Świdrowiec

Świdrowiec
Ilustracja
Trypanosoma cruzi
Systematyka
Domenaeukarionty
SupergrupaExcavata
Królestwoprotisty
TypEuglenozoa
Gromadakinetoplastydy
RządTrypanosomatida
Rodzinaświdrowce
Rodzajświdrowiec
Nazwa systematyczna
Trypanosoma
Gruby, 1843

Świdrowiec (Trypanosoma) – rodzaj pasożytniczych pierwotniaków należących do rodziny świdrowców (Trypanosomatidae), będących pasożytami bezwzględnymi zwierząt kręgowych, w tym człowieka.

Dojrzałe postacie zwane trypomastigota pasożytują w krwi zwierząt kręgowych i człowieka. Wektorem przenoszącym oraz drugim żywicielem są różne gatunki much, kleszczy. U ryb i płazów świdrowce są przenoszone przez pijawki[1]. Jedynym wyjątkiem jest Trypanosoma equiperdum, która nie posiada drugiego żywiciela.

Na podstawie różnic w przebiegu cyklu rozwojowym świdrowce dzielą się na grupy Salivaria i Stercoraria[2].

Trypanosomy występują jako pasożyty ssaków oraz wielu gatunków ryb morskich i słodkowodnych, a także płazów, gadów i ptaków. Trypanosomy dzielimy na następujące podrodzaje[3]:

  • Grupa Stercoraria
    • Herpetosoma
    • Megatrypanum
    • Schizotrypanum
  • Grupa Salivaria
    • Duttonella
    • Nannomonas
    • Pycnomonas
    • Trypanozoon

w których występują poniższe gatunki:

