2001

Wydarzenia w Polsce

• 1 stycznia – Halinów, Koprzywnica, Krzanowice i Ryglice uzyskały prawa miejskie.
• 5 stycznia – premiera filmu Pieniądze to nie wszystko.
• 7 stycznia – odbył się IX Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.
• 19 stycznia:
  • otwarto multipleks Silver Screen w Łodzi.
  • premiera filmu Weiser.
• 21 stycznia – premiera filmu Sezon na leszcza.
• 24 stycznia – w hali Olivia w Gdańsku miała miejsce manifestacja poparcia dla powstającej nowej partii politycznej – Platformy Obywatelskiej RP. Datę tę przyjmuje się za datę założenia Platformy Obywatelskiej.
• 2 lutego – premiera filmu Egoiści.
• 3 lutego – założono Narodowy Instytut Fryderyka Chopina w Warszawie.
• 9 lutego – premiera filmu Reich w reżyserii Władysława Pasikowskiego.
• 11 lutego – zakończył się II Festiwal i Targi Erotyczne Eroticon 2001. Impreza odbywała się Warszawie w Centrum Targowym Mokotów.
• 23 lutego – ustanowiono Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją.
• 2 marca – premiera filmu Przedwiośnie.
• 3 marca – trzy kasjerki i ochroniarz zostali zastrzeleni podczas napadu na filię Kredyt Banku przy ul. Żelaznej w Warszawie.
• 18 marca – powstała komercyjna telewizja TV Puls.
• 22 marca – w Białymstoku powstał pierwszy Komitet Prawo i Sprawiedliwość.
• 23 marca – premiera filmu W pustyni i w puszczy.
• 30 marca – odbyło się 1000. notowanie Listy Przebojów Programu Trzeciego.
• 1 kwietnia – Polska stała się stroną Konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych.
• 12 kwietnia:
  • została uchwalona ordynacja wyborcza do Sejmu i Senatu.
  • w Warszawie został zastrzelony były minister sportu Jacek Dębski.
• 21 kwietnia – z połączenia Stronnictwa Narodowego i Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego powstała nowa partia polityczna pod nazwą Liga Polskich Rodzin.
• 1 maja – w Warszawie odbyła się Parada Równości, pierwsza w Polsce parada lesbijek i gejów.
• 11 maja – oddano do użytku dwie stacje warszawskiego metra – A14 Świętokrzyska i A 15 Ratusz.
• 12 maja – odsłonięto pomnik Piotra Skargi w Krakowie.
• 19 maja – została uruchomiona Wigierska Kolej Wąskotorowa.
• 24 maja:
  • odsłonięto Pomnik Ofiar Katynia w Katowicach.
  • rozpoczęła się 3-dniowa wizyta premiera Rosji Michaiła Kasjanowa.
• 26 maja – w Krakowie odsłonięto pomnik psa Dżoka.
• 30 maja:
  • założono polską partię polityczną Liga Polskich Rodzin.
  • odbyła się pierwsza gala finałowa konkursu Mistrz Mowy Polskiej.
• 13 czerwca – zarejestrowano Prawo i Sprawiedliwość.
• 15 czerwca:
  • wizyta prezydenta Stanów Zjednoczonych George W. Busha w Warszawie.
  • otwarty został polski serwis gier on-line Kurnik.pl.
• 17 czerwca – zakończyła się pierwsza polska edycja telewizyjnego reality show Big Brother.
• 27 czerwca – został zarejestrowany Ruch Autonomii Śląska.
• 1 lipca – utworzono Park Narodowy Ujście Warty.
• 9 lipca – w wyniku silnej ulewy przerwany został wał Kanału Raduni na Oruni w Gdańsku. Zalana została też część Wrzeszcza.
• 9 sierpnia – uruchomiono pierwszą polską telewizję informacyjną: TVN24.
• 24 sierpnia – premiera filmu Poranek kojota.
• 1 września:
  • założono Akademię Sztuk Pięknych w Katowicach.
  • powołanie w Polsce dwóch nowych Uniwersytetów: w Rzeszowie oraz Zielonej Górze.
  • na Stadionie Śląskim polscy piłkarze pokonali Norwegię 3:0 i awansowali do turnieju finałowego Mistrzostw Świata 2002.
• 11 września – założono stowarzyszenie Kampania Przeciw Homofobii.
• 14 września – premiera filmu Quo vadis.
• 18 września – uchwalono ustawy: kodeks morski i o podpisie elektronicznym.
• 23 września – wybory parlamentarne w Polsce wygrał SLD z 41% poparcia.
• 26 września – ruszyła polska wersja językowa Wikipedii, założona przez lekarza internistę Krzysztofa Jasiutowicza oraz fizyka Pawła Jochyma (zobacz szczegóły).
• 28 września – odbyła się premiera filmu Cześć Tereska.
• 29 września – w Warszawie odsłonięto pomnik Juliusza Słowackiego.
• 1 października:
  • oddano do użytku nowe skrzydło gmachu Biblioteki Jagiellońskiej.
  • utworzenie Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej.
• 19 października – po dymisji rządu Jerzego Buzka Leszek Miller został zaprzysiężony na premiera.
• 26 października:
  • rząd Leszka Millera otrzymał wotum zaufania.
  • ze swego domu w Drobinie został uprowadzony Krzysztof Olewnik.
• 9 listopada:
  • otwarto most wantowy im. Jana Pawła II w Gdańsku.
  • premiera filmu Wiedźmin.
• 21 listopada – w Bielsku-Białej otwarto centrum handlowe Sarni Stok.
• 22 listopada – Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski wydał, na wniosek Rady Ministrów, postanowienie o wysłaniu Polskiego Kontyngentu Wojskowego do Afganistanu.
• 26 listopada – w Łodzi ukończono malowanie największego w Europie murala przy Piotrkowskiej.
• 5 grudnia – Wyższa Szkoła Morska została przekształcona w Akademię Morską w Gdyni.
• 7 grudnia – premiera filmu Gulczas, a jak myślisz...
• 8 grudnia – w Krakowie otwarto Most Kotlarski.
• 9 grudnia – zlikwidowano KWK „1 Maja” w Wodzisławiu Śląskim.
• 15 grudnia – papież Jan Paweł II otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
• 31 grudnia – upadek miesięcznika komputerowego Secret Service.

