Adam Kocur
 | |
| Data i miejsce urodzenia | 1 maja 1894 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 12 stycznia 1965 |
| Prezydent Katowic | |
| Okres sprawowania | 30 maja 1928– |
| P.o. kanclerza kurii dla Polaków we Frankfurcie nad Menem | |
| Okres sprawowania | 1957–1965 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat | 1951 |
| Odznaczenia | |
  _BAR.svg){kind=small}    | |
Adam Bronisław Kocur (ur. 1 maja 1894 w Kuźni Raciborskiej, zm. 12 stycznia 1965 we Frankfurcie nad Menem) – polski powstaniec, doktor praw, polityk, duchowny, główny komendant Policji Województwa Śląskiego (1926–1928), prezydent Katowic (1928–1939), wiceprezes Związku Związków Komunalnych Kas Oszczędności w 1939[1], major piechoty rezerwy Wojska Polskiego.
Życiorys
Urodził się w Kuźni Raciborskiej k. Raciborza, w rodzinie chłopskiej. W gimnazjum w Raciborzu był członkiem kółka im. Tomasza Zana. Następnie studiował teologię we Wrocławiu. Był członkiem organizacji „Zet”. W latach 1914–1918 został powołany do armii niemieckiej.
Po wybuchu powstania wielkopolskiego wziął w nim udział jako dowódca batalionu. Następnie został oficerem 1 pułku Strzelców Bytomskich. Po udziale w II powstaniu śląskim pełnił służbę w sztabie Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska. Następnie służył w Policji Górnego Śląska. Był komendantem II sotni w Gliwicach, która z końcem września 1920 została przeniesiona do Bogucic. W nocy z 2 na 3 maja 1921 roku dowodził polskimi członkami tej organizacji przy rozbrajaniu niemieckich policjantów w Katowicach. Wraz z Walentym Fojkisem był przejściowo dowódcą grupy taktycznej. Podczas III powstania organizował Żandarmerię Górnego Śląska.
Zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku. W 1934 roku zajmował 362. lokatę na liście starszeństwa oficerów rezerwy piechoty. Pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Katowice i posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr V[2]. Na stopień majora został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 14. lokatą w korpusie oficerów rezerwy piechoty[3].
W latach 1922–1926 studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Od 2 grudnia 1926 roku do 17 lipca 1928 roku był komendantem głównym Policji Województwa Śląskiego. W roku 1928 uzyskał doktorat w Krakowie i został prezydentem Katowic[4] (pełnił tę funkcję do 3 września 1939 roku). Był posłem do Sejmu Śląskiego II–IV kadencji, działaczem Związku Powstańców Śląskich, Polskiego Związku Zachodniego oraz Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku. W dwudziestoleciu międzywojennym przewodniczył także Śląskiemu Towarzystwu Wystaw i Propagandy Gospodarczej[5]. Był inicjatorem i przewodniczącym komitetu budowy polskiego stadionu narodowego, którego projekt był gotowy w 1939 roku. Plan budowy pokrzyżowała niemiecka agresja na Polskę.
W latach II wojny światowej służył w Polskich Siłach Zbrojnych. Po wojnie pracował w UNRRA w Niemczech Zachodnich. W roku 1949 podjął studia teologiczne w Rzymie, a 22 grudnia 1951 roku otrzymał święcenia kapłańskie z rąk kard. Clemente Micary w bazylice św. Jana na Lateranie[6]. Od 1957 roku pełnił obowiązki kanclerza kurii dla Polaków w Niemczech we Frankfurcie nad Menem. Tam zmarł i został pochowany.
Ordery i odznaczenia
- Krzyżem Niepodległości z Mieczami (6 czerwca 1931)[7]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)[8]
- Krzyż Walecznych
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1931)[9]
- Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi
- Wielkopolski Krzyż Powstańczy
Upamiętnienie
Jego imieniem została nazwana ulica w Katowicach-Szopienicach oraz Zespół Szkół Zawodowych nr 3 w Katowicach. W 1992 odsłonięto tablicę pamiątkową w katowickiej archikatedrze.
Przypisy
- ↑ Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1939, Warszawa 1939, s. 309.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 9, 917.
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. XXXI, 601.
- ↑ Historia miasta - Katowice miastem www.mhk.katowice.pl [dostęp 2017-01-20]
- ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922–1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 113. ISBN 978-83-7729-021-7.
- ↑ Ewa Wyglenda, Kocur Adam, [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku (pod redakcją Mieczysława Patera), Księgarnia św. Jacka, Katowice 1996, s. 177–178. ISBN 83-7030-177-0.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi na polu pracy narodowej, społecznej i państwowej”.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 75, poz. 123 „za zasługi na polu wychowania fizycznego i rozwoju sportu”.
Bibliografia
- Danuta Sieradzka, Prezydent Katowic w latach 1928–1939 Adam Kocur, Katowice, Muzeum Historii Katowic, 1992.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
| Burmistrzowie Katowic (1866–1920) |
|
|---|---|
| Prezydenci Katowic (1922–1939) |
|
| Nadburmistrzowie Katowic (1939–1945) |
|
| Prezydenci Katowic (1945–1950) |
|
| Przewodniczący Prezydium MRN w Katowicach (1950–1973) |
|
| Prezydenci Katowic (od 1973) |
|
Media użyte na tej stronie
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Zdjęcie portretowe Adama Kocura, przedwojennego prezydenta Katowic przed 1939 rokiem (Koncern Ilustrowany Kurier Codzienny - Archiwum Ilustracji)
Fotografia grupowa uczestników balu na schodach westybulu Sejmu Śląskiego. W pierwszym rzędzie od lewej widoczni m.in.: prezydent Królewskiej Huty Wincenty Spaltenstern, prezydent Katowic Adam Kocur, prezes Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" hr. Adam Zmoyski, marszałek Sejmu Śląskiego Konstanty Wolny, były prezes Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" dzielnicy śląskiej Józef Dreyza, pani Zofia Kisielewska, prezes Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" dzielnicy śląskiej Tomasz Kowalczyk oraz były skarbnik Towarzystwa Jan Smoczyk.
Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape .
Autor: Michał Bulsa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Plaque in Cathedral in Katowice
Baretka: Wielkopolski Krzyż Powstańczy