  • Trypanosoma acanthobramae[1][4] – występuje u Acanthobrama marmid
  • Trypanosoma acerinae – występuje u jazgarza (Gymnocephalus cernua)
  • Trypanosoma acomys[5]
  • Trypanosoma advieri[6] - Floch, 1941 – występuje u czepiaka czarnego (Ateles paniscus)
  • Trypanosoma alhussaini[7][8] – występuje u suma afrykańskiego (Clarias gariepinus)
  • Trypanosoma aligaricus[1] – występuje u Channa punctatus[9]
  • Trypanosoma anabasi Mandal, 1975[1]
  • Trypanosoma anguiformis[10] – występuje u ptaka nektarnika owocowego (Cyanomitra olivacea)[10]
  • Trypanosoma anolisi
  • Trypanosoma aori[1] – występuje u Mystus aor
  • Trypanosoma arabica[11][4] – występuje u Silurus triostegus
  • Trypanosoma aristichthysi[12] – występuje u tołpygi pstrej (Aristichthys nobilis)
  • Trypanosoma armeti Mandal, 1975[1] – występuje u Mastacembelus armatus
  • Trypanosoma artii Gupta et al., 2002[1]
  • Trypanosoma attii Gupta i Jairajpuri, 1982[1]
  • Trypanosoma aurangabadensis Wahul, 1987[1]
  • Trypanosoma avium - występuje u zięby zwyczajnej (Fringilla coelebs)[13]
  • Trypanosoma bagri[8]
  • Trypanosoma bagroides Gupta and Gupta, 1996[1]
  • Trypanosoma baigulensis Pandey i Pandey, 1974[1][14]
  • Trypanosoma barbi Gupta et al., 1987[1]
  • Trypanosoma bareilliana Gupta et al., 1987[1] – występuje u Channa punctatus i Heteropneustes fossilis[9]
  • Trypanosoma basrensis[11][4] – występuje u Aspius vorax
  • Trypanosoma batai Joshi, 1978[1]
  • Trypanosoma batrachi Qadri, 1962[1][14] – występuje u Clarias batrachus
  • Trypanosoma bengalensis Mandal, 1979[1]
  • Trypanosoma bennetti[15]
  • Trypanosoma binneyi[16] – występuje u dziobaka (Ornithorhynchus anatinus)
  • Trypanosoma blanchardi[17] – występuje u żołędnicy europejskiej (Eliomys quercinus)[17] i u Eliomys lusitanicus[5]
  • Trypanosoma boissoni
  • Trypanosoma brucei świdrowiec nagany – powoduje chorobę Nagana u bydła, owiec, kóz, małych przeżuwaczy, zebr, słoni
  • Trypanosoma britskii Lopes i inni, 1991[1] – występuje u Loricaria lentiginosa
  • Trypanosoma calmettei[10] Mathis and Le´ger, 1909
  • Trypanosoma cancili Mandal, 1978[1]
  • Trypanosoma carasobarbi Al- Salim, 1985[11] – występuje u Barbus luteus
  • Trypanosoma carassi – występuje u karasia i innych ryb słodkowodnych
  • Trypanosoma cataractae Putz, 1972[8]
  • Trypanosoma catostomi Daly i Degiusti, 1971[8][18] – występuje u Catostomus commersoni
  • Trypanosoma cebus[6] Floch and Abonnene, 1949 – występuje u Cebus flavus[6]
  • Trypanosoma cervi[19] – występuje u łosi i jeleni
  • Trypanosoma channai[1][20] – występuje u Channa punctata z rodziny ryb żmijogłowowatych
  • Trypanosoma chattoni[21] – występuje u żab Rana pipiens
  • Trypanosoma chelodinae[22] - występuje u żółwi
  • Trypanosoma choudhuryi Mandal, 1976[1] – występuje u Tilapia mossambica jako pasożyt monomorficzny[23]
  • Trypanosoma clariae Montel, 1905[1] - występuje u ryb z rodziny długowąsowatych takich jak Clarias macrocephalus[20]
  • Trypanosoma cobitis[24] – występuje u śliza pospolitego (Noemacheilus barbatulus)[13]
  • Trypanosoma colisi Gupta, 1986[1]
  • Trypanosoma congolense – powoduje chorobę Nagana u antylop i hien.
  • Trypanosoma conorhini[21] – jest przenoszona poprzez Triatoma rubrofasciata
  • Trypanosoma corlissi Hoffman i inni, 1975[23] - występuje u gupika (Poecilia reticulates)[23]
  • Trypanosoma corvi[25]
  • Trypanosoma crocidurae Brumpt, 1923[26]
  • Trypanosoma cruzi (świdrowiec amerykański) – powoduje chorobę Chagasa
  • Trypanosoma cyanophilum Mohamed, 1978[8] - występuje u Chandramara rueppelli
  • Trypanosoma cyclops[13] – występuje u małp z rodzaju Macaca[13]
  • Trypanosoma danielewskyi[12] – występuje u karpia i sazana
  • Trypanosoma devei[27]
  • Trypanosoma diasi[27] Deane and Martins, 1952 – występuje u kapucynki czubatej (Cebus apella)[6]
  • Trypanosoma dionisii[21] – występuje u nietoperza karlika malutkiego (Pipistrellus pipistrellus)[13]
  • Trypanosoma dubiae
  • Trypanosoma elongatus Ray Chaudhuri i Misra, 1973[1] – występuje u Channa punctatus
