Antoni Wodyński

Antoni Wodyński

Odyniec

podporucznik
Data i miejsce urodzenia	1 czerwca 1924 Bujaki (województwo podlaskie)
Data i miejsce śmierci	8 lipca 1948 Wrocław
Przebieg służby
Lata służby	1942–1948
Siły zbrojne	Armia Krajowa Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość
Jednostki	6 Wileńska Brygada (WiN)
Stanowiska	dowódca patrolu
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa, działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce
Odznaczenia

Antoni Wodyński pseud. Odyniec (ur. 1 czerwca 1924 w Bujakach, zm. 8 lipca^[a] 1948^[1] we Wrocławiu) – oficer Armii Krajowej i Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, podporucznik 6 Partyzanckiej Brygady Wileńskiej, dowódca patrolu i członek sztabu tej Brygady, żołnierz wyklęty.

Życiorys

Antoni Wodyński walczył od listopada 1942 roku w strukturach AK, w 1943 roku zbiegł z transportu przymusowych robotników do Rzeszy. Od stycznia 1944 roku do 2 sierpnia 1945 roku był dowódcą oddziału partyzanckiego „Sokołów”^[2]. W 1944 roku ukończył konspiracyjny kurs podoficerów. Od kwietnia 1945 roku^[3] był dowódcą drużyny egzekucyjnej oddziału samoobrony ppor. Teodora Śmiałowskiego „Szumnego” w Obwodzie Bielsk Podlaski AK-AKO, walczył z oddziałami NKWD i UB^[4].

Od czerwca 1946 roku^[3] był dowódcą patrolu oraz oficerem dyspozycyjnym i członkiem sztabu 6 Brygady Wileńskiej. We wrześniu 1946 roku, w pociągu na stacji w Siemiatyczach skonfiskował 205 tysięcy złotych na potrzeby podziemia^[4]. Od 17 lutego 1947 roku był dowódcą patrolu żandarmerii tej Brygady.

W latach 1946–1947 pełnił funkcję łącznika między dowódcą 6 Wileńskiej Brygady Władysławem Łukasiukium „Młotem” a Komendą Okręgu Wileńskiego AK ppłk. Antoniego Olechnowicza(Komendą Ośrodka Mobilizacyjnego Okręgu Wileńskiego AK^[2]). Ukrył i zabezpieczył część archiwum oddziału „Młota”. Często przyjeżdżał do Wrocławia z meldunkami i pocztą mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”.

Na przełomie 1946/1947 został aresztowany i zwolniony na mocy amnestii z 1947 roku^[3]. W czasie jednej z misji do Wrocławia został tam 2 lipca (albo 7 lipca^[2]) 1948 roku postrzelony w brzuch przez UB i aresztowany w czasie próby ucieczki z zasadzki urządzonej przez UB w mieszkaniu żony „Młota” – Jadwigi Łukasiuk. Mimo stanu agonalnego został poddany brutalnemu przesłuchaniu^[4]. Zmarł 8 lipca 1948 roku^[1]. Miejsce jego pochówku jest nieznane. Najprawdopodobniej jego ciało przekazano do Zakładu Anatomii Uniwersytetu Wrocławskiego. W archiwach UB zachowało się pokwitowanie o treści: Niniejszym kwituję odbiór zwłok nieznanego mężczyzny lat 26 ze szpitala WUBP. Zwłoki „Odyńca” przez pół roku przechowywano w uczelnianej chłodni, po czym wydano studentom I roku medycyny do ćwiczeń^[5].

W kwietniu 2017 roku pośmiertnie awansowany na stopień kapitana.

Order

Postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 9 listopada 2007 roku „za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej” Antoni Wodyński został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski^[6], a przekazanie orderu rodzinie odbyło się 11 listopada tego samego roku w czasie uroczystości z okazji Narodowego Święta Niepodległości^[7][8].

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Marta Markowska (wybór i opracowanie): Wyklęci – Podziemie zbrojne 1944–1963. Warszawa: Ośrodek Karta, 2013. ISBN 978-83-61283-79-9.
• Kazimierz Krajewski, Tomasz Łabuszewski: Kazimierz Kamieński „Huzar” ostatni podlaski komendant 6 Brygady Wileńskiej AK i jego żołnierze 1939–1952. Wysokie Mazowieckie: Fundacja „Pamiętamy”, listopad 2007. [dostęp 2014-07-11].
• Tomasz Łabuszewski, Kazimierz Krajewski: Ostatni komendanci – Ostatni żołnierze 1951–1963. Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, 2013. ISBN 978-83-935994-4-8.