AEG C.IV

AEG C.IV
	Dane podstawowe
Państwo	Cesarstwo Niemieckie
Producent	AEG, Fokker Aeroplanbau
Typ	samolot rozpoznawczy
Konstrukcja	dwupłat
Załoga	2 osoby
	Historia
Data oblotu	1916
Lata produkcji	1916–1917
Liczba egzemplarzy	658
	Dane techniczne
Napęd	Mercedes D.III
Moc	119 kW (160 KM)
	Wymiary
Rozpiętość	13,45 m
Długość	7,15 m
Wysokość	3,35 m
Powierzchnia nośna	39 m2
	Masa
Własna	800 kg
Startowa	1120 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	158 km/h
Prędkość wznoszenia	6 min na 1000 m
Pułap	5000 m
Długotrwałość lotu	4 h
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	1 zsynchronizowany karabin maszynowy Spandau LMG 08/15(7,92 mm) i 1 ruchomy karabin maszynowy Parabellum (7,92 mm), bomby
	Użytkownicy
	Cesarstwo Niemieckie, Bułgaria, Turcja, Polska

AEG C.IV – niemiecki samolot rozpoznawczy z okresu I wojny światowej. Używany również w roli samolotu szturmowego i bombowego.

Historia

AEG C.IV był następcą wcześniejszych modeli firmy AEG: C.I i C.II. Zaprojektował go na przełomie 1915/1916 r. inżynier König^[1], prototyp oblatano na początku 1916 roku. W maszynie powiększono rozpiętość skrzydeł, wyposażono ją w mocniejszy silnik i dodano zsynchronizowany karabin maszynowy pilota. Aby poprawić stateczność maszyny, przedłużono o 2 przęsła kratownicy kadłub (0,85 m), nazywając tę wersję v.R (verlängernen Rumpf)^[2].

W 1917 roku opracowano powiększoną wersję C.IVN, przeznaczoną do nocnego bombardowania, z silnikiem Benz Bz.III^[3]. Nowa konstrukcja została dostosowana do przenoszenia ładunku 300 kg bomb^[1]. W latach 1916-1917 zbudowano 658 samolotów C.IV^[4], nie tylko w wytwórni macierzystej, ale także na licencji w zakładach Fokkera (zbudowano tam 250 egzemplarzy wersji C.IVa z silnikiem Argus As.III o mocy 132 kW (180 KM)^[5]^[4].

Opis konstrukcji

Silnik Mercedes D.IIIa eksponowany w MLP w Krakowie.

Był to dwumiejscowy dwupłat konstrukcji mieszanej z przewagą elementów metalowych. Kadłub stanowiła spawana z rur stalowych kratownica kryta z góry sklejką, zaś dół i boki płótnem; skrzydła o dużym wydłużeniu z dźwigarami z rur stalowych z drewnianymi żebrami kryte płótnem, połączone ze sobą stojakami z rur stalowych; lotki tylko na górnym płacie. Usterzenie o płaskim profilu również z rurek stalowych, kryte płótnem, statecznik pionowy wsparty zastrzałami. Napęd najczęściej stanowił 6-cylindrowy silnik rzędowy Mercedes D.III o mocy 118 kW (160 KM), z metalową osłoną i charakterystycznym kolektorem wydechowym z wylotem wysoko ponad górnym płatem (w samolotach kompletowanych w Polsce stosowano również silniki Opel, Stoewer i Deutzer o mocy 132 kW (180 KM)). Podwozie klasyczne dwukołowe stałe z płozą ogonową. Uzbrojenie: 1 zsynchronizowany karabin maszynowy lMG 08/15 Spandau 7,92 mm pilota oraz ruchomy karabin maszynowy obserwatora Parabellum lMG14 7,92 mm z zapasem 500 naboi na k.m. Samolot mógł także przenosić 4 bomby o masie do 90 kg, umieszczane w kabinie obserwatora^[6].

Użycie w lotnictwie

Samoloty AEG C.IV szeroko stosowano na froncie zachodnim do działań rozpoznawczych, eskortujących, bombowych i szturmowych, a także korygowania ognia artylerii. Oprócz tego służyły na froncie włoskim, a także w Macedonii - wchodziły w skład sił lotniczych Bułgarii i Turcji. W czerwcu 1917 r. na wszystkich frontach operowało ok. 170 maszyn tego typu, a w sierpniu 1918 r. już tylko 40 sztuk^[7]. Pod koniec wojny zastąpiły je nowsze konstrukcje i wycofywano je do szkół lotniczych i składnic samolotów.

