Adam Jamróz

Adam Jamróz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1945
Jaworzno

Zawód, zajęcie

prawnik, politolog, nauczyciel akademicki

Tytuł naukowy

profesor nauk prawnych

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Stanowisko

rektor Uniwersytetu w Białymstoku (1997–2002), senator V kadencji (2001–2003), sędzia Trybunału Konstytucyjnego (2003–2012)

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)

Adam Jamróz (ur. 5 grudnia 1945 w Jaworznie) – polski prawnik, politolog i nauczyciel akademicki, profesor nauk prawnych, nauczyciel akademicki, rektor Uniwersytetu w Białymstoku w latach 1997–2002, senator V kadencji, sędzia Trybunału Konstytucyjnego w stanie spoczynku.

Życiorys

Wykształcenie i działalność naukowa

Ukończył w 1968 studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, po których pracował jako prawnik (studiując jednocześnie na Uniwersytecie Jagiellońskim filozofię). W 1974 obronił doktorat z nauk politycznych, w 1982 habilitował się (w Wyższej Szkole Nauk Społecznych przy KC PZPR[1]). W 1991 objął stanowisko profesora nadzwyczajnego. W 1992 otrzymał tytuł profesora nauk prawnych, a w 1995 został profesorem zwyczajnym

Pracował jako adiunkt i docent na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach, gdzie kierował Zakładem Problemów Współczesnego Kapitalizmu oraz był zastępcą dyrektora Instytutu Nauk Politycznych. W 1986 przeniósł się na filię Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku, gdzie był kierownikiem Zakładu Teorii Państwa i Prawa oraz prodziekanem (1987–1990) i dziekanem (1990–1996) Wydziału Prawa. W 1996 został prorektorem Uniwersytetu Warszawskiego ds. filii w Białymstoku. Działał na rzecz utworzenia w Białymstoku samodzielnego uniwersytetu i organizował jego struktury[2]. Po przekształceniu filii Uniwersytetu Warszawskiego w Uniwersytet w Białymstoku został pierwszym rektorem nowej uczelni[3], funkcję tę pełnił od 1997 do 2002[4].

Pod jego kierunkiem w 1996 stopień naukowy doktora uzyskała Anetta Breczko[5].

Jest autorem, współautorem lub redaktorem ponad 100 publikacji naukowych, w tym około 20 książek. Specjalizuje się w systemach politycznych, prawie konstytucyjnym, współczesnej myśli politycznej i prawnej. Był stypendystą Instytutu Nauk Politycznych w Paryżu, École des hautes études en sciences sociales oraz Fundacji Konrada Adenauera, jak również członkiem Komitetu Nauk Prawnych i Komitetu Nauk Politycznych PAN oraz członkiem ZNP[6]. W 2002 został członkiem Europejskiej Akademii Nauki, Sztuk i Literatury w Paryżu.

Działalność publiczna

W okresie PRL był członkiem PZPR[1]. W wyborach w 2001 jako bezpartyjny kandydat został z ramienia koalicji SLD-UP wybrany na senatora z okręgu białostockiego[6]. Od października 2001 do lutego 2002 pełnił funkcję wiceministra (w randze sekretarza stanu) w Ministerstwie Edukacji Narodowej i Sportu. Mandat parlamentarny sprawował do 10 lipca 2003[7]. W 2003 został wybrany przez Sejm na sędziego Trybunału Konstytucyjnego, dziewięcioletnią kadencję rozpoczął 22 lipca tego samego roku, upłynęła ona z dniem 22 lipca 2012.

W 2007 poseł PiS Arkadiusz Mularczyk w trakcie rozprawy przed TK w sprawie tzw. ustawy lustracyjnej ogłosił, że z materiałów uzyskanych z IPN wynika, iż Adam Jamróz był kontaktem operacyjnym SB[8]. Adam Jamróz zaprzeczył, jakoby kiedykolwiek współpracował ze służbami specjalnymi PRL[9]. Według IPN w ewidencji wewnętrznej Departamentu I MSW figurował od 1977 jako kontakt operacyjny, natomiast jego oświadczenie lustracyjne nie zostało zakwestionowane przez prokuratora IPN (sprawa została pozostawiona bez dalszego biegu)[10].