  • Trypanosoma equinum – powoduje chorobę Mal de caderas
  • Trypanosoma equiperdum świdrowiec koński – powoduje u koni zarazę stadniczą
  • Trypanosoma evansi świdrowiec Evansa – powoduje u koni, koniowatych, wielbłądów, bydła chorobę surra.
  • Trypanosoma everetti[15]
  • Trypanosoma evotomys[28] – występuje u nornicy rudej (Clethrionomys glareolus)[17]
  • Trypanosoma fairchildi
  • Trypanosoma fallisi[21]
  • Trypanosoma froesi Lima, 1976[1][8] występuje u Mugil brasilensis
  • Trypanosoma gachuii Misra i inni, 1973[1] – występuje u Ophiocephalus gachua
  • Trypanosoma gallinarum[15]
  • Trypanosoma gambiense (w piśmiennictwie angielskim i amerykańskim występuje jako Trypanosoma brucei gambiense) – świdrowiec gambijski powodujący u ludzi śpiączkę afrykańską.
  • Trypanosoma garrae[11] – występuje u Garra rufa
  • Trypanosoma gobida Mandal, 1984[1]
  • Trypanosoma godavariensis Saratchandra i Jayaramarajan, 1981[1] – występuje u Channa punctatus
  • Trypanosoma godfreyi
  • Trypanosoma granulosum[29] – występuje u węgorza europejskiego (Anguilla anguilla)
  • Trypanosoma grayi – występuje u krokodyla nilowego (Crocodylus niloticus)
  • Trypanosoma grosi[28][17] – występuje u myszy zaroślowej (Apodemus sylvaticus), myszy polnej (Apodemus agrarius), Apodemus peninsulae, Apodemus speciosus[17]
  • Trypanosoma heteropneusti[1][9] – występuje u Heteropneustes fossilis
  • Trypanosoma hippicum – powoduje chorobę Murrina
  • Trypanosoma ingens
  • Trypanosoma immanis Froes i inni, 1978[8] – występuje u Loricariichthys anus
  • Trypanosoma iowensis[5] – występuje u Citellus tridecemlineatus[5]
  • Trypanosoma irwini[16] – u koala (Phascolarctos cinereus)
  • Trypanosoma joshii Wahul, 1986[1]
  • Trypanosoma karelensis Gupta i inni, 2000[1] – występuje u Heteropneustes fossilis[9]
  • Trypanosoma kargenensis Gupta and Gupta, 1994[1]
  • Trypanosoma lambrechti[27]
  • Trypanosoma legeri
  • Trypanosoma leeuwenhoeki
  • Trypanosoma lewisiświdrowiec szczurzy, niepatogenny.
  • Trypanosoma magdulenae Grogl i inni, 1980[1] – występuje u Petenia krausii
  • Trypanosoma maguri Tandon and Joshi, 1973[1][14]
  • Trypanosoma mandali Wahul, 1986[1]
  • Trypanosoma mansouri[23] – występuje w osoczu krwi ryb Chrysichthys auratus i Chrysichthys reuppelli jako gatunek polimorficzny[23]
  • Trypanosoma marathwadensis Wahul, 1986[1]
  • Trypanosoma mastacembeli Wahul, 1987[1]
  • Trypanosoma mega
  • Trypanosoma melophagium – niepatogenny pasożyt owiec.
  • Trypanosoma mesnilbrimontii Deane, 1961[6] – występuje u leniwca dwupalczastego (Choloepus didactylus)
  • Trypanosoma microti – występuje u nornika burego (Microtus agrestis)[5]
  • Trypanosoma minasense[27] - występuje u małp z rodzaju Saimiri należącego do rodziny płaksowatych[27]
  • Trypanosoma monomorpha Gupta i Jairajpuri, 1985[1]
  • Trypanosoma mrigali Joshi, 1976[1]
  • Trypanosoma mukasai Hoare, 1932[1]
  • Trypanosoma mukundi Ray Chaudhuri i Misra, 1973[1]
  • Trypanosoma murmanense[1]
  • Trypanosoma murtii Wahul, 1987[1]
  • Trypanosoma musculi
  • Trypanosoma mycetae[27] Brumpt, 1913 – występuje u Alouatta seniculis[6]
  • Trypanosoma myrmecophague Floch and Abonnene, 1948[6] – występuje u mrówkojada wielkiego (Myrmecophaga tridactyla)
  • Trypanosoma mystuii[11] – występuje u Mystus pelusius
  • Trypanosoma nabiasi[28][17] – występuje u królika europejskiego (Oryctolagus cuniculus)
  • Trypanosoma nandi Mukherjee i Haldar, 1982[1]
  • Trypanosoma neinevana Fattohy, 1978[1] – występuje u Barbus grypus
  • Trypanosoma neotomae[5] – występuje u Neotoma fuscipes annectens[5]
  • Trypanosoma notopteri Gupta and Jairajpuri, 1985[1]
  • Trypanosoma numidae[15]
  • Trypanosoma ophiocephali Pearse, 1933[9][30] – występuje u Channa punctatus, Heteropneustes fossilis, Ophiocephalus argus, Odontobutis obscura
  • Trypanosoma ornata Karbowiak i inni, 2005[26] – występuje u rzęsiorka rzeczka (Neomys fodiens)
  • Trypanosoma otospermophili[17] – występuje u susła Richardsona (Spermophilus richardsonii) i Spermophilus columbianus
