1653

Wydarzenia w Polsce

• 24 lutego – rozpoczęcie sejmu w Brześciu Litewskim (przeniesiony z Korony z powodu zarazy)^[1].
• 7 kwietnia – zakończenie sejmu w Brześciu Litewskim^[1][2].
• 19 maja – wraz ze śmiercią księżnej Elżbiety Lukrecji, wygasła cieszyńska linia Piastów^[3].
• 12 sierpnia – wyruszenie wojsk polskich ze Lwowa pod dowództwem króla Jana Kazimierza przeciwko Chmielnickiemu^[4]
• grudzień – oblężenie polskiego obozu i bitwa pod Żwańcem^[5].
• 16 grudnia – została zawarta polsko-tatarska ugoda żwaniecka zaakceptowana następnie przez Kozaków, kończąca oblężenie polskiego obozu pod Żwańcem, w czasie powstania Chmielnickiego^[5].

Wydarzenia na świecie

• 2 lutego – Nowy Amsterdam (późniejszy Nowy Jork) otrzymał prawa miejskie.
• 10-12 marca – I wojna angielsko-holenderska: stoczono bitwę morską pod Portland.
• 14 marca – I wojna angielsko-holenderska: zwycięstwo floty holenderskiej w bitwie pod Livorno.
• 16 marca – w Anglii rozwiązał się Długi Parlament.
• Kwiecień – w wyniku spisku nowym władcą Mołdawii został Stefan Gheorglie.
• 20 kwietnia – Oliver Cromwell rozwiązał Długi Parlament i powołał tzw. Mały Parlament. Rozpoczęła się dyktatura Olivera Cromwella.
• Maj – zawarty został sojusz pomiędzy Rzecząpospolitą, Siedmiogrodem oraz hospodarstwami wołoskim i mołdawskim.
• 1 maja – zwycięstwo wojsk kozacko-tatarskich nad mołdawskimi w bitwie pod Popricani.
• 22 maja – w trakcie wojny o tron mołdawski stoczono bitwę pod Focsani.
• 26 maja – zwycięstwo wojsk kozacko-mołdawskich nad wołoskimi w bitwie nad rzeką Teleżyną.
• 27 maja:
  • wojska wołosko-siedmiogrodzkie pokonały wojska kozackie w bitwie pod Fintą nad rzeką Lalomitą.
  • w Tournai odkryto grób panującego w V wieku króla Franków Childeryka I z dynastii Merowingów; znaleziono tam też 300 złotych pszczół - którego to owada Napoleon, zainteresowany skarbem Childeryka, umieścił 150 lat później w herbie Cesarstwa.
• 31 maja:
  • Ferdynand IV został wybrany na króla Niemiec.
  • papież Innocenty X ogłosił bullę Cum occasione potępiającą tezy jansenistyczne, zawarte w dziele Augustinus Corneliusa Jansena.
• 3 czerwca – powstanie chłopskie w Szwajcarii: klęska powstańców w bitwie pod Wohlenschwil.
• 12-13 czerwca – I wojna angielsko-holenderska: stoczono bitwę morską na płyciźnie Gabbard.
• 8-10 sierpnia – I wojna angielsko-holenderska: stoczono bitwę morską pod Scheveningen.
• 9 września – Suczawa poddała się wojskom koalicji polsko-siedmiogrodzko-wołosko-mołdawskiej.
• Październik – rosyjski sobór ziemski podjął uchwałę o włączeniu Ukrainy do Rosji i wypowiedział wojnę Rzeczypospolitej.
• 16 grudnia – Oliver Cromwell został Lordem Protektorem Anglii, Szkocji i Irlandii.

• Mieszkaniec Croydon przebiegł z miasteczka St Albans do Londynu (dystans 20 mil pokonał w 1h 30 min.)
• Stłumienie przy użyciu wojska chłopskiej organizacji tzw. Diggerów.

Urodzili się

• 17 lutego – Arcangelo Corelli, włoski kompozytor baroku (zm. 1713)
• 1 marca – Pacyfik z San Severino, włoski franciszkanin, święty katolicki (zm. 1721)
• 31 maja – Eleonora Habsburg, królowa polska, żona króla Polski Michała Korybuta Wiśniowieckiego (zm. 1697)
• 1 września – Johann Pachelbel, niemiecki kompozytor baroku (zm. 1706)
• 14 października – Maria Poussepin, francuska zakonnica, założycielka Sióstr Miłosierdzia Dominikanek od Ofiarowania NMP, błogosławiona katolicka (zm. 1744)

Zmarli

• 23 marca – Jan van Galen, oficer holenderskiej marynarki wojennej (ur. 1604)
• 10 lipca – Gabriel Naudé, francuski bibliotekarz i bibliograf (ur. 1600)

• data dzienna nieznana:
  • Zygmunt Grudziński, wojewoda inowrocławski i kaliski (ur. 1572)
  • Adam Kisiel, prawosławny wojewoda kijowski i bracławski (ur. 1600)
  • Szymon Okolski, polski historyk, teolog i heraldyk (ur. 1580)
  • Adam Aleksander Sanguszko, kasztelan kijowski, wojewoda podolski i wołyński, starosta włodzimierski
  • Joanna Barbara Zamoyska, żona Aleksandra Koniecpolskiego

Święta ruchome

• Tłusty czwartek: 20 lutego
• Ostatki: 25 lutego
• Popielec: 26 lutego
• Niedziela Palmowa: 6 kwietnia
• Wielki Czwartek: 10 kwietnia
• Wielki Piątek: 11 kwietnia
• Wielka Sobota: 12 kwietnia
• Wielkanoc: 13 kwietnia
• Poniedziałek Wielkanocny: 14 kwietnia
• Wniebowstąpienie Pańskie: 22 maja
• Zesłanie Ducha Świętego: 1 czerwca
• Boże Ciało: 12 czerwca

Przypisy