2019 w polityce

Treść tego artykułu od 2020-07 należy opracować w taki sposób, aby nie uwypuklała nadmiernie polskiej specyfiki / aby nie zawężała się tylko do polskich warunków Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

◄◄ | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018

2019

2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2024 | ►►

Portal Polityka

Wydarzenia polityczne w 2019 roku.

Styczeń

• 1 stycznia:
  • w skład niestałych członków Rady Bezpieczeństwa ONZ weszły: Belgia, Dominikana, Gwinea Równikowa, Indonezja, Kuwejt, Niemcy, Peru, Polska, Południowa Afryka, Wybrzeże Kości Słoniowej^[1];
  • weszła w życie ustawa z dnia 21 listopada 2018 roku o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym, która uznaje kadencję Małgorzaty Gersdorf jako Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego za nieprzerwaną. Ustawa przywróciła także sędziów Sądu Najwyższego, których ustawa z 8 grudnia 2017 roku traktowała jak sędziów w stanie spoczynku, za sędziów w stanie czynnym^[2];
  • Rumunia objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej^[3];
  • Ueli Maurer objął urząd prezydenta Szwajcarii^[4].
• 3 stycznia – rozpoczęła się pierwsza powyborcza sesja 116. kongresu Stanów Zjednoczonych. Nową przewodniczącą Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych została Nancy Pelosi^[5].
• 4 stycznia – w Internecie zostały ujawnione prywatne dane dotyczące setek niemieckich polityków z wszystkich partii reprezentowanych w Bundestagu oprócz Alternatywy dla Niemiec^[6].
• 5 stycznia – w katedrze św. Jerzego patriarcha Konstantynopola Bartłomiej podpisał tomos stwierdzający autokefalię Kościoła Prawosławnego Ukrainy. Przed aktem podpisania odbyła się msza celebrowana przez Epifaniusza, w obecności prezydenta Ukrainy Petra Poroszenki, przewodniczącego parlamentu Andrijem Parubijem i byłego prezydenta Wiktora Juszczenki^[7].
• 6 stycznia – abdykował Muhammad V Faris Petra, król Malezji^[8].
• 7 stycznia – zmarł Mosze Arens, izraelski naukowiec, polityk i dyplomata, były minister spraw zagranicznych i minister obrony^[9].
• 10 stycznia – Nicolás Maduro został zaprzysiężony na drugą kadencję prezydenta Wenezueli. Uroczystość została zbojkotowana przez Stany Zjednoczone i Unię Europejską^[10].
• 13 stycznia – podczas XXVII finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w Gdańsku prezydent Gdańska Paweł Adamowicz został zaatakowany przez nożownika^[11].
• 14 stycznia – w wyniku ciężkich obrażeń zmarł prezydent Gdańska Paweł Adamowicz^[11].
• 15 stycznia – Izba Gmin odrzucił porozumienie w sprawie Brexitu, zawarte przez rząd Theresy May z Unią Europejską^[12].
• 23 stycznia:
  • nowym premierem Łotwy został Arturs Krišjānis Kariņš^[13];
  • Juan Guaidó ogłosił się tymczasowym prezydentem Wenezueli^[14].
• 24 stycznia – Félix Tshisekedi objął urząd prezydenta Demokratycznej Republiki Konga^[15].
• 29 stycznia – w „Gazecie Wyborczej” opublikowano stenogram nagrania rozmowy Jarosława Kaczyńskiego z austriackim biznesmenem Geraldem Birgfellnerem. Rozmowa dotyczyła planów budowy w Warszawie dwóch wieżowców przez powiązaną ze środowiskiem Kaczyńskiego spółkę Srebrna^[16][17].
• 31 stycznia – Juan Guaidó został uznały przez Parlament Europejski za tymczasowego prezydenta Wenezueli^[18].

Luty

• 3 lutego:
  • w Warszawie odbyła się konwencja założycielska partii Wiosna Roberta Biedronia^[19];
  • wybory prezydenckie w Salwadorze wygrał Nayib Bukele^[20].
• 7 lutego – zmarł Jan Olszewski, polski adwokat, działacz opozycji antykomunistycznej, premier Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1991–1992^[21].
• 11 lutego – zmarł Sibghatullah Modżaddedi, prezydent Afganistanu^[22].
• 12 lutego – Robert Gwiazdowski ogłosił powstanie ruchu Polska Fair Play^[23].
• 13–14 lutego – w Warszawie odbył się konferencja bliskowschodnia poświęcona Iranowi^[24].
• 17 lutego – protesty na Haiti. Głównym postulatem protestujących była dymisja prezydenta Jovenela Moïse^[25].
• 23 lutego – w wyborach prezydenckich w Nigerii Muhammadu Buhari został wybrany na drugą kadencję^[26].
• 24 lutego:
  • wybory parlamentarne w Mołdawii wygrała partia Partia Socjalistów Republiki Mołdawii^[27].
  • wybory prezydenckie w Senegalu zwyciężył Macky Sall^[28].

