1831

Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Wydarzenia w Polsce

• 9 stycznia – Juliusz Słowacki podjął pracę w powstańczym Biurze Dyplomatycznym księcia Adama Jerzego Czartoryskiego.
• 17 stycznia – powstanie listopadowe: Józef Chłopicki zrezygnował z funkcji dyktatora powstania listopadowego.
• 20 stycznia – powstanie listopadowe: Michał Gedeon Radziwiłł został przywódcą powstania listopadowego.
• 25 stycznia:
  • powstanie listopadowe: Sejm Królestwa ogłosił detronizację cara Mikołaja I z tronu polskiego.
  • powstanie listopadowe: powstanie II Towarzystwa Patriotycznego.
• 29 stycznia – powstanie listopadowe: Sejm powołał Rząd Narodowy. Został powołany z głównych grup politycznych.
• 30 stycznia – powstanie listopadowe: Sejm wybrał Adama Jerzego Czartoryskiego na prezesa Rządu Narodowego.
• 3 lutego – powstanie listopadowe: powołano Ministerstwo Spraw Zagranicznych.
• 6 lutego – powstanie listopadowe: wojska rosyjskie wkroczyły do Królestwa Polskiego.
• 7 lutego – powstanie listopadowe: Sejm Królestwa Polskiego powziął uchwałę o kokardzie narodowej; była to pierwsza w historii regulacja prawna w sprawie polskich barw narodowych.
• 14 lutego – powstanie listopadowe: w bitwie pod Stoczkiem oddziały gen. J. Dwernickiego odniosły zwycięstwo nad rosyjską dywizją Fiodora Geismara.
• 15 lutego – papież Grzegorz XVI wydał wezwanie, by polscy biskupi nie angażowali się w działalność powstańczą.
• 17 lutego – powstanie listopadowe: bitwa pod Dobrem. Płk. J. Skrzynecki zatrzymał pochód wojsk rosyjskich pod dowództwem gen. Rosena na Warszawę; zwycięska I bitwa pod Kałuszynem.
• 19 lutego – powstanie listopadowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Nową Wsią.
• 19/20 lutego – powstanie listopadowe: nierozstrzygnięta I bitwa pod Wawrem.
• 23 lutego – powstanie listopadowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Nowogrodem.
• 24-25 lutego – powstanie listopadowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Białołęką.
• 25 lutego – powstanie listopadowe: bitwa wojsk polskich z wojskami rosyjskimi pod Grochowem; śmierć gen. Żymirskiego
• 26 lutego – powstanie listopadowe: generał Jan Skrzynecki został wybrany przez sejm naczelnym wodzem.
• 2 marca – powstanie listopadowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Puławami.
• 3 marca – powstanie listopadowe: zwycięstwo wojsk generała Józefa Dwernickiego nad Rosjanami w bitwie pod Kurowem.
• 18 marca – powstanie listopadowe: stoczono bitwę pod Kazimierzem Dolnym.
• 31 marca – powstanie listopadowe: zwycięstwo wojsk polskich w drugiej bitwie pod Wawrem i w bitwie pod Dębem Wielkim.
• 2 kwietnia – powstanie listopadowe: wygrana powstańców w II bitwie pod Kałuszynem.
• 5 kwietnia – w Teatrze Narodowym w Warszawie odbyła się prapremiera pieśni powstania listopadowego: Warszawianki.
• 9 kwietnia – powstanie listopadowe: miały miejsce bitwy pod Domanicami i Boremlem.
• 10 kwietnia:
  • powstanie listopadowe: zwycięstwo Polaków w bitwie pod Domanicami.
  • powstanie listopadowe: zwycięstwo Polaków w bitwie pod Iganiami.
• 11 kwietnia – powstanie listopadowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Poryckiem.
• 15 kwietnia – powstanie listopadowe: w bitwie pod Liwem powstańcy odparli Rosjan usiłujących przeprawić się przez rzekę Liwiec.
• 17 kwietnia – powstanie listopadowe: porażka wojsk polskich w bitwie pod Wronowem.
• 18 kwietnia – powstanie listopadowe: porażka powstańców w bitwie pod Kazimierzem Dolnym.
• 19 kwietnia – powstanie listopadowe: zwycięstwo powstańców w II bitwie pod Boremlem.
• 21 kwietnia – powstanie listopadowe: w bitwie pod Sokołowem Podlaskim szwadron kawalerii polskiej z 1. pułku ułanów rozbił rosyjski oddział strzelców konnych.
• 22 kwietnia – powstanie listopadowe: nieudany atak powstańców na Mariampol.
• 25 kwietnia – powstanie listopadowe: bój spotkaniowy straży przednich armii polskiej i rosyjskiej pod Kuflewem.
• 26 kwietnia – powstanie listopadowe: doszło do bitwy pod Mińskiem Mazowieckim.
