Andrzej Strzelecki

Andrzej Strzelecki
Ilustracja
Andrzej Strzelecki (2012)
Data i miejsce urodzenia

4 lutego 1952
Warszawa

Data i miejsce śmierci

17 lipca 2020
Rajszew

Zawód

aktor, reżyser, nauczyciel akademicki

Współmałżonek

Joanna Pałucka

Lata aktywności

1967–2020

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Andrzej Strzelecki podczas VI Salonu Ciekawej Książki w Łodzi (2016)

Andrzej Tadeusz Strzelecki (ur. 4 lutego 1952 w Warszawie, zm. 17 lipca 2020[1] w Rajszewie[2]) – polski reżyser oraz aktor teatralny i filmowy, prezenter telewizyjny, satyryk, scenarzysta i nauczyciel akademicki; profesor sztuk teatralnych, rektor Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie (2008–2016); gracz i działacz golfowy.

Życiorys

Urodził się w rodzinie dziennikarzy: Krzysztofa i Wandy z domu Sucheckiej. Jego matka była młodzieńczą miłością Tadeusza Gajcego[3][4]. Andrzej Strzelecki był absolwentem Wydziałów Aktorskiego (1974) i Wydziału Reżyserskiego (1980) Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie (przekształconej następnie w Akademię Teatralną im. Aleksandra Zelwerowicza)[5]. Od 1976 zajmował się działalnością pedagogiczną, m.in. jako wykładowca akademicki. W 2004 otrzymał tytuł profesora sztuk teatralnych[6]. W kwietniu 2008 został wybrany na rektora Akademii Teatralnej[7]. Funkcję tę sprawował przez dwie kadencje, do 2016[8].

W latach 1974–1981 był związany z Teatrem Rozmaitości w Warszawie. Był twórcą i współzałożycielem kabaretu „Kur” (1974) oraz aktorem Teatru Rampa, w którym w latach 1987–1997 pełnił funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego. Zagrał w kilkunastu spektaklach Teatru Telewizji, m.in. Król w Kraju Rozkoszy i Żółta szlafmyca oraz jednoaktówki Michaiła Zoszczenki (Love, Film i Smutne miasteczko). Występował u boku aktorów, takich jak Krzysztof Kowalewski, Jerzy Turek, Marian Kociniak, Anna Seniuk, Jerzy Bończak, Wiktor Zborowski, Wiesław Michnikowski, Gustaw Lutkiewicz, Jolanta Lothe, Gustaw Holoubek, Zbigniew Zapasiewicz, Piotr Machalica, Witold Dębicki, Artur Żmijewski czy Teresa Budzisz-Krzyżanowska.

Prowadził kilkadziesiąt autorskich programów telewizyjnych w TVP, do których należały Parada blagierów, Opowiadania w dur i w moll, Felieton Ilustrowany, Uśmiech słońca, Uśmiech twarzy, Uśmiech deszczu, Milena i Chopin w Ameryce. Prowadził również teleturniej Piramida w Polsacie.

Był aktorem filmowym. Zagrał m.in. w Przepraszam, czy tu biją?, Ostatnim biegu, Kuchni polskiej, Przeprowadzkach, W pustyni i w puszczy. Wcielał się w postać doktora Tadeusza Koziełły-Kozłowskiego w serialu telewizyjnym Klan[5].

Reżyserował koncerty festiwalowe i gale Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu, Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu, Festiwalu Zjednoczonej Europy w Zielonej Górze, Camerimage w Toruniu, Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, Festiwalu Polskiego Radia i Teatru TV w Sopocie oraz Festiwalu Gwiazd w Międzyzdrojach. Przygotowywał prezentacje artystyczne na Dni Polskie w Pradze, Moskwie, Wiedniu, Helsinkach, a także na Expo 2000 w Hanowerze i 2005 w Aichi, na Europaliach 2001 w Brukseli oraz na sesji MKOl w Seulu 2000. Był członkiem Związku Artystów Scen Polski i Związku Polskich Autorów i Kompozytorów.

Był graczem w golfa. Wchodził w skład zarządu Polskiego Związku Golfa. W 2007 wydał książkę pt. Człowiek w jednej rękawiczce, w której zawarł anegdoty i historie, które przydarzyły się jemu i innym miłośnikom golfa[9].

Był członkiem komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi w 2010 i w 2015[10][11].

Życie prywatne

Grób Andrzeja Strzeleckiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Młodzieńczą miłością Andrzeja Strzeleckiego była aktorka Anna Szczepaniak, która po rozstaniu z nim związała się z innym aktorem Andrzejem Antkowiakiem i po jego nagłej śmierci popełniła samobójstwo. Pierwszą żoną Andrzeja Strzeleckiego była scenograf Ewa Czarniecka, z którą miał córkę Joannę Strzelecką-Żylicz (ur. 1979). Następnie był żonaty z aktorką Joanną Pałucką (ur. 1962[12]), z którą miał syna Antoniego (ur. 2001[13])[14][15].