Służba w lotnictwie polskim

W Polsce znalazło się 91 sztuk tych maszyn, które pochodziły ze zdobyczy wojennych. Najwięcej, bo aż 51 płatowców zdobyto w hali Zeppelina na Winiarach, w większości bez silników. W latach 1919-20 zmontowano w bazie Ławica ponad 30 sztuk C.IV, wyposażając w różne dostępne silniki^[1]. Samoloty użytkowane były następnie w polskim lotnictwie podczas wojny polsko-bolszewickiej w latach 1919-20, służąc m.in. w 2, 5, 8, 9, 11 i 14 Eskadrze Wywiadowczej, a także w 21 Eskadrze Niszczycielskiej^[8]. Niemal wszystkie samoloty tego typu zostały skasowane w 1921 r. ze względu na duże zużycie.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Skrzydlata Polska 1980 ↓, s. 15.
↑ A. Morgała: Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924. Warszawa: 1997, s. 11.
↑ M. Sharpe: Dwupłatowce, trójpłatowce i wodnosamoloty. Warszawa: 2001, s. 14.
↑ ^a ^b A. Morgała, dz. cyt, s. 11.
↑ K. Chołoniewski, W. Bączkowski: Samoloty wojskowe obcych konstrukcji 1918-1939 - Tomik 1. Warszawa: 1987, s. 22.
↑ K. Chołoniewski, W. Bączkowski, dz. cyt., s. 22.
↑ O. Thetford, P. Gray: German Aircraft of The First World War. New York: 1970, s. 5.
↑ A. Morgała, dz. cyt, s. 12.

Bibliografia

Krzysztof Chołoniewski, Wiesław Bączkowski: Samoloty wojskowe obcych konstrukcji 1918-1939 - Tomik 1. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1987. ISBN 83-206-0566-0.
Peter Gray, Owen Thetford: German Aircraft of The First World War. New York: Doubleday & Company, Inc., 1970. ISBN 0-370-00103-6.
Zbigniew Jankiewicz, Julian Malejko: Samoloty i śmigłowce wojskowe - litera A. Warszawa: Bellona, 1993. ISBN 83-11-08229-4.
Andrzej Morgała: Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924. Warszawa: Lampart, 1997. ISBN 83-86776-34-X.
Volker Nemsch: Die Fliegerei des Ersten Weltkrieges. Germany: QAU, 2003. ISBN 3-930571-71-4.
Samoloty wojskowe. Poznań: Vesper, 2010. ISBN 978-83-61254-89-2.
Michael Sharpe: Dwupłatowce, trójpłatowce i wodnosamoloty. Warszawa: Bellona, 2001. ISBN 83-11-09273-7.
AEG-C-IV. „Skrzydlata Polska”. 49/1980, 7 grudnia 1980. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.

Linki zewnętrzne

http://www.airwar.ru

[CITEREFSkrzydlata_Polska198015-1] Skrzydlata Polska 1980 ↓, s. 15.

[2] A. Morgała: Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924. Warszawa: 1997, s. 11.

[3] M. Sharpe: Dwupłatowce, trójpłatowce i wodnosamoloty. Warszawa: 2001, s. 14.

[autonazwa1-4] A. Morgała, dz. cyt, s. 11.

[5] K. Chołoniewski, W. Bączkowski: Samoloty wojskowe obcych konstrukcji 1918-1939 - Tomik 1. Warszawa: 1987, s. 22.

[6] K. Chołoniewski, W. Bączkowski, dz. cyt., s. 22.

[7] O. Thetford, P. Gray: German Aircraft of The First World War. New York: 1970, s. 5.

[8] A. Morgała, dz. cyt, s. 12.