• 27 kwietnia – gen. Józef Dwernicki przeszedł ze swoimi oddziałami granicę galicyjską, gdzie został internowany przez Austriaków.
• 29 kwietnia – powstanie listopadowe: wygrana powstańców w bitwie pod Kiejdanami.
• 3 maja – Wojciech Jastrzębowski opublikował tekst O wiecznym pokoju między narodami, uważany za pierwszy w historii projekt konstytucji zjednoczonej Europy.
• 9 maja – powstanie listopadowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Firlejem.
• 10 maja – powstanie listopadowe: nierozstrzygnięta bitwa pod Lubartowem. Początek bitwy pod Połągą.
• 13 maja – powstanie listopadowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Jędrzejowem i porażka w bitwie pod Połągą.
• 14 maja – powstanie listopadowe: klęska Polaków w bitwie pod Daszowem.
• 18 maja – powstanie listopadowe: Sejm wykluczył ze swego grona posłów, którzy nie podpisali uchwały o detronizacji Mikołaja I.
• 21 maja – powstanie listopadowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Tykocinem.
• 22 maja – powstanie listopadowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Nurem.
• 26 maja – powstanie listopadowe: porażka wojsk polskich w bitwie pod Ostrołęką; 4 tysiące poległych (m.in. gen. Ludwik Kicki), odwrót pozostałych oddziałów w kierunku Warszawy; poza odciętym korpusem gen. Antoniego Giełguda wysłanym na Litwę.
• 29 maja:
  • powstanie listopadowe: wygrana powstańców w bitwie pod Rajgrodem.
  • w Teatrze Narodowym w Warszawie wykonano po raz pierwszy pieśń patriotyczną Litwinka, czyli hymn legionistów litewskich.
• 11 czerwca – powstanie listopadowe: rozpoczęła się bitwa pod Uchaniami.
• 17 czerwca – powstanie listopadowe: rozpoczęła się bitwa pod Kockiem.
• 19 czerwca – powstanie listopadowe: zwycięstwa wojsk rosyjskich w bitwach: pod Budziskami, pod Łysobykami i pod Ponarami.
• 20 czerwca – powstanie listopadowe: zwycięstwo Rosjan w bitwie pod Kockiem.
• 8 lipca – powstanie listopadowe: zwycięstwo Rosjan w bitwie pod Szawlami.
• 10 lipca – powstanie listopadowe: zwycięstwo powstańców w III bitwie pod Kałuszynem.
• 13 lipca – polskie oddziały na Litwie pod dowództwem generałów Giełguda i Chłapowskiego po serii niepowodzeń przekroczyły granicę pruską i złożyły broń.
• 14 lipca – powstanie listopadowe: zwycięstwo powstańców w II bitwie pod Mińskiem Mazowieckim.
• 17 lipca – powstanie listopadowe: stoczono bitwę pod Broniszami.
• Sierpień – upadek Rządu Narodowego. Władze przejął Jan Krukowiecki jako prezes Rady Ministrów.
• 9 sierpnia – powstanie listopadowe: stoczono bitwę pod Iłżą i pod Gniewoszowem.
• 12 sierpnia – Henryk Dembiński został przywódcą powstania listopadowego.
• 15 sierpnia – powstanie listopadowe: zamieszki w Warszawie. Lud wtargnął do więzienia na Zamku i powiesił więźniów posądzonych o zdradę.
• 17 sierpnia
  • powstanie listopadowe: powstał rząd Jana Stefana Krukowieckiego.
  • powstanie listopadowe: przegrana powstańców w drugiej bitwie o Wilno.
• 29 sierpnia – powstanie listopadowe: zwycięstwo powstańców w bitwie pod Międzyrzecem Podlaskim.
• 6-8 września – powstanie listopadowe: szturm wojsk rosyjskich na Warszawę zakończony jej kapitulacją; śmierć gen. Sowińskiego na Woli.
• 10 września
  • powstanie listopadowe: generał Maciej Rybiński został ostatnim przywódcą powstania listopadowego.
  • powstanie listopadowe: bitwa pod Chotczą.
• 12 września – powstanie listopadowe: nierozstrzygnięta bitwa pod Kockiem.
• 23 września – w płockim ratuszu odbyła się ostatnia sesja Sejmu Królestwa Polskiego.
• 5 października – wojsko polskie w liczbie 20 tys. ludzi wraz z ostatnim wodzem powstania listopadowego gen. Maciejem Rybińskim przekroczyło granicę pruską we wsi Jastrzębie pod Brodnicą i złożyło broń, był to ostatni epizod powstania listopadowego.
• 9 października – powstanie listopadowe: kapitulacja twierdzy Modlin.
• 21 października – powstanie listopadowe: kapitulacja twierdzy Zamość.
• 22 listopada – powstanie listopadowe: generał-gubernator Królestwa Polskiego Iwan Paskiewicz unieważnił wszystkie postanowienia i uchwały Rządu Narodowego.
• 8 grudnia – Joachim Lelewel stanął na czele Komitetu Narodowego Polskiego.