Wydarzenia na świecie

• 1 stycznia do 30 czerwca Szwecja przewodziła w Radzie Unii Europejskiej oraz Radzie Europejskiej.
• 7 stycznia – John Kufuor został prezydentem Ghany.
• 9 stycznia – wystartował chiński bezzałogowy statek kosmiczny Shenzhou 2.
• 13 stycznia – w trzęsieniu ziemi w Salwadorze i Gwatemali zginęły 952 osoby, ponad 5 tys. zostało rannych.
• 15 stycznia – „narodziny” Wikipedii. Jimmy Wales i Larry Sanger założyli Wikipedię. Dzień 15 stycznia jest obchodzony jako Dzień Wikipedii (Powstała pierwsza Wikipedia w jęz. angielskim).
• 16 stycznia – został zamordowany prezydent Demokratycznej Republiki Konga Laurent-Désiré Kabila.
• 17 stycznia – premiera filmu Plotka w reżyserii Francisa Vebera.
• 20 stycznia:
  • George W. Bush został zaprzysiężony na 43. prezydenta Stanów Zjednoczonych.
  • oskarżony o korupcję prezydent Filipin Joseph Estrada zrezygnował ze stanowiska. Zastąpiła go dotychczasowa wiceprezydent Gloria Macapagal-Arroyo.
• 21 stycznia – w elektrowni wodnej na zaporze Itaipu doszło do niegroźnej awarii i wstrzymania wytwarzania prądu.
• 25 stycznia:
  • Armenia została członkiem Rady Europy.
  • w katastrofie 50-letniego samolotu Douglas DC-3 pod Ciudad Bolívar w Wenezueli zginęły 24 osoby.
• 26 stycznia:
  • Joseph Kabila został prezydentem Demokratycznej Republiki Konga.
  • trzęsienie ziemi w indyjskim stanie Gujarat i wschodnim Pakistanie spowodowało śmierć ponad 20 tys. osób.
• 29 stycznia – chilijski dyktator Augusto Pinochet został oskarżony o zbrodnie dokonane podczas swoich rządów i osadzony w areszcie domowym.
• 31 stycznia – agent libijskiego wywiadu Abdelbaset Ali Mohmed Al Megrahi został skazany na dożywotnie pozbawienie wolności za podłożenie bomby w samolocie Boeing 747, który eksplodował nad Lockerbie.
• 5 lutego – 15 osób zostało rannych w zamachu bombowym w moskiewskim metrze.
• 6 lutego:
  • Ariel Szaron pokonał Ehuda Baraka w bezpośrednich wyborach premiera w Izraelu.
  • prom pasażerski Gulangyu jako pierwsza jednostka z kontynentu od czasu podziału Chin przypłynął do portu na Tajwanie.
  • papież Jan Paweł II ustanowił św. Izydora z Sewilli patronem internautów i informatyków.
• 9 lutego:
  • 9 osób zginęło, gdy okręt podwodny USS Greeneville staranował japoński kuter rybacki u wybrzeży Hawajów.
  • Thaksin Shinawatra został premierem Tajlandii.
• 12 lutego – amerykańska sonda kosmiczna NEAR Shoemaker wylądowała na planetoidzie Eros.
• 13 lutego – w trzęsieniu ziemi o sile 6,6 stopnia w skali Richtera, które nawiedziło Salwador, zginęło około 400 osób.
• 15 i 16 lutego – publikacja wyników sekwencjonowania ludzkiego genomu.
• 18 lutego – funkcjonariusz FBI Robert Hanssen został aresztowany pod zarzutem szpiegostwa na rzecz ZSRR i Rosji.
• 26 lutego – podpisano traktat nicejski.
• 28 lutego – trzęsienie ziemi o sile 6,8 stopnia w skali Richtera z epicentrum koło Olympii, stolicy stanu Waszyngton. Około 400 osób zostało rannych.
• 2 marca:
  • Jean Marie Cheréstal został premierem Haiti.
  • premiera filmu Mexican.
• 4 marca:
  • 59 osób zginęło w północnej Portugalii po zawaleniu się mostu nad rzeką Duero.
  • Prawdziwa IRA dokonała zamachu bombowego na londyńską siedzibę BBC.
  • Szwajcarzy nie wyrazili zgody w referendum na wstąpienie kraju do UE.
  • zwodowano lotniskowiec USS Ronald Reagan.
• 7 marca – Ariel Szaron został premierem Izraela.
• 8 marca:
  • na pokładzie wahadłowca Discovery przybyła na Międzynarodową Stację Kosmiczną druga stała załoga.
  • Talibowie zniszczyli posągi Buddy w Bamianie w Afganistanie.
• 9 marca – w Niemczech Bernd Jürgen Armando Brandes został na własne życzenie zjedzony przez Armina Meiwesa.
• 15 marca – 3 czeczeńscy porywacze po starcie ze Stambułu przejęli kontrolę nad lecącym do Moskwy rosyjskim samolotem linii Vnukowo Airlines ze 162 pasażerami i 12 członkami załogi i skierowali go do Medyny, gdzie następnego dnia został odbity przez saudyjskie siły bezpieczeństwa.
• 22 marca – Pedro Pires został prezydentem Republiki Zielonego Przylądka.
• 23 marca – o godz. 6:29 rosyjska stacja kosmiczna Mir została zdeorbitowana i spłonęła w ziemskiej atmosferze nad Pacyfikiem.
• 24 marca – 21 osób zginęło, a ponad 100 zostało rannych w eksplozjach trzech samochodów-pułapek w południoworosyjskich miastach Mineralne Wody, Jessentuki i Adyge-Chabl.
• 25 marca:
  • Dania, Finlandia, Szwecja oraz należące do Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) Islandia i Norwegia przystąpiły do Układu z Schengen.
  • odbyła się 73. ceremonia wręczenia Oscarów.
• 28 marca – w Albanii ukazało się pierwsze wydanie dziennika Korrieri.
• 30 marca – holenderski następca tronu książę Wilhelm Aleksander i Argentynka Máxima Zorreguieta ogłosili swoje zaręczyny.
• 31 marca – Abd al-Kadir Badżamal został premierem Jemenu.
• 1 kwietnia:
  • w Holandii zalegalizowano małżeństwa osób tej samej płci.
  • były prezydent Jugosławii Slobodan Milošević został aresztowany w swym domu w Belgradzie pod zarzutem nadużycia władzy.
  • amerykański samolot szpiegowski EP-3 po kolizji z chińskim myśliwcem został zmuszony do awaryjnego lądowania na terytorium Chin. 24-osobową załogę zwolniono po 12 dniach.
• 2 kwietnia – zarejestrowano największy od 25 lat rozbłysk słoneczny.
• 4 kwietnia – Vladimir Voronin został prezydentem Mołdawii.
• 5 kwietnia – Otmar Hasler został premierem Liechtensteinu.
• 6 kwietnia – w podstawowym składzie Energie Cottbus (w meczu z VfL Wolfsburg) po raz pierwszy w historii niemieckiej piłkarskiej Bundesligi wystąpiło 11 obcokrajowców.
• 7 kwietnia – NASA: rozpoczęła się misja sondy Mars Odyssey.
• 8 kwietnia – w I turze wyborów prezydenckich w Peru zwyciężył Alejandro Toledo przed Alanem Pérezem.
• 9 kwietnia:
  • American Airlines wykupiły majątek 75-letnich Trans World Airlines.
  • zainaugurował działalność Komitet Wojskowy Unii Europejskiej (EUMC).
• 13 kwietnia – premiera filmu Dziennik Bridget Jones.
• 18 kwietnia – zamordowanie przez policję 18-letniego ucznia Massinissa Guermaha w Kabylii dało początek tzw. „czarnej wiośnie” w Algierii.