Odznaczenia i wyróżnienia

W 2003 otrzymał Krzyż Kawalerski Legii Honorowej, a w 2012 Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski[11]. W 2001 uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu w Grodnie. Za książkę Demokracja współczesna. Wprowadzenie wyróżniony w 2001 nagrodą Uniwersytetu Warszawskiego im. Franciszka Ryszki.

Życie prywatne

Syn Wita i Kazimiery[10]. Żonaty z Bożeną, ma trzech synów[6].

Publikacje

  • Demokracja, „Temida 2”, Białystok 1995 (kolejne wydania 1996–1999)
  • Demokracja współczesna. Wprowadzenie, „Temida 2”, Białystok 1993
  • Francuska Partia Komunistyczna i Partia Socjalistyczna. Problemy strategii przejścia do socjalizmu (1968–1979), UŚ, Katowice 1981, ISBN 83-00-00158-1
  • Historia konstytucyjna i polityczna Francji (1789–1958) (tłumaczenie z języka francuskiego, autorzy Marcel Morabito, Daniel Bourmaud), „Temida 2”, Białystok 1996, ISBN 83-86137-22-3
  • Konstytucja. Ustrój polityczny. System organów państwowych. Prace ofiarowane profesorowi Marianowi Grzybowskiemu (współredaktor naukowy ze Stanisławem Bożykiem), „Temida 2”, Białystok 2010, ISBN 978-83-89620-86-6
  • System partyjny współczesnej Francji, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1990, ISBN 83-01-08517-7
  • Systemy polityczne rozwiniętych krajów kapitalistycznych (redaktor), Państwowe Wydawnictwa Naukowe, Warszawa 1989 1989, ISBN 83-01-08404-9
  • Wprowadzenie do prawoznawstwa, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2008, ISBN 978-83-7334-964-3
  • Współczesna socjaldemokracja francuska 1945–1975. Istota przemian ideologicznych i politycznych, IBWPK, Warszawa 1976
  • Wstęp do nauk prawnych (współautor z Anettą Breczko, Sławomirem Oliwniakiem, redaktor), „Temida 2”, Białystok 1993 (kolejne wydania 1994–1999)
  • Wstęp do prawoznawstwa (współautor z Anettą Breczko, Sławomirem Oliwniakiem, redaktor), „Temida 2”, Białystok 2007, ISBN 978-83-89620-24-8

Przypisy

  1. a b Andrzej Dryszel: Sprawiedliwość to my. Rozmowa z Bohdanem Zdziennickim, Prezesem Trybunału Konstytucyjnego. przeglad-tygodnik.pl. [dostęp 2011-10-04].
  2. Kim są wykluczeni sędziowie. wyborcza.pl, 11 maja 2007. [dostęp 2011-10-04].
  3. Historia Uniwersytetu w Białymstoku. uwb.edu.pl. [dostęp 2011-10-04].
  4. Kadencje Władz Rektorskich. uwb.edu.pl. [dostęp 2011-10-04].
  5. Dr hab. Anetta Breczko, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2020-05-07].
  6. a b c Biogram na stronie Senatu (V kadencja). [dostęp 2011-10-04].
  7. Informacje na stronie Senatu. [dostęp 2011-10-04].
  8. Dwaj sędziowie wyłączeni ze składu TK, rozprawa trwa. gazeta.pl, 10 maja 2007. [dostęp 2011-10-04].
  9. Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego Marian Grzybowski i Adam Jamróz twierdzą, że nie byli agentami komunistycznych służb specjalnych. Zostali jednak wyłączeni ze składu Trybunału w sprawie lustracji. naszdziennik.pl, 11 maja 2007. [dostęp 2011-10-04].
  10. a b Informacje w BIP IPN. [dostęp 2011-10-04].
  11. Złożenie ślubowania przez sędziego TK. prezydent.pl, 30 lipca 2012. [dostęp 2012-07-30].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Herb Polski.svg
Uproszczony obraz godła Polski; oficjalne godło: Coat of arms of Poland-official.png
Adam Jamróz-senator.jpg
Autor: Polish Senate, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Adam Jamróz, prawnik polski, rektor Uniwersytetu w Białymstoku, sędzia Trybunału Konstytucyjnego, senator RP