  • Trypanosoma pancali Mandal, 1975[1]
  • Trypanosoma parastromataei Narasimhamurti i inni, 1990[1]
  • Trypanosoma peba[31] – występuje u Euphractus sexcinctus setosus
  • Trypanosoma percae[32] – u okonia (Perca fluviatilis).
  • Trypanosoma pestanai[28] – występuje u borsuka (Meles meles)
  • Trypanosoma pipientis[33] – występuje u żab Rana pipiens
  • Trypanosoma piscidium Gupta et al., 2003[1]
  • Trypanosoma pleuronectidium[21]
  • Trypanosoma poinsetti[34] – występuje u Sceloporus poinsetti
  • Trypanosoma polygranularis[10]
  • Trypanosoma preguici Shaw, 1969[6] – występuje u Choloepus hoffmani
  • Trypanosoma primatum[5] – występuje u koczkodana białowargiego (Cercopithecus cephus)[5]
  • Trypanosoma prowazecki[27]
  • Trypanosoma punctati Hasan and Qasim, 1962[1][9] – występuje u Channa punctatus i Heteropneustes fossilis
  • Trypanosoma puntii Wahul, 1986[1]
  • Trypanosoma purensis Wahul, 1986[1]
  • Trypanosoma pyriformis[23]
  • Trypanosoma qadrii Narasimhamurti i Saratchandra, 1980[1][20]
  • Trypanosoma rabinowitschae[17] – występuje u chomika europejskiego (Cricetus cricetus)[17]
  • Trypanosoma rajae – występuje u płaszczek
  • Trypanosoma ranarum[33] – występuje u żab Rana pipiens
  • Trypanosoma rangeli – niepatogenny pasożyt zwierząt w tym człowieka, występuje u małp z rodzaju Saimiri należącego do rodziny płaksowatych[27]
  • Trypanosoma rayi Wahul, 1986[1]
  • Trypanosoma rhodesiense (w piśmiennictwie angielskim i amerykańskim występuje jako Trypanosoma brucei rhodesiense) – świdrowiec rodezyjski powoduje u ludzi śpiączkę afrykańską.
  • Trypanosoma ritae Gupta and Yadav, 1989[1]
  • Trypanosoma rohilkhandae Gupta i Saraswat, 1991[1]
  • Trypanosoma rotatorium[33] – występuje u żab Rana pipiens
  • Trypanosoma rupicola Joshi, 1983[1]
  • Trypanosoma saccobranchi[1][14] – występuje u Heteropneustes fossilis[9]
  • Trypanosoma saimiri[27] Rodhain, 1941[6] - występuje u małp z rodzaju Saimiri należącego do rodziny płaksowatych[27]
  • Trypanosoma salihi[11] – występuje u Glyptothorax cous
  • Trypanosoma satakei Nuti i inni, 1987[1] – występuje u Rhamdia quelen
  • Trypanosoma saulii[1][9] – występuje u Channa punctatus
  • Trypanosoma seenghali Joshi, 1976[1]
  • Trypanosoma scelopori[21]
  • Trypanosoma schulmani
  • Trypanosoma sigmodoni[5] – występuje u Sigmodon hispidus littoralis[5]
  • Trypanosoma simiae
  • Trypanosoma singhii Gupta i Jairajpuri, 1981[1] – występuje u Heteropneustes fossilis[9]
  • Trypanosoma siniperca Chang 1964[35]
  • Trypanosoma stigmai Joshi, 1978[1]
  • Trypanosoma striati Qadri, 1955[1][9] – występuje u Channa punctatus i Heteropneustes fossilis
  • Trypanosoma suis
  • Trypanosoma synodonti[8]
  • Trypanosoma tandoni Mandal, 1980[1]
  • Trypanosoma talpae Nabarro, 1907[26] – występuje u kreta europejskiego (Talpa europaea)
  • Trypanosoma theileri – niepatogenny pasożyt bydła
  • Trypanosoma therezieni[2]
  • Trypanosoma thylacis[16] – występuje u jamaraja północnego (Isoodon macrourus) z rodzaju Isoodon
  • Trypanosoma ticti Gupta i inni, 1998[1]
  • Trypanosoma tincae – występuje u lina
  • Trypanosoma tobeyi Dias, 1952[8] - występuje u ryb z rodziny długowąsowatych takich jak Clarias angolensis[20]
  • Trypanosoma toddi Bouet, 1909[8]
  • Trypanosoma trichogasteri Gupta i Jairajpuri, 1981[1][28] – występuje u Trichogaster fasciata
  • Trypanosoma triglae
  • Trypanosoma uniforme – powoduje chorobę Nagana
  • Trypanosoma urosauri[34] - występuje u Urosaurus graciosus z rodziny frynosomowatych
  • Trypanosoma varani[21] – występuje u warana stepowego (Varanus exanthematicus)[13]
  • Trypanosoma venezuelense – powoduje chorobę Peste boba
  • Trypanosoma vespertilionis[21] – występuje u nietoperza karlika malutkiego (Pipistrellus pipistrellus)[13]
  • Trypanosoma vittati Tandon i Joshi, 1973[1]
  • Trypanosoma vivax – powoduje chorobę Nagana
  • Trypanosoma winchesiense Quadri, 1962[8]
  • Trypanosoma xenentodoni Das i inni, 1986[1]
  • Trypanosoma zapi[5] – występuje u Zapus princeps alleni[5]