• 19 kwietnia – rozpoczęła się misja STS-100 wahadłowca Endeavour.
• 22 kwietnia:
  • Strasburg: podpisano Kartę Ekumeniczną regulującą współpracę europejskich Kościołów chrześcijańskich.
  • premiera filmu animowanego Shrek.
• 26 kwietnia – Jun’ichirō Koizumi został premierem Japonii.
• 28 kwietnia – amerykański miliarder Dennis Tito został pierwszym turystą kosmicznym jako członek załogi statku Sojuz TM-32.
• 29 kwietnia:
  • powstała albańska konserwatywna partia polityczna Sojusz dla Przyszłości Kosowa (AAK).
  • w Wielkiej Brytanii przeprowadzono ogólnokrajowy spis statystyczny.
• 4 maja – otwarto nowy budynek Milwaukee Art Museum, zaprojektowany przez hiszpańskiego architekta Santiago Calatravę Vallsa.
• 6 maja – Jan Paweł II jako pierwszy papież oficjalnie odwiedził meczet: był to Meczet Umajjadów, miejsce przechowywania relikwii Jana Chrzciciela.
• 7 maja:
  • kubański przywódca Fidel Castro przybył z pierwszą wizytą do Iranu.
  • Ronnie Biggs, jeden ze sprawców „napadu stulecia” z 1963 roku, powrócił dobrowolnie z Brazylii do Wielkiej Brytanii, gdzie został natychmiast osadzony w więzieniu.
• 9 maja – Ghana: 126 osób zginęło na Accra Sports Stadium po wybuchu paniki wywołanej użyciem gazów łzawiących przez policję.
• 13 maja – centroprawicowa koalicja Dom Wolności wygrała wybory parlamentarne we Włoszech.
• 15 maja – został wystrzelony satelita telekomunikacyjny Intelsat 10.
• 19 maja – na Cyprze odbyły się wybory parlamentarne.
• 20 maja – urzędujący prezydent Czadu Idriss Déby został wybrany na kolejną kadencję.
• 21 maja – chorwacki generał Ante Gotovina został oskarżony przez Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii o zbrodnie przeciwko ludzkości i zbrodnie wojenne.
• 24 maja – w wyniku zerwania się podłogi podczas uroczystości weselnej w Jerozolimie 23 osoby zginęły, a ponad 300 zostało rannych.
• 29 maja – Anatolij Kinach został premierem Ukrainy.
• 1 czerwca:
  • 21 osób zginęło w dokonanym przez Hamas samobójczym zamachu bombowym na dyskotekę w Tel Awiwie.
  • masakra rodziny królewskiej w Nepalu, dokonana przez następcę tronu księcia Dipendrę.
• 3 czerwca:
  • Alejandro Toledo wygrał w II turze wybory prezydenckie w Peru.
  • otwarto stadion Sapporo Dome (Japonia).
• 4 czerwca:
  • Gyanendra został ostatnim królem Nepalu.
  • tymczasowy prezydent Peru Valentín Paniagua powołał Komisję Prawdy i Pojednania, mającą zbadać nadużycia władzy podczas rządów obalonego prezydenta Alberto Fujimoriego.
• 7 czerwca:
  • Irlandczycy odrzucili w referendum Traktat nicejski.
  • Partia Pracy Tony’ego Blaira odniosła zdecydowane zwycięstwo w wyborach powszechnych w Wielkiej Brytanii.
• 8 czerwca – urzędujący prezydent Iranu Mohammad Chatami został wybrany na II kadencję.
• 10 czerwca:
  • papież Jan Paweł II kanonizował libańską zakonnicę Rafkę Chobok Ar-Rejes.
  • urzędujący burmistrz Berlina Klaus Wowereit przed wyborem go na to stanowisko publicznie stwierdził „Jestem gejem i tak jest dobrze.”
• 11 czerwca:
  • we Włoszech powstał drugi rząd Silvia Berlusconiego.
  • Timothy McVeigh został stracony za dokonanie zamachu bombowego na budynek federalny w Oklahoma City w 1995 roku.
• 15 czerwca:
  • powstała Szanghajska Organizacja Współpracy.
  • otwarto drogowy Tunel Folgefonn w Norwegii (długość 11 km 150 m).
• 20 czerwca – Pervez Musharraf został prezydentem Pakistanu.
• 21 czerwca:
  • zakończono produkcję modelu Škoda Felicia.
  • australijski pociąg towarowy kompanii BHP Iron Ore ustanowił rekord długości składu (7353 m).
  • całkowite zaćmienie Słońca widoczne na Atlantyku, w południowej Afryce i na Oceanie Indyjskim.
• 23 czerwca – papież Jan Paweł II rozpoczął wizytę na Ukrainie.
• 28 czerwca – były prezydent Serbii i Jugosławii Slobodan Milošević został przekazany przez władze serbskie przed Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii w Hadze.
• 29 czerwca – zlikwidowano należącą do koncernu Chrysler markę samochodową Plymouth.
• 1 lipca do 31 grudnia – Belgia przewodziła w Radzie Unii Europejskiej oraz Radzie Europejskiej.
• 4 lipca – 145 osób zginęło w katastrofie Tu-154 w Irkucku.
• 13 lipca – Moskwa: MKOL dokonał wyboru Pekinu na gospodarza XXIX Letnich Igrzysk Olimpijskich w 2008 roku.
• 16 lipca – w katastrofie górniczej w południowych Chinach zginęło ponad 200 osób.
• 20 lipca – W Genui podczas szczytu G8 doszło do zamieszek, w wyniku których śmierć poniosła 1 osoba.
• 22 lipca – uchylono obowiązujący od 1968 roku artykuł 200 rumuńskiego kodeksu karnego, który penalizował kontakty homoseksualne.
• 23 lipca – Abdurrahman Wahid został usunięty przez parlament z funkcji prezydenta Indonezji. Zastąpiła go wiceprezydent Megawati Soekarnoputri.
• 24 lipca:
  • zdetronizowany w dzieciństwie car Bułgarii Symeon II objął urząd premiera.
  • w wyniku ataku Tamilskich Tygrysów na port lotniczy Kolombo i przyległą bazę wojskową zginęło 14 rebeliantów i 7 żołnierzy, zniszczonych lub uszkodzonych zostało kilkanaście samolotów.
• 3 sierpnia – w Londynie 7 osób zostało rannych w wybuchu bomby podłożonej przez Real IRA.
• 8 sierpnia – została wystrzelona sonda Genesis, mającą zebrać i dostarczyć na Ziemię próbki wiatru słonecznego.
• 9 sierpnia – w samobójczym zamachu bombowym członka Hamasu na pizzerię w Jerozolimie zginęło 15 osób, 130 zostało rannych.
• 10 sierpnia – w stolicy Angoli Luandzie, w ataku rebeliantów z UNITA na pociąg z uchodźcami zginęły 252 osoby.
• 24 sierpnia – kanadyjski Airbus A330 wylądował awaryjnie na Azorach po utracie paliwa i wyłączeniu się silników.
• 25 sierpnia – norweski następca tronu książę Haakon poślubił Mette-Marit Tjessem Høiby.
• 26 sierpnia – sześć osób zginęło w pożarze balonu we francuskiej Sabaudii.
• 9 września:
  • otwarto Muzeum Żydowskie w Berlinie.
  • Aleksandr Łukaszenka wygrał ponownie wybory prezydenckie na Białorusi.
  • wojskowy dowódca afgańskiego Sojuszu Północnego, Ahmad Szah Masud, zginął w zamachu bombowym dokonanym przez dwóch Arabów udających dziennikarzy.