Marzec

• 3 marca – odbyły się przedterminowe wybory prezydenta Gdańska, które wygrała pełniąca obowiązki prezydenta Aleksandra Dulkiewicz, zdobywając 82,22% głosów^[29].
• 6 marca – będąca w fazie rejestracji partia posła Marka Jakubiaka „Federacja dla Rzeczypospolitej” dołączyła do koalicji Konfederacja KORWiN Braun Liroy Narodowcy^[30].
• 19 marca – prezydent Kazachstanu Nursułtan Nazarbajew ogłosił w orędziu telewizyjnym rezygnację ze sprawowania urzędu prezydenta po 28 latach władzy^[31][32].
• 31 marca – odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich na Ukrainie. Do drugiej tury przeszli Wołodymyr Zełenski oraz ubiegający się o reelekcję Petro Poroszenko^[33].

Kwiecień

• 2 kwietnia – w wyniku masowych protestów Abd al-Aziz Buteflika rezygnuje ze sprawowania urzędu prezydenta Algierii^[34].
• 8 kwietnia – w polskich szkołach rozpoczął się strajk nauczycieli^[35].
• 9 kwietnia – w Izraelu odbyły się wybory parlamentarne do Knesetu XXI kadencji, które wygrała partia Likud obecnego premiera Binjamina Netanjahu^[36].
• 11 kwietnia – Siły Zbrojne Sudanu pod dowództwem gen. Ahmeda Awada Ibn Aufa przeprowadziły udany zamach stanu, wskutek którego doszło do rozwiązania rządu i parlamentu oraz odsunięcia od władzy prezydenta Umara al-Baszira. Wprowadzony został również trzymiesięczny stan wyjątkowy oraz doszło do zawieszenia obowiązywania konstytucji^[37].
• 17 kwietnia – wybory parlamentarne oraz prezydenckie w Indonezji^[38].
• 18 kwietnia – w związku z masakrą 160 przedstawicieli ludu Peulh premier Mali Soumeylou Boubèye Maïga złożył na ręce prezydenta Ibrahima Boubacara Keïty dymisję, która została przezeń przyjęta^[39].
• 21 kwietnia – w drugiej turze wyborów prezydenckich na Ukrainie wygrał Wołodymyr Zełenski, zdobywając 73,19% głosów^[40].
• 28 kwietnia – przedterminowe wybory parlamentarne w Hiszpanii^[41].

Maj

• 1 maja – po abdykacji Akihito, jego syn Naruhito został nowym cesarzem Japonii.
• 12 maja – pierwsza tura wyborów prezydenckich na Litwie^[42].
• 26 maja – PiS zdobyło najwięcej głosów w Wyborach do Parlamentu Europejskiego w Polsce w 2019 roku, drugie miejsce zajęła proeuropejska^[43] Koalicja Europejska, a trzecie socjaldemokratyczna^[44] Wiosna, inne bloki wyborcze nie przekroczyły progu 5%^[45].
  • W Wyborach Parlamentarnych w Belgii w 2019 roku zwyciężył konserwatywny Nowy Sojusz Flamandzki^[46].
  • W drugiej turze wyborów prezydenckich na Litwie Gitanas Nausėda pokonał Ingridę Šimonytė^[47].

Czerwiec

• 2 czerwca – niemiecki polityk CDU Walter Lübcke został zamordowany^[48].
• 4 czerwca – Robert Gwiazdowski poinformował o zakończeniu działalności ruchu Polska Fair Play^[49].
• 5 czerwca – w Wyborach Parlamentarnych w Danii zwyciężyła Duńska Partia Socjaldemokratyczna, drugie miejsce zajęła liberalna partia Venstre^[50].
• 6 czerwca – Ewa Kopacz została wybrana na wiceprzewodniczącą największej pod względem ilości miejsc w Europarlamencie Grupy Europejskiej Partii Ludowej^{[51][52][53][54]}.
• 22 czerwca – w Mauretanii odbyła się pierwsza tura wyborów prezydenckich, w których zwyciężył Muhammad wuld al-Ghazwani, zdobywając 52% głosów^[55][56].
• 24 czerwca – Marek Jakubiak (Federacja dla Rzeczypospolitej) i Piotr Liroy-Marzec (Skuteczni), posłowie VIII kadencji sejmu, ogłosili odejście z Konfederacji KORWiN Braun Liroy Narodowcy^[57].

Lipiec

• 1 lipca – Finlandia objęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej.
• 2 lipca – Charles Michel został wybrany na stanowisko przewodniczącego Rady Europejskiej^[58].
• 3 lipca – David Sassoli został przewodniczącym Parlamentu Europejskiego^[59].
• 4 lipca – partia Teraz! została rozwiązana i wyrejestrowana z ewidencji partii politycznych^[60].
• 7 lipca – odbyły się wybory parlamentarne w Grecji, w których wygrała z wynikiem 39,85% opozycyjna, centroprawicowa Nowa Demokracja. Frekwencja wyborcza wyniosła 57,92%^[61].
• 16 lipca – Ursula von der Leyen została wybrana na stanowisko przewodniczącego Komisji Europejskiej^[62][63].
• 24 lipca – 2 dni po wyborze na stanowisko lidera Partii Konserwatywnej, Boris Johnson objął urząd premiera Wielkiej Brytanii^[64][65].
• 26 lipca – politycy i działacze Konfederacji poinformowali o zarejestrowaniu przez sąd koalicyjnej partii politycznej pod nazwą „Konfederacja Wolność i Niepodległość”^[66].

