6 Pułk Ułanów (austro-węgierski)

Galicyjski Pułk Ułanów
Cesarza Józefa II Nr 6
Galizisches Ulanenregiment
Kaiser Joseph II Nr 6
ilustracja
Historia
Państwo

 Austro-Węgry

Sformowanie

1688

Rozformowanie

1918

Nazwa wyróżniająca

Galicja

Tradycje
Święto

29 października

Dowódcy
Pierwszy

płk Hannibal Löwenschild

Działania zbrojne
I wojna światowa
Organizacja
Dyslokacja

Przemyśl, Radymno, Jarosław, Rzeszów, Dębica

Rodzaj sił zbrojnych

c. i k. Armia

Rodzaj wojsk

kawaleria

Podległość

5 Brygada Kawalerii
14 Brygada Kawalerii

Galicyjski Pułk Ułanów Cesarza Józefa II Nr 6 (Uhl.-Reg. 6, UR. 6) - pułk kawalerii cesarskiej i królewskiej Armii.

Historia pułku

Pułk kontynuował tradycje Pułku Dragonów pułkownika grafa Hannibala Löwenschild utworzonego w 1688 roku. W 1765 roku oddział został przemianowany na Pułk Szwoleżerów, w 1798 na lekki Pułk Dragonów Nr 1, w 1802 na Pułk Szwoleżerów Nr 1 i w końcu 1 czerwca 1851 na Pułk Ułanów Nr 6[1].

Szefem honorowym pułku (niem. Regimentsinhaber) był cesarz Józef II Habsburg.

W 1849 arcyksiążę Karol Salwator, mając 10 lat, otrzymał tytuł „pierwszego rotmistrza” pułku.

W latach 1886–1894 sztab pułku razem z kadrą zapasową stacjonował w Przemyślu, 1. dywizjon w Radymnie (od 1891 w Przemyślu, od 1893 ponownie w Radymnie). 2. dywizjon w Przemyślu (od 1891 w Radymnie, od 1893 ponownie w Przemyślu)[2][3]. Pułk wchodził w skład 5 Brygady Kawalerii[4][5][6].

W latach 1873–1892 służbę w pułku pełnił rotmistrz Adolf Odkolek von Augezd, znany jako konstruktor karabinu maszynowego Odkolek będącego prototypem francuskiego karabinu maszynowego Hotchkiss Mle 14[7].

W latach 1895–1898 pułk stacjonował w garnizonie Jarosław i nadal wchodził w skład 5 Brygady Kawalerii. Kadra zapasowa pułku pozostała w Przemyślu[8][9].

W 1898 pułk został przeniesiony do Rzeszowa i włączony w skład 14 Brygada Kawalerii, natomiast kadra zapasowa nadal stacjonowała w Przemyślu[10].

W 1900 2. dywizjon został przeniesiony z Rzeszowa do Dębicy[11][12].

W latach 1900–1914 pułk stacjonował na terytorium 10 Korpusu (sztab pułku razem z 1. dywizjonem w Rzeszowie, 2. dywizjon w Dębicy, a kadra zapasowa w Przemyślu)[13][14][15][1]. Obowiązki Komendanta kadry zapasowej sprawowali: por. Karl Wogkowsky von Wogkow (1887), rtm. Johann Rezniček (1887–1891), rtm. Rudolf Maschke (1893–1897), rtm. Gottfried Rodt (1897–1901), rtm Eugeniusz von Puchalski (1901–1905[16]), rtm./mjr Zdzisław Kostecki (1905[17]–1911) mjr/ppłk Friedrich Roeszler (1911[18]–1913) i mjr Piotr Miłaszewski (od 1913). Ponadto służbę w pułku pełnili: Kazimierz Jachimowski, August Krasicki, Adam Nałęcz Nieniewski, Józef Pomiankowski i Henryk Prek oraz lekarz pułkowy 2. klasy dr Rudolf Kułakowski[a] (do 1908[20]).

Do 1914 pułk wchodził w skład 14 Brygady Kawalerii[21].

Swoje święto pułk obchodził 29 października, w rocznicę bitwy pod Calderio stoczonej w 1805 roku[1].

W czasie I wojny światowej w szeregach pułku walczyli m. in. podpułkownik Adam Kiciński, majorowie Stefan Cieński, Filip Kochański, Jan Kubin i Oldrich Vaśku, rotmistrzowie Ryszard Gieszkowski-Wolff-Plottegg, Jan Kanty Olszewski i Stanisław Riess de Riesenhorst oraz porucznicy Władysław Chwalibogowski, Włodzimierz Łączyński, Stanisław Srokowski i Oskar Stetkiewicz.

18 listopada 1918 generał Bolesław Roja polecił rotmistrzowi Ryszardowi Gieszkowskiemu-Wolff-Plottegg zorganizować Pułk Ułanów Ziemi Rzeszowskiej w Rzeszowie (1 i 2 szwadron) i w Jarosławiu (3 szwadron). Na stanowisko dowódcy 3 szwadronu został wyznaczony rotmistrz Stanisław Riess de Riesenhorst. Pułk miał być organizowany na bazie c. i k. pułków ułanów nr 3 i 6[22].

Skład etatowy

  • Komenda
  • 2 dywizjony a. 3 szwadrony a. 117 ułanów
  • kadra zapasowa (niem. Ersatzkader)
  • pluton pionierów
  • patrol telegraficzny

Pełny etat: 37 oficerów i 874 podoficerów i żołnierzy.

Komendanci pułku

Uwagi

  1. Rudolf Ludiwk Kułakowski herbu Kościesza ur. 1876 w Krakowie, w rodzinie Kajetana i Antoniny z Iwańskich. Dyplom lekarski uzyskał w 1902. W 1908 został przeniesiony do Szpitala Garnizonowego Nr 3 w Przemyślu. Na stopień lekarza sztabowego został mianowany ze starszeństwem z 1 maja 1917. Był odznaczony Krzyżem Rycerskim Orderu Franciszka Józefa z dekoracją wojenną. W Wojsku Polskim został zatwierdzony w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 111. lokatą w korpusie oficerów rezerwy sanitarnych, grupa lekarzy. W 1936 mieszkał we Lwowie i praktykował jako ginekolog. Zmarł wiosną 1943 we Lwowie, w nieznanych okolicznościach[19].

Przypisy

Bibliografia

  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1890. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1889. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1891. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1891. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1894. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1894. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1895. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, styczeń 1895. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1898. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1897. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1899. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1898. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1900. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1899. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1901. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1900. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1905. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1904. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1906. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1905. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1907. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1906. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1908. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1907. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1912. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1911. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1913. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1912. (niem.)
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.)
  • Encyklopedia Wojskowa. Otton Laskowski (red.). T. VI: Obrączki Kościuszkowskie - Przemysł II. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy, 1937.
  • Juliusz Bator: Wojna galicyjska. Działania armii austro-węgierskiej na froncie północnym (galicyjskim) w latach 1914-1915. Kraków: Wydawnictwo EGIS Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-7396-747-2. (pol.)
  • Galizisches Ulanenregiment Nr. 6 (niem.). mlorenz.at. [dostęp 2016-03-17].

Media użyte na tej stronie