• 10 września – wybory parlamentarne w Norwegii.
• 11 września – zamach na World Trade Center i Pentagon: w USA przeprowadzono atak terrorystyczny na bliźniacze wieże World Trade Center i budynek Departamentu obrony Pentagon.
• 12 września – po atakach terrorystycznych na USA, po raz pierwszy w historii uruchomiono procedury związane z tzw. Artykułem Piątym, który mówi, że atak na dowolne państwo należące do NATO, jest atakiem na cały Sojusz.
• 20 września – w przemówieniu w Kongresie USA prezydent George W. Bush zadeklarował wojnę z terroryzmem.
• 21 września – eksplozja w zakładzie chemicznym w Tuluzie we Francji – 30 osób zostało zabitych, a przeszło 2200 odniosło rany.
• 26 września – po raz pierwszy obchodzono Europejski Dzień Języków – międzynarodowe święto, ustanowione z inicjatywy Rady Europy
• 27 września – w budynku parlamentu szwajcarskiego kantonu Zug szaleniec Friedrich Leibacher zastrzelił 14 lokalnych polityków, zranił 18 osób, po czym popełnił samobójstwo.
• 4 października – rosyjski samolot Tupolew TU-154 rozbił się na Morzu Czarnym po trafieniu go ukraińską rakietą. Zginęło 78 osób.
• 5 października – na Florydzie zmarł fotoedytor tabloidu Sun, pierwsza z 5 śmiertelnych ofiar zarażonych bakteriami wąglika, rozsyłanych drogą pocztową do instytucji publicznych po zamachach z 11 września.
• 7 października – początek interwencji amerykańskiej w Afganistanie, w celu obalenia rządów talibów i schwytania bin Ladena.
• 8 października:
  • Arnold Rüütel został prezydentem Estonii.
  • Girma Woldegiorgis został prezydentem Etiopii.
  • katastrofa lotnicza w Mediolanie: 118 osób zginęło, a 4 na ziemi zostały ranne po zderzeniu krótko po starcie samolotu MD-82 z awionetką.
  • wszystkie 9 osób na pokładzie zginęło w zestrzelonym nad wąwozem Kodori w Abchazji helikopterem ONZ-owskiej misji obserwacyjnej UNOMIG.
• 10 października – prezydent USA George W. Bush zaprezentował listę 22 najgroźniejszych terrorystów według rządu amerykańskiego.
• 17 października – palestyńscy terroryści zastrzelili w Jerozolimie emerytowanego izraelskiego generała Rechawama Ze’ewiego, przywódcę prawicowej partii Moledet.
• 23 października – premiera iPoda.
• 24 października – 11 osób zginęło w tunelu drogowym św. Gotarda w Szwajcarii, w wyniku pożaru powstałego po zderzeniu dwóch samochodów ciężarowych.
• 25 października:
  • wydano Microsoft Windows XP.
  • została przyjęta flaga Rwandy.
• 26 października – uchwalono USA PATRIOT Act.
• 30 października – Michael Jackson wydał swój dziesiąty album Invicible.
• 6 listopada – telewizja FOX wyemitowała premierowy odcinek serialu 24 godziny.
• 7 listopada – odbył się ostatni rejs samolotu belgijskich linii Sabena.
• 8 listopada – w Wietnamie utworzono Park Narodowy Pu Mat.
• 12 listopada – Airbus A300 linii lotniczych American Airlines rozbił się po starcie z lotniska im. Johna F. Kennedy’ego w Nowym Jorku. Zginęło 260 pasażerów i członków załogi, którzy byli na pokładzie.
• 13 listopada – obalenie rządów talibów w Afganistanie. Wojska Sojuszu Północnego zajęły Kabul.
• 18 listopada – Georgi Pyrwanow wygrał w drugiej turze wybory prezydenckie w Bułgarii.
• 22 listopada – parlament Turcji uchwalił nowy kodeks cywilny zrównujący status kobiet i mężczyzn.
• 24 listopada:
  • w Singapurze wprowadzono nowy podział administracyjny.
  • w Szwajcarii w katastrofie samolotu pasażerskiego Avro RJ100 zginęły 24 spośród 33 osób znajdujących się na pokładzie, w tym piosenkarka Melanie Thornton.
• 25 listopada:
  • interwencja NATO w Afganistanie: wybuchł bunt talibskich więźniów w forcie Qala-e-Jangi.
  • Maria Krescencja Höss została kanonizowana w Watykanie przez Jana Pawła II.
• 27 listopada:
  • Anders Fogh Rasmussen został premierem Danii.
  • Kosmiczny Teleskop Hubble’a dokonał pierwszego pomiaru widma światła planety pozasłonecznej, wykrywając obecność sodu w atmosferze planety HD 209458 b (Ozyrys).
• 30 listopada – w Renton w stanie Waszyngton został aresztowany seryjny morderca kilkudziesięciu prostytutek Gary Ridgway („Morderca znad Green River”).
• 1 grudnia – odbył się ostatni lot amerykańskich Trans World Airlines.
• 2 grudnia – amerykańska korporacja Enron ogłosiła bankructwo.
• 5 grudnia – rozpoczęła się misja STS-108 wahadłowca Endeavour.
• 6 grudnia – kanadyjska prowincja Nowa Fundlandia oficjalnie zmieniła nazwę na Nowa Fundlandia i Labrador.
• 11 grudnia – Chiny wstąpiły do Światowej Organizacji Handlu (WTO).
• 12 grudnia – II Intifada: w palestyńskim ataku granatami na autobus na Zachodnim Brzegu Jordanu zginęło 10 Izraelczyków, a 30 osób zostało rannych.
• 13 grudnia:
  • uzbrojona grupa islamistów zaatakowała parlament w Delhi. Indie oskarżyły o zamach Pakistan.
  • premiera filmu Piękny umysł.
• 14 grudnia:
  • obrączkowe zaćmienie Słońca widoczne w Ameryce Północnej i Środkowej.
  • premiera filmu Czasem słońce, czasem deszcz.
• 15 grudnia – krzywa wieża w Pizie została ponownie udostępniona do zwiedzania, po trwających 11 lat pracach zabezpieczających przed jej runięciem.
• 17 grudnia – interwencja NATO w Afganistanie: wojska koalicji antytalibskiej odniosły zwycięstwo w bitwie o Tora Bora.
• 18 grudnia – NASA ukończyła misję sondy kosmicznej Deep Space 1.
• 19 grudnia:
  • Tosontsengel (Mongolia): zanotowano rekordowo wysokie ciśnienie atmosferyczne – 1086 hPa.
  • na ekrany kin weszła ekranizacja Drużyny Pierścienia w reżyserii Petera Jacksona.
• 22 grudnia:
  • Hamid Karzaj został tymczasowym szefem rządu Afganistanu.
  • w lecącym z Paryża do Miami samolocie American Airlines został obezwładniony przez współpasażerów brytyjski muzułmanin Richard Reid, który usiłował zdetonować ładunek wybuchowy ukryty w bucie.
  • w Teksasie urodziła się pierwsza sklonowana kotka o imieniu CC.
• 25 grudnia:
  • wojna domowa w Burundi: około 500 rebeliantów Hutu zginęło w starciu z bojówkami Tutsi.
  • wybuchł pożar buszu w Nowej Południowej Walii.
• 29 grudnia – 291 osób zginęło w wyniku pożaru centrum handlowego Mesa Redonda w Limie.