Wydarzenia na świecie

• 23 stycznia – ustanowiono flagę Belgii.
• 2 lutego – wybrano na 254 papieża Bartolomeo Alberto Cappellari – papież Kościoła katolickiego jako Grzegorz XVI.
• 7 lutego – została uchwalona Konstytucja Belgii.
• 12 lutego – Ekwador zajął wyspy Galapagos.
• 6 marca – w Teatro Carcano w Mediolanie odbyła się premiera opery Lunatyczka Vincenza Belliniego.
• 9 marca – król Francji Ludwik Filip I podpisał dekret o utworzeniu Legii Cudzoziemskiej.
• 10 marca – utworzono francuską Legię Cudzoziemską.
• 13 marca – Casimir Périer został premierem Francji.
• 28 marca – Joseph Lebeau został premierem Belgii.
• 29 marca – w Bośni wybuchło antytureckie powstanie.
• 31 marca – w Moguncji została podpisana konwencja w sprawie regulaminu żeglugi po Renie, na mocy której działalność rozpoczęła Centralna Komisja Żeglugi na Renie.
• 7 kwietnia – cesarz Brazylii Piotr I abdykował na rzecz swego 5-letniego syna Piotra II.
• 21 kwietnia:
  • założono miasto Ovalle w Chile.
  • w Bremie została stracona seryjna trucicielka Gesche Gottfried.
• 27 kwietnia – Karol Albert został królem Sardynii.
• 1 czerwca – James Clark Ross odkrył położenie północnego bieguna magnetycznego.
• 4 czerwca – Leopold I został wybrany na pierwszego króla Belgów.
• 21 lipca – dokonano zaprzysiężenia Leopolda I, pierwszego króla Belgów.
• 24 sierpnia – Charles Darwin został zaproszony do podróży na HMS Beagle.
• 29 sierpnia – brytyjski naukowiec Michael Faraday zaprezentował sposób otrzymania prądu z wykorzystaniem energii magnetycznej.
• 8 września – Wilhelm IV koronowany na króla Wielkiej Brytanii.
• 24 października – na terenie Domu Fauna w Pompejach została odnaleziona starożytna mozaika przedstawiająca Aleksandra Wielkiego i Dariusza III pod Issos.
• 30 października – w Wirginii został ujęty Nat Turner, przywódca największego powstania niewolników w historii stanów południowych.
• 5 listopada – skazano na śmierć przywódcę amerykańskich niewolników Nata Turnera.
• 21 listopada – wybuchło I powstanie tkaczy w Lyonie.
• 5 grudnia – w Paryżu powstał Komitet Narodowy Polski.
• 7 grudnia – w Londynie założono Trynitarne Towarzystwo Biblijne.
• 26 grudnia – w mediolańskiej La Scali odbyła się prapremiera opery Norma Vicenza Belliniego.
• 27 grudnia – Karol Darwin rozpoczął podróż dookoła świata na okręcie HMS Beagle.

• Skonstruowano pierwszy silnik elektryczny.
• Tongijski wódz Taufa'ahau przyjął chrzest.
• Powstało Towarzystwo Literatury Fińskiej.