Oprócz wyżej wymienionych gatunków istnieje grupa trypanosom ptasich, która jest słabo opisana i udokumentowana a ich status to nomina dubia. Należą tutaj następujące gatunki[10]:

  • Trypanosoma laverani (Novy and MacNeal, 1905)
  • Trypanosoma calmettei (Mathis and Le´ger, 1909)
  • Trypanosoma caprimulgi minus (Kerandel, 1913)
  • Trypanosoma lagonostictae (Marullaz, 1914)
  • Trypanosoma cristatae (Schwetz, 1931)
  • Trypanosoma ixobrychi (de Mello, 1935)
  • Trypanosoma turdoides (de Mello, 1935)
  • Trypanosoma lobivanelli (de Mello, 1937)
  • Trypanosoma oenae (Sergent, 1941)
  • Trypanosoma fiadeiroi (Tendeiro, 1947)

Oprócz systematyki tradycyjnej inny podział rodzaju Trypanosoma wprowadza kladystyka[24]. Wyróżniane są tutaj następujące klady:

  • Trypanosoma cruzi klad – składający się z następujących gatunków[24]:
    • T. cruzi
    • T. dionisii
    • T. rangeli
    • T. vespertilionis
  • Trypanosoma brucei klad – składający się z następujących gatunków[24]:
    • T. b. brucei
    • T. b. rhodesiense
    • T. b. gambiense
    • T. evansi
    • T. equiperdum
    • T. congolense
    • T. godfreyi
    • T. simiae
    • T. vivax

Większość pasożytów z tego kladu jest przenoszone poprzez muchówki z rodzaju tse-tse.

  • T. lewisi klad – składa się z następujących gatunków[21]:
    • T. microti
    • T. lewisi
    • T. nabiasi

Wszystkie trypanosomy z tego kladu są przenoszone poprzez muchy[21].

  • Aquatics klad – należą tutaj gatunki izolowane z krwi ryb morskich i słodkowodnych, płazów oraz pijawek[2].

Składa się z następujących gatunków[24]:

    • T. cobitis
    • T. carassii
    • T. boissoni
    • T. triglae
    • T. binney
    • T. rotatorium
    • T. therezieni
    • T. mega
  • Lizard clad – składający się z następujących gatunków[21]:
    • Trypanosoma varani
    • Trypanosoma scelopori

