Żabiru afrykański

Żabiru afrykański
Ephippiorhynchus senegalensis[1]
(Shaw, 1800)
Ilustracja
Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

bocianowe

Rodzina

bociany

Rodzaj

Ephippiorhynchus

Gatunek

żabiru afrykański

Synonimy
  • Mycteria senegalensis Shaw, 1800[2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg

Żabiru afrykański[4], bocian siodlasty[5] (Ephippiorhynchus senegalensis) – gatunek dużego ptaka brodzącego z rodziny bocianów (Ciconiidae), której jest największym przedstawicielem. Zamieszkuje środkową i południową Afrykę, od Czadu, Sudanu, Etiopii i Kenii po RPA, a także w zachodniej Afryce: Gambię, Senegal i Wybrzeże Kości Słoniowej. Nie wyróżnia się podgatunków[2][6].

Morfologia

Zdjęcie z Kazinga Channel, Uganda
Wygląd
Samica wyraźnie mniejsza od samca, ale obie płci ubarwione prawie jednakowo: jedyne różnice to kolor tęczówki oka (u samicy żółta, u samca brązowa), samiec ma ponadto dwa małe żółte, zwisające korale u nasady dzioba[7]. Głowa, szyja, skrzydła i dolna część grzbietu czarne, reszta upierzenia biała. Białe są również lotki pierwszorzędowe. Dziób masywny, czerwony z szeroką czarną opaską. Na czole u nasady dzioba żółta blaszka. Nogi czarne z różowym skokiem.
Wymiary średnie
dł. ciała 145–150 cm
rozpiętość skrzydeł 240–270 cm[7]
Masa ciała
samce 5–7,5 kg, samice 5–7 kg[7]

Ekologia i zachowanie

Żabiru w naturalnym środowisku (Delta Okawango)
Biotop
Gnieździ się zwykle w sąsiedztwie wody, nad większymi zlewiskami, rzekami, lagunami.
Gniazdo
Gniazda pokaźnych rozmiarów buduje na drzewach, rzadziej klifach.
Jaja
Składa do trzech dużych białych jaj.
Wysiadywanie
Trwa 30–35 dni. Pisklęta uzyskują samodzielność po 70–100 dniach.
Pożywienie
Żywi się głównie rybami, żabami, krabami, jaszczurkami, małymi ssakami, pisklętami ptaków, ślimakami, dużymi owadami.

Status

IUCN uznaje żabiru afrykańskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność populacji, według szacunków, mieści się w przedziale 670 – 17 000 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy[3].

Przypisy

  1. Ephippiorhynchus senegalensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. a b Saddlebill (Ephippiorhynchus senegalensis). IBC The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-10)]. (ang.).
  3. a b Ephippiorhynchus senegalensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Ciconiidae Sundevall, 1836 - bociany - Storks (Wersja: 2015-09-05). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-20].
  5. Albin Łącki: Wśród zwierząt – ptaki. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1988, s. 44. ISBN 83-09-01320-5.
  6. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Storks, frigatebirds, boobies, darters, cormorants. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-20]. (ang.).
  7. a b c N. Bouglouan: Saddle-billed Stork. [w:] oiseaux-birds.com [on-line]. [dostęp 2021-03-20]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Saddle-billed-storks-in-Okawango-delta.jpg
(c) PanBK, CC-BY-SA-3.0
Опис файлу Ephippiorhynchus senegalensis. A pair of Saddle-billed Storks in the Okavango Delta. Picture taken in May, 2005. Original is available in raw format (Nikon) under a different license.пан Бостон-Київський 01:13, 17 March 2006 (UTC)
Saddlebilled stork.jpg
Autor: Tom Tarrant, Licencja: CC BY-SA 3.0

Uganda Saddle-billed Stork (Ephippiorhynchus senegalensis)

Kazinga Channel QE NP Dec 2005
Ephippiorhynchus senegalensis -Kruger National Park, Limpopo, South Africa-8.jpg
Autor: hyper7pro, Licencja: CC BY 2.0
A male Saddle-billed stork beside the N'wambu River, a tributary of the Tsendze, tributary of the Letaba, at Kruger National Park, Limpopo, South Africa.
Saddle-billed Stork (Ephippiorhynchus senegalensis) female.jpg
Autor: Steve Garvie, Licencja: CC BY-SA 2.0
Don't be fooled by the open bill as like other storks these birds lack a vocal apparatus and are essentially mute though do bill-clap. Image taken in the Masai Mara Kenya.