Śniardwy

Śniardwy
	; Widok na jezioro od strony wsi Niedźwiedzi Róg
	Położenie
Państwo	Polska
Lokalizacja	Warmińsko-mazurskie
Miejscowości nadbrzeżne	Niedźwiedzi Róg, Popielno, Okartowo, Nowe Guty
Region	Kraina Wielkich Jezior Mazurskich, Równina Mazurska
Wysokość lustra	115,7 m n.p.m.
Wyspy	8
	Morfometria
Powierzchnia	113,4 km²
Wymiary; • max długość; • max szerokość	; 22,1 km; 13,4 km
Głębokość; • średnia; • maksymalna	; 5,8 m ; 23,4 m
Długość linii brzegowej	64,5 km
Objętość	660 211 800 m³
	Hydrologia
Klasa czystości wody	II (2003)
Rodzaj jeziora	polodowcowe, morenowe
	Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Śniardwy
	Położenie na mapie Polski Śniardwy
	53°45′N 21°43′E/53,750000 21,716667

Śniardwy (niem. Spirdingsee) – największe jezioro w Polsce, w województwie warmińsko-mazurskim, w powiatach: mrągowskim i piskim, położone w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, w dorzeczu Pisy. Jest to jezioro polodowcowe. Lustro wody jest na wysokości 116 m n.p.m. W wielu miejscach płytkie dno jeziora usiane jest głazami narzutowymi, które kryją się tuż pod powierzchnią wody (20 do 30 cm pod lustrem wody) stwarzając zagrożenie w żegludze.

System wodny jezior Śniardwy, Kaczerajno, Seksty, Warnołty obejmuje obszar o powierzchni 113,4 km²^[3].

Położenie

Głębia jeziora wynosi do 23,4 m. Nad jego brzegami leżą wsie: Popielno, Głodowo, Niedźwiedzi Róg, Okartowo, Nowe Guty, Zdęgowo i Łuknajno. Przez Śniardwy prowadzi szlak żeglugi mazurskiej.

Jest to jezioro morenowe (moreny dennej), wytopiskowe, z ośmioma wyspami. Największe z nich to: Szeroki Ostrów, Czarci Ostrów, Wyspa Pajęcza i Kaczor. Z licznych zatok dwie południowe nazywane są jeziorami: Warnołty i Seksty.

Śniardwy są połączone z następującymi jeziorami: Tuchlin, Łuknajno, Mikołajskim, Roś, Białoławki i Tyrkło. Połączone systemem kanałów mazurskich, akwen ten tworzy Wielkie Jeziora Mazurskie.

Śniardwy znajdują się w dwóch powiatach: mrągowskim i piskim. Obszar jeziora należy do gminy Mikołajki (zachodnia część) i gminy Pisz (wschodnia część). Północno-wschodni brzeg jeziora należy do gminy Orzysz, a południowo-zachodni do gminy Ruciane-Nida.

Cały obszar Śniardw znajduje się w Mazurskim Parku Krajobrazowym. Ponadto uzupełniającą formę ochrony stanowi obszar specjalnej ochrony ptaków „Puszcza Piska”, który także obejmuje cały obszar jeziora.

Jakość wód

Jest to jeden z nielicznych zbiorników, który posiada 2 odpływy powierzchniowe: Kanał Jegliński, prowadzący do jeziora Roś i rzekę Wyszkę, wpływającą do jeziora Białoławki. Oba cieki mają przepływ regulowany (śluzą, jazem).

Przyroda

Brzegi jeziora są stosunkowo niskie, zabagnione, oraz porośnięte sitowiem i tatarakiem, co czyni je trudno dostępnymi. Miejscami strefa sitowia osiąga szerokość 200 m^[4].

Historia

Na jeziorze występują silne wiatry i przez to jest ono niebezpieczne dla mniej wytrawnych wodniaków. Najtragiczniejszym dniem w dziejach żeglugi na jeziorach Śniardwy oraz Mikołajskim był 21 sierpnia 2007, kiedy to wiejący silny wiatr z prędkością dochodzącą do 130 km/h, czyli 12 w skali Beauforta poprzewracał oraz zatopił kilkadziesiąt łodzi. W wyniku tego śmierć poniosło 12 osób. Kataklizm trwał tylko 10 min.

Hydronimia

Według źródła z 1889 r. polskimi nazwami jeziora były Śniardwy oraz Śniardły, a niemieckimi Spirdingsee oraz Schardewie^[5]. Według map z 1932 r. polska nazwa – Śniardwy^[6]^[7]. Nazwę Śniardwy ustalono urzędowo w 1950 r.^[8]

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 381. ISBN 83-232-1732-7.
↑ Pomiar odległości [1]
↑ Ochrona środowiska w województwie warmińsko-mazurskim w latach 2011-2013. Olsztyn: Urząd Statystyczny w Olsztynie, 2014, s. 31. ISBN 978-83-63285-31-9. za: dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej
↑ J. Szynkowski: Mazury. Przewodnik. Kengraf, Kętrzyn, 2003
↑ Śniardwy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 928 .
↑ Arkusz 45 (Łomża). Mapa Operacyjna Polski 1:300 000. Warszawa, Wojskowy Instytut Geograficzny, 1932.
↑ Arkusz pas 34 słup 33 Johannisburg (Jansbork). Mapa Taktyczna Polski 1:100 000. Warszawa, Wojskowy Instytut Geograficzny, 1932.
↑ Zarządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 4 kwietnia 1950 r. (M.P. z 1950 r. nr 52, poz. 588, s. 427)

Linki zewnętrzne

Śniardwy w bazie danych International Lake Environment Committee. ilec.or.jp. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-22)]. (ang.)

[Choiński2006-1] Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 381. ISBN 83-232-1732-7.

[2] Pomiar odległości [1]

[3] Ochrona środowiska w województwie warmińsko-mazurskim w latach 2011-2013. Olsztyn: Urząd Statystyczny w Olsztynie, 2014, s. 31. ISBN 978-83-63285-31-9. za: dane Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej

[4] J. Szynkowski: Mazury. Przewodnik. Kengraf, Kętrzyn, 2003

[5] Śniardwy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 928 .

[6] Arkusz 45 (Łomża). Mapa Operacyjna Polski 1:300 000. Warszawa, Wojskowy Instytut Geograficzny, 1932.

[7] Arkusz pas 34 słup 33 Johannisburg (Jansbork). Mapa Taktyczna Polski 1:100 000. Warszawa, Wojskowy Instytut Geograficzny, 1932.

[8] Zarządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 4 kwietnia 1950 r. (M.P. z 1950 r. nr 52, poz. 588, s. 427)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne