Antoni Poznański

Antoni Poznański
Ilustracja
kapitan pilot kapitan pilot
Data i miejsce urodzenia

10 maja 1892
Berszad

Data i miejsce śmierci

3 czerwca 1921
Lwów

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie
Cross-Pattee-Heraldry.svg K.u.k. Luftfahrtruppen
Roundel of Poland (1921–1993).svg Lotnictwo Wojska Polskiego

Jednostki

9 eskadra wywiadowcza
7 eskadra myśliwska

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920-1941)

Antoni Poznański (ur. 10 maja 1892 w Berszadzie, zm. 3 czerwca 1921 we Lwowie) – piłkarz, kapitan pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari. Uznany za najlepszego polskiego piłkarza do czasów odzyskania niepodległości, inicjator założenia legionowej drużyny piłkarskiej.

Nagrobek Antoniego Poznańskiego

Życiorys

Syn Władysława i Marii z Jabłońskich. Uczył się w V Państwowym Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Krakowie, od 1906 roku grał w piłkę nożną w Towarzystwie Sportowym Wisła Kraków. W 1908 roku grał w pierwszym składzie Wisły Kraków[1], a w 1910 roku przeszedł do KS Cracowia[2]. Szybko wyróżnił się jako doskonały piłkarz, w 1911 roku Austriacki Związek Piłkarski zakwalifikował go jako gracza reprezentacyjnego[3]. Rozpoczął studia w Mittweida oraz grał w tamtejszym klubie Mittweidaer BC. Przerwał naukę i powrócił do Krakowa[1][4]. Do 1914 roku rozegrał w Cracovii 136 meczów i strzelił 96 bramek[5].

Po wybuchu I wojny światowej 5 sierpnia 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich, służył w oddziale automobilowym komendy Legionów. W 1915 roku zainicjował założenie drużyny piłkarskiej przy Komendzie Legionów, którą kilka miesięcy później nazwano oficjalnie „Legią[6][3]. W 1916 roku został przeniesiony do 3. pułku piechoty. Następnie został skierowany na kurs pilotażu do szkoły lotniczej w Wiener Neustadt, po jej ukończeniu przez trzy miesiące służył w jednostce frontowej[7][8].

Po trzymiesięcznym pobycie na froncie powrócił do Legionów, gdzie służył do momentu ich likwidacji. W listopadzie 1918 roku zgłosił się do służby w odrodzonym Wojsku Polskim i został przydzielony do lotnictwa. Trafił do Szkoły Pilotów w Krakowie, gdzie służył jako instruktor. 18 marca 1919, jako podoficer byłych Legionów Polskich został mianowany z dniem 1 marca 1919 na stopień podporucznika piechoty[9]. 25 września tego roku został mianowany z dniem 1 maja 1919 pilotem z prawem noszenia odznaki pilota na czas służby w wojskach lotniczych[10]. Następnie przeszedł do świeżo sformowanej 9. eskadry wywiadowczej i od kwietnia 1919 roku walczył w jej składzie podczas wojny polsko-bolszewickiej. Podczas lotów bojowych wyróżnił się odwagą, za co otrzymał pochwały w rozkazach[11]. Od 1 czerwca do 1 września 1920 roku służył w Krakowskiej Szkole Pilotów jako instruktor[7]. Następnie, na własną prośbę, został przydzielony do 7. eskadry myśliwskiej i w jej składzie walczył do zakończenia działań wojennych[12].

31 maja 1921 roku lądował w gęstej mgle na lotnisku we Lwowie. Rozbił samolot i odniósł ciężkie obrażenia, na skutek których zmarł 3 czerwca 1921 roku w lwowskim szpitalu[7]. Został pochowany na Cmentarzu Obrońców Lwowa[13].

W Krakowie został uczczony w 1921 roku poprzez zorganizowanie miniturnieju piłkarskiego. Dochód z meczów został przeznaczony na wsparcie jego rodziny[14][15].

Ordery i odznaczenia

Za zasługi bojowe w lotnictwie otrzymał odznaczenia[16]:

Przypisy

  1. a b Przegląd Sportowy 4/1921 ↓, s. 9.
  2. Tygodnik Sportowy 4/1921 ↓, s. 5.
  3. a b Antoni Poznański. legiawarszawa1916-2016.blogspot.com. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  4. Antoni Poznański. wikipasy.pl. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  5. Przegląd Sportowy 7/1921 ↓, s. 9.
  6. Historia 1916-1918. legia.com. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  7. a b c Romeyko 1933 ↓, s. 321.
  8. Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 43.
  9. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 36 z 1 kwietnia 1919 roku, poz. 1149.
  10. Dz. Rozk. MSWojsk. ↓, nr 93 z 1919 roku, poz. 3504.
  11. Romeyko 1933 ↓, s. 174.
  12. Karolevitz 2005 ↓, s. 202.
  13. Antoni Poznański. niebieskaeskadra.pl. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  14. 1921-06-25 Cracovia – Makkabi Kraków 5:0. wikipasy.pl. [dostęp 2020-03-06]. (pol.).
  15. Przegląd Sportowy 7/1921 ↓, s. 5.
  16. Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 245,250,256.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 12 grudnia 1929 roku, s. 363.

Linki zewnętrzne

Bibliografia

  • Ś. p. Antoni Poznański. „Tygodnik Sportowy”. Nr 4/1921, czerwiec 1921. Kraków: Henryk Leser. 
  • Antoni Poznański. „Przegląd Sportowy”. Nr 4/1921, czerwiec 1921. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akc. „Świat”. OCLC 611895679. 
  • Piłka nożna. „Przegląd Sportowy”. Nr 7/1921, lipiec 1921. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akc. „Świat”. OCLC 611895679. 
  • Robert F. Karolevitz: Dług honorowy: amerykańscy piloci Eskadry Myśliwskiej im. Kościuszki w wojnie polsko-bolszewickiej 1919-1920: zapomniani bohaterowie. Warszawa: A.M.F. Plus Group, 2005. ISBN 83-921401-5-X. OCLC 749817462.
  • Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Początki, organizacja, personel i sprzęt. T. I. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
  • Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921). Walka i demobilizacja. T. II. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
  • Marian Romeyko: Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa. Marian Romeyko (red.). Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933. OCLC 830230270.

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Roundel of Poland (1921-1993).svg
Roundel of the Polish Air Force (1921–1993).
Antoni Poznański ppor. pilot.jpg
Antoni Poznański, podporucznik pilot
PL Epolet kpt.svg
Naramiennik kapitana Wojska Polskiego (1919-39).
PilotPolowy.jpg
Autor: Pablo000, Licencja: CC BY-SA 4.0
Polowa Odznaka Pilota 1928.
Могила Антонія Познанського..jpg
Autor: Igor Monchuk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Могила Антонія Познанського.Личаківський цвинтар.