Aleksander Naumow

Aleksander Naumow
Data i miejsce urodzenia

6 lipca 1949
Orneta

profesor nauk filologicznych
Specjalność: literaturoznawstwo bułgarskie i serbskie
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1974

Profesura

8 lipca 1997

Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński
Universita' Ca' Foscari

Aleksander Naumow (ur. 6 lipca 1949 w Ornecie) – slawista literaturoznawca, paleoslawista i cerkiewista, mediewista, historyk kultury[1]. Profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego i Universita' Ca' Foscari w Wenecji, obecnie związany z Akademią Supraską[1]. Prowadzi badania nad piśmiennictwem cerkiewnosłowiańskim i kulturą prawosławia[2]. Jest redaktorem serii „Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne” (Kraków) i „Biblioteki Duchowości Europejskiej” (Gniezno, obecnie Kraków).

W 2020 roku został laureatem nagrody artystycznej marszałka woj. podlaskiego za „działalność na rzecz upowszechniania kultury Podlasia w kraju i za granicą"[3][4].

Wybrane publikacje

  • Apokryfy w systemie literatury cerkiewnosłowiańskiej (książka będąca przeróbką obronionego w 1974 roku doktoratu)
  • Biblia w strukturze artystycznej utworów cerkiewnosłowiańskich (1983)
  • Dar słowa. Ze starej literatury serbskiej (1984)
  • Pasterze wiernych Słowian. Święci Cyryl i Metody (1985)
  • Wiara i historia. Z dziejów literatury cerkiewnosłowiańskiej na ziemiach polsko-litewskich (1996)
  • Domus divisa. Studia nad literaturą ruską w I Rzeczypospolitej (2002)
  • Distretti del sapere nell'Europa dell'Est (2003, współautor)
  • Idea-immagine-testo. Studi sulla letteratura slavo-ecclesiastica.(2004)
  • Rękopisy cerkiewnosłowiańskie w Polsce. Katalog (2002, 2004)
  • Święty Benedykt w tradycji chrześcijaństwa Zachodu i Wschodu (2006), współautor
  • Franciszek Skoryna z Połocka – życie i pisma (2007), współautor.
  • Staro i novo. Studije o književnosti pravoslavnih Slovena (2009)
  • Prawosławie w dziejach Słowian do końca wieku XVIII, Fundacja im. Księcia Konstantego Ostrogskiego, Białystok 2021, ss. 64 (2021)[5]

Przypisy

  1. a b Leonard Drożdżewicz: Z DOLINY ŁOSOŚNY, Zasłyszane w Akademii Supraskiej, „Znad Wilii”, nr 1 (81) z 2020 r., ss. 91–97, autor pisze o uczelni na pograniczu kultur, wyodrębniając sylwetkę wybitnego slawisty i badacza, prof. Aleksandra Naumowa – http://wilnoteka.lt/artykul/znad-wilii-nr-181, http://www.znadwiliiwilno.lt/wp-content/uploads/2020/04/Znad-Wilii-1-81m-1-1.pdf
  2. Aleksander Naumow, Prawosławie jest moją ojczyzną, wysłuchała Anna Radziukiewicz, PRZEGLĄD PRAWOSŁAWNY, miesięcznik, nr 9 (423) WRZESIEŃ 2020, s. 27, https://przegladprawoslawny.pl/2020/08/14/prawoslawie-jest-moja-ojczyzna/. Do tradycji Kościoła unickiego odwołuje się związany z Akademią Supraską prof. Aleksandr Naumow, który na łamach powołanego „PRZEGLĄDU PRAWOSŁAWNEGO” - odpowiadając na pytanie: "jaki jestem?" - dokonuje syntezy: „Wystarczająco spolonizowany, jak siedemnasto- i osiemnastowieczni grekokatolicy, dostatecznie antymoskiewski jak Konstanty Wasyl Ostrogski i metropolita Piotr Mohyła, niezbyt ufny wobec Rzymu, Warszawy i Towarzystwa Jezusowego, jak święty Atanazy Brzeski. Wydaje mi się, że moje książki, moja praca jest takim dziwadłem kulturowym jak Franciszek Skoryna i jego dzieło. To co robię jest formą tęsknoty za minioną bezpowrotnie Rzeczpospolitą Obojga czy Trojga Narodów.”.
  3. PAP, Przyznano nagrody artystyczne marszałka woj. podlaskiego, Polskie Radio Białystok, 2 grudnia 2020 [dostęp 2020-12-23] (pol.).
  4. Aneta Kursa, Marszałek nagrodził podlaskich twórców, Wrota Podlasia, 3 grudnia 2020 [dostęp 2020-12-23] (pol.).
  5. Dorota Wysocka, O prawosławnej Słowiańszczyźnie syntetycznie, „PRZEGLĄD PRAWOSŁAWNY”, miesięcznik, nr 6 (432), czerwiec 2021, s. 46, Cytat: z przytoczoną konkluzją Aleksandra Naumowa: „Religia chrześcijańska jest zasadniczym fundamentem budowania tożsamości poszczególnych narodów słowiańskich, a splot idei narodowych i wyznaniowych jest najważniejszym elementem ich dziejów. Przynależność do wschodniego chrześcijaństwa związała część Słowiańszczyzny z bizantyńską kulturą, zapewniając jej względną jedność obrzędową. A dzięki apostolskiej działalności św. św. Cyryla i Metodego także wspólny język liturgiczny, a przez wieki też literacki. Ta wspólnota wiary i krwi, poza nielicznymi punktami współpracy ludzi pióra, nie miała w dziejach konkretnych realizacji (…) Koncepcja niezależności cerkiewnej tworzyła i wzmacniała lokalną specyfikę kulturową, legitymowała władzę państwową, kształtowała mistyczne wyobrażenie narodu zanurzonego w historię. To właśnie w prawosławiu historia staje się religią, a religia nadaje sens historii. Losy prawosławnej Słowiańszczyzny, te wspólne i każdego narodu z osobna, są tego najlepszym przykładem”..

Linki zewnętrzne