4 Batalion Saperów (1939)

4 Batalion Saperów
baon saperów typ II b nr 4
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1939

Rozformowanie

1939

Dowódcy
Pierwszy

mjr Teofil Piotr Boniecki

Działania zbrojne
kampania wrześniowa
bitwa nad Bzurą (9–18 IX 1939)
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

saperzy

Podległość

4 Dywizja Piechoty

4 Batalion Saperów (4 bsap) – oddział saperów Wojska Polskiego II RP.

Baon saperów typ II b nr 4 nie istniał w organizacji pokojowej Wojska Polskiego. Był jednostką mobilizowaną zgodnie z planem „W”, w mobilizacji niejawnej (alarmowej), w grupie jednostek oznaczonych kolorem niebieskim. Jednostką mobilizującą był 8 batalion saperów w Toruniu. Batalion był organicznym oddziałem saperów 4 Dywizji Piechoty[1].

Historia baonu

W drugiej dekadzie kwietnia 1939 roku 8 bsap powołał rezerwistów na 10 tygodniowe ćwiczenia, z których między innymi została zmobilizowana 2. kompania. Jednocześnie zorganizowano szkieletowe dowództwo batalionu[2][3]. Po zakończeniu mobilizacji 2. kompania została skierowana do rejonu BrodnicaZbiczno, gdzie wykonywała umocnienia polowe (budowa schronów dla ckm, tam zalewowych i itp)[4]. 27 sierpnia kompania kwaterowała w Szczepankach[5].

23 sierpnia 1939 roku została zarządzona mobilizacja jednostek kolorowych na terenie Okręgu Korpusu Nr VIII. Początek mobilizacji został wyznaczony na godzinę 6.00 następnego dnia[6]. Zarządzenie obejmowało również mobilizację baonu saperów typ II b nr 4. Batalion miał być sformowany w ciągu 44 godzin[1][7].

Struktura i obsada etatowa

Obsada personalna we wrześniu 1939[8]:

Dowództwo baonu
  • dowódca baonu – mjr sap. Teofil Piotr Boniecki †21 IX 1939 Skierniewice[9]
  • zastępca dowódcy baonu – kpt. sap. inż. Aleksander Konarzewski[10]
  • adiutant – ppor. Arendt[4] ? ppor. rez. sap. Leonard Arndt[11]
  • oficer gospodarczy – ppor. Strecker[4]
1 kompania saperów
  • dowódca kompanii – por. Stefan Czarnocki
  • dowódca plutonu – ppor. Kowalski[4] ? ppor. rez. sap. Franciszek Kowalski[12][13]
2 kompania saperów
  • dowódca kompanii – por. sap. Wilhelm Arnold Krause[4]
  • dowódca I plutonu – ppor. rez. sap. Witold Śliwiński[14]
  • dowódca II plutonu – ppor. sap. Władysław Łopacki[4]
  • dowódca III plutonu – ppor. sap. Jan Rutkowski[4]
kompania zmotoryzowana
  • dowódca kompanii – por. sap. Tadeusz Józef Timler[5][15]
  • dowódca plutonu – ppor. rez. sap. Witold Goździalski[5][16]
  • dowódca plutonu – ppor. rez. sap. Edmund Jungermann[17][18][19]
kolumna saperska
  • dowódca kolumny – ppor. Mieczysław Motz[4][20]
  • zastępca dowódcy kolumny – chor. Leon Fortunko[4]

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Rybka i Stepan 2010 ↓, s. 420.
  2. Rybka i Stepan 2010 ↓, s. CXXXIX.
  3. Śliwiński 1945 ↓, s. 1 autor relacji został powołany 17 kwietnia, a zwolniony 24 czerwca.
  4. a b c d e f g h i Śliwiński 1945 ↓, s. 1.
  5. a b c Śliwiński 1945 ↓, s. 2.
  6. Zarzycki 1995 ↓, s. 218.
  7. Śliwiński 1945 ↓, s. 2 autor relacji został ponownie powołany do 8 bsap 24 sierpnia.
  8. Cutter 2003 ↓, s. 313.
  9. Straty ↓.
  10. Straty ↓, Kpt. sap. inż. Aleksander Konarzewski ur. 26 grudnia 1903 roku w Harniszkach lub Warniszkach na Litwie, jeniec Oflagów: V A, II B, IV B i II D.
  11. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 685.
  12. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 685, ppor. rez. sap. Franciszek Kowalski ur. 25 maja 1902 roku.
  13. Straty ↓, Franciszek Kowalski ur. 25 maja 1902 roku był więźniem KL Stutthof.
  14. Śliwiński 1945 ↓, s. 1, autor relacji 5 grudnia 1945 roku pełnił służbę w Polskim Skrzydle Saperskim – 17 Kompanii Saperów na stanowisku dowódcy plutonu budownictwa.
  15. Straty ↓, Porucznik Timler był jeńcem Oflagu II C Woldenberg.
  16. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 684, ppor. rez. sap. Witold Goździalski ur. 24 września 1905 roku.
  17. Śliwiński 1945 ↓, s. 2 w relacji autora występuje jako „Edmund Jungerman”.
  18. Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 172, 684, ppor. rez. sap. Edmund Jungermann ur. 22 czerwca 1906 roku.
  19. Straty ↓, Edmund Jungermann urodził się w Berlinie, w rodzinie Richarda i matki z domu Kubsz. 28 września 1939 roku w Warszawie dostał się do niewoli niemieckiej. Był osadzony w Oflagach: II A, XI A i II B.
  20. Straty ↓, Ppor. Mieczysław Motz był jeńcem Oflagu II C Woldenberg.

Bibliografia

  • Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
  • Witold Śliwiński: Relacja z przebiegu działań wojennych 1939 roku. W: B.I.31h [on-line]. IPMS, 1945-12-05. [dostęp 2019-12-24].
  • Zdzisław Józef Cutter: Polskie wojska saperskie w 1939 r. : organizacja, wyposażenie, mobilizacja i działania wojenne. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2003. ISBN 83-7098-834-2.
  • Zdzisław Józef Cutter: Saperzy II Rzeczypospolitej. Warszawa [etc.]: Pat, 2005. ISBN 83-921881-3-6.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Najlepsza broń. Plan mobilizacyjny „W” i jego ewolucja. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Adiutor”, 2010. ISBN 978-83-86100-83-5.
  • Piotr Zarzycki: Plan mobilizacyjny „W”. Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1995. ISBN 83-85621-87-3.
  • Program „Straty osobowe i ofiary represji pod okupacją niemiecką”. Fundacja „Polsko-Niemieckie Pojednanie”. [dostęp 2018-01-05].

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP