Antoni Starnawski
Antoni Starnawski, ps. „Leon”, „Leon Kmita”[1] (ur. 4 marca 1901 w Bzitem, zm. 4 lipca 1985 w Londynie) – major kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Urodził się 4 marca 1901 w Bzitem, w ówczesnym powiecie krasnostawskim guberni lubelskiej, jako syn Leona i Stefanii Mazurkiewicz[2][3][4]. Był młodszym bratem Stefana (1899–1980), pułkownika kawalerii Wojska Polskiego[5].
W czasie wojny z bolszewikami walczył w szeregach 7 pułku ułanów, a za wykazane męstwo został odznaczony Orderem Virtuti Militari[6][7].
Był absolwentem pięciomiesięcznego Kursu Doszkolenia dla chorążych i podchorążych Kawalerii i Wojsk Taborowych w Gnieźnie. 28 maja 1923 prezydent RP mianował go z dniem 1 kwietnia 1923 podporucznikiem w korpusie oficerów jazdy i 10. lokatą z równoczesnym wcieleniem do 24 pułku ułanów w Kraśniku[8]. Później został przeniesiony do 7 puł. w Mińsku Mazowieckim[9][10], a z dniem 5 października 1925 przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza[11][12]. W marcu 1930 został przeniesiony z 7 puł. do 5 pułku strzelców konnych w Tarnowie[13][14][15]. 22 lutego 1934 prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1934 stopień rotmistrza w korpusie oficerów kawalerii i 19. lokatą[16]. Od 22 kwietnia 1937 był dowódcą szwadronu KOP „Hnilice Wielkie”[17][2]. W marcu 1939 był odkomenderowany z 8 pułku ułanów na stanowisko komendanta szkoły podoficerskiej ckm Krakowskiej Brygady Kawalerii w Tarnowskich Górach[18].
W kampanii wrześniowej 1939 dowodził szwadronem kolarzy nr 5 należącym do Krakowskiej Brygady Kawalerii[19][20]. W czasie okupacji niemieckiej służył kolejno w Związku Walki Zbrojnej, Armii Krajowej i Narodowych Siłach Zbrojnych[21]. Od 1 lipca 1944 był szefem sztabu Lubelskiego Okręgu NSZ i zastępcą szefa Okręgowej Komendy Akcji Specjalnej w Lublinie, a od 19 czerwca 1944 szefem sztabu 204 Pułku Piechoty NSZ[21]. 1 sierpnia 1945 wyjechał z Polski i przedostał się do 2 Korpusu we Włoszech[21]. Został przydzielony do 12 pułku ułanów[22]. W październiku 1946, jeszcze jako rotmistrz, był dowódcą oddziału likwidacyjnego pułku w Cingoli[23]. W 1946 awansował na majora. Zmarł 4 lipca 1985 w Londynie. Pochowany na cmentarzu w Pwllheli.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 2679[24][3]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie[25][26]
- Medal Niepodległości – 22 kwietnia 1938 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[27]
- Krzyż Zasługi[4]
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)[28]
Przypisy
- ↑ Rzeczkowska 2019 ↓, s. 165.
- ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-07-08].
- ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-07-08].
- ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-07-08].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-07-08].
- ↑ Laudyn 1931 ↓, s. 38.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 39 z 29 października 1921, s. 1448.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 36 z 5 czerwca 1923, s. 374.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 613, 693.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 555, 615.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 75 z 21 lipca 1925, s. 399.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 334, 365.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 31 marca 1930, s. 107.
- ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 45, 102.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 164, 659.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 23 lutego 1934, s. 74.
- ↑ Wykazy imienne oficerów KOP ↓.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 690, 694.
- ↑ Przemsza-Zieliński 1995 ↓, s. 107, 375.
- ↑ Głowacki 1986 ↓, s. 100, 107, 311.
- ↑ a b c Rzeczkowska 2019 ↓, s. 165–166.
- ↑ Ułani Podolscy 1991 ↓, s. 400.
- ↑ Ułani Podolscy 1991 ↓, s. 317.
- ↑ Księga Jazdy Polskiej 1938 ↓, s. 421.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 164.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 136.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 93, poz. 143.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 243.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Rocznik oficerów kawalerii. Warszawa: Nakładem „Przeglądu Kawaleryjskiego”, 1930.
- Władysław Laudyn: Zarys historji wojennej 7-go pułku ułanów lubelskich. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1931, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Księga Jazdy Polskiej. Bolesław Wieniawa-Długoszowski (red.) Bronisław Rakowski (red.) Władysław Dziewanowski (red.) Karol Koźmiński (red.) Stanisław Strumph-Wojtkiewicz (red.) Stanisław Ostoja-Chrostowski (red.) Stanisław Haykowski (ilust.). Warszawa: Zakłady Graficzne Instytutu Wydawniczego „Biblioteka Polska”, 1938.
- Wykazy imienne oficerów brygad, pułków, batalionów oraz pozostałych jednostek Korpusu Ochrony Pogranicza → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Ludwik Głowacki: Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. Wyd. 2. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1986. ISBN 83-222-0377-2.
- Ułani Podolscy. Dzieje Pułku Ułanów Podolskich 1809–1947. Kazimierz Grocholski (red.). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991. ISBN 83-04-03664-9.
- Jan Przemsza-Zieliński: Wrześniowa Księga Chwały Kawalerii Polskiej. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1995. ISBN 83-11-08380-0.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Ewa Rzeczkowska. Sprawa Leonarda Zub-Zdanowicza w dokumentacji 14 Sądu Polowego Dowództwa 2 Korpusu Polskiego i 12 Sądu Polowego Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia w latach 1945–1947. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 1, 2019. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne. ISSN 1640-6281.