Antropomorfizacja

Antropomorfizacja lub antropomorfizm – zabieg językowy, polegający na nadawaniu niebędącym ludźmi przedmiotom, pojęciom, zjawiskom, zwierzętom itp. cech ludzkich i ludzkich motywów postępowania^[1].

Często odnosi się też do wyobrażenia bogów czy duchów na obraz i podobieństwo człowieka.

Termin jest kombinacją dwóch greckich słów, άνθρωπος (anthrōpos), oznaczającego „człowiek”, oraz μορφή (morphē), oznaczającego „kształt” lub „formę”.

Przykłady: „kot spojrzał na mnie z wyrzutem”, „wieczorem oziębiło się, ale kamień był przyjaźnie nagrzany”, itp. Istotnym jest przy tym to, że kot dalej jest kotem, a kamień kamieniem.

Antropomorfizacja może być świadomym zabiegiem literackim tak jak w mitologii greckiej lub przykładem zaburzeń myślenia. Występuje też w trakcie normalnego rozwoju dziecka. W popkulturze (komiksie, filmie, filmie animowanym) antropomorfizm jest często wykorzystywany, by uwypuklić określone cechy charakteru postaci, kojarzące się z cechami charakteru zwierzęcia, którego pewne fizyczne cechy otrzymuje postać.

Antropomorfizacja w odniesieniu do przedmiotów, pojęć abstrakcyjnych, zjawisk itp. jest przypadkiem szczególnym animizacji. Jest formą personifikacji w przypadku przypisywania ludzkich cech przedmiotom nieożywionym. Mitologia egipska zawiera szereg przykładów antropozoomorfizmu – wizerunki bogów stanowią połączenie postaci ludzkiej i zwierzęcej.

Granica między antropomorfizacją a personifikacją (uosobieniem) jest nieostra^[2], oba te pojęcia bywają także uznawane za synonimy^[3].

• 

  Wiatr na ilustracji z bajki Wiatr Północny i Słońce

• 

  Obraz Panny dworskie w wersji z kotami

• 

  Figurki pocelanowe Małpia orkiestra

• 

  Egipski bóg Anubis

• 

  Biały Królik z książki Alicja w Krainie Czarów

Przypisy

Zobacz też

• animizacja
• humanoid
• personifikacja
• personifikacja rzymska
• zoomorfizm
• antropopatyzm