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk bl bm bn bo bp Neelima Gupta. Historical review of piscine trypanosomiasis and survey of Indian Trypanosoma. „Journal of Parasitic Diseases”. 30 (2), s. 101-115, 2006. 
  2. a b c J . R . Stevens, H.A. Noyes, C . J . Schofield, W. Gibson. The Molecular Evolution of Trypanosomatidae. „Advances in Parasitology”. 48, s. 1-54, 2001. 
  3. Протисты.Руководство по зоологии ч.1. s. 248-251.
  4. a b c Nadirah K. Al-Salim, A.M. Salim Al-Daraji. Trypanosoma arabica sp. n. from the freshwater fish Silurus triostegus Heckel in Iraq. „Acta Ichthyologica et Piscatoria”. 20 (2), s. 85-89, 1990. 
  5. a b c d e f g h i j k l m Molyneux D.H.. Developmental patterns in trypanosomes of the subgenus Herpetosoma. „Ann. Soc. belge Med. trop.”. 50 (2), s. 229-238, 1970. 
  6. a b c d e f g h i Felipe Guhl, Gustavo Adolfo Vallejo. Trypanosoma (Herpetosoma) rangeli Tejera, 1920 - An Updated Review. „Mem Inst Oswaldo Cruz, Rio de Janeiro”. 98(4), s. 435-442, 2003. 
  7. El-Tantawy S.A.M, El-Sherbiny H.A.E.. Some Protozoan Parasites Infecting Catfish Clarias gariepinus Inhabiting Nile Delta Water of the River Nile, Dakahlia Province, Egypt. „Journal of American Science”. 6 (9), s. 676-696, 2010. 
  8. a b c d e f g h i j k Hussein A. N. A., Rabie S. A., Mohammed N. E., Hussein N. M.. Light and Scanning Electron Microscopic Studies of Trypanosomes Parasites Infecting Freshwater Fishes in Qena Governorate, Egypt. „Egypt. Acad. J. biolog. Sci.”. 2 (1), s. 17-31, 2010. 
  9. a b c d e f g h i j D. K. Gupta, N. Gupta i R. Gangwar. Two new species of Trypanosoma from freshwater fish (Heteropneustes fossilis and Channa punctatus) from Bareilly, India. „Journal of Parasitic Diseases”. 30 (1), s. 58-63, 2006. ISSN 0971-7196. 
  10. a b c d e Gediminas Valkiunas, Tatjana A. Iezhova, Jenny S. Carlson, Ravinder N. M. Sehgal. Two new trypanosoma species from african birds, with notes on the taxonomy of avian trypanosomes. „J. Parasitol.”. 97(5), s. 924–930, 2011. 
  11. a b c d e f SamirR J. Bilal, Shamall M. A. Abdullah. Protozoa and crustacea infesting some Cyprynid fishes from Bahdinan river in Kurdistan region-Iraq. „J. Duhok Univ.”. 12 (1) Special Issue, s. 10-112, 2008. 
  12. a b Prost M: Choroby ryb. s. 176.
  13. a b c d e f g Jamie Stevens, Harry Noyes, Wendy Gibson. The Evolution of Trypanosomes Infecting Humans and Primates. „Mem Inst Oswaldo Cruz, Rio de Janeiro”. 93 (5), s. 669-676, 1988. 
  14. a b c d B. D. Joshi. Three new species of haematozoans from freshwater teleosts (pisces). „Proc. Indian Acad. Sci.”. 91 (4), s. 397-406, 1982. 
  15. a b c d Ravinder N. M. Sehgal, Gediminas Valkiunas, Tatjana A. Iezhova, and Thomas B. Smith. Blood parasites of chickens in Uganda and Cameroon with molecular descriptions of Leucocytozoon schoutedeni and Trypanosoma gallinarum. „J. Parasitol.”. 92 (6), s. 1336–1343, 2006. 
  16. a b c L. M. Mcinnesi, A. Gillett, U.M. Ryan, J. Austen, R. S. F. Campbell, J. Hanger i S. A. Reid. Trypanosoma irwini n. sp (Sarcomastigophora: Trypanosomatidae) from the koala (Phascolarctos cinereus). „Parasitology”. 136, s. 875-885, 2009. 
  17. a b c d e f g h i P B Hamilton, J R Stevens, P Holz, B Boag, B Cooke, W C Gibson. Blackwell Publishing, Ltd. The inadvertent introduction into Australia of Trypanosoma nabiasi , the trypanosome of the European rabbit ( Oryctolagus cuniculus ), and its potential for biocontrol. „Molecular Ecology”. 14, s. 3167–3175, 2005. 
  18. S. M. Bower i P. T. K. Woo. The prevalence of Trypanosoma catostomi in white sucker (Catostomus commersoni) from southern Ontario. „J Wildl Dis.”. 15 (3), s. 429-431, 1979. 
  19. Протисты.Руководство по зоологии ч.1. s. 248-249.
  20. a b c d Narasimhamurti C. C., Saratchandra B.. Two new species of trypanosomes, Trypanosoma channai n. sp. from Channa punctata and Trypanosoam qadrii n. sp. from Clarias batrachus. „Proc. Indian Acad. Sci.”. 89 (4), s. 371-376, 1980. 
  21. a b c d e f g h i j k Patrick B. Hamilton, Wendy C. Gibson, Jamie R. Stevens. Patterns of co-evolution between trypanosomes and their hosts deduced from ribosomal RNA and protein-coding gene phylogenies. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 44, s. 15-25, 2007. 
