Adriaen van de Venne

Adriaen van de Venne
Połów dusz, 1614, Rijksmuseum
Taniec śmierci, lata 30. XVII w., Ermitaż.

Adriaen van de Venne (ur. 1589 w Delfcie, zm. 12 listopada 1662 w Hadze) – holenderski malarz, grafik, ilustrator i poeta.

Wszechstronny artysta pochodzący z Delfu, był aktywny w Antwerpii, Middelburgu i Hadze, gdzie w 1625 wstąpił do gildii św. Łukasza. Początkowo malował i rysował sceny historyczne, portrety osobistości i alegorie. W połowie lat dwudziestych XVII wieku w jego twórczości nastąpił radykalny przełom, zaczął tworzyć tzw. grisaille, ograniczył paletę do odcieni szarości i brązów i skoncentrował się na tematyce rodzajowej. Przedstawiał najczęściej pospólstwo, chłopów, żebraków i ludzi z marginesu społecznego, często nawiązywał do przysłów i ludowych sentencji. W 1625 zilustrował Houwelijck, moralizatorskie dzieło poety Jacoba Catsa, który był jego przyjacielem.

Adriaen van de Venne osiągnął za życia znaczny sukces artystyczny i społeczny, od 1637 był dziekanem gildii św. Łukasza w Hadze, był członkiem założycielem Confrerie Pictura, stowarzyszenia zrzeszającego artystów. Uzyskał również tytuł oficjalnego malarza Dynastii orańskiej.

Największe zbiory prac van de Venne posiada Rijksmuseum w Amsterdamie. W Muzeum Narodowym w Warszawie znajduje się kilka obrazów malarza, m.in. Zabawa chłopska i Scena na targu[1]. Dwa inne o niepewnej atrybucji były również przypisywane temu artyście[2].

Wybrane prace

  • Połów dusz, Amsterdam, Rijksmuseum, 1614.
  • Rozejm 1609, Luwr, 1616,
  • Maurycy Orański na łożu śmierci, Rijksmuseum, 1625.

Przypisy

  1. ↑ Janina Michałkowa [red.]: Holenderskie i flamandzkie malarstwo rodzajowe XVII wieku. Warszawa: Wydawnictwo Sztuka, 1955, s. 88-89.
  2. ↑ Janina Michałkowa (red.), Galeria malarstwa obcego. Przewodnik, Warszawa: Muzeum Narodowe w Warszawie, 1964, s. 95.

Bibliografia

  • Robert Genaille (red.), Słownik malarstwa holenderskiego i flamandzkiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1975, s. 207.
  • Ian. Chilvers: Oksfordzki leksykon sztuki. Warszawa: Arkady, 2002, s. 681. ISBN 83-213-4157-8.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

De zielenvisserij - Fishing for souls (Adriaen Pietersz. van de Venne).jpg
Fishing for souls: allegory of the jealousy between the various religious denominations during the Twelve Years Truce (1609-1621) between the Dutch Republic and Spain. A river landscape with large numbers of people standing on either side of the river. In the river are several rowing boats. In the sky a rainbow is visible. The group of people on the left side are protestants with their patrons, the prices of Orange, Maurice and Frederick Henry, Frederick V of the Palatinate, James I of England and a youthful Louis XIII of France with his mother, Marie de' Medici. The rowing boat on the foreground contains protestant 'fishermen' with fishing nets marked with the words Fides, Spes and Charitas (Faith, Hope and Love). The group of people on the right are catholics with their patrons, Albert and Isabella, general Ambrosio Spinola and the pope being carried by cardinals. In the catholic boat priest are 'fishing', while being overseen by a bishop.