W czerwcu 2020 ujawnił, że choruje na nieoperacyjnego raka płuc i oskrzeli[16], w wyniku tej choroby zmarł 17 lipca 2020[1]. 24 lipca 2020 został pochowany w Alei Zasłużonych Cmentarza Wojskowego na Powązkach w Warszawie[17] (kwatera G, rząd tuje, grób 56[18]). Pogrzeb miał charakter świecki z honorami wojskowymi[19].

Odznaczenia i wyróżnienia

  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (2020, pośmiertnie, za wybitne zasługi dla szkolnictwa artystycznego, za wkład w rozwój sztuki teatralnej i filmowej)[20][21]
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2011)[22]
  • Złoty Krzyż Zasługi (2002)[23]
  • Nagroda im. Stefana Treugutta za reżyserię spektaklu telewizyjnego Paradiso (2020)[24]
  • Nagrody autorskie: Clowni, Kazanie, Złe zachowanie, Tutti o nessuno, Sweet Fifties, Alicja w krainie czarów (za adaptację i teksty piosenek)
  • Nagrody reżyserskie: Alicja w krainie czarów, Clowni, Kazanie, Złe zachowanie, Cabaretro, Love, Tutti o nessuno
  • Nagroda im. Tadeusza Łomnickiego, Nagroda Prezesa Rady Ministrów, Nagroda Prezydenta m.st. Warszawy, Nagroda ZAKR-u „Kryształowy Kamerton”, Nagroda Ministra Kultury i Sztuki, Prometeusz 2002

Wybrana twórczość

Filmografia

RokTytułRolaUwagi
1967Kiedy miłość była zbrodniąchłopak z Hitlerjugendfilm wojenny, reżyseria: Jan Rybkowski
1976Przepraszam, czy tu biją?konferansjer pokazu mody męskiej w „Maximie”film kryminalny, reżyseria: Marek Piwowski
1977Ostatnie okrążenieWiesio, członek organizacji „Wilki”film biograficzny, reżyseria: Krzysztof Rogulski
1993Kuchnia polskaJuliusz, redaktor naczelny pisma (odcinek: 6)serial telewizyjny, reżyseria: Jacek Bromski
1999–2020KlanTadeusz Koziełłoserial telewizyjny, reżyseria: różni
2000PrzeprowadzkiRoman Hirsz, ojciec Lilianny, prezes banku (odcinek: 1)serial telewizyjny, reżyseria: Leszek Wosiewicz
2001W pustyni i w puszczy (film)Rawlison, ojciec Nelfilm przygodowy, reżyseria: Gavin Hood
W pustyni i w puszczy (serial TV)
2008Rozmowy nocądawcakomedia romantyczna, reżyseria: Maciej Żak
2009Nianiadoktor Andrzej Skowroński, dyrektor liceum (odcinek: 125)serial telewizyjny, reżyseria: Jerzy Bogajewicz
20111920 Bitwa warszawskaWincenty Witosfilm wojenny, reżyseria: Jerzy Hoffman
2013Na dobre i na złeJakub (odcinek: 520)serial telewizyjny, reżyseria: Grzegorz Lewandowski
2017Barwy szczęściadoktor Czarnoleski (odcinki: 1693–1695)serial telewizyjny, reżyseria: różni
2019Pół wieku poezji późniejsołtys WłościbytFilm fanowski, reżyseria: Jakub Nurzyński