Wydarzenia sportowe

• 6 stycznia – Adam Małysz wygrał 49. Turniej Czterech Skoczni.
• 21 stycznia – Niemka Jutta Kleinschmidt jako pierwsza kobieta wygrała Rajd Dakar w kategorii samochodów.
• 23 lutego – Adam Małysz zdobył złoty medal Mistrzostw Świata w Lahti.
• 18 marca – Adam Małysz zdobył kryształową kulę za zwycięstwo w Pucharze Świata w skokach narciarskich w sezonie 2000/2001 jako pierwszy Polak w historii.
• 11 kwietnia:
  • w meczu eliminacyjnym do Mistrzostw Świata Australia pokonała Samoa Amerykańskie 31:0, odnosząc najwyższe zwycięstwo w historii międzypaństwowych meczów piłkarskich.
  • australijski napastnik Archie Thompson pobił rekord świata w ilości bramek strzelonych w jednym meczu piłkarskim. Australia pokonała Samoa Amerykańskie 31:0, Thompson strzelił 13 goli.
• 12 maja – w Osace, płotkarz Marek Plawgo ustanowił rekord Polski w biegu na 400 m ppł. wynikiem 48,16 s.
• 23 maja – w meczu finałowym piłkarskiej Ligi Mistrzów Bayern Monachium pokonał w rzutach karnych Valencię (1:1, 5:4).
• 27 maja – na mityngu w austriackim Götzis reprezentant Czech Roman Šebrle ustanowił rekord świata w dziesięcioboju (9026 pkt).
• 28 czerwca – w drugim meczu finałowego dwumeczu Copa Libertadores w piłce nożnej piłkarze Cruz Azul ulegli Boca Juniors. O zwycięstwie rozstrzygnęły rzuty karne (0:1, 1:0, 1:3).
• 9 lipca – w Nicei, Justyna Bąk ustanowiła rekord świata w biegu na 3000 m z przeszk. wynikiem 9.25,31 s.
• 17 sierpnia – w Zurychu, Paweł Czapiewski ustanowił rekord Polski w biegu na 800 m wynikiem 1.43,22 s.
• 23 sierpnia – w Brukseli, Brahim Boulami ustanowił rekord świata w biegu na 3000 m z przeszkodami wynikiem 7.55,28 s.
• 1 września – polscy piłkarze po 16 latach przerwy awansowali do Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej Korea-Japonia 2002, wygrywając w meczu z Norwegami 3:0.
• 14 października – Michael Schumacher zdobywa swój 4 tytuł Mistrza Świata Formuły 1
• 25 listopada – Richard Burns zostaje rajdowym mistrzem świata.
• John Cena debiutuje w WWE
• Dale Earnhardt ginie w wypadku na ostatnim okrążeniu Daytona 500

