Adam Franciszek Skorupka

Adam Franciszek hrabia Skorupka
Rodzina

Skorupkowie herbu Ślepowron

Data i miejsce urodzenia

1820
Kraków

Data i miejsce śmierci

1872
Krynica

Ojciec

Józef Piotr hr. Skorupka (Skorupka-Padlewski)

Matka

Józefa hr. Przerembska

Adam Franciszek Skorupka herbu Ślepowron (ur. 3 grudnia 1820 r. w Krakowie – zm. 18 października 1872 roku w Krynicy) – polski aktor, dyrektor teatru krakowskiego.

Biografia

Urodził się w rodzinie ziemiańskiej jako syn Józefa Piotra hr. Skorupki (senatora Wolnego Miasta Krakowa) i Józefy hr. Przerembskiej h. Nowina[1]. Żonaty z Karoliną hr. Krasicką h. Ślepowron. Brat Leona[2].

Działalność teatralna

Od 1865 (do nagłej śmierci w Krynicy w r. 1872) był dyrektorem sceny krakowskiej. Od roku 1866 jego wspólnikiem (potem faktycznym dyrektorem teatru krakowskiego) – był Stanisław Koźmian. W roku 1869 chciał wraz z Koźmianem objąć dyrekcję teatru lwowskiego, jednak Karol Jabłonowski udzielił swojego poparcia na to stanowisko Adamowi Miłaszewskiemu. W 1869 Koźmian wycofał się z teatru krakowskiego i Skorupka powierzył kierownictwo artystyczne Feliksowi Bendzie (do roku 1871). Po śmierci Skorupki dyrekcję teatru objął ponownie Stanisław Koźmian. Działalność Skorupki (pomimo wielu zatargów personalnych) przyniosła odbudowę teatru krakowskiego, który w roku 1865 znajdował się w zapaści[3]. W latach jego dyrekcji zatrudniał Skorupka m. in: Helenę Modrzejewską, Bolesława Ładnowskiego, Wincentego Rapackiego i Feliksa Bendę. W roku 1871 Staraniem Skorupki powstał w Krynicy budynek teatralny, w którym wystawiano sztuki w okresach letnich. Ponadto zespół krakowski wyjeżdżał również na występy do Poznania, Mysłowic, Tarnowa i Solca. Pisał także sztuki teatralne (niektóre z nich wystawiane były w teatrze krakowskim i w Krynicy, m.in. „Wybory do Rady Miejskiej” (premiera: Kraków 1868, wydanie: Poznań 1911[4])

Przypisy

  1. ↑ https://web.archive.org/web/20160803104739/http://jura-pilica.com/?1830-1844-skorupkowie,31 Informacje o matce Adama Skorupki
  2. ↑ Adam Franciszek Ksawery Skorupka z Padlewa h. Ślepowron (Korwin) (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego), www.sejm-wielki.pl [dostęp 2017-11-16].
  3. ↑ Karol Estreicher, Teatra w Polsce. T. 1-3. – Wyd. 2 fotoofsetowe. – Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1953, i też w: Gazeta Narodowa” 1871, nr 176.
  4. ↑ http://katalog.nukat.edu.pl/lib/item?id=chamo:1842048&theme=nukat NUKat

Bibliografia

  • Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, red. Zbigniew Raszewski, PWN Warszawa 1973.
  • Edward Webersfeld, Teatr krakowski w Krynicy, „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne” 1899, nr 26-28.
  • Kazimierz Chłędowski, Album fotograficzne, Wrocław 1951.
  • Karol Estreicher, Teatra w Polsce. T. 1-3. – Wyd. 2 fotoofsetowe. – Warszawa : Państ. Instytut Wydawniczy, 1953, i też w: Gazeta Narodowa” 1871, nr 176.
  • Korespondencja Heleny Modrzejewskiej i Karola Chłapowskiego. T. 1-2 / wybór i oprac. Jerzy Got, Józef Szczublewski. – Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy, 1965.
  • Teatr : wybór pism. T. 1-2 / Stanisław Koźmian ; oprac. Jerzy Got. – Kraków : Wydaw. Literackie, 1959.
  • Modrzejewska : życie w odsłonach / Józef Szczublewski. – Wyd. 3. – Warszawa : Wydawnictwo W.A.B., 2009.
  • Wspomnienia. T. 1-2 / Marian Rosco Bogdanowicz; przedm. Antoni Knot ; przygot. do dr., przypisy, przekł. obcych tekstów Jan Gintel. – Kraków : Wydaw. Literackie, 1959.
  • Kasper Niesiecki, Herbarz Polski, wyd. J.N. Bobrowicz, Lipsk 1839-1845