Adriano Emperado

Adriano Emperado (ur. 16 czerwca 1926 w Honolulu, zm. 5 kwietnia 2009) – najbardziej znany spośród piątki mistrzów sztuk walki, którzy wspólnie opracowali system samoobrony kajukenbo.

Emperado miał ciężkie dzieciństwo w Honolulu. Jego trening sztuk walki zaczął się od escrimy, co później wpłynęło na pewne aspekty jego kajukenbo. Następnie zainteresował się kenpō i osiągnął czarny pas piątego stopnia pod kierownictwem Williama K. S. Chow.

W 1947 roku, pięciu mistrzów sztuk walki, którzy nazwali się Stowarzyszeniem Czarnego Pasa (Black Belt Society), spotkało się w rejonie Honolulu, znanym jako Osada Palama. Ich celem było opracować najskuteczniejszy system samoobrony. Byli to: Peter Y. Choo (tangsudo – koreańskie karate), Frank Ordonez (jujutsu), Joseph Holck (judo), Adriano Emperado (kenpō i escrima) oraz Clarence Chang (Szaolin wushu- "chiński boks"). Po dwóch latach, tych pięciu mistrzów utworzyło system, który wyróżniał się dużą skutecznością w walkach na ulicy. System ten wywodzi swoją nazwę ("kajukenbo") od pierwszych sylab nazw czterech stylów, które weszły w jego skład. Od tego czasu kajukenbo zdobyło reputację jako "udoskonalona sztuka brudnej walki na ulicy", jak określił ją jeden z członków.

Pierwsza szkoła kajukenbo została otwarta w Osadzie Palama, a kierował nią Emperado i jego brat, Joe. Aby nie doznać porażki na ulicy, ćwiczący przechodzili realistyczny, brutalny trening i walczyli z pełnym kontaktem. Rozmaite kontuzje były codziennością i liczba ćwiczących szybko zmniejszyła się do kilku najbardziej wiernych. Szkoła Emperada dała kilku przyszłych instruktorów, którzy odnieśli sukces i wpłynęli na międzynarodową wspólnotę sztuk walki: Sid Asuncion, Tony Ramos, Charles Gaylord, Aleju Reyes, Joe Halbuna i Al Dacascos i inni.

W 1959 roku Emperado zaczął włączać techniki wushu w system kajukenbo, przesuwając akcent z twardego stylu karate w stronę kombinacji twardych i miękkich technik. Kajukenbo przeobraziło się w styl otwarty na ulepszenia i przychylny przyjęciu tego, co skuteczne.

Współczesne kajukenbo korzysta ze swego dziedzictwa, lecz utrzymuje swoją reputację jako sztuki przygotowanej na każdą walkę na ulicy. Przez wzgląd na życie nastawione na wkład w sztuki walki, czasopismo Black Belt Magazine nadało Adrianowi Emperado tytuł Instruktora roku 1991.