Urodzili się

• 1 stycznia – Angourie Rice, australijska aktorka
• 2 stycznia:
  • Wakaba Higuchi, japońska łyżwiarka figurowa
  • Mateusz Młyński, polski piłkarz
• 3 stycznia:
  • Deni Avdija, izraelski koszykarz, posiadający także serbskie obywatelstwo
  • Błażej Kulikowski, polski koszykarz
• 4 stycznia – Gabriela Nowak-Skyrpan, polska piosenkarka, kompozytorka i autorka tekstów
• 5 stycznia – Anthony Ponomarenko, amerykański łyżwiarz figurowy
• 6 stycznia – Kenyon Martin Jr, amerykański koszykarz
• 9 stycznia:
  • Rodrygo Goes, brazylijski piłkarz
  • Zeke Nnaji, amerykański koszykarz
• 10 stycznia – Santi Aldama, hiszpański koszykarz
• 21 stycznia:
  • Jackson Brundage, amerykański aktor
  • Anastazja Tichonowa, rosyjska tenisistka
• 23 stycznia – Olga Danilović, serbska tenisistka
• 24 stycznia – Maja Jarosińska, polska strzelczyni sportowa
• 25 stycznia – Elisabetta Cocciaretto, włoska tenisistka
• 26 stycznia – Isaac Okoro, amerykański koszykarz, nigeryjskiego pochodzenia
• 28 stycznia – Gabriela Orvošová, czeska siatkarka
• 30 stycznia – Walentina Sdierżykowa, kazachska skoczkini narciarska
• 31 stycznia – Michał Olejniczak, polski piłkarz ręczny
• 3 lutego:
  • Tre Mann, amerykański koszykarz
  • Benjamin Didier-Urbaniak, polski koszykarz
• 4 lutego – Indy Baijens, holenderska siatkarka
• 7 lutego – R.J. Hampton, amerykański koszykarz
• 16 lutego – Yuki Naito, japońska tenisistka
• 18 lutego - Lucía Yépez, ekwadorska zapaśniczka
• 19 lutego:
  • Mateusz Kaszowski, polski koszykarz
  • David Mazouz, amerykański aktor
  • Lee Kang-in, południowokoreański piłkarz
• 22 lutego – Abigail Strate, kanadyjska skoczkini narciarska
• 24 lutego – Ramona Marquez, angielska aktorka dziecięca pochodzenia hiszpańskiego
• 25 lutego – Vernon Carey, amerykański koszykarz
• 26 lutego – David Johnson, amerykański koszykarz
• 2 marca – Žak Mogel, słoweński skoczek narciarski
• 4 marca – Freya Anderson, angielska pływaczka
• 6 marca:
  • Zoi Sadowski-Synnott, nowozelandzka snowboardzistka
  • Aryana Engineer, kanadyjska aktorka dziecięca
• 8 marca – Oliwia Rzepiel, polska łyżwiarka figurowa
• 10 marca:
  • Charles De Ketelaere, belgijski piłkarz
  • Abigail Forbes, amerykańska tenisistka
• 12 marca – Alan Szczotka, polski żużlowiec
• 14 marca – Nico Mannion, włoski koszykarz, posiadający amerykańskie obywatelstwo
• 17 marca – Pietro Pellegri, włoski piłkarz
• 19 marca – Sebastian Rompa, polski koszykarz
• 23 marca - Anna Hall, amerykańska lekkoatletka, wieloboistka
• 24 marca:
  • Clara Burel, francuska tenisistka
  • Faustyna Kotłowska, polska lekkoatletka, miotaczka
  • Adrienn Nagy, węgierska tenisistka
  • William Saliba, francuski piłkarz pochodzenia kameruńskiego
• 27 marca – Sommer Gendron, kanadyjska snowboardzistka
• 28 marca – Wang Xiyu, chińska tenisistka
• 30 marca – Anastasija Potapowa, rosyjska tenisistka
• 31 marca – James Wiseman, amerykański koszykarz
• 1 kwietnia:
  • Fatin Ramadan Szamandi Ahmad, egipska zapaśniczka
  • Linda Machuca, argentyńska zapaśniczka
  • Julian Von Moos, szwajcarski piłkarz
• 6 kwietnia – Kira Lewis, amerykański koszykarz
• 8 kwietnia – Laura Hérin, kubańska zapaśniczka
• 9 kwietnia – Brooke Raboutou, amerykańska wspinaczka sportowa
• 11 kwietnia – Simon Sohm, szwajcarski piłkarz pochodzenia nigeryjskiego
• 12 kwietnia – Anna Twardosz, polska skoczkini narciarska
• 20 kwietnia – Pia Skrzyszowska, polska lekkoatletka, sprinterka i płotkarka
• 25 kwietnia – Thomas Van den Keybus, belgijski piłkarz
• 6 maja:
  • Dominik Piła, polski piłkarz
  • Lučka Rakovec, słoweńska wspinaczka sportowa
• 9 maja – Artur Sikorski, polski piosenkarz
• 17 maja – Julia Chochół, polska gimnastyczka
• 18 maja – Emma Navarro, amerykańska tenisistka
• 19 maja - Elizabeth Mandlik, amerykańska tenisistka
• 20 maja – Aguibou Camara, gwinejski piłkarz
• 22 maja:
  • Isaiah Stewart, amerykański koszykarz, jamajskiego pochodzenia
  • Jakub Sadowski, polski koszykarz
  • Joshua Zirkzee, holenderski piłkarz nigeryjskiego pochodzenia
• 31 maja – Iga Świątek, polska tenisistka
• 1 czerwca – Paulina Damaske, polska siatkarka
• 3 czerwca – Jalen Suggs, amerykański koszykarz
• 9 czerwca – Jahmi’us Ramsey, amerykański koszykarz
• 11 czerwca – Sharife Cooper, amerykański koszykarz
• 12 czerwca – Théo Maledon, francuski koszykarz
• 18 czerwca – Evan Mobley, amerykański koszykarz
• 22 czerwca – Julia Piotrowska, polska strzelczyni sportowa
• 29 czerwca – Justin Champagnie, amerykański koszykarz
• 8 lipca:
  • Szymon Czyż, polski piłkarz
  • Riele Downs, kanadyjska aktorka pochodzenia jamajskiego