Przedstawienia teatralne

  • Martwe dusze – Teatr Rozmaitości – Warszawa 1978 (w obsadzie m.in. Jan Matyjaszkiewicz, Jerzy Turek, Janusz Paluszkiewicz, Andrzej Stockinger, Wiesława Mazurkiewicz, Witold Dębicki, Krystyna Tkacz i inni).
  • Alicja w krainie czarów – Teatr Rozmaitości – Warszawa 1979 (W obsadzie m.in. Jerzy Bończak, Marek Siudym, Witold Dębicki, Krystyna Tkacz) – Budapesti Gyermekszinhaz – Węgry 1981, Bałtycki Teatr Dramatyczny – Koszalin 1982, Teatr Polski – Szczecin 1983, Teatr Rampa – Warszawa 1994
  • Clowni – Teatr Powszechny – Warszawa 1981, Teatr 77 – Łódź 1982, Bałtycki Teatr Dramatyczny – Koszalin 1981, Teatr im. Juliusza Słowackiego – Kraków 1983, Teatr Muzyczny – Gdynia 1983, The Castle Theatre – Waszyngton 1986
  • Karnawał – Teatr im. Juliusza Słowackiego – Kraków 1984 (w obsadzie m.in. Jacek Wójcicki, Jacek Chmielnik, Jerzy Grałek, Urszula Popiel) – PWST – Warszawa 1986
  • Podróż po Warszawie – Teatr na Woli 1980, (w obsadzie m.in. Hanka Bielicka, Wacław Kowalski, Halina Łabonarska, Dorota Stalińska, Krzysztof Kołbasiuk i inni)
  • Kazanie – Bałtycki Teatr Dramatyczny – Koszalin 1983, Teatr Ateneum (SBiA) – Warszawa 1986
  • Złe zachowanie – Teatr Ateneum – Warszawa 1984, 1985 (wersja druga), Teatr Rampa – Warszawa 1987, Teatr w Ostrawie – Czechosłowacja 1990, Teatr Viva Art – Warszawa 2003
  • Sweet Fifties – Teatr Rampa – Warszawa 1989
  • Czerwony stoliczek – Teatr Rampa – Warszawa 1990 (w obsadzie m.in. Daniel Olbrychski, Stanisław Tym, Michał Bajor, Janusz Józefowicz, Adrianna Biedrzyńska i inni).
  • Cabaretro – Teatr Rampa – Warszawa 1988
  • Love – Teatr Rampa – Warszawa 1991, Akademia Teatralna – Warszawa 2002
  • Tutti o nessuno – Teatro di Arezzo – Włochy 1985, (w obsadzie m.in. Daniel Olbrychski).
  • Warsztat – Teatr Rampa – Warszawa 1993, (w obsadzie m.in. Stanisława Celińska, Jerzy Zelnik, Hanna Śleszyńska, Wiktor Zborowski, Marian Opania, Krzysztof Tyniec, Stanisław Tym, Daniel Olbrychski, Jan Peszek i inni)
  • Con te – Teatr Rampa – Warszawa 1995 (w obsadzie m.in. Piotr Machalica, Robert Janowski i inni)
  • Parawan – Teatr Rampa – Warszawa 1996
  • Muzykoterapia – Teatr Rampa – Warszawa 1989, Teatr W. Bogusławskiego – Kalisz 1996, Teatr Muzyczny – Gdynia 1997, PWST – Warszawa 1988
  • Kundel – Teatr Rampa – Warszawa 1992
  • Chopin w Ameryce – Teatr Rampa – Warszawa 1993
  • Majestat – Teatr Rampa – Warszawa 1995
  • Tides and Waves – Teatr Wielki – Warszawa 1996 (prapremiera w Barcelonie)
  • Film – Teatr Rampa – Warszawa 1996
  • K-lasówka – Teatr Rampa – Warszawa 1997
  • Zobaczyć piosenkę i… – Teatr Polski (PPA) – Wrocław 2000 (w obsadzie m.in. Hanna Śleszyńska, Stanisława Celińska, Piotr Machalica, Wiktor Zborowski, Marian Opania, teatr Montownia i inni).
  • Harry i ja – Teatr Powszechny – Warszawa 2000 (w obsadzie Krystyna Janda, Janusz Gajos, Marek Barbasiewicz)
  • Promisses, promisses – Opera Nova – Bydgoszcz 2000
  • Jaś i Małgosia – BIS – Warszawa 2001 (w obsadzie m.in. Krystyna Tkacz)
  • Kwiaty we włosach – Viva Art Music 2002 (w obsadzie m.in. Anna Seniuk, Wiktor Zborowski, Robert Rozmus, Elżbieta Zającówna, Tomasz Stockinger, Hanna Śleszyńska, Piotr Gąsowski i inni)
  • Przebój to jest nasz ostatni – Międzyzdroje 2002 (w obsadzie m.in. Piotr Machalica, Krzysztof Kowalewski, Bohdan Łazuka, Wiktor Zborowski, Marian Opania, Wojciech Pokora i inni)
  • Szelmostwa Lisa Witalista – BIS – Warszawa 2003 (w obsadzie m.in. Artur Barciś)
  • Koziołek Matołek – BIS – 2003 (w obsadzie m.in. Maciej Stuhr, Wiktor Zborowski, Piotr Gąsowski i inni)
  • Bal w operze – BIS – Warszawa 2003 (w obsadzie m.in. Wojciech Malajkat, Krzysztof Majchrzak, Piotr Machalica, Ignacy Gogolewski, Dorota Landowska i inni)
  • Opera-cja – Międzyzdroje 2003
  • Za kulisami – Teatr Buffo – Warszawa 2004 (w obsadzie m.in. Michał Bajor)
  • Zemsta nietoperza – Teatr Polski – Warszawa 2005
  • Nie gęsi czyli Rej-tan towarzyski – Teatr Na Woli – Warszawa 2005 (w obsadzie m.in. Marian Kociniak, Leonard Pietraszak, Joanna Kurowska, Witold Dębicki i inni)
  • Gene-racja i Poko-lenie – Festiwal Gwiazd Gdańsk 2006
  • Swing – Międzyzdroje 2006
  • Wesoła wdówka – Teatr Polski – Warszawa 2006