Urodzili się

• 3 stycznia – Gustaw Adolf Gebethner, polski księgarz i wydawca (zm. 1901)

• 5 stycznia – Anton Döller, austriacki wojskowy, działacz turystyczny w Tatrach (zm. 1912)
• 9 stycznia – Agaton Giller, polski dziennikarz i pisarz, konspirator i działacz niepodległościowy, członek Komitetu Centralnego Narodowego i Rządu Narodowego w okresie powstania styczniowego (zm. 1887)
• 25 stycznia - Ludwik Młokosiewicz, polski zoolog, botanik, podróżnik, odkrywca (zm. 1909)
• 4 lutego – Józef Friedlein, polski księgarz, wydawca, kolekcjoner, bibliofil, prezydent Krakowa (zm. 1917)
• 15 lutego – Josef Hlávka, czeski architekt, filantrop (zm. 1908)
• 16 lutego – Nikołaj Leskow (ros. Николай Семёнович Лесков), rosyjski prozaik i publicysta (zm. 1895)
• 21 lutego – Henri Meilhac, francuski dramaturg i librecista (zm. 1897)
• 24 lutego – Jan Stella-Sawicki, polski pułkownik, lekarz, działacz niepodległościowy i społeczny (zm. 1911)
• 3 marca – George Mortimer Pullman, amerykański przemysłowiec, konstruktor wagonów kolejowych (zm. 1897)
• 12 marca – Józef Gerard, błogosławiony katolicki (zm. 1914)
• 15 marca – Daniel Comboni, biskup misjonarz, święty katolicki (zm. 1881)
• 24 marca – Faustyn Míguez, hiszpański pijar, błogosławiony katolicki (zm. 1925)
• 1 maja - Emily Stowe kanadyjska lekarka, nauczycielka, sufrażystka, teozofka (zm. 1903)
• 6 maja – Otto Goldfuss – niemiecki malakolog i konchiolog (zm. 1905)
• 9 maja – Ernest Wilhelm Bursche, pastor wyznania ewangelicko augsburskiego, proboszcz parafii w Zgierzu (zm. 1904)
• 13 czerwca – James Clerk Maxwell, szkocki fizyk i matematyk (zm. 1879)
• 1 lipca – Wojciech Gerson, polski malarz, przedstawiciel realizmu (zm. 1901)
• 14 lipca – Aleksander Hilferding (ros. Александр Фёдорович Гильфердинг), rosyjski slawista (zm. 1872)
• 17 lipca – Xianfeng, cesarz Chin (zm. 1861)
• 27 lipca – Michał Nowodworski, polski duchowny katolicki, biskup płocki (zm. 1896)
• 12 sierpnia
  • Helena Bławatska (ros. Елена Петровна Блаватская), rosyjska pisarka i współzałożycielka Towarzystwa Teozoficznego (zm. 1891)
  • Helena Nassau, księżniczka Nassau Wielburg (zm. 1888)
• 16 września - Maurycy Madurowicz, polski ginekolog-położnik (zm. 1894)
• 11 października – Jan Nepomucen Zegrí Moreno, hiszpański ksiądz, błogosławiony katolicki (zm. 1905)
• 14 października – Anna Róża Gattorno, włoska zakonnica, założycielka instytutu Córek św. Anny, błogosławiona katolicka (zm. 1900)
• 18 października – Fryderyk III, cesarz niemiecki (zm. 1888)
• 7 listopada:
  • Melania Calvat, świadek objawienia Matki Bożej w La Salette (zm. 1904)
  • Bernard Maria Silvestrelli, włoski pasjonista, błogosławiony katolicki (zm. 1911)
• 19 listopada – James Garfield, dwudziesty prezydent USA (zm. 1881)
• 24 listopada – Eduard Junge, rosyjski okulista (zm. 1898)
• 29 listopada – Frederick Townsend Ward, amerykański żołnierz, awanturnik (zm. 1862)
• 1 grudnia – Tomasz Maria Fusco, włoski duchowny katolicki, założyciel Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia od Przenajświętszej Krwi, błogosławiony (zm. 1891)
• 23 grudnia – Maria Zelia Martin, francuska koronkarka, matka św. Teresy z Lisieux, święta katolicka (zm. 1877)
• 25 grudnia – Christian David Ginsburg, brytyjski biblista pochodzenia żydowskiego, badacz tradycji masoreckiej (zm. 1914)
• 31 grudnia – Wilhelm Kohn, polski lekarz żydowskiego pochodzenia (zm. 1882)

• data dzienna nieznana:
  • Józef Zhang Wenlan, chiński męczennik, święty katolicki (zm. 1861)

Zmarli

Święta ruchome

• Tłusty czwartek: 10 lutego
• Ostatki: 15 lutego
• Popielec: 16 lutego
• Niedziela Palmowa: 27 marca
• Wielki Czwartek: 31 marca
• Wielki Piątek: 1 kwietnia
• Wielka Sobota: 2 kwietnia
• Wielkanoc: 3 kwietnia
• Poniedziałek Wielkanocny: 4 kwietnia
• Wniebowstąpienie Pańskie: 12 maja
• Zesłanie Ducha Świętego: 22 maja
• Boże Ciało: 2 czerwca