  22. Kathryn A. Jakes, Peter O’Donoghue, Margaret Munro, Robert Adlard. Hemoprotozoa of freshwater turtles in Queensland. „Journal of Wildlife Diseases”. 37(1), s. 12-19, 2001. 
  23. a b c d e f El-Tantawy S.A.M, El-Sherbiny H.A.E. Some Protozoan Parasites Infecting Catfish Clarias gariepinus Inhabiting Nile Delta Water of the River Nile, Dakahlia Province, Egypt. „Journal of American Science”. 6 (9), s. 676-696, 2010. 
  24. a b c d e Jamie R. Stevens, Wendy C. Gibson. The evolution of pathogenic trypanosomes. „Cad. Saúde Pública, Rio de Janeiro”. 15(4), s. 673-684, 1999. 
  25. Jan Votýpka, Julius Lukeš i Miroslav Obornik. Phylogenetic relationship of Trypanosoma corvi with other avian Trypanosomes. „Acta Protozool.”. 43, s. 225-231, 2004. 
  26. a b c Karbowiak, Grzegorz Wita, Irena Rychlik, Leszek. Trypanosoma (Megatrypanum) ornata sp. n., a Parasite of the Eurasian Water Shrew Neomys fodiens (Pennant, 1771). „Acta Protozoologica”. 44, s. 363-367, 2005. 
  27. a b c d e f g h i j Mariangela Ziccardi, Ricardo Lourenço-de-Oliveira. The Infection Rates of Trypanosomes in Squirrel Monkeys at Two Sites in the Brazilian Amazon. „Mem Inst Oswaldo Cruz, Rio de Janeiro”. 92(4), s. 465-470, 1997. 
  28. a b c d e Lizundia R, Newman C, Buesching CD, Ngugi D, Blake D i inni. Evidence for a Role of the Host-Specific Flea (Paraceras melis) in the Transmission of Trypanosoma (Megatrypanum) pestanai to the European Badger. „PLoS ONE”. 6 (2), 2011. 
  29. Orecka-Grabda Teresa, Wierzbicka Jadwiga. Observations on Trypanosoma granulosum Laveran et Mesnil, 1902 (Protozoa, Kinetoplastida), a blood parasite of eel, Anguilla anguilla (L.). „Acta Ichthyologica et Piscatoria”. 26 (1), s. 39-47, 1996. 
  30. Zemao Gu, Jianguo Wang, Xiaoli Ke, Yang Liu, Xiaoling Liu, Xiongning Gong, Aihua Li. Phylogenetic position of the freshwater fish trypanosome, Trypanosoma ophiocephali (Kinetoplastida) inferred from the complete small subunit ribosomal RNA gene sequence. „Parasitol Res”. 106, s. 1039-1042, 2010. 
  31. T. V. Barrett; R. D. Naiff. Trypanosomes of the subgenus Megatrypanum from armadillos (Xenarthra: Dasypodidae). „Mem. Inst. Oswaldo Cruz”. 85 (4), s. 407-411, 1990. 
  32. Каталог паразитов пресноводных рыб Северной Азии. s. 9.
  33. a b c Patrick T. K. Woo. Sensitivity of diagnostic techniques in determining the prevalence of anuran trypanosomes. „journal of Wildlife Diseases”. 19(1), s. 24-26, 1983. 
  34. a b Sam R. Telford. A review of the trypanosomes from lizards of the family Iguanidae ( sensu lato ), including the descriptions of five new species, and an evaluation of the effect of host difference upon taxonomic characters of saurian trypanosomes. „Systematic Parasitology”. 34 (3), s. 215-237, 1996. 
  35. Zemao Gu, Jianguo Wang, Ming Li, Jinyong Zhang, Xiaoning Gong. Redescription of Trypanosoma siniperca Chang 1964 from freshwater fish of China based on morphological and molecular data. „Parasitol Res”. 100, s. 395–400, 2007. 

Bibliografia

  • Hoare CA: The trypanosomes of mammals. Oxford: Blackwell Scientific Publications, 1972.
  • Prost M: Choroby ryb. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1989. ISBN 83-09-01335-3.
  • Stanisław Furmaga: Choroby pasożytnicze zwierząt domowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1983. ISBN 83-09-00671-3.
  • Lech Jerzy Gundłach, Andrzej Bernard Sadzikowski. Inwazje pierwotniaków u koni. „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin - Polonia”. 61 (4), s. 31-44, 2006. 
  • Anna Czapik: Podstawy protozoologii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-01681-7.
  • Протисты.Руководство по зоологии ч.1. Санкт Петербург: Наука, 2000. ISBN 5-02-025864-4.
  • Пугачев О.Н.: Каталог паразитов пресноводных рыб Северной Азии.. Зоологический институт РАН, 2001.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Trypanosoma cruzi crithidia.jpeg
Świdrowce Trypanosoma cruzi w rozmazie krwi pacjenta z chorobą Chagasa.