Antonina Gurycka

Antonina Gurycka
Data i miejsce urodzenia

15 kwietnia 1920
Warszawa

Data śmierci

13 lipca 2009

Stopień instruktorski

harcmistrzyni

Organizacja harcerska

Związek Harcerstwa Polskiego

członkini Naczelnej Rady Harcerskiej
Okres sprawowania

od 1958
do 1968

komendant Chorągwi Warszawskiej ZHP
Okres sprawowania

od 1959
do 1960

członkini Głównej Kwatery Harcerstwa
Okres sprawowania

od 1961
do 1964

Grób Antoniny Guryckiej na cmentarzu komunalnym Północnym

Antonina Wanda Gurycka (ur. 15 kwietnia 1920 w Warszawie, zm. 13 lipca 2009) – profesor psychologii, instruktorka Związku Harcerstwa Polskiego, harcmistrzyni[1].

Życiorys

Po ukończeniu gimnazjum rozpoczęła w 1938 studia psychologiczne na Uniwersytecie Warszawskim[1] i została drużynową jednej z warszawskich żeńskich drużyn harcerskich.

W czasie wojny brała udział w tajnych kompletach z zakresu psychologii. Działała w konspiracyjnym harcerstwie – do 1942 była drużynową, a w latach 1942–1944 hufcową Hufca Ochota. Jako harcerka Szarych Szeregów prowadziła działalność opiekuńczo-wychowawczą dla dzieci osieroconych, douczanie dzieci, pracowała w Poradni dla nieletnich „Patronat” kierowanej przez dr Marię Żebrowską, kolportowała podziemne czasopisma.

Po wojnie w latach 1945–1948 pełniła funkcję kierowniczki referatu drużyn (programowego) w Komendzie Warszawskiej Chorągwi Harcerek, a od 1947 do 1948 roku drużynowej Drużyny Instruktorek Specjalności przy Komendzie Chorągwi, oraz drużynowej 30. Warszawskiej Żeńskiej Drużyny Harcerskiej w Instytucie Głuchoniemych i Ociemniałych[2]. Jako przedwojenna instruktorka została w 1949 usunięta z harcerstwa. Ponownie w ZHP, od 1957 w składzie Komendy Chorągwi Warszawskiej ZHP[3], w okresie 1958–1959 była zastępczynią komendanta, w 1959–1960 komendantką Chorągwi Warszawskiej ZHP, a od 1960 do 1967 kierownikiem Ośrodka Badań Głównej Kwatery ZHP. W latach 1958–1968 była członkinią Naczelnej Rady Harcerskiej, a w 1961–1964 członkinią Głównej Kwatery Harcerstwa. W 1967 roku otrzymała stopień harcmistrza Polski Ludowej.

Od 1945 roku pracowała w poradni psychologicznej, kierowanej przez dr Alinę Szemińską. Po ukończeniu studiów psychologicznych na Uniwersytecie Warszawskim pracowała od 1952 w Instytucie Badań Pedagogicznych Ministerstwa Oświaty oraz związała się z Katedrą Psychologii Wychowawczej UW, w której w 1958 podjęła stałą pracę na etacie adiunkta. W 1962 roku uzyskała stopień doktora, w 1968 doktora habilitowanego. W 1980 roku została profesorem nadzwyczajnym a następnie (1990) profesorem zwyczajnym[1].

Zajmowała się m.in. zagadnieniami poradnictwa zawodowego i profilaktyki trudności w nauce. W 1968 zorganizowała w Instytucie Psychologii Zespół do Badań Psychologicznych Mechanizmów Wychowania, a w latach 80. – Katedrę Psychologii Wychowawczej, którą kierowała. Pełniła funkcję prodziekana Wydziału Psychologii UW. Była koordynatorką programów badawczych z zakresu psychologii, aktywną badaczką i popularyzatorką psychologii wychowawczej, orędowniczką praw dziecka.

Jest autorką wielu publikacji naukowych dotyczących problematyki zainteresowań dzieci i młodzieży, ich aktywności społecznej i intelektualnej, publikacji harcerskich, oraz wierszy. Prace swe publikowała również po przejściu na emeryturę. Opublikowała m.in. unikatowy dokument z dziejów rodu Feldblumów – polskich Żydów z Krakowa oraz kontrowersyjne opracowanie biograficzne o lewicowej instruktorce, naczelniczce harcerek propagującej zerwanie ze światowym skautingiem i przyjmowanie wzorców pionierskichWiktorii Dewitzowej[4].

Pochowana została na cmentarzu Północnym na Wólce Węglowej w Warszawie.

Zainteresowania naukowe

Zainteresowania naukowe Antoniny Guryckiej koncentrowały się wokół zagadnień związanych z psychologią wychowania, procesami wychowania w szkole oraz poza szkołą, problemami zainteresowań, światopoglądu i aktywności społecznej oraz zastosowaniem psychologii w edukacji[1].

Wybrane publikacje
  • Dzieci bierne społecznie, 1970
  • Przeciw nudzie. O aktywności, 1977
  • Rozwój i kształtowanie zainteresowań, 1978
  • Błąd w wychowaniu, 1990
  • Światopogląd młodzieży, 1991
  • A skąd pan właściwie jest...? (wspólnie z Igo Feldblumem), Warszawa: Wydawnictwo Nowy Świat 2004
  • Reprezentacja świata w umysłach młodzieży. Geneza, Warszawa: PWP 1994
  • O sztuce wychowania dla wychowawców i nauczycieli, Warszawa: Wydawnictwa 1997
  • Jak ludzie spostrzegają swój świat? Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak” 1998
  • Nigdy nie wiadomo, Warszawa: WIP PAN 2001
  • Korczakowskie inspiracje…, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar 2002
  • Mój świat zatopiony w wierszach, Warszawa: Wydawnictwo NOWY ŚWIAT 2003
  • Trawnik urodzinowy, Warszawa: Wydawnictwo NOWY ŚWIAT, 2005
  • Tucha. Opowieść o Wiktorii Dewitzowej[4], Warszawa: Horyzonty-Wydawnictwo Harcerskie 2006.

Przypisy

  1. a b c d Wincenty Okoń: Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie "Żak", 2001, s. 121. ISBN 83-88149-41-5.
  2. Harcerstwo żeńskie w Warszawie w latach 1911–1949
  3. Historia Chorągwi Stołecznej Związku Harcerstwa Polskiego w latach 1956–2006 kadencjami pisana. T. I. Warszawa: Chorągiew Stołeczna ZHP, 2012, s. 19.
  4. a b Grzegorz Skrukwa: "Tucha" czyli półprawdy i przemilczenia

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Antonina Gurycka - grób.jpg
Autor: Krzem Anonim, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Antoniny Guryckiej na cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie (kwatera E-X-7, rząd 1, grób 4)