Żelewo

Żelewo
wieś
Ilustracja
Centrum wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

gryfiński

Gmina

Stare Czarnowo

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

74-106[1]

Tablice rejestracyjne

ZGR

SIMC

0783255

Położenie na mapie gminy Stare Czarnowo
Mapa konturowa gminy Stare Czarnowo, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Żelewo”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Żelewo”
Położenie na mapie powiatu gryfińskiego
Mapa konturowa powiatu gryfińskiego, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Żelewo”
Ziemia53°17′41,0″N 14°51′59,2″E/53,294722 14,866444

Żelewo – (niem.: Seelow) - wieś w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfińskim, w gminie Stare Czarnowo.

Dawna osada rybacka, później rolnicza[2]. W 1180 r. biskup kamieński Konrad I nadał klasztorowi w Kołbaczu prawo do pobierania dziesięciny od ludności Żelewa[3].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Kościół filialny pw. Matki Boskiej Nieustającej Pomocy z końca XVII w., konstrukcji ryglowej, okna umieszczone wysoko pod dachem, zabytkowe wyposażenie. Wieża drewniana oszalowana, z dachem pokrytym gontem, hełm barokowy, dzwonowy[4]. (Obiekt zabytkowy – nr rej. 21.12.1963 r.).

Podanie o klasztorze w Kołbaczu

Opowiada Franciszek Pałasz, l. 70, urodzony w Stężycy pow. Kartuzy, od 1946 r. zam. w Żelewie pow. Gryfino, woj. szczecińskie[5]:

Klasztòr w Kolbaczu, nie, on już tam jest od tysonca sto, zdaje mi se, szedzesontégo roku. Mówio tak: na, w jezorze Mwiedwie nie buło żadn'ych sejów. I w ogóle mało riby, tak tu dużo riby nie buło. To tén przeor z tego Kolbaczy se założył z tym kusym, żeb'y mu ta seja jakos wprowadz.ic, on jego duszä możé zabrac. Diabuł se uceszył, uogonem zamérdał i pojechał na Łotwe panie, tam, na tén Päjpus, zej tam. No jak tam pojechał, náá, wtedy przeor w strachu, nie, buo niedugo bedze północ, a po północy diabéł przylec.i i go weznie. Tak on posłäł tych swoich braciszków wszystkich, tych mnichów, dookoła jezora uobstawił-ił i zaczón drzec se jak kury – piat'. To diabuł lec.i z tá seją, nie? Jak już buł blisko czuje, że kury piejo, tuo se zlonk i sejä pusc.ił [do jeziora Mwiedwie] i uc.iek, jo, a przeor dusze uocalił.

Źródło:[6]

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1644 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Czesław Piskorski, Pomorze Zachodnie, mały przewodnik, Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka Warszawa, 1980, s. 318, ISBN 83-217-2292-X, OCLC 8032482.
  3. Hugo Lemcke, Die Bau- und Kunstdenkmäler der Provinz Pommern.T.2,Bd.2,H 6,Der Kreis Greifenhagen, Stettin: Kommissionsverlag von Léon Saunier, 1902.
  4. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 139, ISBN 978-83-7495-133-3.
  5. transkrypcja tekstowa: Jan Sadownik, Zofia Przyłuska-Jaworska
  6. Opublikowane w dwumiesięczniku Literatura Ludowa. Pomorze Zachodnie, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Warszawa 1960, rok IV, nr 4-5, s.36 bez zastrzeżenia praw autorskich

Media użyte na tej stronie

West Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Powiat gryfiński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu gryfińskiego, Polska
Stare Czarnowo (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Stare Czarnowo, Polska
Zelewo nad Miedwiem.JPG
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Żelewo nad Miedwiem.