Amfitryta

Amfitryta
Ἀμφιτρίτη
bogini królowa morza
Ilustracja
Rzeźba Amfitryty, Centrum Światowego Handlu, Montreal
Występowaniemitologia grecka
Atrybutydelfin, diadem, berło, muszla w kształcie rogu
Teren kultustarożytna Grecja
OdpowiednikSalacja (rzymski)
Rodzina
OjciecNereus lub Okeanos
MatkaDoris lub Tetyda
MążPosejdon
DzieciTryton, Rode (Rodos), Bentesikyme
Amfitryta na Rynku we Lwowie
Pomnik (z fontanną) Amfitryty w Szczecinie (istniał w latach 1902-1932).

Amfitryta (stgr. Ἀμφιτρίτη Amphitrítē, łac. Amphitrite, Salacia ‘otaczająca świat’) – w mitologii greckiej jedna z najbardziej znanych nereid (lub okeanid); bogini morza (królowa Morza), utożsamiana z rzymską Salacją[1].

Uchodziła za córkę Nereusa i Doris lub Okeanosa i Tetydy[1][2]. Ze swoim mężem, bogiem Posejdonem, miała syna Trytona oraz córki: Rode (Rodos) i Bentesikyme[1][3].

Posejdon, aby pojąć ją za żonę poprosił o jej rękę ojca Amfitryty Okeanosa. Wysłał również sprytnego delfina, który w mitologii Jana Parandowskiego opisał jej podwodną krainę Posejdona.

Wraz z Posejdonem sprawowała władzę nad morzami, a zarazem była uosobieniem piękna morza. Posiadała umiejętność przemieniania ludzi.

Jej atrybutami były: delfin, diadem, berło, muszla w kształcie rogu.

W sztuce Amifitryta ukazywana jest zazwyczaj razem z mężem na rydwanie zaprzężonym w hippokampy, jako poważna niewiasta, z welonem lub siatką na włosach, często także w otoczeniu delfinów i ryb. Znane jest przedstawienie m.in. na rzymskiej mozaice z Konstantyny w Algierii, IV w. n.e. (obecnie w muzeum w Luwrze).

Imieniem nimfy została nazwana jedna z planetoid – (29) Amphitrite.

Przypisy

  1. a b c Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 28. ISBN 83-04-04673-3.
  2. Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 42. ISBN 80-8046-098-1. (słow.); polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
  3. Pierre Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Jerzy Łanowski (red.), Maria Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 93, 312, 354, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612.

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Montréal - Centre de Commerce Mondial, Statue d'Amphitrite - 02 - 20050315.jpg
Autor: Denis Jacquerye (User:Moyogo), Licencja: CC BY-SA 2.0
Montréal - Centre de Commerce Mondial, Statue d'Amphitrite
LwowRynekAmfitryta.JPG
Autor: Скульптор Г. Витвер, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rzeźba Amfitryty w Rynku we Lwowie
Amfitryta Monument in Stettin.jpg
Pomnik Amfitryty w Szczecinie; stał przed Bramą Portową w latach 1902-1932, stara pocztówka?