Antoni Nosek

Antoni Nosek

Antoni Niechrzyński

Kajtuś, Reneta, Polan, Hogbod

kapitan artylerii
Data i miejsce urodzenia	12 kwietnia 1917 Przysieka Stara
Data śmierci	16 grudnia 2007
Przebieg służby
Lata służby	1939–1945
Siły zbrojne	Wojsko Polskie, Polskie Siły Zbrojne, Armia Krajowa
Jednostki	23 Pułk Artylerii Lekkiej (II RP), 3 Dywizja Piechoty (PSZ), 1 Brygada Strzelców (PSZ), Grupa Kampinos, 106 Dywizja Piechoty AK
Stanowiska	dowódca pułku, p.o. szefa artylerii dywizji
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa, kampania wrześniowa, obrona Lwowa 1939, powstanie warszawskie
Odznaczenia

Antoni Nosek vel Antoni Niechrzyński pseud.: „Kajtuś”, „Reneta”, „Polan”, „Hogbod” (ur. 12 kwietnia 1917 w Przysiece Starej, zm. 16 grudnia 2007^[1]) – żołnierz Wojska Polskiego, Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, oficer Armii Krajowej, kapitan artylerii służby stałej, cichociemny.

Życiorys

Ukończył Korpus Kadetów nr 3 w Rawiczu, uzyskując tam maturę w 1937 roku. Następnie uczył się w Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim, po której ukończeniu został przydzielony do 23 pułku artylerii lekkiej.

We wrześniu 1939 roku służył w Ośrodku Zapasowym 23 pułku artylerii lekkiej. Brał udział w obronie Lwowa. 7 grudnia przekroczył granicę polsko-węgierską. Był internowany na Węgrzech. W lutym 1940 roku dotarł do Francji, gdzie został skierowany do 3 batalionu przeciwpancernego 3 Dywizji Piechoty. W czerwcu 1940 roku przedostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie służył w 1 dywizjonie artylerii lekkiej 1 Brygady Strzelców.

Cichociemny

Po przeszkoleniu w dywersji został zaprzysiężony 23 września 1943 roku w Chicheley, przydzielony do Oddziału VI (Specjalnego) Sztabu Naczelnego Wodza i przeniesiony do Głównej Bazy Przerzutowej w Brindisi we Włoszech.

Zrzucony do okupowanej Polski w nocy z 4 na 5 maja 1944 roku w operacji lotniczej „Weller 17", dowodzonej przez kpt. naw. Edwarda Bohdanowicza, na placówkę „Mewa 1” w okolicach miejscowości Dalechowice, 15 km na południe od Skalbmierza. Razem z nim skoczyli: por. Tadeusz Stanisław Jaworski ps. Bławat, ppor. Zdzisław Luszowicz ps. Szakal, por. Cezary Nowodworski ps. Głóg, por. Mieczysław Szczepański ps. Dębina, por. Czesław Trojanowski ps. Litwos. Do 20 czerwca 1944 roku był pozostawiony w rejonie placówki odbiorczej, po czym w lipcu otrzymał przydział do Okręgu Białystok AK, który to przydział nie został zrealizowany.

Nosek brał udział w powstaniu warszawskim na Ochocie^[2] początkowo jako ochornik w punkcie oporu AK w rejonie ul. Pługa, przedzierał się w kierunku Śródmieścia, ok. 20 sierpnia wraz z grupą mieszkańców ul. Filtrowej zatrzymany i wywieziony kolejką EKD w kierunku Grodziska Mazowieckiego. Uciekł z pociągu, przedarł się do Puszczy Kampinoskiej, dołączył do pułku „Palmiry-Młociny”, z którym walczył do 15 września. W listopadzie 1944 roku dostał przydział do Okręgu Kraków AK, gdzie walczył w 106 Dywizji Piechoty AK operującej w strukturze Inspektoratu Miechów Okręgu Kraków AK, następnie skadrowanej do 106 pułku piechoty. Od 10 listopada był dowódcą pułku, a od 20 grudnia – równocześnie pełnił obowiązki szefa artylerii dywizji.

Od 1945 roku przebywał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Był przewodniczącym koła cichociemnych w Londynie^[3].

Wspomnienia Antoniego Noska zostały uwiecznione w filmie dokumentalnym My Cichociemni. Głosy żyjących (2008). Rolę Noska odegrał Maciej Mikołajczyk.

Awanse

• podporucznik – ze starszeństwem z dniem 1 września 1939 roku
• porucznik – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1943 roku
• kapitan – ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1945 roku

* major –

Odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1990)^[4]
• Krzyż Walecznych – czterokrotnie
• Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
• Medal za Odwagę w Sprawie Wolności^[5].

Życie rodzinne

Był synem Jana, rolnika, i Leokadii z domu Konopczyńskiej^[2]. W 1950 roku ożenił się z Teresą Robakowską (ur. w 1929 roku), z którą mieli 3 dzieci: Alinę (ur. w 1956 roku), Ryszarda Antoniego (ur. w 1959 roku) i Danutę (ur. w 1963 roku).

Przypisy

Bibliografia

• Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 3. Zwierzyniec – Rzeszów: Obywatelskie Stowarzyszenie „Ostoja”, 2002, s. 71–73. ISBN 83-902499-5-2.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”, 1984, s. 373. ISBN 83-211-0537-8.
• Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 215–216.

Linki zewnętrzne

• biogram na stronie elitadywersji.org