  • Evelyn Walsh, kanadyjska łyżwiarka figurowa
• 10 lipca – Isabela Moner, amerykańska aktorka i piosenkarka
• 27 lipca – Killian Hayes, francusko−amerykański koszykarz
• 29 lipca – Julia Szczurowska, polska siatkarka
• 1 sierpnia – Scottie Barnes, amerykański koszykarz
• 5 sierpnia:
  • Anthony Edwards, amerykański koszykarz
  • Kornelia Fiedkiewicz, polska pływaczka
  • Anshu Malik, indyjska zapaśniczka
  • J.J. Totah, amerykańska aktorka, komik, wokalistka
• 8 sierpnia – Anna Kowalska, polska zawodniczka karate
• 11 sierpnia - Moyuka Uchijima, japońska tenisistka
• 13 sierpnia – Julian Araujo, amerykański piłkarz pochodzenia meksykańskiego
• 16 sierpnia:
  • Willem Geubbels, francuski piłkarz
  • Jakub Greguła, polski kierowca rajdowy
  • Jannik Sinner, włoski tenisista
• 19 sierpnia – Awak Kuier, fińska koszykarka, południowosudańskiego pochodzenia, posiadająca także egipskie obywatelstwo
• 22 sierpnia – LaMelo Ball, amerykański koszykarz
• 26 sierpnia – Patrick Williams, amerykański koszykarz
• 27 sierpnia – Franz Wagner, niemiecki koszykarz
• 28 sierpnia – Kamilla Rakhimova, rosyjska tenisistka
• 30 sierpnia – Chloe Beck, amerykańska tenisistka
• 31 sierpnia – Amanda Anisimova, amerykańska tenisistka
• 1 września:
  • Alicja Śliwicka, polska szachistka
  • Greg Brown, amerykański koszykarz
• 2 września – Yaprak Erkek, turecka siatkarka
• 10 września – Ajna Késely, węgierska pływaczka
• 12 września – Ziaire Williams, amerykański koszykarz
• 15 września – Aleksandra Wsołek, polska lekkoatletka, sprinterka
• 17 września – Elena Gaskell, kanadyjska narciarka dowolna
• 19 września – Jarosława Mahuczich, ukraińska lekkoatletka, skoczkini wzwyż
• 26 września – Wang Xinyu, chińska tenisistka
• 4 października:
  • Konrad Matuszewski, polski piłkarz
  • Arthur Zagre, francuski piłkarz pochodzenia burkińakiego
• 11 października – Maja Chwalińska, polska tenisistka
• 13 października – Cameron Thomas, amerykański koszykarz
• 14 października – Rowan Blanchard, amerykańska aktorka
• 17 października – Isaiah Todd, amerykański koszykarz
• 19 października – Art Parkinson, irlandzki aktor
• 25 października – Elżbieta, księżna Brabancji, córka króla Belgów Filipa I Koburga; pierwsza w linii sukcesji do tronu Belgii
• 27 października – Aleksandra Formella, polska lekkoatletka, sprinterka
• 28 października - Sonay Kartal, brytyjska tenisistka
• 2 listopada – Hu Jingtao, chiński skoczek narciarski
• 6 listopada – Day’Ron Sharpe, amerykański koszykarz
• 7 listopada – Amybeth McNulty, irlandzko-kanadyjska aktorka
• 16 listopada - Mialitiana Clerc, madagaskarska narciarka alpejska
• 19 listopada:
  • Gracjan Kozak, polski lekkoatleta, dyskobol
  • Aleksandra Majewska, polska gimnastyczka
  • Monika Skinder, polska biegaczka narciarska
• 20 listopada – Catherine McNally, amerykańska tenisistka
• 21 listopada – Josephin Laue, niemiecka skoczkini narciarska, kombinatorka norweska
• 23 listopada:
  • Tess Ledeux, francuska narciarka dowolna
  • Nico Porteous, nowozelandzki narciarz dowolny
  • Miłosz Wałach, polski piłkarz ręczny, bramkarz
  • Mateusz Żukowski, polski piłkarz
• 25 listopada – Kamila Karpiel, polska skoczkini narciarska
• 26 listopada – Yuna Shiraiwa, japońska łyżwiarka figurowa
• 28 listopada – Brandon Boston, amerykański koszykarz
• 29 listopada – Weronika Szlagowska, polska siatkarka
• 1 grudnia:
  • Aiko, japońska księżniczka
  • Alice Robinson, nowozelandzka narciarka alpejska
• 3 grudnia – Lorette Charpy, francuska gimnastyczka
• 8 grudnia:
  • Nicole Konderla, polska skoczkini narciarska
  • Josh Christopher, amerykański koszykarz
• 11 grudnia – Armel Bella-Kotchap, niemiecki piłkarz pochodzenia kameruńskiego
• 14 grudnia:
  • Reira Iwabuchi, japońska snowboardzistka
  • Sofja Szewczenko, rosyjska łyżwiarka figurowa
• 18 grudnia:
  • Billie Eilish, amerykańska piosenkarka
  • Jalen Johnson, amerykański koszykarz
• 22 grudnia:
  • Aleksandra Barancewa, rosyjska skoczkini narciarska
  • María Camila Osorio Serrano, kolumbijska tenisistka
• 25 grudnia:
  • Mohamed Abdalla, egipski zapaśnik
  • Zofia Dudek, polska lekkoatletka, biegaczka długodystansowa
  • Aleksandra Kałucka, polska wspinaczka sportowa
  • Natalia Kałucka, polska wspinaczka sportowa
• 26 grudnia – Aleksej Pokuševski, serbski koszykarz, posiadający także greckie obywatelstwo
• 28 grudnia – Madison De La Garza, amerykańska aktorka
• 31 grudnia:
  • Magdalena Łuczak, polska narciarka alpejska, mistrzyni polski w slalomie w 2018 roku
  • Katie Volynets, amerykańska tenisistka

