawers, 2006. ISBN 83-915859-4-8.
• Pieniny. Mapa turystyczna 1:25 000. Piwniczna: Agencja Wydawnicza „Wit” s.c. ISBN 978-83-907671-3-9.