Alaktaga

Alaktaga
Allactaga[1]
F. Cuvier, 1837[2]

Przedstawiciel rodzaju – alaktaga duża (Allactaga major)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Nadgromada

żuchwowce

Gromada

ssaki

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

skoczkowce

Rodzina

skoczkowate

Podrodzina

alaktagi

Rodzaj

alaktaga

Typ nomenklatoryczny

Mus jaculus Pallas, 1778 (= Dipus sibericus major Kerr, 1792)

Synonimy

Alaktaga[7] (Allactaga) – rodzaj ssaka z podrodziny alaktag (Allactaginae) w rodzinie skoczkowatych (Dipodidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące od wschodniej Europy (Ukraina) do Azji (Rosja, Kazachstan, Kirgistan, Turkmenistan, Tadżykistan, Uzbekistan i Chińska Republika Ludowa)[8][9].

Charakterystyka

Długość ciała (bez ogona) 145–230 mm, długość ogona 205–305 mm, długość ucha 48–62 mm, długość tylnej stopy 67–101 mm; masa ciała 122–415 g[10]. Charakterystyczną cechą właściwą dla wszystkich skoczkowatych są bardzo długie tylne kończyny i ogon. Ogon może stanowić około 60% długości ich ciała (mierzonej z ogonem)[11]. Allactaga poruszają się na silnie rozbudowanych tylnych kończynach, a przednie są zredukowane[12]. Tylne łapy umożliwiają gatunkom Allactaga wykonywanie bardzo długich skoków, nawet około 1 metra. Duże oczy ułatwiają lepsze funkcjonowanie w nocy[13].

Allactaga prowadzą nocny tryb życia[13].

Systematyka

Etymologia

  • Cuniculus: łac. cuniculus „królik”[14]. Nomen nudum.
  • Allactaga: mongolska nazwa Alak-daagha dla alaktagi dużej, od alak „srokaty”; daagha „źrebię”[15].
  • Beloprymnus: gr. βελος belos „strzała”; πρυμνα prumna „rufa”[16]. Nomen nudum.
  • Scirtetes: gr. σκιρτητης skirtētēs „skoczek”[17]. Nowa nazwa dla Allactaga F. Cuvier, 1837 ze względu na puryzm; młodszy homonim Scirtetes Hartig, 1838 (Hymenoptera).
  • Scirteta: gr. σκιρτητης skirtētēs „skoczek”[17]. Gatunek typowy: Dipus sibericus major Kerr, 1792.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[8][7]:

Przypisy

  1. Allactaga, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. F. Cuvier. Memoir on the genera Dipus and Gerbillus. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 4, s. 141, 1838. (ang.). 
  3. M.J. Brisson: Regnum animale in classes IX. distributum, sive, Synopsis methodica : sistens generalem animalium distributionem in classes IX, & duarum primarum classium, quadrupedum scilicet & cetaceorum, particularem divisionem in ordines, sectiones, genera & species: cum brevi cujusque speciei descriptione, citationibus auctorum de iis tractantium, nominibus eis ab ipsis & nationibus impositis, nominibusque vulgaribus. Lugduni Batavorum: Theodorum Haak, 1762, s. 95. (łac.).
  4. C.W.L. Gloger: Gemeinnütziges Hand- und Hilfsbuch der Naturgeschichte. Für gebildete Leser aller Stände, besonders für die reifere Jugend und ihre Lehrer. Breslau: A. Schulz, 1842, s. 106. (niem.).
  5. J.A. Wagner. „Gelehrte Anzeigen”. 12 (51), s. 413, 1841. (niem.). 
  6. J.F. von Brandt. Remarques sur la classification des Gerboises eu égard surtout aux espèces de Russie, avec un aperçu de la disposition systématique des espèces en général, leur affinite et leur distribution géographique. „Bulletin de la Classe physico-mathématique de l’Académie impériale des sciences de Saint-Pétersbourg”. 2 (14–15), s. 220, 1844. (łac.). 
  7. a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 229. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  8. a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 320. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  9. D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): Genus Allactaga. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-11-16].
  10. J. Michaux & G. Shenbrot: Family Dipodidae (Jerboas). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 85–86. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
  11. E. Çolak, N. Yi̇ği̇t. A new subspecies of Jerboa from Turkey; Allactaga euphratica kivanci* subsp. n.. „The Turkish Journal of Zoology”, s. 93-98, 1998. TÜBİTAK. (ang.). 
  12. J. Darvish, T. Hajjar, M. Moghadam Matin, F. Haddad i inni. New Species of Five-Toed Jerboa (Rodentia: Dipodidae, Allactaginae) from North-East Iran. „Journal of Sciences, Islamic Republic of Iran”. 2 (19), s. 103-109, 2008. University of Tehran. ISSN 1016-1104. (ang.). 
  13. a b L.M. Surhone, M.T. Tennoe, S.F. Henssonow: Allactaga. Betascript Publishing, 2011-04-20, s. 96. ISBN 978-6135337341. (ang.).
  14. Palmer 1904 ↓, s. 206.
  15. Palmer 1904 ↓, s. 89.
  16. Palmer 1904 ↓, s. 135.
  17. a b Palmer 1904 ↓, s. 624.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.