5 Dywizjon Taborów

5 Dywizjon Taborów
5 szwadron taborów
Historia
Państwo

 II Rzeczpospolita

Sformowanie

1921

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

5 Szwadron Zapasowy Taborów

Dowódcy
Ostatni

ppłk tab. Szymon Skoczylas

Organizacja
Dyslokacja

Kraków; Bochnia

Rodzaj sił zbrojnych

wojsko

Rodzaj wojsk

tabory

Podległość

Okręg Korpusu Nr V

Polskie dywizjony taborów w 1939

5 Dywizjon Taborów – oddział taborów Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

W okresie swojego istnienia jednostka przechodziła kilkakrotnie reorganizację. W 1923 dywizjon stacjonował w Krakowie, a w 1939 w Bochni.

Forowanie i zmiany organizacyjne

W 1923 dywizjon podlegał Dowództwu Okręgu Korpusu Nr V i stacjonował w Krakowie[1]. Dowódca dywizjonu pełnił jednocześnie funkcję szefa taborów Okręgu Korpusu Nr V[2].

1 października 1925, w związku z reorganizacją wojsk taborowych, dywizjon został przeformowany w 5 szwadron taborów. Jednocześnie zostało utworzone Szefostwo Taborów Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V[3][4]. W lipcu 1926, „w związku z redukcją stanów liczebnych formacji taborowych (rozkaz MSWojsk. Oddz. I Szt. Gen. L. 2579/org. i rozporządzenie wykonawcze Dep. II L. 1600/tab. tjn.)” szwadron zmienił swoją organizację[5][6].

W 1939 dowództwo 5 dywizjonu taborów stacjonowało w Bochni[7].

Struktura organizacyjna

Organizacja dywizjonu w 1923[1]

  • dowództwo dywizjonu
  • cztery lub pięć szwadronów taborowych[a]
  • skład i warsztat taborowy
  • kadra szwadronu zapasowego
  • kadra Okręgowego Szpitala Koni nr V w Krakowie[8]
  • kolumny przewozowe

Obsada personalna

Dowódcy dywizjonu
  • mjr / ppłk tab. Jan Kostrzewski (20 IV 1921[9][10][11] – IX 1925 → szef Szefostwa Taborów DOK V[12])
  • mjr tab. Franciszek Mazaraki (od 1 X 1925[12] – 30 IX 1927 → stan spoczynku[13])
  • kpt. tab. Józef Maziarz (XI 1927[14][15] – 1 IV 1929 → kierownik referatu taborów w Szefostwie Intendentury i Taborów OK III[16])
  • kpt. tab. Stefan II Gajewski (p.o. IV 1929[17] – IX 1930 → dyspozycja dowódcy OK V[18])
  • ppłk tab. Jan Kostrzewski (I 1931[19][20] – 30 IV 1933 → stan spoczynku[21])
  • mjr tab. Stefan Józef Michura (VI 1933[22] – XI 1935 → Dowództwo Taborów i Szefostwo Remontu)
  • mjr tab. Ludwik Skibiński-Orliński (XI 1935 – II 1938 → senator RP)
  • ppłk tab. Szymon Skoczylas (był III 1939)
Zastępcy dowódcy dywizjonu
  • kpt. / mjr tab. Stefan Józef Michura (1923[10][11] – 1 X 1925 → dowódca 9 szw. tab.[23])
  • mjr tab. Stefan Józef Michura (X 1930[24] – VI 1933 → dowódca dywizjonu)
  • mjr tab. Stanisław Olgierd Królikowski (od IX 1933[25])
  • mjr tab. Zygmunt Siewiński (1937 – IX 1939)
Kwatermistrzowie
  • rtm. tab. Leon Staniek (od 1 X 1925[12][26])
  • kpt. tab. Józef Maziarz (VI[27] – XI 1927 → dowódca szwadronu)
  • kpt. tab. Stefan II Gajewski (od X 1927[28])
  • kpt. tab. Józef Maziarz (od X 1930[29])
  • kpt. Alfred Tatarka (1939)
Obsada personalna 5 dywizjonu taborów w marcu 1939 roku[30][b]
  • dowódca dywizjonu – ppłk tab. Szymon Skoczylas †1940 Charków[32]
  • I zastępca dowódcy – mjr tab. Zygmunt Siewiński †1940 Charków[33]
  • adiutant – mjr Leon Staniek (od 1 IV 1939 komendant Kadry 4 dtab.)
  • lekarz medycyny – por. lek. Mikołaj Kołodyński
  • lekarz weterynarii – mjr lek. wet. Marcin Władysław Kościuszko[c]
  • II zastępca dowódcy [kwatermistrz] – kpt. Alfred Tatarka †1940 Katyń[34]
  • oficer mobilizacyjny – kpt. Juliusz Szczęsny Niklas †1940 Charków[35]
  • zastępca oficera mobilizacyjnego – chor. Mieczysław Gofroń[d]
  • oficer administracyjno-materiałowy – kpt. Roman Ignacy Kobyliński †16 IX 1939
  • oficer gospodarczy – kpt. int. Jan Wnęk †1940 Charków[40]
  • oficer żywnościowy – chor. Piotr Włosek
  • dowódca szwadronu gospodarczego – kpt. Tomasz Wiński
  • dowódca szwadronu młodszego rocznika – kpt. Stanisław Olczak[e]
  • dowódca szwadronu szkolnego – kpt. Emil Kikiniss[f]
  • wykładowca i instruktor – kpt. Alfred Kleiber[g]
  • wykładowca i instruktor – kpt. Aleksander Feliks Koralewski †1940 Charków[56]
  • wykładowca i instruktor – kpt. Eberhard Ernest Józef Reinke[h]
  • wykładowca i instruktor – kpt. Stanisław Jan Aleksander Schaeffer[i]
  • wykładowca i instruktor – kpt. Antoni Waszyński[j]
  • wykładowca i instruktor – por. Jan Antoni Chmielewski[k]
  • kierownik warsztatów szkolnych – mjr Michał Wit[l]