Zmarli

Zdarzenia astronomiczne

• 9 stycznia – zaćmienie Księżyca
• 21 czerwca – całkowite zaćmienie Słońca (Saros 127). Obejmowało południowy Atlantyk oraz południową część Afryki i skończyło się na Oceanie Indyjskim. Cień po raz pierwszy wyszedł na brzeg we wsi Sumbe w Angoli i opuścił Mozambik w nadmorskiej wsi Chinde^[1].
• 5 lipca – częściowe zaćmienie Księżyca
• 14 grudnia – obrączkowe zaćmienie Słońca (Saros 132). Pas zaćmienia obrączkowego dotyka po raz pierwszy Ziemi na środku Pacyfiku. W Honolulu było widoczne zaćmienie częściowe o fazie 0,842. W stolicy Kostaryki, San José, widoczne były perły Baily’ego^[1].
• 30 grudnia – półcieniowe zaćmienie Księżyca

Nagrody Nobla

• z fizyki – Eric Cornell, Wolfgang Ketterle, Carl Edwin Wieman
• z chemii – William Knowles, Ryōji Noyori, Barry Sharpless
• z medycyny – Leland H. Hartwell, R. Timothy Hunt, Paul M. Nurse
• z literatury – V.S. Naipaul
• nagroda pokojowa – Kofi Annan i ONZ
• z ekonomii – George Akerlof, Michael Spence, Joseph Stiglitz

Święta ruchome

• Tłusty czwartek: 22 lutego
• Ostatki: 27 lutego
• Popielec: 28 lutego
• Niedziela Palmowa: 8 kwietnia
• Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa: 8 kwietnia
• Wielki Czwartek: 12 kwietnia
• Wielki Piątek: 13 kwietnia
• Wielka Sobota: 14 kwietnia
• Wielkanoc: 15 kwietnia
• Poniedziałek Wielkanocny: 16 kwietnia
• Wniebowstąpienie Pańskie: 24 maja
• Zesłanie Ducha Świętego: 3 czerwca
• Boże Ciało: 14 czerwca

Zobacz też

Przypisy