Sierpień

• 10 sierpnia – Richard Braine zostaje nowym liderem Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa, zastępując ówczesnego lidera Gerarda Battena^[67].
• 11 sierpnia – Alejandro Giammattei wygrywa drugą turę wyborów prezydenckich w Gwatemali^[68].
• 24 sierpnia – rozpoczyna się szczyt grupy G7 we francuskim Biarritz^[69][70].

Wrzesień

• 8 września – Raul Chadżymba wygrywa wybory prezydenckie w Azebejdżanie^[71].
• 24 września – wszczęcie śledztwa w sprawie impeachmentu prezydenta USA Donalda Trumpa.
• 30 września – zmarł Kornel Morawiecki, polski fizyk, działacz opozycji demokratycznej i antykomunistycznej w czasach PRL, założyciel i przewodniczący Solidarności Walczącej, polityk, marszałek senior Sejmu VIII kadencji^[72][73].

Październik

• 9 października – zmarł Jan Szyszko, polski leśnik, profesor, nauczyciel akademicki, polityk, minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa w latach 1997–1999 w rządzie Jerzego Buzka, minister środowiska w latach 2005–2007 w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego, i w latach 2015–2018 w rządach Beaty Szydło i Mateusza Morawieckiego^[74][75][76].
• 13 października – odbyły się wybory parlamentarne w Polsce^[77][78]. Do Sejmu weszło 5 komitetów wyborczych. Zwycięski komitet wyborczy, PiS który zdobył 43,59% (235 mandatów), po raz drugi zdobył większość umożliwiającą sformowanie samodzielnego rządu, do Sejmu dostały się także: KO (27,4%), SLD (12,56%), PSL (8,55%) i KWiN (6,81%)^[79][80].
• 21 października – odbyły się wybory parlamentarne w Kanadzie, w których wygrała Liberalna Partia Kanady, jednak znalazła się w rządzie mniejszościowym^[81].
• 29 października – brytyjska Izba Gmin w związku z wielomiesięcznym patem wokół wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej (brexitu) zdecydowała o przeprowadzeniu przedterminowych wyborów, których termin wyznaczyła na 12 grudnia 2019^[82].

Listopad

• 5 listopada – prezydent Polski Andrzej Duda wyznaczył na marszałka seniora Sejmu Antoniego Macierewicza, a na marszałka seniora senatu Barbarę Borys-Damięcką^[83]. Oprócz tego wyznaczył datę pierwszego posiedzenia obu izb na 12 listopada.
• 10 listopada – kolejne przedterminowe wybory parlamentarne w Hiszpanii^[84].
• 12 listopada – pierwsze posiedzenie Sejmu IX kadencji i Senatu X kadencji^[85]:
  • Marszałka Sejmu wybrano Elżbietę Witek (PiS)^[86], a na Marszałka Senatu – Tomasza Grodzkiego (KO)^[87].
  • prezydent Andrzej Duda przyjął dymisję Rady Ministrów^[88].
• 15 listopada – zaprzysiężenie drugiego rządu Mateusza Morawieckiego^[89].
• 19 listopada – exposé Mateusza Morawieckiego w Sejmie, zaś rząd uzyskał wotum zaufania przy 237 głosach za i 214 głosach przeciw oraz 3 głosach wstrzymujących się^[90].
• 24 listopada – podczas konwencji partii politycznej Nowoczesna Katarzyna Lubnauer złożyła rezygnację z funkcji przewodniczącej ugrupowania^[91], a nowym przewodniczącym został wybrany Adam Szłapka, który pokonał Krzysztofa Mieszkowskiego stosunkiem głosów 66:41^[92].

Grudzień

• 10 grudnia – zaprzysiężenie rządu Sanny Marin^[93].
• 11 grudnia – ogłoszono wyniki referendum potencjalnego państwa Wyspa Bougainville’a. 98 procent uczestników (udział w głosowaniu wzięło 187 067 osób) referendum opowiedziało się za niepodległością^[94].
• 12 grudnia:
  • przedterminowe wybory do Izby Gmin w Wielkiej Brytanii^[95], w których rządząca Partia Konserwatywna uzyskując 43,6% poparcia (365 mandatów) odzyskała samodzielną większość w Izbie Gmin po tym, jak ją straciła w 2017 roku^[96].
  • pierwsza tura wyborów prezydenckich w Algierii, w których zwyciężył Abd al-Madżid Tabbun zdobywając 58,15% głosów^[97].
• 14 grudnia – odbyły się obrady ciał statutowych SLD i Wiosny, po których poinformowano, że z połączenia obu ugrupowań powstanie partia Nowa Lewica^[98].
• 21 grudnia – premierem Kuby został Manuel Marrero Cruz^[99].

Przypisy