Żołnierze dywizjonu – ofiary zbrodni katyńskiej

Biogramy zamordowanych znajdują się na stronie internetowej Muzeum Katyńskiego[62]

Nazwisko i imięstopieńzawódmiejsce pracy przed mobilizacjązamordowany
Jan Ignacy Bahdajpodporucznik kontraktowyprawnik5 dtab.Katyń
Kazimierz Krzemiński[63]porucznik rezerwyinżynier metalurgHuta Baildon w KatowicachKatyń
Romuald Antoni Lukaspodporucznik rezerwyinżynier budowlanypracował w pow. tarnogórskimKatyń
Stanisław Malarskiporucznik rezerwykopalnia „Wiesław” w Dąbrowie GórniczejKatyń
Zygfryd Munkporucznik rezerwykupiecKatyń
Franciszek Nestarowskipodporucznik rezerwyprawnikKatyń
Aleksander Rzążewskiporucznik rezerwyhandlowiecdyr. Banku SA w PoznaniuKatyń
Włodzimierz Stogniew-Ułasewiczpodporucznik rezerwyurzędnikPoczta Polska w WołkowyskuKatyń
dr Aleksander Blattporucznik rezerwyprawnikwspółwłaściciel fabryki konfekcyjnejCharków
Tomasz Kowalczyk[64]podporucznik rezerwywłaściciel ziemskiCharków
Kazimierz Michał Kursapodporucznik rezerwyCharków
dr Ludwik Mansch vel Mansch de Leoneyporucznik rezerwysędzia okręgowy[65]Sąd Okręgowy w KatowicachCharków
Władysław Puławskiporucznik rezerwyinżynier chemikdyr. Cementowni w WysokiejCharków
Antoni Świerczkowskiporucznik taborów rezerwyziemianinwł. maj. KłobiaCharków
Mieczysław Targowski-Tarnawaporucznik rezerwyziemianinCharków

Uwagi

  1. ↑ Spośród dziesięciu dywizjonów połowa miała w swoim składzie pięć szwadronów, a pozostałe, w tym 4 dtab – cztery szwadrony[2]
  2. ↑ Wykaz zawiera obsadę jednostki według stanu bezpośrednio przed rozpoczęciem mobilizacji pierwszych oddziałów Wojska Polskiego w dniu 23 marca 1939, ale już po przeprowadzeniu ostatnich awansów ogłoszonych z datą 19 marca 1939[31].
  3. ↑ mjr lek. wet. Marcin Władysław Kościuszko ur. 5 listopada 1893 w Głogowie, w rodzinie Jana. Zmarł 12 maja 1960. Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Bochni przy ul. Orackiej. Był odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.
  4. ↑ chor. Mieczysław Gofroń ur. 26 grudnia 1895 w Krakowie, w rodzinie Pawła i Marii ze Spiechowiczów. Żołnierz Legionów Polskich. Brat Stanisława ps. „Sęp” (1892–1976), także legionisty. Był odznaczony Krzyżem Niepodległosci (4 listopada 1933)[36][37][38], Krzyżem Zasługi i Odznaką Pamiatkową Więźniów Ideowych[39]. Dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu VII A Murnau.
  5. ↑ Kpt. tab. Stanisław Walery Olczak ur. 14 kwietnia 1899 w Zgierzu, w rodzinie Władysława i Marianny[41][42][43]. Od 6 marca 1915 do internowania w Szczypiornie służył w V batalionie I Brygady Legionów Polskich[44]. Od 1 kwietnia 1943 do 1 maja 1945 przebywał w obozie koncentracyjnym[43]. Zmarł 26 lutego 1962[43]. Był odznaczony Krzyżem Niepodległości (2 sierpnia 1931)[45], Srebrnym Krzyżem Zasługi i Odznaką Pamiątkową Więźniów Ideowych[46].
  6. ↑ Kpt. tab. Emil Kikiniss ur. 12 stycznia 1897 w Dębicy, w rodzinie Jakuba i Dory Vogelhut[47]. W czasie I wojny światowej służył w 1 Pułku Piechoty Legionów Polskich[48], a następnie w cesarskiej i królewskiej Armii. Jego oddziałem macierzystym był Pułk Piechoty Nr 40. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 grudnia 1917[49]. Był odznaczony Medalem Niepodległości (17 września 1932)[50] i Srebrnym Krzyżem Zasługi (1938)[51].
  7. ↑ Kpt. tab. Alfred Kleiber ur. 28 sierpnia 1896 w Rudniku, w ówczesnym powiecie myślenickim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Floriana[52][53] i Anny z domu Jetel. Był młodszym bratem Józefa (1892–1985), podpułkownika artylerii, inżyniera, kawalera Virtuti Militari. W czasie I wojny światowej Alfred walczył w Legionach Polskich[54]. Był odznaczony Krzyżem Niepodległości (6 czerwca 1931)[55], Krzyżem Walecznych i Srebrnym Krzyżem Zasługi.
  8. ↑ Kpt. tab. Eberhard Ernest Józef Reinke ur. 16 czerwca 1900 w Chojnicach[57].
  9. ↑ Kpt. tab. Stanisław Jan Aleksander Schaeffer ur. 25 września 1896. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[58].
  10. ↑ Kpt. tab. Antoni Waszyński ur. 17 stycznia 1894 w Gębicach, w powiecie gostyńskim. Zmarł 25 września 1944 w Edynburgu[59].
  11. ↑ Por. tab. Jan Antoni Chmielewski ur. 24 czerwca 1898 we wsi Pniewite, w rodzinie Antoniego. W czasie kampanii wrześniowej dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu VII A Murnau[43]. Był odznaczony Medalem Niepodległości (16 marca 1933)[60][61].
  12. ↑ Mjr tab. Michał Wit ur. 29 września 1894. Do Wojska Polskiego został przyjęty z byłej armii austro-węgierskiej.

