Adam Sheybal

Adam Franciszek Sheybal

major lotnictwa
Data i miejsce urodzenia	15 października 1894 Biała Krakowska
Data i miejsce śmierci	12 grudnia 1965 Gliwice
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Lotnictwo Wojska Polskiego
Jednostki	4 pułk lotniczy Baza Lotnicza nr 4
Stanowiska	komendant portu komendant bazy
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa
Odznaczenia

Adam Franciszek Sheybal (ur. 15 października 1894 w Białej Krakowskiej, zm. 12 grudnia 1965 w Gliwicach)^[1][2] – major lotnictwa Wojska Polskiego, artysta fotograf, uhonorowany tytułem Artiste FIAP (AFIAP). Członek rzeczywisty Okręgu Śląskiego Związku Polskich Artystów Fotografików^[3]. Członek współzałożyciel Gliwickiego Towarzystwa Fotograficznego^[4].

Życiorys

Urodził się w rodzinie Franciszka Ksawerego (ok. 1859–1928), pracownika administracji galicyjskiej, i Wilhelminy ze Skibińskich, pianistki. Był bratem Stanisława, animatora i twórcy działalności artystycznej oraz fotograficznej w Krzemieńcu, a także Anny Eugenii po mężu Pawlikowskiej, Marii po mężu Rajcy i Stefana^[5]. W dniach 17 i 18 lutego 1913 złożył egzamin dojrzałości w c. k. I Gimnazjum w Tarnowie^[6].

3 maja 1926 roku został mianowany kapitanem ze starszeństwem z 1 lipca 1925 roku i 18. lokatą w korpusie oficerów aeronautyki^[7]. W 1928 roku pełnił służbę w Departamencie Aeronautyki Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie^[8]. W 1932 roku pozostawał w dyspozycji szefa Departamentu Aeronautyki MSWojsk.^[9]. W następnym roku, po ukończeniu I Kursu oficerów technicznych lotnictwa, został przeniesiony do Centrum Wyszkolenia Oficerów Lotnictwa w Dęblinie na stanowisko komendanta parku^[10]. 27 czerwca 1935 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 roku i 8. lokatą w korpusie oficerów aeronautyki^[11]. W 1937 roku, po utworzeniu korpusu oficerów lotnictwa, został zaliczony do grupy technicznej^[12]. W marcu 1939 roku pełnił służbę w 4 pułku lotniczym w Toruniu na stanowisku komendanta 2 portu bazy lotniczej w Bydgoszczy^[13]. W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku był komendantem Bazy Lotniczej nr 4^[14].

W 1932 roku był współautorem (z Henrykiem Wojciechowskim) wystawy fotografii artystycznej w Warszawie^[15] oraz współautorem zdjęć do „Almanachu fotografiki polskiej” - wydanym w tym samym roku^[1][16]. Od 1933 roku był członkiem Warszawskiego Towarzystwa Fotograficznego^[1]. Po zakończeniu II wojny światowej - od 1946 roku mieszkał w Gliwicach, gdzie był jednym z animatorów działalności fotograficznej^[17]. W 1951 roku był współzałożycielem gliwickiego oddziału Polskiego Towarzystwa Fotograficznego, przekształconego (w roku 1961) w Gliwickie Towarzystwo Fotograficzne^[18][19][1]. W 1957 roku został członkiem grupy fotograficznej „Gliwice”^[20].

W 1956 roku został członkiem kandydatem; w 1958 roku został członkiem rzeczywistym Okręgu Śląskiego Związku Polskich Artystów Fotografików^{[3][1][21][22]}. Szczególne miejsce w twórczości Adama Sheybala zajmowała socrealistyczna fotografia reporterska^[17].

Adam Sheybal jest autorem i współautorem wielu wystaw fotograficznych; indywidualnych, zbiorowych, poplenerowych, pokonkursowych. Brał aktywny udział w Międzynarodowych Salonach Fotograficznych, organizowanych (m.in.) pod patronatem FIAP, zdobywając wiele medali, nagród, wyróżnień, dyplomów, listów gratulacyjnych. Pokłosiem udziału w Międzynarodowych Salonach Fotograficznych (pod patronatem FIAP) było przyznanie mu tytułu honorowego Artiste FIAP (AFIAP) - nadanego przez Międzynarodową Federację Sztuki Fotograficznej FIAP, obecnie z siedzibą w Luksemburgu^[18][1].

Od 29 kwietnia 1924 był mężem Marii z Neumannów (1900–1991), z którą miał syna Andrzeja (1927–2017).

Zmarł 12 grudnia 1965 i został pochowany na Centralnym Cmentarzu Komunalnym w Gliwicach (sektor K12-3-4)^[23].

Ordery i odznaczenia

• Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[24][25]

Przypisy

Bibliografia

• Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum I w Tarnowie za rok szkolny 1912/13. Tarnów: Nakładem Funduszu Naukowego, 1913.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Kazimierz Sławiński: Lotnisko toruńskie 1920–1945. T. 20. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1983, seria: Biblioteczka Skrzydlatej Polski. ISBN 83-206-0378-1.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Odyseja gliwicka Adama Sheybala w Galerii Asymetria (2009).. fotoblogia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-26)].
• Fenomen gliwickiego środowiska fotograficznego (1951–2000).. fotopolis.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-09)].
• Polska fotografia XX wieku w PKiN (2007).. fotopolis.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-22)].

Linki zewnętrzne

• Syn Andrzej Sheybal o ojcu (20 października 2009).