Osiągnięcia golfowe

  • EDS Pro-Am Trophy 1996 – I miejsce (team)
  • Johnie Walker Golf Cup 1997 – I miejsce (hcp. 16–24)
  • Pegueot Challenge Cup 2000 – II miejsce
  • Volvo Season Opening Tour 2000 – I miejsce
  • Puchar Dyrektora Pr. I TVP 2000 – I miejsce
  • Mediatour Cup 2001 – I miejsce (hcp. 0–20)
  • Puchar Polskiej Finansjery 2002 – I miejsce brutto
  • Lexus Celebrity Cup 2003 – I miejsce (team)
  • President's Cup 2004 – III miejsce (hcp. 10, 5–16, 4)
  • Wicemistrz Warszawy 2005
  • Zentiva Cup 2005 – I miejsce (hcp. 0–12)
  • VIP-CUP 2006 – II miejsce (team)
  • Puchar Mediów 2006 – II miejsce (z Joanną Pałucką)

Przypisy

  1. a b Andrzej Strzelecki nie żyje. Aktor miał 68 lat. onet.pl, 17 lipca 2020. [dostęp 2020-07-17].
  2. Andrzej Strzelecki. rejestry-notarialne.pl. [dostęp 2021-12-27].
  3. Tomasz Zbigniew Zapert: Poeta z etykietą faszysty. rp.pl, 14 sierpnia 2009. [dostęp 2020-07-29].
  4. Tadeusz Stefan Gajcy. armiakrajowa.org.pl. [dostęp 2020-07-29].
  5. a b Andrzej Strzelecki w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2012-05-05].
  6. Prof. przew. kwal. I Andrzej Strzelecki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2012-05-05].
  7. Warszawa. Nowy rektor Akademii Teatralnej. encyklopediateatru.pl, 21 kwietnia 2008. [dostęp 2018-02-11].
  8. Rektorzy w kadencjach 2002–2016. perspektywy.pl. [dostęp 2018-02-11].
  9. Człowiek w jednej rękawiczce. lubimyczytac.pl. [dostęp 2020-07-18].
  10. Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego. onet.pl, 16 maja 2010. [dostęp 2014-04-26].
  11. Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego. dziennik.pl, 15 marca 2015. [dostęp 2015-03-15].
  12. Joanna Pałucka w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2018-02-11].
  13. Antoni Strzelecki w bazie Filmweb. [dostęp 2018-02-11].
  14. Życie na Gorąco” nr 34, 25 sierpnia 2016, s. 16–17.
  15. Paweł Piotrowicz: Aktor bez pretensji. Andrzej Strzelecki nie żyje. onet.pl, 17 lipca 2020. [dostęp 2020-07-24].
  16. Sylwia Wamej: Andrzej Strzelecki ma raka. Aktor „Klanu” potrzebuje pieniędzy na leczenie. radiozet.pl, 5 czerwca 2020. [dostęp 2020-06-05].
  17. Warszawa: Pogrzeb Andrzeja Strzeleckiego. Aktor został pochowany na Powązkach Wojskowych. polskatimes.pl, 24 lipca 2020. [dostęp 2020-07-24].
  18. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2020-12-13].
  19. Pogrzeb Andrzeja Strzeleckiego. Artyści żegnają aktora. wp.pl, 24 lipca 2020. [dostęp 2020-07-26].
  20. M.P. z 2020 r. poz. 851
  21. Warszawa. Andrzej Strzelecki spoczął na Powązkach. e-teatr.pl, 24 lipca 2020. [dostęp 2020-07-25].
  22. M.P. z 2011 r. nr 107, poz. 1082
  23. M.P. z 2002 r. nr 57, poz. 777
  24. Warszawa. Jan Englert i Andrzej Strzelecki odebrali nagrody im. S. Treugutta. e-teatr.pl, 15 lutego 2020. [dostęp 2020-07-19].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Andrzej Strzelecki (2).jpg
Autor: Ja Fryta from Strzegom, Licencja: CC BY-SA 2.0
Andrzej Strzelecki
Andrzej Strzelecki (grób) 01.jpg
Autor: Mateusz Opasiński, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób aktora Andrzeja Strzeleckiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie
Andrzej Strzelecki in Salon Ciekawej Książki 2016, Łódź.jpg
Autor: Zorro2212, Licencja: CC BY-SA 4.0
Andrzej Strzelecki na Salonie Ciekawej Książki 2016, Łódź