Przypisy

  1. ↑ a b Almanach oficerski 1923 ↓, s. 73.
  2. ↑ a b Jarno 2001 ↓, s. 199.
  3. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 109 z 21 października 1925 roku, s. 586-586.
  4. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 199 wg autora nowa organizacja taborów została wprowadzona 1 listopada 1925 roku.
  5. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 26 lipca 1926 roku, s. 230-231.
  6. ↑ Jarno 2001 ↓, s. 200.
  7. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 832.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1387-1388.
  9. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 30 kwietnia 1921 roku, s. 883.
  10. ↑ a b Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1032.
  11. ↑ a b Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 942.
  12. ↑ a b c Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 109 z 21 października 1925 roku, s. 586.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 22 lipca 1927 roku, s. 216.
  14. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 327.
  15. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 516.
  16. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 124.
  17. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 119.
  18. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 290.
  19. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, nr 1/1931, s. 19.
  20. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 787.
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 31 grudnia 1932 roku, s. 470.
  22. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 137.
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 109 z 21 października 1925 roku, s. 585, 587.
  24. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 19.
  25. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 28 września 1933 roku, s. 202.
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 26 lipca 1926 roku, s. 230.
  27. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 11 czerwca 1927 roku, s. 163.
  28. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 308.
  29. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 20.
  30. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 831-832.
  31. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. VI.
  32. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 489.
  33. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 482.
  34. ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 643.
  35. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 372.
  36. ↑ M.P. z 1933 r. nr 255, poz. 273.
  37. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 19 marca 1934, s. 110.
  38. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-22]..
  39. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-22]..
  40. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 601.
  41. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-24]..
  42. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-24]..
  43. ↑ a b c d Straty ↓.
  44. ↑ Żołnierze Niepodległości. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-11-24]..
  45. ↑ M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 260.
  46. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-24]..
  47. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-24]..
  48. ↑ Żołnierze Niepodległości. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-11-24]..
  49. ↑ Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918, s. 372, 580. (niem.).
  50. ↑ M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249.
  51. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 38.
  52. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-24]..
  53. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-11-24]..
  54. ↑ Żołnierze Niepodległości. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-11-24]..
  55. ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
  56. ↑ Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 242.
  57. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 279.
  58. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 277.
  59. ↑ Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939-1946. Londyn: Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, 1952, s. 36..
  60. ↑ M.P. z 1933 r. nr 63, poz. 81 poz. 153, jako por. Jan Chmieleński.
  61. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 listopada 1933, s. 286.
  62. ↑ Księgi Cmentarne – biogramy oficerów.
  63. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 1862.
  64. ↑ Księgi Cmentarne – wpis 5899.
  65. ↑ Mianowany 10 października 1936. Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Sprawiedliwości”. 16, s. 156, 1936-11-16. Warszawa: Ministerstwo Sprawiedliwości. .

Bibliografia

Tabory i służba remontu Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej
Dywizjony taborowe

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Polskie dywizjony taborów w 1939.jpg
Polskie dywizjony taborów w 1939