5 Brygada Artylerii Ciężkiej
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Tradycje | |
| Rodowód | 5 Pułk Artylerii Ciężkiej |
| Kontynuacja | |
| Dowódcy | |
| Pierwszy | płk Artur Hulej |
| Organizacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Odznaczenia | |
  | |
5 Pomorska Brygada Artylerii Ciężkiej (5 BAC) – związek taktyczny artylerii ciężkiej ludowego Wojska Polskiego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Brygada została sformowana w Zaciszu pod Kiwercami[1] na podstawie rozkazu nr 05 dowódcy 1 Armii Polskiej w ZSRR z 7 maja 1944 roku na bazie 5 pułku artylerii ciężkiej. Po zakończeniu działań wojennych brygada pełniła służbę okupacyjną na terenie Niemiec. W lipcu 1945 r. wróciła do kraju i została rozlokowana w Poznaniu.
We wrześniu 1945 roku brygada została rozformowana. Na jej bazie został utworzony 80 pułk artylerii ciężkiej, a jeden z jej dywizjonów posłużył do sformowania 82 pułku artylerii ciężkiej[2].
30 września 1967 roku 31 Brygada Artylerii Armat przejęła dziedzictwo tradycji 5 Brygady Artylerii Ciężkiej i została przemianowana na 5 Pomorską Brygadę Artylerii Armat [3].
Struktura organizacyjna
- bateria dowodzenia
- 3 x dywizjon artylerii ciężkiej
- 3 x bateria artylerii ciężkiej
- park artyleryjski (plutony: dowodzenia, parkowy i materiałów pędnych i smarów)
- kwatermistrzostwo (pluton gospodarczy)
Stan etatowy brygady liczył 1129 żołnierzy, w tym 116 oficerów, 308 podoficerów i 705 kanonierów.
Dowódcy brygady:
- płk Artur Hulej
- gen. bryg. Włodzimierz Kierp
Dowódca 1 dywizjonu:
- mjr Franciszek Juchniewicz[4]
Dowódca 2 dywizjonu:
- kpt. Bronisław Rakowski
- mjr Jan Sołowiow
Dowódca 3 dywizjonu:
- mjr Julian Pawłowski
Oficerowie:
Podstawowy sprzęt brygady
Na uzbrojeniu i wyposażeniu brygady znajdowały się:
- 152 mm haubico-armata – 36
- rusznice przeciwpancerne – 36
- karabiny maszynowe – 18
- samochody – 102
- ciągniki – 45
Sztandar brygady
Sztandar ufundowany przez mieszkańców Wawra i wykonany przez miejscowe siostry felicjanki wręczono brygadzie 29 listopada 1944 roku[5].
Opis sztandru:
Płat o wymiarach 92 x 92 cm, obszyty z trzech stron żółtą frędzlą, przymocowany do drzewca za pomocą sześciu kółek i stalowego pręta. Drzewce z jasnego politurowanego drewna skręcane z dwóch części za pomocą stalowych okuć. Głowica w formie ażurowego liścia, wewnątrz którego podwójnie złożony orzeł tego samego typu co noszony na czapce w 1 Dywizji Piechoty[5].
Strona główna:
Na czerwonym tle haftowany białą nicią orzeł[a]. Pod orłem haftowane skrzyżowane lufy armatnie. Wokół orła żółtą nicią haftowane napisy: „HONOR I OJCZYZNA”, „5-ta BRYGADA ARTYLERII CIĘŻKIEJ”. W rogach ponad gałązkami dębu i lauru, haftowanymi nićmi zielono-złotymi, haftowane żółtą nicią napisy i daty: „WAKINO 21.X.43"; „SMOLEŃSK 12.X.43"; „DOLSK 12.VI.44"; „PRAGA 14.IX.1944"[5].
Strona odwrotna:
Na białym tle, pośrodku, haftowany i malowany kolorowo wizerunek św. Barbary. Wokół wizerunku napis haftowany żółtą nicią: „ŚWIĘTA BARBARO PROWADŹ NAS DO ZWYCIĘSTWA”[5].
Uwagi
- ↑ dziób, nogi oraz promienie na skrzydłach złote
Przypisy
- ↑ Kazimierz Sobczak [red.]: Encyklopedia II wojny światowej. s. 37.
- ↑ Kajetanowicz 2005 ↓, s. 45.
- ↑ Rozkaz Nr 025/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 30 września 1967 roku w sprawie przekazania jednostkom wojskowym historycznych nazw i numerów oraz ustanowienia dorocznych świąt jednostek (Dz. Roz. Tjn. MON Nr 10, poz. 53).
- ↑ https://twierdzakolobrzeg.pl/twierdza/rok-1945/208-oddzialy-polskie-i-radzieckie (dostęp: 14 XII 2022 r.
- ↑ a b c d Bigoszewska i Wiewióra 1974 ↓, s. 114-116.
Bibliografia
- Wanda Bigoszewska, Henryk Wiewióra: Sztandary ludowego Wojska Polskiego 1943 - 1974. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1974.
- Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960. Skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
- Kazimierz Sobczak [red.]: Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii, Cz. II. Warszawa 1967
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
152 mm haubicoarmata wz. 1937/85
Autor: Lonio17, Licencja: CC BY-SA 4.0
Formowanie Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR (1943 - 1944)
Autor: Magnum045, Licencja: CC BY-SA 3.0
Order Krzyża Grunwaldu III Klasy