Aleja Wyzwolenia w Szczecinie
| Śródmieście | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Aleja Wyzwolenia między ulicą Malczewskiego a placem Witosa. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Poprzednie nazwy | Moltkestraße / Pölitzerstraße, ul. Roosevelta / ul. Jaromira | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Szczecina  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 53°26′09,1″N 14°33′12,4″E/53,435858 14,553447 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aleja Wyzwolenia w Szczecinie – jedna z głównych ulic szczecińskiej dzielnicy Śródmieście.
Historia
Na obecną al. Wyzwolenia składają się dwie przedwojenne ulice: niem. Moltkestrasse oraz Politzerstrasse (w tłum. ulica Policka). Moltkestrasse zaczynała swój bieg przy pl. Żołnierza i prowadziła do obecnej kamienicy „Dany”. Tam przechodziła w Politzerstrasse, która była jej kontynuacją. Patronem Moltkestrasse był gen. Helmut Karl Bernhard von Moltke. Po likwidacji miejskich fortyfikacji w końcu XIX wieku rozpoczęto budowę kamienic. W rejonie obecnego pl. Rodła znajdował się trójkątny plac zalesiony drzewami. Politzerstrasse także została zabudowana kamienicami. Bombardowania alianckie w 1944 roku zburzyły niemal całą Moltkestrasse. Z całej ulicy w dość dobrym stanie zachowały się 3 kamienice przy skrzyżowaniu z obecną ul. Małopolską. Po innych budynkach zostały tylko wypalone cegły[1].
Po II wojnie światowej Moltkestrasse i Politzerstrasse nazwano ul. Jaromira. Lata 50. XX wieku przyniosły plany odbudowy ulicy w stylu socrealistycznym – miały przy niej stanąć pomniki i monumentalne gmachy. Ta koncepcja jednak nie doczekała się realizacji. Rok 1958 to rok budowy pierwszych powojennych bloków mieszkalnych, następne zostały wybudowane po roku 1970. Zostały one zbudowane o kilka metrów dalej od przedwojennego chodnika – pozostawiono przed nimi pas zieleni zarezerwowany pod poszerzenie ulicy. W 1965 zmieniono nazwę na al. Wyzwolenia. W połowie lat 70. XX wieku rozpoczęto poszerzanie ulicy na odcinku Plac Rodła – skrzyżowanie z ul. Lubomirskiego. Na odcinku alei noszącej przed wojną nazwę Politzerstrasse zachowało się kilkanaście przedwojennych kamienic – najwięcej w okolicach obecnego Ronda Giedroycia (zdjęcie) jadąc w stronę ul. Krasińskiego. Pod skrzyżowaniem alei Wyzwolenia z ulicą Rayskiego i ulicą Malczewskiego znajduje się jedyne w centrum Szczecina przejście podziemne. Jego budowa rozpoczęła się w roku 1979 a zakończyła w 1983[2].
Przy alei Wyzwolenia w 1992 roku wybudowano kompleks Pazim, a 1 października 2003 zostało otwarte Centrum Handlowo-Rozrywkowe „Galaxy”. Następnie we wrześniu 2008 roku rozpoczęto budowę biurowca „Oxygen” na rogu z ul. Malczewskiego (oficjalne otwarcie biurowca nastąpiło 4 listopada 2010). W tymże roku rozpoczęto rozbiórkę odzieżowca „Dana”, która została przerwana. Wznowiono ją w 2012 roku, rozpoczynając budowę wieżowca „Hanza Tower”. Budowę ponownie wstrzymano w 2013 roku[3].
Komunikacja
Na al. Wyzwolenia położona jest dwutorowa trasa tramwajowa, po której przebiegają linie 2 3 (zdjęcie) 10 12. Komunikację autobusową stanowi linie A B C D F G 53 60 59 68 101 107
Zdjęcia
- Aleja Wyzwolenia w Szczecinie
Aleja Wyzwolenia w 1931 roku
Zniszczenia wojenne przy alei w 1948 roku
Aleja Wyzwolenia w 1975 roku
Aleja Wyzwolenia w 1978 roku – pochód pierwszomajowy
Widok z pl. Żołnierza na al. Wyzwolenia
(c) Czesiek11, CC BY-SA 3.0Aleja Wyzwolenia w 2006 r.
Kamienice przy skrzyżowaniu z ul. Małopolską
Przedwojenne kamienice w pobliżu skrzyżowania z ul. Felczaka
Dawny Szpital Miejski przy al. Wyzwolenia 52
Centrum Handlowo-Rozrywkowe „Galaxy”
Biurowiec „Oxygen”
Zobacz też
- Police, do 1945 niem. Pölitz
- Obecnie ulica o nazwie Policka znajduje się na szczecińskim osiedlu Stołczyn, gdzie łączy ulicę Nehringa z ulicą Szosa Polska przebiegającą przez osiedle Bukowo.
Przypisy
Bibliografia
Media użyte na tej stronie
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: ODbL
OpenStreetMap location map of Szczecin, Poland
- top = 53.545
- bottom = 53.320
- left = 14.429
- right = 14.814
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.65 N
- S: 52.58 N
- W: 13.95 E
- E: 17.10 E
Crossroads with a major road ahead.
.jpg)
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Aleja Wyzwolenia w Szczecinie, 2016 r.
Aleja Wyzwolenia w Szczecinie
.jpg)
Autor: Krystyna Łyczywek, file uploaded by Andriusza, Licencja: CC BY-SA 3.0
Aleja Wyzwolenia w 1948 r. (Szczecin). Ze zbiorów Tadeusza Strzelczyka
Autor: Doktor.opi, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pochód pierwszomajowy uczniów II LO im. Mieszka I w Szczecinie, 1978. Kronika II Liceum Ogólnokształcącego w Szczecinie
Ikonka świateł na skrzyżowaniu
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wyzwolenia Avenue in Szczecin, April 2021
.jpg)
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Wschodnia pierzeja alei Wyzwolenia między pl. Żołnierza Polskiego a pl. Rodła
Autor: Szczecinolog, Licencja: CC BY-SA 4.0
Hanza Tower in Szczecin, March 2021
© Mateusz War. / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0
Oxygen, Szczecin, Polska
.jpg)
(c) Czesiek11, CC BY-SA 3.0
PANORAMA SZCZECINA z biurowca PŻM.
Dawny Szpital Miejski przy al. Wyzwolenia 52 w Szczecinie
Szczecin / Stettin SL 2 (Tw 259) al. Wyzwolenia am 20. September 1975.