[:1-9] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh ^bi ^bj ^bk ^bl ^bm ^bn ^bo ^bp ^bq ^br ^bs ^bt ^bu ^bv ^bw ^bx ^by ^bz ^ca ^cb ^cc ^cd ^ce ^cf ^cg ^ch ^ci ^cj ^ck ^cl ^cm ^cn ^co ^cp ^cq ^cr ^cs ^ct obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[A]

Samoloty myśliwskie	AEG D.I Albatros D.I Albatros D.II Albatros D.III Albatros D.V Albatros W.4 Fokker D.I Fokker D.II Fokker D.III Fokker D.IV Fokker D.V Fokker D.VI Fokker D.VII Fokker D.VIII (E.V) Fokker Dr.I Fokker E.I Fokker E.II Fokker E.III Fokker E.IV Halberstadt D.II Junkers D.I LFG Roland D.II LFG Roland D.VI Pfalz D.III Pfalz D.VIII Pfalz D.XII Pfalz E.I Siemens-Schuckert D.III Siemens-Schuckert D.IV
Samoloty bombowe	AEG G.IV Gotha G.I Gotha G.IV Gotha G.V Gotha G.VI Friedrichshafen G.III S.S.W. R.III Staaken R.VI Staaken R.XIV
Wodnosamoloty i łodzie latające	Albatros W.4 Friedrichshafen FF.33 Friedrichshafen FF.49 Hansa-Brandenburg W.12 Hansa-Brandenburg W.29 Junkers J 11 Lübeck-Travemünde F4
Samoloty rozpoznawcze i lekkie bombowe	AEG C.I AEG C.II AEG C.III AEG C.IV AEG C.V AEG C.VI AEG C.VII AEG C.VIII AEG C.VIII Dr AGO C.I AGO C.IV Albatros C.I Albatros C.III Albatros C.V Albatros C.VII Albatros C.X Albatros C.XII Albatros C.XV Aviatik C.I Aviatik C.III DFW C.V Halberstadt C.V LFG Roland C.II LVG C.II LVG C.V LVG C.VI Rumpler C.I Rumpler C.IV Rumpler C.VII
Samoloty wielozadaniowe	Aviatik B.I Halberstadt CL.II Halberstadt CL.IV Hannover CL.II Hannover CL.V Junkers CL.I
Samoloty szturmowe	AEG J.I Albatros J.I Junkers J.I
Nieuzbrojone samoloty szkolne i rozpoznawcze	AEG B.I AEG B.II AEG B.III Albatros B.II Aviatik B.II Fokker A.I Hansa-Brandenburg B.I Kondor B.I LVG B.I, B.II, B.III Rumpler C.VIII Rumpler Taube
Konstrukcje prototypowe	Albatros D.IV Albatros D.VI Albatros D.VII Albatros D.IX Albatros D.X Albatros D.XI Albatros D.XII Albatros Dr.I Albatros Dr.II AEG Dr.I DFW Floh LFG Roland Stralsund V 19 Halberstadt C.III Junkers J 1 Junkers J 2 Junkers J 7 Junkers J 8 Kondor D 1 Kondor D 2 Kondor D 6 Kondor D 7
Inne	System oznaczeń niemieckich samolotów z okresu I wojny światowej

Myśliwskie	Albatros D.II^[A] Albatros D.III^[A] Albatros D.III (Oef)^[A] Albatros D.V^[A] Ansaldo A.1 Balilla^[A] Ansaldo SVA.5^[A] Bristol F.2 Fighter^[A] Fokker D.VII^[A] Fokker D.VIII^[A] Halberstadt C.V^[A] Halberstadt CL.II^[A] Halberstadt CL.IV^[A] Hannover CL.II^[A] Hannover CL.V^[A] Martinsyde F.4^[A] Nieuport 16^[A] Nieuport 17^[A] Nieuport 23^[A] Nieuport 24^[A] Nieuport 27^[A] Pfalz D.XII^[A] PWS-A^[A] PWS-10 PZL P.7 PZL P.11 RAF S.E.5^[A] Sopwith Camel^[A] Sopwith Dolphin^[A] SPAD S.VII^[A] SPAD S.XIII^[A] SPAD 51^[A] SPAD 61^[A] Wibault 70^[A]
Bombowe	Airco DH.9^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] Farman F-68 Goliath^[A] Fokker F.VII^[A] Friedrichshafen G.III^[A] Gotha G.IV^[A] PZL.23 Karaś PZL.37 Łoś Rumpler C.I^[A] LWS-6 Żubr
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe (towarzyszące)	AEG C.IV^[A] Albatros B.II^[A] Albatros C.I^[A] Albatros C.III^[A] Albatros C.V^[A] Albatros C.VII^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Albatros C.XV^[A] Anatra Anasal^[A] Ansaldo A.300^[A] Ansaldo SVA-9^[A] Aviatik C.III^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] De Havilland DH.60 Moth^[A] DFW C.V^[A] Hannover CL.II^[A] Hansa-Brandenburg C.I^[A] Lloyd C.II^[A] Lloyd C.IV^[A] Lloyd C.V^[A] Lublin R.X Lublin R.XIII LWS-3 Mewa LVG B.I^[A] LVG C.II^[A] LVG C.V^[A] LVG C.VI^[A] Oeffag C.I^[A] Oeffag C.II^[A] Potez XV^[A] Potez XXV^[A] Potez XXVII^[A] PWS-5 PZL Ł.2 Rumpler C.I^[A] Rumpler C.VII^[A] Rumpler C.VIII^[A] RWD-14 Czapla Salmson 2^[A]
Szkolne	Albatros B.II^[A] LVG B.I^[A] Bartel BM-4 Bartel BM-5 Hansa-Brandenburg B.I^[A] Caudron G.III^[A] Hanriot H.19^[A] Hanriot H.28 Morane-Saulnier MS.35^[A] PWS-12 PWS-16 PWS-18 PWS-26 Rumpler C.VIII^[A] RWD-8 Lublin R.VIII Lublin R-XIV RWD-17
Szturmowe	Albatros J.I^[A]
Transportowe i sanitarne	Lublin R.XVI LWS-2
Wodnosamoloty	CANT Z.506^[A] CAMS-30^[A] Friedrichshafen FF.33^[A] Friedrichshafen FF.49^[A] Latham 43^[A] LeO H.13^[A] LeO H.135B3^[A] Lublin R.VIII Lublin R.XIII Lübeck-Travemünde F4^[A] Macchi M.9^[A] Schreck FBA-17H^[A]
Balony i sterowce	Parseval-Sigsfeld^[A] Caquot typ R^[A] WBS-Caquot DB^[A] WBS-Caquot N-NN^[A] WBS model 39 WBS Jumping WBS E2 Zodiac VZ-11 Lech^[A] Gwiazda Polski
Samoloty prototypowe	Bartel BM-2 Bartel BM-3 Bartel BM-6 CWL WZ-X Lublin R-XX Nikol A-2 PWS-1 PWS-6 PWS-11 PWS-15 PWS-19 PWS-33 Wyżeł PWS-35 Ogar PWS-40 Junak PZL P.1 PZL P.6 PZL P.8 PZL.12 PZL.38 Wilk PZL.42 PZL.46 Sum PZL.50 Jastrząb
Projekty	Bartel BM-1 CWL WZ-VIII CWL WZ-IX Pteranodon PWS-3bis PWS-20ter/hydro PWS-22 PWS-40 PWS-42 PZL.3 PZL.8 PZL.9 PZL.15 PZL.18 PZL P.28 PZL.39 PZL.45 Sokół PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania PZL Łosoś RWD-22 RWD-25 WBS LOPP (sterowiec)
Produkowane na eksport	PZL P.24 PZL.43

Niemieckie samoloty klasy C według daty pojawienia się na froncie
	1914						1915												1916												1917												1918
	VII	VIII	IX	X	XI	XII	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII
AEG												C.I				C.II (C.III)												C.IV (C.V, C.VI)					~ C.VII
Ago										C.I																						~ C.IV
Albatros										C.I								C.III							C.V		C.VII				~ C.X									~ C.XII						~ C.XV
Aviatik										C.I									~ C.II				~ C.III										~ C.IV ? VI
DFW																		C.I			~ C.II				~ C.III		C.V
Halberstadt																																	~ C.I				CL.II (C.III)											CL.IV , C.V
Hannover																					~ C.I												C.II					CL.II							CL.III
LFG (Roland)																	~ C.I				C.II
LVG											C.I	C.II											~ C.IV															C.V										C.VI
Rumpler																		C.I												C.III		C.IV						~ C.VII				~ C.VIII
"~" oznacza przybliżoną datę wejścia do służby, z dokładnością do kilku miesięcy. "(C...)" oznacza modele nieseryjne w kolejności oznaczeń, bez zachowania chronologii (większość pominięto) - kursywą bez nawiasu oznaczono modele licencyjne

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne